Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος C.D.A. College Limassol ΓΕΝΝΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος C.D.A. College Limassol

Τα οργανα του γεννητικου συστηματος χρησιμευουν στην αναπαραγωγη. Χωριζονται σε: 1.Γεννητικα οργανα του αντρα. 2.Γεννητικα οργανα της γυναικας. Όταν τα οργανα βρισκονται μεσα στην πυελο αποτελουν τα εσω γεννητικα οργανα, αλλα αυτά που βρισκονται εξω αποτελουν τα εξω γεννητικα οργανα.

ΓΕΝΝΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ Τα οργανα που αποτελουν το γεννητικο συστημα στον αντρα είναι: -το πεος -το οσχεο -οι ορχεις -η επιδιδυμιδα -ο σπερματικος πορος -η σπερματοδοχος κυστη -ο εκσπερματικος πορος -ο προστατης αδενας -οι βολβουρηθραιοι αδενες (αδενες Cowper).

Το πεος και το οσχεο αποτελουν τα εξω γεννητικα οργανα. Τα υπολοιπα ανηκουν στα μεσα. Οι ορχεις παρολο που βρισκονται εξω από την πυελο περιλαμβανονται στα εσω γεννητικα οργανα. Αυτό γιατι αρχικα στο εμβρυο οι ορχεις είναι μεσα στην πυελο και αργοτερα κατεβαινουν από τους βουβωνικους πορους στο οσχεο.

ΟΡΧΕΙΣ Αποτελουν τους εκκριτικους αδενες του γεννητικου συστηματος, εχουν βαρος 15-20 γρ. Είναι μικτοι αδενες, ενδοκρινεις και εξωκρινεις. Η εσω εκκριση τους είναι οι αντρικες ορμονες που επηρεάζουν την σεξουαλικη επιθυμια και ρυθμιζουν την αναπτυξη των δευτερογενων χαρακτηριστικων του αντρικου φυλου. Η εξω εκκριση των ορχεων είναι τα σπερματοζωαρια που χρησιμευουν στη γονιμοποιηση του ωαριου.

Η επιδιδυμιδα, ο σπερματικος πορος , η σπερματοδοχος κυστη και ο εκσπερματικος πορος χρησιμευουν στην μεταφορα του σπερματος από τον ορχι προς τα εξω και αποτελουν το εκφορητικο η αποχετευτικο μερος του γεννητικου συστηματος.

Η αντρικη ουρηθρα χρησιμευει και στη μεταφορα του σπερματος. Το πεος είναι το οργανο συνουσιας περιεχει όμως και το τελευταιο μερος του ουροποιητικου σωληνα, τη σηραγγωδη ουρηθρα. Βρισκεται μπροστα από την ηβικη συμφυση και πανω από το οσχεο.

ΠΕΟΣ Αποτελειται από : -τη ριζα -το σωμα -τη βαλανο Η ριζα βρισκεται πισω, κολλημενη στερεα πανω στο ηβικο οστο και κρυμμενη κατω από το δερμα του περινεου. Αντιθετα το σωμα και η βαλανος εξεχουν μπροστα και αποτελουν το ελευθερο μερος του πεους.

Σε χαλαση το πεος εχει μακρος 10-12 εκ Σε χαλαση το πεος εχει μακρος 10-12 εκ. και το σωμα σχηματιζει με τη ριζα μια γωνια, την πεικη, με το κοιλο προς τα κατω. Η βαλανος ξεχωριζει από το σωμα με ένα κυκλικο χειλος που προεξεχει και λεγεται στεφανη και πιο πισω η στεφανιαια αυλακα. Στην κορυφη της βαλανου που εχει σχημα κωνικο βρισκεται το εξω στομιο της ουρηθρας.

Το πεος καλυπτεται από δερμα, ατριχο και πολύ ελαστικο, την ποσθη. Μπροστα η ποσθη σχηματιζει μια πτυχη την ακροποσθια που συνηθως καλυπτει ολη την βαλανο όταν το πεος βρισκεται σε χαλαση. Κανονικα η ακροποσθια επιτρεπει ευκολα την εξοδο της βαλανου ακομα και στην στυση. Σε ορισμενες περιπτωσεις το ελευθερο χειλος της ακροποσθιας είναι τοσο στενο που δεν επιτρεπει την αποκαλυψη της βαλανου.Η κατασταση αυτή ονομαζεται Φιμωση..

