Συμπεράσματα: Η χαμηλή έκφραση TACI αποτελεί χαρακτηριστικό εύρημα για την πλειονότητα των ασθενών με Β-ΧΛΛ και σχετίζεται με την επαγωγή της απόπτωσης χωρίς να επηρεάζει την βιολογική πορεία της νόσου. Από την άλλη, το πρότυπο έκφρασης του BAFFR από τα νεοπλασματικά Β λεμφοκύτταρα μπορεί να το καταστήσει αφενός ένα χρήσιμο δείκτη για τον έλεγχο της υπολειπόμενης νόσου, αλλά και στόχο επιλεγμένων θεραπευτικών παρεμβάσεων. Α. Μαμάρα 1, Φ. Μπαρδάκα 1, Ε. Μανδαλά 2, Μ. Παλασοπούλου 3, Χ. Κάρτσιος 4, Κ. Λιαδάκη 1, Ν. Γιαννακούλας 3, Κ. Τσιόνη 2, Σ.Εφραιμίδου 4, Ν. Παπαδούλης 5, Ζ. Καρτάσης 6, Π. Ματσουκά 2, Φ. Καλαλά 1, Μ. Σπελέτας 1 1 Εργαστήριο Ανοσολογίας-Ιστοσυμβατότητας, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας, 2 Δ’ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, 3 Αιματολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας, 4 Αιματολογικό Τμήμα, Νοσοκομείο Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης, 5 Αιματολογικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας, 6 Αιματολογικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Χαλκίδας ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΩΝ TNFRSF13B/TACI ΚΑΙ TNFRSF13C/BAFFR ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ Β ΛΕΜΦΟΫΠΕΡΠΛΑΣΤΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Οι υποδοχείς TNFRSF13B/TACI και TNFRSF13C/BAFFR επάγουν μονοπάτια ενεργοποίησης του μεταγραφικού παράγοντα NF-κΒ και παίζουν σημαντικό ρόλο στην ομοιόσταση, την ισοτυπική μεταστροφή και τη διαφοροποίηση των φυσιολογικών λεμφοκυττάρων. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι νεοπλασματικά κύτταρα ασθενών με Β χρόνια λεμφοϋπερπλαστικά σύνδρομα (Β-ΛΥΣ) εκφράζουν με μεγάλη ποικιλία τους υποδοχείς αυτούς, με άγνωστη μέχρι σήμερα βιολογική σημασία. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η ανάλυση της έκφρασης των παραπάνω υποδοχέων σε ασθενείς με Β-ΛΥΣ και η ανάδειξη της πιθανής κλινικής τους σημασίας. Μελετήθηκαν 123 ασθενείς (Α/Γ: 73/50, μέση ηλικία: 67.2 έτη, εύρος: ) με ΛΥΣ (91 με Β-χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία [Β-ΧΛΛ] και 32 με Non-Hodgkin λεμφώματα [NHL] χαμηλού βαθμού κακοήθειας) και 157 φυσιολογικοί μάρτυρες (Α/Γ: 90/67, μέση ηλικία: 67.9 έτη, εύρος: 21-90). Σε όλα τα δείγματα πραγματοποιήθηκε ολοκληρωμένος αιματολογικός, ανοσοφαινοτυπικός και ορολογικός έλεγχος, ενώ στους ασθενείς με Β-ΛΥΣ έγινε καταγραφή των αυτοάνοσων εκδηλώσεων, καθώς και της συχνότητας και εντόπισης των λοιμώξεων. Στους ασθενείς με B-ΧΛΛ μελετήθηκε επίσης η έκφραση των μορίων CD38 και Zap-70 με κυτταρομετρία ροής, καθώς