ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

Νωρίτερα από την καταστροφή Για να φτάσουμε στο σημείο της καταστροφής πρέπει πρώτα να ξέρουμε τι συνέβη νωρίτερα. Μετά από χρόνια ελληνικής παρουσίας στη Μ. Ασία εμφανίστηκαν οι Νεότουρκοι , ως δύναμη μετασχηματισμού της απολυταρχικής Αυτοκρατορίας σε σύγχρονη δημοκρατία, που η λειτουργία της θα καθοριζόταν από τις αρχές του ευρωπαϊκού διαφωτισμού. Εμφανίστηκαν σε μια εποχή που η Οθωμανική Αυτοκρατορία, παραχωρούσε τη θέση στα σύγχρονα έθνη-κράτη που εκείνη την ιστορική περίοδο εμφανίζονταν με τον γνωστό βίαιο τρόπο. Η ιδιομορφία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία οφείλεται στο γεγονός ότι μετά τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις -που συνέβησαν στα μέσα του 19ου αιώνα και εξασφάλιζαν μια σχετική ελευθερία στους χριστιανικούς πληθυσμούς η νέα οικονομία είχε κυριαρχηθεί κυριολεκτικά από τους Έλληνες, τους Αρμένιους και τους Εβραίους. Οι μουσουλμάνοι είχαν αρκεστεί στην αποκλειστική νομή της γραφειοκρατίας, του στρατού και της παραδοσιακής φεουδαρχίας.

Η Σμύρνη πριν την καταστροφή

Η πρώτη αφορμή Το γεγονός ότι η οθωμανική αστική τάξη δεν αποτελείτο από μουσουλμάνους, αλλά από χριστιανούς, ενέτεινε τους φόβους των στρατιωτικών, ότι σύντομα θα βρεθούν εκτός ιστορίας. Αυτός ακριβώς ήταν ο φόβος που κινητοποίησε τα πολύμορφα και πολυεθνοτικής προέλευσης στρατιωτικά στρώματα να οργανωθούν, να εφεύρουν μια συνεκτική ιδεολογία -τον τουρκισμό- και να καταλάβουν εν τέλει την εξουσία με το νεοτουρκικό πραξικόπημα. Ένας από τους λόγους λοιπόν που εκδηλώθηκε τη νεοτουρκική «επανάσταση», ήταν ο έλεγχος των οικονομικών δραστηριοτήτων από το χριστιανικό στοιχείο. Βασικά το κίνημα των Nεοτούρκων το 1908 αποτέλεσε την αντεπανάσταση εναντίον των δημoκρατικών κινημάτων των υπόδουλων εθνών.

Η δεύτερη αφορμή Ύστερα συνέβη ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος που, αμέσως μετά τη λήξη του πραγματοποιήθηκε διάσκεψη στο Παρίσι, όπου αποφασίστηκε η παραχώρηση της περιοχής της Σμύρνης στην Ελλάδα. Ύστερα από αυτή την απόφαση η 1η μεραρχία του Ελληνικού στρατού αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 2 Μαΐου του 1919. Στους επόμενους μήνες συγκροτήθηκε στρατιωτική μεραρχία με έδρα την Σμύρνη. Οι Τούρκοι όμως αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν την συνθήκη και ξεκίνησαν ανταρτοπόλεμο με αποτέλεσμα η απόβαση του Ελληνικού στρατού να μετατραπεί σε εκστρατεία. Έτσι όταν το τμήμα ελληνικού στρατού αποβιβάστηκε στην Σμύρνη είχε την άδεια να καταλάβει την περιοχή που προαναφέρθηκε κι όπου ζούσαν συμπαγείς ελληνικοί πληθυσμοί.