Ο χαλινος της ακροποσθιας είναι μια οβελιαια πτυχη που ενωνει την ακροποσθια με την κατω επιφανεια της βαλανου στη μεση γραμμη. Το πεος αποτελειται κυριως από συστικο ιστο που σχηματιζει 3 ξεχωριστα σηραγγωδη σωματα: 1.Τα 2 σηραγγωδη σωματα του πεους, και 2.Το σηραγγωδες σωμα της ουρηθρας

Τα σηραγγωδη σωματα του πεους αποτελουνται από τα σκελη, το σωμα και την κορυφη. Το σηραγγωδες σωμα της ουρηθρας βρισκεται κατω από τα σηραγγωδη σωματα του πεους και αποτελειται από τον βολβο, το σωμα και την βαλανο.

Ο βολβος είναι το στρογγυλο πισω μερος του σηραγγωδους σωματος της ουρηθρας.Βρισκεται μεταξυ των σκελων των σηραγγωδων σωματων του πεους και αποτελει με αυτά τη ριζα του πεους. Το σωμα περιλαμβανει την ουρηθρα και καταληγει μπροστα στην κωνικη βαλανο. Τα σηραγγωδη σωματα αποτελουνται από αγγειακες κοιλοτητες στις οποιες ερχεται αιμα με τις αρτηριες των σηραγγωδων σωματων και φευγει από τις φλεβες.

ΑΡΤΗΡΙΕΣ ΠΕΟΥΣ 1.Αρτηριες των περιβληματων:εξω και εσω αιδοιικες. 2.Αρτηριες των σηραγγωδων σωματων: -ραχιαια του πεους -εν τω βαθει αρτηρια του πεους -βολβικη -ουρηθραια.

ΦΛΕΒΕΣ ΤΟΥ ΠΕΟΥΣ Επιπολης φλεβες που αποχετευουν το αιμα των περιβληματων του πεους Στις εν τω βαθει φλεβες που αποχετευουν το αιμα των σηραγγωδων σωματων. Τα σηραγγωδη σωματα περιβαλλονται από ινωδη χιτωνα στον οποιο καταφυονται ο κρεμαστηρας και ο σφενδονοειδης συνδεσμος του πεους.

Το πεος δεχεται και νωτιαια και φυτικα νευρα. Τα νωτιαια νευρα είναι κλαδοι του λαγονοβουβονικου και του αιδοιικου νευρου και μεταφερουν αισθητικα ερεθισματα από την ποσθη και τη βαλανο. Τα φυτικα νευρα, συμπαθητικα και παρασυμπαθητικα νευρουν τα σηραγγωδη σωματα και τα αγγεια του πεους και ρυθμιζουν τη στυση και την εκσπερματωση.

Το νευρικο κεντρο της στυσης και της εκσπερματωσης βρισκεται στον τελικο κωνο του νωτιαιου μυελου ,ελεγχεται όμως και από ανωτερα εγκεφαλικα κεντρα.

ΟΣΧΕΟ Είναι πτυχη του δερματος στο κατω μερος της κοιλιας μεσα στο οποιο βρισκονται οι ορχεις. Το δερμα του οσχεου εχει αραιες τριχες και πολλους σμηγματογονους και ιδρωτοποιους αδενες. Κατω από το δερμα του οσχεου υπαρχει ενας ινομυωδης χιτωνας, ο δαρτος που όταν συσπαται ρυτιδωνει το οσχεο.

Ο δαρτος σχηματιζει ένα καθετο διαφραγμα που χωριζει το οσχεο σε 2 χωρους ένα δεξιο και ένα αριστερο για τους αντιστοιχους ορχεις. Το σημειο που χωριζεται το οσχεο με το διαφραγμα φαινεται εξωτερικα από την ραφη.

ΟΡΧΕΙΣ Αποτελουν τους εκκριτικους αδενες των εσω γεννητικων οργανων του αντρα. Οι ορχεις κατεβαινουν από την κοιλια στο οσχεο γυρω στο ογδοο μηνα της ενδομητριας ζωης. Ο αριστερος βρισκεται λιγο πιο χαμηλα από το δεξιο. Ο ορχις εχει μεγεθος και σχημα καρυδιου με βαρος 15-20 γρ.

