ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ PRICE GUIDELINES
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Περιγραφή των διαβαθμίσεων στην κάκωση των μαλακών μορίων Περιγραφή και αιτιολόγηση της θεραπείας κοινών τραυματισμών των μαλακών μορίων του κάτω άκρου Αναγνώριση τρόπων όπου η φυσικοθεραπεία βοηθά στην επούλωση Σημεία κλειδιά για PRICE IST/UH NΜΣ1
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ Περιλαμβάνει μύες, συνδέσμους, τένοντες, θυλακικές και θυλακοσυνδεσμικές δομές Οι τραυματισμοί μπορεί να είναι από απλή θλάση μέχρι ρήξη, αλλά και υπέρχρηση, κακή χρήση και επαναλαμβανόμενο τραυματισμό IST/UH NΜΣ1
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΤΕΝΟΝΤΕΣ Αποτελούνται από πυκνό κοινό συνδετικό ιστό Έχουν μεγάλη αντοχή στον εφελκυσμό Αποτελούνται στο μεγαλύτερο βαθμό από ίνες κολλαγόνου με μικρό ποσοστό ινών ελαστίνης Ο προσανατολισμός των ινών είναι παράλληλος με το φορτίο (πιο εμφανές στους τένοντες) Μεταξύ των ινών, βρίσκονται ινοβλάστες που παράγουν κολλαγόνο και ελαστίνη IST/UH NΜΣ1
ΣΗΜΕΙΟ ΘΡΑΥΣΗΣ ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΗΜΕΙΟ ΔΙΑΡΡΟΗΣ ΕΛΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Toe region: at low stresses the crimp/waviness of collagen fibres begins to disappear, as collagen fibres straighten, linearity develops, (strains 0-4%). Later the strain may exceed their load bearing capacity and break, if load was removed there would be partial failure of tendon or ligament, but the remaining fibres may still be able to function as load bearing structure. This partial tear may induce an inflammatory response and subsequent healing will form scar tissue. If the tensile strength was increased further the remaining fibres of the tendon or ligament would fail. (www.pt.ntu.edu.tw) NMS1 2011-12 BG, AW 5
ΚΑΜΠΥΛΗ ΦΟΡΤΙΣΗΣ - ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗΣ (stress-strain curve)
ΣΗΜΕΙΑ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ Ερυθρότητα Οίδημα Αυξημένη θερμοκρασία Πόνος Απώλεια λειτουργίας (Αιμάτωμα με μυϊκό τραυματισμό ) www.epodiatry.com NMS1 2011-12 BG, AW
ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ Βαθμός I Βαθμός II Βαθμός III Συνέχεια Ιστού μικρορήξη Ρήξη έως τη μεσότητα Ολική ρήξη Πόνος + ++ +++ Οίδημα +/- μέτριο αρκετό Εκχύμωση - Κίνηση κανονική Κάποια ανώμαλη κίνηση Παράδοξη κίνηση Έλεγχος σταθερότητας σταθερό Μικρή αστάθεια αστάθεια IST/UH NΜΣ1
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΕΝΟΝΤΩΝ IST/UH NΜΣ1
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΕΝΟΝΤΩΝ Tendinopathy degeneration without inflammation replaces tendonitis as chemically little inflammatory cells found Mechaniobiological response to excessive loading – degenerative cytokines and inflammatory prostoglandins Microtrauma within tendon matrix if not balanced by active repair = cumulative damage and degeneration of tendon , weakened collagen structure, tendon more susceptible to damage at lower levels of strain Modified from Arnoczky et al (2007) NMS1 2011-12 BG, AW 10
Διάγραμμα φορτίου παραμόρφωσης που δείχνει της φυσικές ιδιότητες των τενόντων IST/UH NΜΣ1 Sharma & Maffullli (2005) J of B&Jt Surg (2005) 87A-1