Η απόβαση του ελληνικού στρατού στην Σμύρνη

H αρχή της τούρκικης αντίστασης Οι σχέσεις των Ελλήνων με τους Τούρκους, διαταράσσονταν. Ειδικότερα από το 1912, είχαν αρχίσει διώξεις του ελληνικού στοιχείου. Έτσι οι Έλληνες της περιοχής της Σμύρνης δέχτηκαν την αποβίβαση του ελληνικού στρατού, ως αρχή της απελευθέρωσης. Οι Τούρκοι όμως, είδαν την ελληνική παρουσία, ως την πιο επικίνδυνη απ' όλες τις ξένες επεμβάσεις στη χώρα τους, γιατί όλοι οι άλλοι ήταν μόνο αποικιοκράτες, χωρίς ιστορικά δικαιώματα στην περιοχή. Είχαν μόνο ευδιάκριτα αποικιακά συμφέροντα. Οι Έλληνες όμως, είχαν ρίζες προαιώνιες και ήρθαν για να τις ενισχύσουν. Ήταν λοιπόν λογικό κι επόμενο η τουρκική αντίσταση, που άρχισε παράλληλα να οργανώνεται στα ενδότερα της Ανατολίας, για να στραφεί με ιδιαίτερο πείσμα ενάντια στην ελληνική παρουσία, στρατιωτικά και διπλωματικά.

Η αρχή του τέλους της Σμύρνης Μετά την κατάρρευση του μετώπου, την ευθύνη του οποίου έφερε ο τότε Διοικητής του Α' Σώματος Στρατού Νικόλαος Τρικούπης και την άτακτη υποχώρηση και αναδίπλωση του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος από το Αφιόν Καραχισάρ, (στα μέσα Αυγούστου του 1922), άρχισε και ο ξεριζωμός ενός μεγάλου μέρους του χριστιανικού πληθυσμού (Ελλήνων και Αρμενίων) προς τη Μικρασιατική ακτή που κατά τους υπολογισμούς έφτανε τις 250.000. Επίσης στη Σμύρνη είχαν βρει καταφύγιο και 15.000 Αρμένιοι που συνωστίζονταν στα διάφορα ιδρύματα και σπίτια της Αρμενικής Κοινότητας.

Η αρχή του τέλους της Σμύρνης εικόνες

Η αντίστροφη μέτρηση για την πόλη της Σμύρνης Στις 24 Αυγούστου/6 Σεπτεμβρίου αναχωρεί και το τελευταίο ελληνικό στρατιωτικό τμήμα. Την επομένη οι χιλιάδες των προσφύγων Έλληνες και Αρμένιοι που κατέκλυζαν όλο το μήκος της περίφημης προκυμαίας "Κε" της Σμύρνης μάταια περίμεναν πλέον τα επιταγμένα ελληνικά πλοία για τη μεταφορά τους στα γειτονικά ελληνικά νησιά. Μετά όμως από έντονη παρέμβαση του Αμερικανού Προξένου Γ. Χόρτον, (G. Horton), στάλθηκαν δύο αμερικανικά αντιτορπιλικά για την εξυπηρέτηση των προσφύγων. Την επόμενη, 26 Αυγούστου/8 Σεπτεμβρίου (1922), αναχωρούν οι ελληνικές Αρχές Σμύρνης. O μέχρι τότε Έλληνας Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης Αρ. Στεργιάδης επιβιβάστηκε σε αγγλικό πολεμικό πλοίο που του διατέθηκε με προορισμό την Κωνσταντινούπολη. Η αντίστροφη μέτρηση για την πόλη της Σμύρνης είχε πλέον φτάσει.

Η αντίστροφη μέτρηση για την πόλη της Σμύρνης εικόνες

Οι στάση των Μεγάλων Δυνάμεων Οι Μεγάλες Δυνάμεις εν τω μεταξύ είχαν κάνει συμφωνία με τον Σουλτάνο να μην ανακατευτούν και τους επέτρεψε να πάρουν μόνο δικής τους καταγωγής ανθρώπους. Καθώς οι Έλληνες όμως πιάνονταν απ’ τα καράβια εκείνη τους πέταγαν καυτό νερό , τους έπνιγαν , τους έκοβαν τα χέρια και για να μην ακούνε τις κραυγές και παρασυρθούν να τους σώσουν έβαζαν δυνατά εμβατήρια.

Η καταστροφή

Η καταστροφή

Η καταστροφή

Βίντεο 1

Βίντεο 2

ΤΕΛΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Εργασία μαθητριών Ιφιγένεια Πανταζή Μαρία Παπαδοπούλου Νοέλ Μπέγκα Κατερίνα Κυρμιζόγλου