Ο κάθε ορχις εχει 2 πολους τον πανω και τον κατω, 2 επιφανειες, την μεσα και την εξω, και 2 χειλη, το μπρος και το πισω. Στον πανω πολο υπαρχει μια πολύ μικρη κυστη, η ορχικη υδατιτιδα του Morgani, που αποτελει εμβρυολογικο καταλοιπο.

Ο ορχις αποτελειται από: -τον ινωδη χιτωνα -τα σπερματικα σωληναρια -την διαμεση ουσια. Το τοιχωμα των σπερματικων σωληναριων αποτελειται εξω από ένα βασικο υμενα και μεσα από το σπερματικο επιθηλιο.

Το σπερματικο επιθηλιο εχει 2 ειδη κυτταρων : Α. τα σπερματογονα που παραγουν σπερματοζωαρια Β.τα βασικα κυτταρα του Sertoli που χρησιμευουν στη θρεψη και ωριμανση των σπερματοζωαριων.

Το σπερματοζωαριο αποτελειται από: -το κεφαλι με τον πυρηνα -τον αυχενα -η ουρα που χρησιμευει στην κινηση του σπερματοζωαριου

Η διαμεση ουσια του ορχι που βρισκεται μεταξυ των σπερματικων σωληναριων αποτελειται από: -συνδετικο ιστο -τα διαμεσα κυτταρα του Leyding που παραγουν τις αντρικες ορμονες (τεστοστερονη). Οι ορχεις θεωρουνται μικτοι αδενες με εσω και εξω εκκριση.

Η εξω εκκριση, το σπερμα από τον ορχι, μεταφερεται στην επιδιδυμιδα που είναι το πρωτο μερος του εκφορητικου συστηματος. Η επιδιδυμιδα βρισκεται μεσα στο οσχεο και αποτελειται από: -το κεφαλι -το σωμα -την ουρα.

Η επιδιδυμιδα αποτελειται από τον ινωδη χιτωνα που περικλεινει τα εκφορητικα σωληναρια. Τα σωληναρια της επιδιδυμιδας είναι συνεχεια των σωληναριων του ορχι. Ο ορχις και η επιδιδυμιδα εκτος από το οσχεο και τον δαρτο εχουν και αλλα καλυμματα που αποτελουν προεκταση του κοιλιακου τοιχωματος.

Τα καλυμματα αυτά από μεσα προς τα εξω είναι: -ο ιδιος ελυτροειδης χιτωνας -ο κοινος ελυτροειδης χιτωνας -ο κρεμαστηρας μυς -η κρεμαστηριος περιτονια -ο δαρτος -το οσχεο.

Ο ορχις και η επιδιδυμιδα δεχονται αιμα από την εσω σπερματικη αρτηρια και οι χιτωνες τους από την εξω σπερματικη αρτηρια. Οι φλεβες που αντιστοιχουν στις αρτηριες αυτές σχηματιζουν το σπερματικο πλεγμα μεσα στον σπερματικο τονο. Σταση του αιματος και διευρυνση των φλεβων του πλεγματος αυτου αποτελει την κιρσοκηλη.

Τα νευρα του ορχι προερχονται από το συμπαθητικο και το παρασυμπαθητικο συστημα. Σπερματικος πορος: -εχει μακρος 50 εκ. -είναι η συνεχεια της ουρας της επιδιδυμιδας.

Σπερματοδοχοι κυστεις: -2 μικρα ωοειδη οργανα -4-5 εκ. μακρος και 2 εκ. φαρδος -βρισκονται πισω από την ουροδοχο κυστη και εξω από τις σπερματικες ληκυθους. Με το κατω ακρο οι σπερματοδοχοι κυστεις ενωνονται με το τελος των σπερματικων ληκυθων για να σχηματισουν εκσπερματικους πορους.

