ΣΤΟΧΟΣ : Ο μαθητής να μπορεί να ΤΡΙΦΑΣΙΚΟ ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΟ ΡΕΥΜΑ ΣΤΟΧΟΣ : Ο μαθητής να μπορεί να αναφέρει ότι, όταν το σύστημα περιστρέφεται με σταθερή γωνιακή ταχύτητα, τότε μεταξύ των άκρων κάθε πλαισίου αγωγών αναπτύσσεται μια ημιτονική η.ε.δ. αναφέρει επίσης, ότι το κάθε πηνίο ονομάζεται, φάση και η η.ε.δ. μεταξύ των άκρων του ονομάζεται φασική τάση.
Δημιουργία τριφασικής κυμματομορφής Ο δρομέας (ρότορας) περιστρέφεται με σταθερή γωνιακή ταχύτητα με κάποιο μηχανικό τρόπο (Ντίζελ μηχανή) και κατά συνέπεια να περιστρέφει και το μαγνητικό πεδίο που δημιουργείται από τους μαγνητικούς πόλους του δρομέα. Το αποτέλεσμα είναι το περιστεφόμενο μαγνητικό πεδίο να κόβει τους αγωγούς των φάσεων και να δημιουργηθούν λόγω επαγωγής τρεις ηλεκτρεγερτικές δυνάμεις er , ey , eb , αντίστοιχα στα πλαίσια των αγωγών (φάσεις) του στάτορα. Η τάση που δημιουργήται στα άκρα των πλαισίων αγωγών (φάσεων) του στάτορα ονομάζεται φασική τάση.
Οι τρεις ηλεκτρεγερτικές δυνάμεις θα είναι ημιτονικές, θα έχουν το ίδιο μέγεθος αφού τα τυλίγματα είναι όμοια, θα έχουν την ίδια συχνότητα, αλλά θα διαφέρουν σε φάση κατά 1200 σχήμα (α). σχήμα (α).
Όταν ο δρομέας της μηχανής περιστρέφεται κατά τη φορά, που δείχνει το τόξο στο σχήμα (α), τότε η ηλεκτρεγερτική δύναμη της φάσεως 1 (R) προπορεύεται της ηλεκτρεγερτικής δυνάμεως της φάσεως 2 (Y) και αυτή της φάσεως 3 (B) κατά 1200. Η ηλεκτρεγερτική αυτή δύναμη σε κάθε πλαίσιο είναι μια ημιτονοειδής εναλλασσόμενη κυματομορφή, που έχει τη μέγιστη τιμή της κάθε φορά που το κάθε πλαίσιο κόβετε κάθετα από τις μαγνητικές γραμμές. Την ανακάλυψη αυτή την οφείλουμε στο Φάραντεϊ. σχήμα (α).
Αν η μέγιστη η.ε.δ σε κάθε φάση είναι Εm, τότε η στιγμιαία τάση σε κάθε φάση είναι: er = Em sin θ ey = Em sin (θ-1200) eb = Em sin (θ-2400) σχήμα (α).
Το σχήμα (β) παριστάνει με καμπύλες, με διανύσματα τις ηλεκτρεγερτικές δυνάμεις των τριών φάσεων τριφασικού εναλλακτήρα, σε αντιστοιχία και με το σχήμα (α). σχήμα (β)
Το σχήμα (γ) παριστάνει με διανύσματα τις ηλεκτρεγερτικές δυνάμεις των τριών φάσεων τριφασικού εναλλακτήρα, σε αντιστοιχία και με το σχήμα (α). Περιστρέφοντας αυτό το σύστημα με σταθερή γωνιακή ταχύτητα, στα άκρα του κάθε πλαισίου θα αναπτύσσεται μια η.ε.δ. (τάση) από επαγωγή. Η ηλεκτρεγερτική αυτή δύναμη σε κάθε πλαίσιο είναι μια ημιτονοειδής εναλλασσόμενη κυματομορφή, που έχει τη μέγιστη τιμή της κάθε φορά που το κάθε πλαίσιο κόβετε κάθετα από τις μαγνητικές γραμμές. Την ανακάλυψη αυτή την οφείλουμε στο Φάραντεϊ. Έχουμε δηλαδή τη βάση για μια τριφασική γεννήτρια. Τα τρία πλαίσια είναι στην ουσία τρεις ομάδες τυλιγμάτων που καταλήγουν σε έξη ακροδέκτες (τις τρεις αρχές και τα τρία τέλη των τυλιγμάτων) Η κάθε ομάδα τυλιγμάτων (πηνίων) ονομάζεται φάση και η η.ε.δ. μεταξύ των άκρων τους ονομάζεται φασική τάση.
ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΟΧΟΥ Κάθε πλαίσιο ονομάζετε ΦΑΣΗ. Η η.ε.δ. στα άκρα κάθε φάσης ονομάζετε φασική τάση. Η η.ε.δ. στα άκρα κάθε φάσης είναι ημιτονική, όταν το πλαίσιο περιστρέφετε με σταθερή γωνιακή ταχύτητα.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 1. Πως ονομάζεται το κάθε περιστρεφόμενο πλαίσιο στην τριφασική γεννήτρια με εξωτερικούς πόλους. 2. Πως ονομάζεται το κάθε πηνίο στην τριφασική γεννήτρια με εσωτερικούς περιστρεφόμενους πόλους. 3. Πως ονομάζεται η η.ε.δ στα άκρα κάθε πλαισίου, τριφασικής γεννήτριας με εξωτερικούς πόλους. 4. Πως ονομάζεται η η.ε.δ στα άκρα κάθε πηνίου, τριφασικής γεννήτριας με εσωτερικούς περιστρεφόμενους πόλους. 5. Τι τύπος κυματομορφής σχηματίζεται στα άκρα του πλαισίου / πηνίου όταν το σύστημα περιστρέφεται με σταθερή γωνιακή ταχύτητα 6. Όταν ο ρότορας διπολικής τριφασικής γεννήτριας περιστρέφεται με σταθερή γωνιακή ταχύτητα, αναφέρετε τι δημιουργείται μεταξύ των άκρων του κάθε πλαισίου αγωγών και γράψετε τους τύπους που αντιπροσωπεύουν την κάθε η.ε.δ.. 7. Να σχεδιάσετε με διανύσματα τις ηλεκτρεγερτικές δυνάμεις των τριών φάσεων τριφασικού εναλλακτήρα.