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΜΥΩΝ-ΘΛΑΣΕΙΣ Βαθμός I Βαθμός II ΒαθμόςIII Συνέχεια ιστού Ρήξη μικρού ποσοστού ινών Μερική ρηξη Πλήρης ρήξη Πόνος + ++ +++ Οίδημα +/- Εκχύμωση - ++ άμεση Δύναμη Καμία απώλεια Κάποια απώλεια Πλήρης απώλεια Κατά τη διάταση πόνος Πόνος + Πιθανή απουσία πόνου Ψηλάφηση Τοπικός πόνος Ψηλαφητό κενό IST/UH NΜΣ1
Θλάση τετρακεφάλου UH NMS1 2012-13 www.csuchico.edu (Feb 2008)
Ρήξη τένοντος δικεφάλου UH NMS1 2012-13
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΟΝ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ Αλλαγές στη βιομηχανική Διαταραχές ισορροπίας και ιδιοδεκτικότητας ειδικά έξω πλάγιος Δύσκαμπτη άρθρωση Μυϊκή αδυναμία / ανισορροπία Ιστορικό τραυματισμού Κούραση Φτωχή προθέρμανση NMS1 2011-12 BG, AW
ΘΕΡΑΠΕΙΑ - ΣΤΟΧΟΙ IST/UH NΜΣ1
Λαμβάνουμε υπ’ όψη το στάδιο της επούλωσης ΘΕΡΑΠΕΙΑ - ΣΤΟΧΟΙ Λαμβάνουμε υπ’ όψη το στάδιο της επούλωσης Στάδιο 1: Φάση φλεγμονής (0-72 ώρες) - Στάδιο 2: Φάση αναδημιουργίας(περίπου 48 ώρες-6 εβδομάδες) Στάδιο 3: Φάση επανόρθωσης (6εβδομάδες- 10εβδομάδες-1έτος) IST/UH NΜΣ1
Θεραπευτικές Επιπτώσεις Στάδιο Στόχοι Παρεμβάσεις Φλεγμονή Αναδημιουργία Επανόρθωση Πρόληψη περαιτέρω τραυματισμού Έλεγχος πόνου Βελτίωση λειτουργικότητας PRICE Βοήθεια Ηλεκτροθεραπεία Εκπαίδευση & συμβουλή Μειωση παρενεργειών Βοήθεια στην ίαση Βελτίωση λειτουργικότητας Προστασία ROM Ηλεκτροθεραπεία Manual therapy Reminder from Tissue Healing slides Βοήθεια επανόρθωσης Επιστροφη στη λειτουργία λειτουργικής επιβάρυνσης νευροπλαστικότητα UH NMS1 2012-13 18
Elevation 72ώρες Aνύψωση IST/UH NΜΣ1
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ CSP ‘PRICE’ Οδηγίες IST/UH NΜΣ1
KEY POINTS “PRICE δουλεύει αλλά ο κλινικός συλλογισμός το κάνει καλύτερο" “Κάποια κομμάτια δουλευουν καλύτερα από άλλα” “Η δόση παίζει το πιο σημαντικό ρόλο” UH NMS1 2011-12
CSP ΟΔΗΓΙΑ 1: ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Τουλάχιστον μέχρι την 3η ημέρα Η διάρκεια της εφαρμογής εξαρτάται από τη ένταση του πόνου και της έκτασης του τραυματισμού Πατερίτσες, ανάρτηση, περίδεση με tape, ανάλογα με το πρόβλημα Αποφεύγουμε τη πλήρη ακινητοποίηση Πρέπει να είναι δυνατή η μετακίνηση του οιδήματος IST/UH NΜΣ1
CSP ΟΔΗΓΙΑ 2: ΑΝΑΠΑΥΣΗ Το τραυματισμένο μέλος πρέπει να αναπαυθεί αμέσως μετά τον τραυματισμό Η φόρτιση του τραυματισμένου ιστού πρέπει να αποφεύγεται Απαιτείται ανάπαυση 1-7 ημέρες ανάλογα με το βαθμό της κάκωσης 1ου βαθμού μπορεί να απαιτεί 1 ημέρα ανάπαυση 2ου βαθμού απαιτεί 3-5 ημέρες ανάπαυση 3ου βαθμού απαιτεί το λιγότερο 1 εβδομάδα IST/UH NΜΣ1
CSP ΟΔΗΓΙΑ 2: ΑΝΑΠΑΥΣΗ Η πρώιμη κινητοποίηση μετά από την περίοδο ανάπαυσης θα πρέπει να γίνει με προσοχή και σε μικρές δόσεις Ισομετρικές ασκήσεις μπορούν να πραγματοποιούνται στην περίοδο της ανάπαυσης, πάντα μέσα στα όρια του ανεκτού πόνου
CSP ΟΔΗΓΙΑ 3: ΠΑΓΟΣ Πάγος πρέπει να εφαρμόζεται αμέσως μετά από οξύ μυοσκελετικό τραυματισμό Τριμμένος πάγος τυλιγμένος με υγρή πετσέτα πάγος μέσα σε σακούλα , παγοκύστες Μια υγρή πετσέτα μπαίνει μεταξύ του πάγου και του δέρματος για να αποφευχθεί το έγκαυμα Η ασφαλής περίοδος εφαρμογής πάγου είναι μέχρι 30 λεπτά ώστε να αποφευχθεί τραυματισμός του δέρματος ή των ιστών καθώς και νευρική πάρεση IST/UH NΜΣ1
