ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΖΩΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Προσοχή: Οι παρουσιάσεις μαθημάτων αποτελούν βοήθημα παρακολούθησης των παραδόσεων και δεν υποκαθιστούν την παραδοτέα ή την εξεταστέα ύλη
ΒΡΟΥΚΕΛΛΩΣΗ
Βακτηριακή νόσος μεγάλης μεταδοτικότητας, που προκαλεί στα βοοειδή αποβολές κατά το τέλος της κυοφορίας και στειρότητα. Η βρουκέλλωση είναι σημαντικότατη ζωο – ανθρωπονόσος. ΟΡΙΣΜΟΣ
ΕΥΠΑΘΗ ΕΙΔΗ Κύριοι φυσικοί ξενιστές θεωρούνται τα βοοειδή, το άλογο, τα αιγοπρόβατα και ο άνθρωπος. Λοίμωξη έχει αναφερθεί και σε πολλά άλλα είδη που όμως δεν θεωρούνται σημαντικά στη συντήρηση της νόσου. Λοίμωξη με αποβολές παρατηρείται στους χοίρους και στα αιγοπρόβατα.
Αιτιολογία Brucella abortus (βοοειδή) Brucella melitensis (άνθρωπος, αιγοπρόβατα) Brucella suis (χοίρος)
Γεωγραφική Εξάπλωση Μέχρι πρόσφατα Παγκοσμίως εξαπλωμένη. Σήμερα ορισμένες χώρες συμπεριλαμβανομένων του Καναδάς, της Αυστραλίας, της Νέας Ζηλανδίας, του Ισραήλ, της Ιαπωνίας και μερικών στην Ευρώπη και στη Σκανδιναβία, έχουν επιτύχει την εκρίζωσή της.
Κλινικά συμπτώματα
Στα Βοοειδή Κυρίως αποβολές. Συνήθως μεταξύ 5-7ου μήνα της κυοφορίας. Κυρίως αποβολές. Συνήθως μεταξύ 5-7ου μήνα της κυοφορίας. Το ποσοστό των αποβολών ποικίλει και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Συνήθως ποικίλει μεταξύ 30% έως και 80%. Συνήθως κάθε αγελάδα αποβάλλει μόνο μία φορά. Kατακράτηση πλακούντα, Eνδομητρήτιδα, Στειρότητα. Οι ταύροι εκδηλώνουν οξεία ή και χρόνια φλεγμονή της γεννητικής οδού. Ύγρωμα ιδίως στην άρθρωση του καρπού στη χρόνια μορφή της νόσου.
Στα αιγοπρόβατα Κυρίως προσβολή του μαστού Αποβολές (κατά το τελευταίο τρίτο της κυοφορίας) Ορχίτιδα επιδιδυμίτιδα
Στον χοίρο αποβολή, στειρότητα, ορχίτιδα, μεταγενέστερη παράλυση, και αναπηρία
Άνθρωπος: Διαλείπων πυρετός. Κρυάδες, νυχτερινή εφίδρωση, αδυναμία, κατάπτωση. Πονοκέφαλοι και πόνοι αρθρώσεων. Επιπλοκές μπορεί να οδηγήσουν σε προσβολή του καρδιαγγειακού και του νευρικού συστήματος.
Αλλοιώσεις
Στα ενήλικα: · Ήπια ή και βαριά ενδομητρίτιδα. · Ήπια ή και βαριά ενδομητρίτιδα. · Ο πλακούντας παχύνεται, γίνεται οιδηματικός και φέρει επιφανειακό εξίδρωμα. · Επιχώρια λεμφαδενίτιδα
Αποβληθέντες μόσχοι: Φυσιολογικοί ή: 1. Υποδόριο οίδημα. 1. Υποδόριο οίδημα. 2. Ερυθρωπό υγρό στις σωματικές κοιλότητες 3. Διογκωμένο καστανέρυθρο ήπαρ. 4. Ινώδη πλευρίτιδα και εστιακή πνευμονία.
Υλικά που απαιτούνται για τη διάγνωση
Ζωντανό ζώο Από προσβεβλημένα ζώα: Δείγματα γάλακτος από κάθε τεταρτημόριο του μαστού και έκκριμα από τον κόλπο που λαμβάνεται με βαμβακοφόρο στηλεό. Σε επίπεδο εκτροφής: Δείγματα αίματος για ορολογικές εξετάσεις από μερικά ζώα της εκτροφής καθώς και ποσότητα γάλακτος.
Κατά τη νεκροτομή Δείγματα λεμφαδένων, σπλήνα, μαστού, και τμήματος της μήτρας. Δείγματα από τις εμβρυϊκές μεμβράνες, το σπλήνα, τον πνεύμονα και περιεχόμενο του στομάχου των αποβληθέντων εμβρύων.