Οι ποροι αυτοι αποτελουν το τελευταιο τμημα του εκφορητικου συστηματος των ορχεων. Τα τοιχωματα των εκφορητικων πορων αποτελουνται από εξω προς τα μεσα από -ινωδη χιτωνα -μυικο χιτωνα -βλεννογονο. Εκτος από την μεταφορα και αποθηκευση του σπερματος χρησιμευουν με τις εκκρισεις τους και στην θρεψη και αραιωση των σπερματοζωαριων.

ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ Εξωκρινης αδενας που βρισκεται κατω από την ουροδοχο κυστη μεταξυ της ηβικης συμφυσης και του ορθου. Σε σχημα και μεγεθος μοιαζει με καστανο. Η κορφη του βρισκεται προς τα κατω και ακουμπα στο ουρογεννητικο τριγωνο. Η βαση του είναι προς τα πανω και ακουμπα στον πυθμενα της ουροδοχου κυστης.

Εχει 2 λοβους τον δεξιο και αριστερο. Οι λοβοι αυτοι και γενικα ο προστατης μπορει να ψηλαφηθει με το δαχτυλο από το ορθο γιατι μεταξυ τους μεσολαβει η ευθυπροστατικη περιτονια του Denonvilliers. Μπροστα μεταξυ του προστατη και της ηβικης συμφυσης υπαρχουν οι ηβοπροστατικοι συνδεσμοι και το αιδοιικο φλεβικο πλεγμα του Santorini.

Η υπερτροφια του μεσου λοβου και του προστατη που συμβαινει στους ηλικιωμενους πιεζει την ουρηθρα και ιδιαιτερα το μεσα στομιο και δυσκολευει την ουρηση. Ο προστατης αποτελειται από ινομυωδη και αδενικο ιστο. Το εκκριμα του προστατη συντελει στην θρεψη των σπερματοζωαριων και στη διατηρηση της γονιμοτητας. Η αιματωση προερχεται από την κατω κυστικη αρτηρια, την μεση αιμορροειδικη και την εσω αιδοιικη αρτηρια. Το φλεβικο αιμα του προστατη καταληγει στα κυστεοπροστατικα φλεβικα πλεγματα που βρισκονται στα πλαγια του αδενα. Τα νευρα του προστατη προερχονται από το αυτονομο νευρικο συστημα.

ΒΟΛΒΟΥΡΗΘΡΑΙΟΙ ΑΔΕΝΕΣ Αδενες του Cowper: -2 μικροι αδενες μεγεθος φακης -βρισκονται ο ενας δεξια και ο άλλος αριστερα και λιγο πιο πισω από τον βολβο της ουρηθρας. -είναι σωληνοκυψελωτοι αδενες -ο καθενας εχει έναν εκφορητικο πορο μακρους 3-4 εκ. που καταληγει στην βολβικη ουρηθρα. -εκκρινουν ενα αλκαλικο υγρο πριν από την εκσπερματωση για την αλλαγη του Ph της ουρηθρας.

ΓΕΝΝΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ Χωριζεται σε μεσα και εξω γεννητικα οργανα. Μεσα γεννητικα οργανα: -οι ωοθηκες -οι σαλπιγγες η ωαγωγοι -η μητρα -ο κολπος η κολεος

Εξω γεννητικα οργανα: -το εφηβαιο -τα μεγαλα χειλη -η κλειτοριδα -ο προδρομος του κολεου -οι βολβοι του προδρομου -οι αδενες του προδρομου η αδενες του Bartholini

ΩΟΘΗΚΕΣ: -μικτοι αδενες -παραγουν ωαρια που παριστανουν την εξω εκκριση των ωοθηκων και τις γυναικειες ορμονες που αποτελουν την εσω εκκριση τους. -η ωοθηκη εχει σχημα αμυγδαλου και μεγεθος 3 εκ. μακρος 1.5 εκ. πλατος 1 εκ.

-η ωοθηκη βρισκεται σε μια μικρη κοιλοτητα τον ωοθηκικο βοθρο. -εχει μια μεσα και μια εξω επιφανεια -ένα πανω και ένα κατω ακρο -ένα μπρος και ένα πισω χειλος Η ωοθηκη αποτελειται από εξω προς τα μεσα από: Το βλαστικο επιθηλιο Τον φλοιο που περιεχει τα ωοθυλακια Τον μυελο που περιεχει αγγεια.

Στις ωοθηκες των ανηλικων γυναικων υπαρχουν πολλα μικρα ωοθυλακια που αποτελουνται από ένα ωαριο στο κεντρο και ένα στρωμα από κυβικα επιθηλιακα κυτταρα γυρω του. Από την εφηβικη ηλικια και μετα ορισμενα μικρα ανωριμα ωοθηλακια μεγαλωνουν ,τα επιθηλιακα κυτταρα γυρω από το ωαριο πολλαπλασιαζονται και μεταξυ τους σχηματιζονται κοιλοτητες με υγρο. Οι κοιλοτητες ενωνονται σε μια και το ωριμο ωοθυλακιο αποτελειται από:

-το ωαριο -το επιθηλιο -τη θηκη του ωοθυλακιου. Στις ωοθηκες των ενηλικων γυναικων υπαρχουν ωοθυλακια σε διαφορα σταδια ωριμοτητας. Κάθε μηνα ένα από τα ωοθυλακια αυτά μεγαλωνει περισσοτερο από τα υπολοιπα και σπαει και ελευθερωνει το ωαριο και μετατρεπεται σε ωχρο και μετα σε λευκο σωματιο.

Στην περιπτωση που το ωαριο γονιμοποιηθει το ωχρο σωματιο υπερτρεφεται. Από το ωοθυλακιο και το ωχρο σωματιο παραγονται οι θηλυκες ορμονες ωοθυλακινη (οιστραδιολη) και ωχρινη (προγεστερονη).

-παιρνουν αιμα από τις εσω σπερματικες αρτηριες που λεγονται και ωοθηκικες και από κλαδους της μητριαιας αρτηριας. -οι φλεβες των ωοθηκων είναι οι εσω σπερματικες που καταληγουν στην κατω κοιλη. Το ωοθηκικο νευρικο πλεγμα που στελνει νευρικες ινες στις ωοθηκες σχηματιζεται από το συμπαθητικο και το παρασυμπαθητικο νευρικο συστημα.

ΣΑΛΠΙΓΓΕΣ Η ΩΑΓΩΓΟΙ -δυο λεπτοι σωληνες που χρησιμευουν για την μεταφορα του ωαριου από τις ωοθηκες στην μητρα. Στις σαλπιγγες γινεται η γονιμοποιηση του ωαριου. Η κάθε σαλπιγγα εχει μακρος 10 εκ. Βρισκεται στο πανω χειλος του πλατιου συνδεσμου της μητρας. Το πανω μερος του συνδεσμου αυτου λεγεται και μεσοσαλπιγγιο.

Το εξω η κοιλιακο στομιο της σαλπιγγγας μοιαζει με χωνι και λεγεται κωδωνας. Η ακρη του είναι πιο φαρδια και σχηματιζει κροσσια (η γλωσσιδες ) που ακουμπανε στην ωοθηκη. Ένα από τα κροσσια αυτά που είναι πιο μακρυ λεγεται ωοθηκικο και εχει από τα μεσα μερος ένα αυλακι. Το ωαριο όταν βγει από την ωοθηκη ακολουθει αυτό το αυλακι και κατευθυνεται προς την κοιλοτητα της σαλπιγγας.

Το μεσα η μητριαιο στομιο της σαλπιγγας είναι πολύ στενο και ανοιγει στα πλαγια του πυθμενα της μητρας. Εκτος από τον κωδωνα η σαλπιγγα χωριζεται σε 3 μερη από εξω προς τα μεσα: -τη ληκυθο -τον ισθμο -το μητριαιο η τοιχωματικο μερος.

Το τοιχωμα των σαλπιγγων αποτελειται από: -τον ορογονο χιτωνα -τον μυικο χιτωνα -τον βλεννογονο που αποτελειται από μονοστιβο επιθηλιο και χοριο. Οι σαλπιγγες ερχονται σε σχεση μπροστα με την ουροδοχο κυστη και πισω με το ορθο. Η σκωληκοειδης αποφυση τις περισσοτερες φορες είναι πολύ κοντα στη δεξια σαλπιγγα και το σιγμοειδες στην αριστερη.

Οι σαλπιγγες παιρνουν αιμα από τις ωοθηκικες και τις μητριαιες αρτηριες. Τα νευρα προερχονται από το μητροκολεικο και το ωοθηκικο πλεγμα του φυτικου συστηματος.

Η ΜΗΤΡΑ Βρισκεται στην μικρη πυελο μεταξυ της ουροδοχου κυστης μπροστα και του ορθου πισω. Εχει ένα παχυ μυικο τοιχωμα και μεσα μια κοιλοτητα που επικοινωνει από τα πλαγια με τις σαλπιγγες και προς τα κατω με τον κολπο. Μεσα στην κοιλοτητα της μητρας φτανει το ωαριο μετα από τη γονιμοποιηση του στην σαλπιγγα και αναπτυσσεται σε εμβρυο.

-η μητρα εχει σχημα αχλαδιου με τη βαση προς τα πανω και είναι πιο πλατια από μπρος προς τα πισω -εχει μακρος 7,5 εκ., πλατος 5 εκ. και παχος 2.5 εκ. Χωριζεται σε 3 μερη: -στον πυθμενα -στο σωμα -στον τραχηλο.

Τη μητρα εκτος από το περιτοναιο στηριζουν και οι παρακατω συνδεσμοι: -οι πλατεις συνδεσμοι -οι στρογγυλοι συνδεσμοι -οι ιερομητρικοι συνδεσμοι -το παραμητριο.

Το τοιχωμα της μητρας αποτελειται από 3 χιτωνες που είναι από εξω προς τα μεσα: -ο ορογονος -ο μυικος χιτωνας -ο βλεννογονος Οι αρτηριες της μητρας είναι οι 2 μητριαιες που προερχονται από τις εσω λαγονιες και φτανουν στη μητρα από τα πλαγια μεσα στους πλατεις συνδεσμους.Η μητρα δεχεται αιμα και από τις ωοθηκικες αρτηριες.

Οι φλεβες της μητρας σχηματιζουν ένα πλεγμα γυρω από τις μητριαιες αρτηριες και καταληγουν στις εσω λαγονιες και τις εσω σπερματικες φλεβες. Η νευρωση της μητρας προερχεται από το μητροκολεικο και ωοθηκικο πλεγμα που σχηματιζονται από συμπαθητικες και παρασυμπαθητικες ινες.

ΚΟΛΠΟΣ Είναι ενας ελαστικος σωληνας που αρχιζει από το εξω στομιο της μητρας και καταληγει στο αιδοιο Ο αξονας του εχει κατευθυνση από πανω και πισω προς τα κατω και μπρος Το πανω μερος του κολπου βρισκεται μεσα στην πυελο κατω από το περιτοναιο και λεγεται πυελικο. Το κατω μερος που είναι πολύ μικροτερο βρισκεται στο περιναιο και λεγεται περινεικο.

Ο κολπος εχει: -ένα πανω ακρο -ένα σωμα -ένα κατω ακρο η στομιο Το σωμα του κολπου είναι το μεγαλυτερο του μερος πιο πλατυ από μπρος τα πισω δηλαδη ένα μπρος ένα πισω τοιχωμα και 2 πλαγια χειλη.

Το πισω τοιχωμα 9 εκ. είναι πιο μακρυ από το μπρος 7. 5 εκ Το πισω τοιχωμα 9 εκ. είναι πιο μακρυ από το μπρος 7.5 εκ. και ερχεται σε σχεση με το ορθο . Το μπρος τοιχωμα του κολπου ερχεται σε σχεση με τον πυθμενα της ουροδοχου κυστης στο πανω μερος του και με την ουρηθρα στο κατω.

Το κατω ακρο του κολπου καταληγει στον προδρομο του κολεου. Στις παρθενες γυναικες μια πτυχη του βλεννογονου στενευει το κατω στομιο του κολπου. Η πτυχη αυτή ονομαζεται παρθενικος υμενας και εχει διαφορετικο σχημα στις διαφορες γυναικες. Αναλογα με το σχημα λεγεται δακτυλιοειδης,μονοειδης,κροσσωτος,σχιστος.

Μετα τη ρηξη του παρθενικου υμενα που γινεται με τη συνουσια και ιδιαιτερα μετα το τοκετο τα τμηματα του υμενα παραμενουν γυρω από το στομιο του κολπου ονομαζονται μυρτα. Το τοιχωμα του κολπου αποτελειται από εξω προς τα μεσα από 3 χιτωνες: -τον ινωδη -τον μυικο -τον βλεννογονο.

