Βιογραφια Ο ποιητής Κωστής Πέτρου Καβάφης γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στις 29 Απρ 1863. Εφέτος συμπληρώνονται 80 χρόνια από το θάνατο του(1933) και 150 από την γέννηση του. Στο διάστημα αυτό το έργο του ποιητή πέρασε από την αρχική απόρριψη, στη σταδιακή αναγνώριση και τέλος στην καθολική αποδοχή και τη διεθνή καθιέρωση. Το έργο του Αλεξανδρινού φέρνει μια μεγάλη τομή στην νεοελληνική ποίηση των αρχών του 20 αι και αυτός είναι ο λόγος που δε βρήκε στην αρχή εύκολη αποδοχή

Τη στιγμή που στη μητροπολιτική Ελλάδα, η δημοτική γλωσσά ,κατακτά πανηγυρικά το πεδίο της ποίησης και ενώ μεσουρανεί η ποιητική ρητορεία του Παλαμά και ο χειμαρρώδεις λυρισμός του Σικελιανού, ο Καβάφης γράφει πεζολογικά ποιήματα, σε μια μεικτή γλώσσα που αγνοεί το δίλλημα δημοτική ή καθαρεύουσα, απορρίπτοντας παράλληλα την πλούσια εικονοκλασία της καθιερωμένης ποιητικής γραφής, όσο μάλιστα οριστικοποιεί τις επιλογές του και διαμορφώνει το προσωπικό του ποιητικό ιδιωματισμό, περισσότερο προσεγγίζει το ύφος και υιοθέτει τις τεχνικές του αφηγηματικού πεζού λογού.

όταν ολοκληρώσει αυτές τις διεργασίες ο Καβάφης θα έχει μετατρέψει αυτό που θεωρήθηκε αδυναμία του, σε δύναμη και παράγοντα επιτυχίας κατακτώντας, μέσα στη γραμματολογία, μια εξέχουσα θέση ανάμεσα στους ποιητές που έφεραν-όχι το μοντερνισμό, όπως από σύγχυση κυκλοφορεί στην αγορά- αλλά την ανανέωση του ποιητικού λογού.

Το έργο του Το σώμα των Καβαφικών ποιημάτων περιλαμβάνει: Τα 154 ποιήματα που αναγνώρισε ο ίδιος(τα λεγόμενα Αναγνωρισμένα), τα 37 Αποκηρυγμένα ποιηματα του, τα περισσότερα νεανικά, σε ρομαντική καθαρεύουσα, τα οποία αργότερα αποκήρυξε, τα Ανέκδοτα, δηλαδή 75 ποιήματα που βρεθήκαν τελειωμένα στα χαρτιά του καθώς και τα 30 Ατελή που βρεθήκαν στα χαρτιά του χωρίς να έχουν την οριστική τους μορφή. Τύπωσε ο ίδιος το 1904 μια μικρή συλλογή με τον τίτλο Ποιήματα, στην όποια περιέλαβε τα ποιήματα: Φωνές, Επιθυμίες, Κεριά, Ένας γερός, Δέησης, Οι ψυχές των γερόντων, Το πρώτο σκαλί, Διακοπή, Θερμοπύλες, Τα παράθυρα, Περιμένοντας τους βαρβάρους, Απιστία και Τα άλογα του Αχιλλέως. Η συλλογή, σε 100-200 αντίτυπα, κυκλοφόρησε ιδιωτικά.