CSP ΟΔΗΓΙΑ 3: ΠΑΓΟΣ Ό πλέον αποδοτικός χρόνος εφαρμογής πάγου είναι μεταξύ 20-30 λεπτών κάθε 2 ώρες Περιοχές με >2cm υποδόριο λιπώδη ιστό μπορεί να απαιτούν περισσότερο χρόνο (μέχρι 30 λεπτά) λόγω του ότι έχει βρεθεί ότι 10 λεπτά εφαρμογή δεν ψύχει το μυ σε ανάλογη περίπτωση Η εφαρμογή πρέπει να καλύπτει όλη την περιοχή που έχει τραυματιστεί IST/UH NΜΣ1
CSP ΟΔΗΓΙΑ 3: ΠΑΓΟΣ Ο αθλητής δεν πρέπει αμέσως μετά την εφαρμογή να επιστρέψει στον αθλητικό χώρο λόγω του ότι η ταχύτητα αγωγής νευρικών ερεθισμάτων, η αισθητικότητα και η ελαστικότητα του συνδετικού ιστού είναι πιθανόν ελαττωμένες Προσοχή με λιπόσαρκους ασθενείς και στη περιοχή επιφανειακών νεύρων (κοινό περονιαίο, ωλένιο) Για να αποφύγετε προβλήματα σε αυτούς τους ασθενείς μην εφαρμόζετε πάγο για πάνω από 10 λεπτά IST/UH NΜΣ1
CSP ΟΔΗΓΙΑ 3: ΠΑΓΟΣ Αντενδείξεις: Υπέρταση λόγω ψύχους, αλλεργία στο κρύο (χιονίστρες), σύνδρομο Raynaud's, περιφερική αγγειακή πάθηση Εάν έχει τραυματιστεί και κάποιο νεύρο ή υπάρχει ιστορικό ελαττωμένης αισθητικότητας, η εφαρμογή κρύου δεν πρέπει να ξεπερνά τα 20 λεπτά IST/UH NΜΣ1
CSP ΟΔΗΓΙΑ 4: ΠΕΡΙΔΕΣΗ Περίδεση εφαρμόζεται το συντομότερο δυνατό μετά τον τραυματισμό Πάντα εφαρμόζεται από την περιφέρεια προς το κέντρο, άσχετα από τον τύπο του επιδέσμου Η πίεση πρέπει να είναι συμμετρική και προσοχή ώστε να μην είναι περισσότερη κεντρικότερα από ότι περιφερικότερα Εφαρμόζουμε το λιγότερο 10cm επάνω και κάτω από το σημείο τραυματισμού Η περίδεση πρέπει να επιτρέπει τη διόγκωση λόγω οιδήματος IST/UH NΜΣ1
CSP ΟΔΗΓΙΑ 4: ΠΕΡΙΔΕΣΗ Μην εφαρμόζετε περίδεση με το υλικό στην πλήρη του διάταση Καλύπτετε το ½ ή τα ⅔ της προηγούμενης στρώσης του επιδέσμου Εφαρμόζουμε την περίδεση σε σπειροειδή μορφή – ποτέ απλά κυκλικά Προστατευτικά μαξιλαράκια απαιτούνται πάνω από ευαίσθητες περιοχές όπως η ιγνυακή χώρα, επιφανειακοί τένοντες, οστικές προεξοχές Σε ανάρροπη θέση, δεν απαιτείται περίδεση IST/UH NΜΣ1
CSP ΟΔΗΓΙΑ 4: ΠΕΡΙΔΕΣΗ 11.Αφαιρέστε και επαν-εφαρμόστε εάν δεν έχετε επιτύχει συνολική και συνεχή συμπίεση ή όταν θέλετε να εφαρμόσετε άλλα θεραπευτικά μέσα 12.Συνεχίζεται η περίδεση για τις πρώτες 72 ώρες μετά τον τραυματισμό, όταν δεν είναι σε ανάρροπη θέση 13. Κατά την εφαρμογή της περίδεσης αλλά και συχνά, ελέγχουμε τις γύρω αρθρώσεις για σημάδια ελάττωσης της κυκλοφορίας IST/UH NΜΣ1
CSP ΟΔΗΓΙΑ 5: ΑΝΑΡΡΟΠΗ ΘΕΣΗ Όσο πιο γρήγορα και για τις πρώτες 72 ώρες, τοποθετούμε το τραυματισμένο μέλος σε ανάρροπη θέση (πάνω από το ύψος της καρδιάς) Βεβαιωθείτε πως το μέλος είναι επαρκώς υποστηριγμένο σε όλο το μήκος Εάν το μέλος μπορεί να διατηρηθεί σε ανάρροπη θέση, δεν απαιτείται και περίδεση Σταδιακή επιστροφή στην όρθια θέση. IST/UH NΜΣ1
ΤΕΛΟΣ Μπορείτε να δείτε όλες της σχετικές οδηγίες PRICE στο www.csp.org.uk Επίσης: Sports Injuries: Diagnosis & Management 2nd ed 1998, Chris Norris IST/UH NΜΣ1
ΑΝΑΦΟΡΕΣ Sharma, P. & Maffullli, N. (2005) J of B & Jt Surg (2005) 87A-1 Whiting & Zernicke. Biomechanics of musculoskeletal injury. CSP PRICE Οδηγίες Εικόνες από: http://www.epodiatry.com www.pt.ntu.edu.tw www.csuchico.edu www.metrokc.gov IST/UH NΜΣ1