Οι αρτηριες του κολπου είναι η μητρολεικη κλαδος της μητριαιας , η μεση αιμορροειδικη και η μεση και κατω κολεικη κλαδος της κατω κυστικης. Οι φλεβες του κολπου σχηματιζουν ένα πλεγμα και καταληγουν στην μεσα φλεβα. Η νευρωση προερχεται από το μητροκολεικο πλεγμα που σχηματιζεται από ινες του φυτικου συστηματος.

Τα εξω γεννητικα οργανα της γυναικας αποτελουν το αιδοιο και βρισκονται μεταξυ των ριζομηριων.Το αιδοιο περιλαμβανει: 1.Το εφηβαιο η ορος της Αφροδιτης που είναι μια τριγωνικη προεξοχη του δερματος μπρος από την ηβικη συμφυση. 2.Τα μεγαλα χειλη του αιδοιου που είναι 2 πτυχες του δερματος που χωριζονται μεταξυ τους με την αιδοιικη σχισμη. 3.Τα μικρα χειλη του αιδοιου που είναι 2 πτυχες του δερματος από το μεσα μερος των μεγαλων χειλεων από τα οποια σκεπαζονται.

Το κάθε μικρο χειλος χωριζεται μπροστα σε 2 πτυχες που ενωνονται με τις αντιστοιχες του αλλου χειλους γυρω από την κλειτοριδα. Οι πανω πτυχες σχηματιζουν την προσθη και οι κατω τον χαλινο της κλειτοριδας. Πισω τα μικρα χειλη ενωνονται μεταξυ τους για να σχηματισουν τον χαλινο των μικρων χειλεων.

Στο δερμα υπαρχουν αρκετοι σμηγματογονοι αδενες και πολλες φλεβες που γεμιζουν αιμα και σκληραινουν τα μικρα χειλη κατά την διαρκεια της σεξουαλικης επαφης.

ΚΛΕΙΤΟΡΙΔΑ Βρισκεται μεταξυ των προσθιων ακρων των μικρων χειλεων Εχει μακρος 5-6 εκ. αποτελειται από στυτικο ιστο Εχει μονο 2 σηραγγωδη σωματα Τα σηραγγωδη σωματα περιβαλλονται από έναν ινωδη χιτωνα που σχηματιζει μεταξυ τους ένα διαφραγμα Στο πανω μερος του ινωδη χιτωνα καταφυεται ο κρεμαστηρας συνδεσμος της κλειτοριδας που εκφυεται από την ηβικη συμφυση.

ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΟΛΕΟΥ Είναι το χασμα μεταξυ των μικρων χειλεων του αιδοιου από την κλειτοριδα μπροστα μεχρι τον χαλινο των μικρων χειλεων πισω. ΒΟΛΒΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ: Είναι 2 στενομακρα σωματα από στυτικο ιστο που βρισκονται στο βαθος των μεγαλων χειλεων και περιβαλλουν από τα πλαγια το κατω στομιο του κολπου.Ο κάθε βολβος του προδρομου εχει μακρος 3 εκ. και σχημα αμυγδαλου. Οι βολβοι του προδρομου καλυπτονται από τους βολβοσηραγγωδεις μυς του περινεου και με τη σεξουαλικη διεγερση σκληραινουν και στενευουν το στομιο του κολπου.

ΑΔΕΝΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ: Αδενες του Bartholini που είναι δυο και εχουν μεγεθος φακης. Βρισκονται μεσα στα μεγαλα χειλη του αιδοιου κοντα στο πισω ακρο των βολβων του προδρομου. Ο κάθε αδενας εχει ένα πορο μακρους 1-2 εκ. που ανοιγει στη νυμφουμενικη αυλακα. Είναι σωληνοκυψελωτοι και αντιστοιχουν στους βολβουρηθραιους αδενες του αντρα.Το εκκριμα τους είναι βλεννωδες εκκρινεται κατά τη σεξουαλικη επαφη και υγραινει τον προδρομο του κολεου διευκολυνοντας την συνουσια.