Η μορφΗ Η γλωσσά και η στιχουργική μορφή των ποιημάτων του Καβάφη ήταν ιδιόρρυθμες και πρωτοποριακές για την εποχή του. Βασικά χαρακτηριστικά τους είναι: -ιδιότυπη γλώσσα, μείγμα καθαρεύουσας και δημοτικής με ιδιωματικά στοιχειά της Κωνσταντινούπολης -εξαιρετικά λιτός λόγος, με ελάχιστα επίθετα (όσα υπάρχουν έχουν πάντα ιδιαίτερη σημασία, δεν είναι ποτέ συμβατικά, κοσμητικά επίθετα) -ουδέτερη γλωσσά, σχεδόν πεζολογική, μακριά από τις ποιητικές συμβάσεις της εποχής. Η γλωσσά δεν αποκαλύπτει τα συναισθήματα. -εξαιρετικά σύντομα ποιήματα -ιαμβικός ρυθμός αλλά τόσο επεξεργασμένος που συχνά είναι δύσκολο να διακριθεί -σχεδόν ολοκληρωτική απουσία ομοιοκαταληξίας -ιδιαίτερη σημασία στα σημεία στίξης: παίζουν ρολό για το νόημα (πχ ειρωνεία, χαμήλωμα τόνου φωνής )

ποιΗματα Συχνά ο λόγος του Καβάφη είναι συμβουλευτικός , ακόμη και παραινετικός, με διαλογική διατύπωση, η όποια προσδίδει δραματικότητα στην ποίηση του άλλο χαρακτηριστικό της ποίησης του Καβάφη είναι ότι στο τέλος πολλών ποιημάτων του επιφυλάσσει ένα απροσδόκητο ξάφνιασμα, που κάνει τον αναγνώστη να αναζητήσει την αιτιολόγηση του, και ως εκ τούτου να έρθει σε μια διαλογική συζήτηση με τον ποιητικότατα κανόνα, τις προσωπικές του διαθέσεις και παρορμήσεις τις εκφράζει με την χρήση σύμβολων, συχνά παρμένα να από την ιστορία και τη μυθολογία, επιτυγχάνοντας έτσι τη μετουσίωση και αντικειμενικότητας τους. Αυτό, θα έλεγα, είναι ένα από τα κυρία χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν την ποίηση του Καβάφη από την ποίηση των Ελλαδικών ομότεχνων του και προσδίδει στα ποιήματα του τον διδακτικό τους τόνο. Επιπλέον, ξεχωρίζει με το δραματικό στοιχειό και τη θεατρικότητα, η όποια επιτυγχάνεται με το διάλογο, τη σκηνοθεσία του πλαισίου μέσα στο όποιο κινούνται οι χαρακτήρες των ποιημάτων του και τις απροσδόκητες μεταπτώσεις στη μοίρα τους.

ποιηματα Τα πιο χαρακτηριστικά από τα ποιήματα του Καβάφη είναι: τα κεριά, τα παράθυρα, τα τείχη και οι πόλεις. Με την χρήση των σύμβολων ο Καβάφης κατόρθωσε να εκφράσει σημαντικές έννοιες με ιδιαίτερα παραστατικό τρόπο, εγκλωβίζοντας συχνά τη φαντασία των αναγνωστών του, που με τι έκπληξη θα είδαν κάποτε αυτά τα τείχη να ορθώνονται ολόγυρα τους, όπως ακριβώς τα παρουσίασε ο ποιητής. Το κέρδος που αποκομίζει η ποίηση του Καβάφη από τα σύμβολα, είναι σημαντικό καθώς περά από την αποτελεσματικότερη παρουσίαση των νοημάτων, επέτρεψαν στην ποίηση του Αλεξανδρινού να ενταθεί ευκολότερα στον κοινό κώδικα επικοινωνίας των αναγνωστών του και να παραμείνει ως πολύτιμο σημείο αναφοράς για όλους τους λάτρεις της λογοτεχνίας.

ποιηματα Ο Κωνσταντίνος Καβάφης χρησιμοποιεί στην ποίηση του την ειρωνεία σε κάθε της μορφή και με τέτοια συχνότητα ώστε θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε ως ειρωνικό ποιητή. Η ειρωνεία στην ποιητική έκφραση επιτυγχάνεται με διαφόρους τρόπους και δεν είναι εύκολο να δοθεί ένας απλώς ορισμός αυτού του πολυδυνάμου εκφραστικού μέσου. Ειδικά στην ποίηση του Καβάφη η ειρωνεία αποκτά πολλές εκφάνσεις και αποτελεί ουσιαστικά το υλικό που δίνει στην ποίηση του τη μοναδικότητα της τόσο Καβάφης, κάποιες φορές, δημιουργεί την αίσθηση της ειρωνείας με την αντίθεση που εμφανίζεται ανάμεσα στα λεγόμενα η στα σχέδια των πρόσωπων του ποιήματος και στην τελική έκβαση των γεγονότων. Αλλοτε,χρησιμοποιει την τραγική ειρωνεία, κυρίως στα ιστορικά του ποιήματα, οπότε οι αναγνώστες γνωρίζουν την εξέλιξη που θα έχουν τα πρόσωπα αυτά και κατανοούν ποτέ οι ήρωες κινούνται προς την καταστροφή. Παράλληλα, ο ποιητής καταφεύγει συχνά και στην λεκτική ειρωνεία, όπως την αντιλαμβανόμαστε στην καθημερινή μας ομιλία σχολιάζοντας εμπαικτικά πράξεις η σκέψεις των πρόσωπων που παρουσιάζονται στα ποιήματα του.

Ο Διδακτισμός Ο Καβάφης είχε πάντοτε την πρόθεση να μεταδίδει με την ποίηση του σημαντικά μηνύματα προς τους αναγνώστες του σε αντίθεση με άλλους ποιητές που ενδιαφέρονταν περισσότερο για την τεχνική αρτιότητα των ποιημάτων τους, ο Καβάφης έθεσε ως βασική προτεραιότητα της δικής του ποίησης το περιεχόμενο και απάλλαξε την ποίηση του από οτιδήποτε θα τον περιόριζε να εκφράσει με πληρότητα αυτό που ήθελε Η ποίηση του είναι συχνά φορέας ηθικών μηνυμάτων και σύμβουλων για την ενδεδειγμένη στάση ζωής των ατόμων, αποπνέοντας μια έντονη διάθεση διδακτισμού, κάτι που θα μπορούσε να αναιρέσει την ποιητικότητα του έργου του, αν ο ποιητής δε φρόντιζε να συγκαλύψει το διδακτισμό αυτό με μια εμπνευσμένη αξιοποίηση της ιστορίας και των αρχαιοελληνικών μύθων.

Απαισιοδοξία Ένα από τα θέματα που απασχολούν ιδιαίτερα τον Κωνσταντίνο Καβάφη είναι η σκέψη ότι η ζωή των ανθρώπων δεν μπορεί να ξεφύγει από την δυστυχία και την παρακμή. Οι άνθρωποι παρά τις προσπάθειες τους έρχονται διαρκώς αντιμέτωποι με μεγάλες δυσκολίες και πολύ συχνά είναι αναγκασμένοι να χάσουν όλα όσα απέκτησαν με κόπο και συνεχή αγώνα. Η απαισιόδοξη αυτή στάση του ποιητή διατρέχει πολλά από τα ποιήματα του και παίρνει κάθε φορά διαφορετική μορφή. Κάποιες φορές είναι η αδυναμία του ανθρώπου να αλλάξει τη ροη της ζωής του και να αποκτήσει μια καλύτερη μοίρα, άλλοτε είναι το γεγονός ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις συνεχείς δυσκολίες και κάποτε είναι οι μεγάλες απώλειες της ζωής που φέρνουν τον άνθρωπο σε απόγνωση.

Επιλογος Τέλος, μετά τα παραπάνω προκύπτει ότι αναφερθήκαμε σε έναν πολύ μεγάλο και διαχρονικό ποιητή, τον Κωνσταντίνο Καβάφη στον όποιο αφιερώθηκε το 2013 κλείνοντας 150 χρονιά Καβαφικής ποίησης