Μετάδοση
Μετακίνηση μολυσμένων βοοειδών. Αποβάλλεται μεγάλος αριθμός βακτηρίων κατά την αποβολή αλλά και περιοδικά με το γάλα. Τροφή, νερό, επαφή με μολυσμένα ζώα . Ούρα, κόπρανα, μολυσμένο σπέρμα. Συγγενής μετάδοση μπορεί να είναι το αποτέλεσμα ενδομητρικής λοίμωξης. Ο άνθρωπος μπορεί να προσβληθεί από μολυσμένα ζώα ή τους ιστούς τους, ή από την κατανάλωση μη παστεριωμένου μολυσμένου γάλακτος.
Έλεγχος / Εμβολιασμός
Αντιμετώπιση Τετρακυκλίνη. Εμβολιασμός. Για την εκρίζωση της ασθένειας χρησιμοποιείται συνδυασμός εμβολιασμού, θανάτωσης μετά από δοκιμή, έλεγχος και λεπτομερής τήρηση αρχείων στα σφαγεία.
Εμβόλια Τα ζωντανά εμβόλια που χρησιμοποιούνται σήμερα αποδείχτηκαν περισσότερο αποτελεσματικά από τα νεκρά που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν. Τι τους έκανε να χρησιμοποιήσουν νεκρά εμβόλια;
Το ιδανικό εμβόλιο θα πρέπει να Μην προκαλεί μετεμβολιακή στειρότητα ή αποβολή Τα παραγόμενα εμβόλια να μην επηρεάζουν το αποτέλεσμα των ορολογικών εξετάσεων Να μην μεταδίδεται σε ευπαθή είδη Να μην είναι παθογόνο για τον άνθρωπο Να μην μεταδίδεται στα άγρια ζώα
Rev 1 Βασίζεται σε στέλεχος που αναπτύσσονταν μόνο παρουσία στρεπτομυκίνης. Προσδίδει ανοσία που διαρκεί αρκετά χρόνια (όταν εμβολιαστούν τα ζώα μεταξύ 4 και 12 μηνών) Προκαλεί αποβολές και ορχίτιδα (έχει δοκιμαστεί η μείωση της δόσης του εμβολίου και η χορήγηση από ετερόλογη οδό – μάτι) Τα αντισώματα ανιχνεύονται με τις συνήθεις ορολογικές μεθόδους
Εμβολιασμός Σε νεαρά ζώα: Σε χώρες που η νόσος δεν ενδηζωοτεί εμβολιάζονται τα νεαρά θηλυκά (3-μηνών) που προορίζονται για αναπαραγωγή με την κανονική δόση. Με αυτή την πρακτική, όλο το ζωικό κεφάλαιο θα έχει ανοσία σε 5 –6 χρόνια. Σε ενήλικα ζώα: Σε περιοχές που η νόσος ενζωοτεί γίνεται ο εμβολιασμός όλου του ποιμνίου. Το ίδιο γίνεται σε εκτατικές και ημιεκτατικές εκτροφές (πρόβλημα με αποβολές και ορχίτιδα)
Οφθαλμικός εμβολιασμός με Rev 1 Στα νεαρά: Σε ζώα 3-6 μηνών προσδίδει ανοσία ίδιας διάρκειας ενώ τα εμβολιακά αντισώματα ανιχνεύονται για πολύ μικρότερο συγκριτικά διάστημα. Η μέθοδος ενδείκνυται για εφαρμογή. Σε ενήλικα ζώα: Χορηγείται κανονική δόση στα ενήλικα θηλυκά δια της οφθαλμικής οδού. Το επίπεδο ανοσίας είναι ίδιο αλλά οι αποβολές μειωμένες. Παρόλα αυτά και εδώ δεν εμβολιάζονται έγκυα ζωα, γεγονός που αποτελεί πιθανώς πηγή αποτυχίας του προγράμματος. Ενδείκνυται ο εμβολιασμός όμως και κατά το τέλος της γαλακτοφορίας (μή μετάδοση στον άνθρωπο) αλλά καί της κυοφορίας
Το πρόγραμμα για τον έλεγχο της νόσου άρχισε να εφαρμόζεται το 1975 με εμβολιασμό των αμνών και εριφίων που διατηρούνταν για αναπαραγωγή, σε ηλικία 3-6 μηνών με το εμβόλιο REV-1. Ο εμβολιασμός ανεστάλη το 1994 οπότε και άρχισε η εφαρμογή ελέγχου και σφαγής των οροθετικών ζώων με στόχο την εκρίζωση της νόσου. Από το 1994 έως το 1998 η νόσος επεκτάθηκε και έλαβε δραματικές διαστάσεις ενώ παράλληλη αύξηση είχαν και τα κρούσματα στους ανθρώπους. Ο εμβολιασμός επανήλθε στην ηπειρωτική Ελλάδα και Εύβοια ενώ στα νησιά συνεχίστηκε η προηγούμενη τακτική του ελέγχου και θανάτωσης.