και οι υπερμεταλλάξεις της βαριάς αλυσίδας των ανοσοσφαιρινών με PCR- sequencing. Η πρωτεϊνική έκφραση των υποδοχέων TACI και BAFFR ελέγχθηκε με κυτταρομετρία ροής (κλώνοι 1α1/Abcam και 11C1/Biolegend, αντίστοιχα), ενώ η μοριακή έκφραση των TNFRSF13B/TACI και TNFRSF13C/BAFFR με Q- RT-PCR. Τα ευρήματα της πρωτεϊνικής έκφρασης των υποδοχέων επιβεβαιώθηκαν και σε μεταγραφικό επίπεδο. Ωστόσο, δεν διαπιστώθηκε συσχέτιση της έκφρασης των υποδοχέων TACI και BAFFR με την παρουσία αυτοάνοσων εκδηλώσεων, λοιμώξεων, ή την έκφραση γνωστών προγνωστικών δεικτών της Β-ΧΛΛ. Παρόλο που η πλειονότητα των ασθενών με B-ΧΛΛ παρουσίαζε πολύ χαμηλή έκφραση TACΙ, υπήρξαν και περιπτώσεις μέσης ή υψηλής έκφρασης. Επιπρόσθετα, η καλλιέργεια Β-ΧΛΛ κυττάρων υψηλής και χαμηλής έκφρασης TACI, παρουσία των προσδετών BAFF και ΑPRIL καταδεικνύει την ικανότητα του TACI να προστατεύει τα νεοπλασματικά Β λεμφοκύτταρα από την απόπτωση. Εικόνα 1: Έκφραση BAFFR στα φυσιολογικά και νεοπλασματικά Β λεμφοκύτταρα ασθενούς με Β-ΧΛΛ Εικόνα 3: Μέση έκφραση TACI σε ασθενείς με Β-ΛΥΣ και φυσιολογικούς μάρτυρες Εικόνα 2: Έκφραση TACI σε ασθενή με Β-ΧΛΛ και σε φυσιολογικό μάρτυρα Όλα τα νεοπλασματικά κύτταρα ασθενών με Β-ΛΥΣ εξέφραζαν πάντοτε BAFFR, αλλά με σημαντικά χαμηλότερη ένταση φθορισμού συγκριτικά με τα φυσιολογικά Β κύτταρα (μέση τιμή±SD: 6.7±3.1 vs 10.7±5.9, p<0.001). Παρουσιάζεται ενδεικτικά η περίπτωση ασθενούς με Β-ΧΛΛ που διέθετε έναν φυσιολογικό πληθυσμό Β λεμφοκυττάρων ο οποίος εξέφραζε BAFFR με μεγάλη ένταση φθορισμού και έναν παθολογικό πληθυσμό με έκφραση BAFFR χαμηλής έντασης φθορισμού (Εικ. 1). H πλειονότητα των ασθενών με B-ΧΛΛ παρουσίαζε πολύ χαμηλή έκφραση TACI (μέση τιμή±SD: 13.4±22.0), σε σχέση τόσο με τους φυσιολογικούς μάρτυρες (26.3±14.0), όσο και τους ασθενείς με NHL (36.8±29.0) (p<0.001 και στις δύο περιπτώσεις) (Εικ. 2 και 3). Βιβλιογραφία 1. Novak AJ, et al. Aberrant expression of B-lymphocyte stimulator by B chronic lymphocytic leukemia cells: a mechanism for survival. Blood 2002, Oct 15;100(8): Kern C, et al. Involvement of BAFF and APRIL in the resistance to apoptosis of B-CLL through an autocrine pathway. Blood 2004;103: Novak AJ, et al. Expression of BLyS and its receptors in B-cell non-Hodgkin lymphoma: correlation with disease activity and patient outcome. Blood 2004;104: He B, et al. Lymphoma B cells evade apoptosis through the TNF family members BAFF/BLyS and APRIL. J Immunol 2004;172: Endo T, et al. BAFF and APRIL support chronic lymphocytic leukemia B-cell survival through activation of the canonical NF-kappaB pathway. Blood 2007;109: