ΧΗΜΕΙΑ ΧΡΩΜΑΤΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Χ Ρ Ω Μ Α Τ Ω Ν ΤΡΙΤΟ ΣΤΑΔΙΟ Δρ. Ι.Γ.Καράλη©
ΤΡΙΤΟ ΣΤΑΔΙΟ Το στάδιο αυτό περιλαμβάνει κατεργασίες και μετατροπές των ενδιάμεσων από τα προηγούμενα στάδια. Γενικά οποιαδήποτε οργανική συνθετική οδός μπορεί να χρησιμοποιηθεί, ακόμα και αυτές που αναφέρθηκαν στα προηγούμενα στάδια. Κάθε σύνθεση είναι ιδιάζουσα και μελετάται χωριστά, ανάλογα δε με την επιδιωκόμενη τελική ένωση μπορεί να περιλαμβάνει εισαγωγή νέων υποκατάστατων, αντικατάσταση ή και συνδυασμό αυτών.
ΑΛΚΥΛΙΩΣΗ ΦΑΙΝΟΛΙΚΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ Η μέθοδος μπορεί να θεωρηθεί και ως έμμεση εισαγωγή της αλκόξυ ( -OR ) ομάδας στον αρωματικό δακτύλιο. διμέθυλο θειικός εστέρας Η αντικατάσταση του υδρογόνου, του φαινολικού υδροξυλίου, από μια αλκυλομάδα παρέχει μια αλκόξυ φαινόλη( αλκυλαρυλαιθέρα)
ΑΛΚΟΞΥΛΙΩΣΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ Υπάρχουν αρκετές αντιδράσεις απευθείας αντικατάστασης ενός αλογόνου ενωμένου σε αρωματικό δακτύλιο με την αλκόξυ ομάδα Η αντίδραση είναι μια ΠΥΡΗΝΟΦΙΛΗ IPSO ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ αλογόνου του αρωματικού δακτυλίου από το πυρηνόφιλο αλκόξυ ανιόν, το οποίο σχηματίζεται από την αντίδραση της αντίστοιχης αλκοόλης με διάλυμα καυστικού νατρίου ή καλίου.
ΑΡΥΛΙΩΣΗ ΦΑΙΝΟΛΙΚΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ Η ΑΡΥΛΙΩΣΗ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΛΙΚΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ ΕΙΝΑΙ ΟΜΟΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΛΚΥΛΙΩΣΗ, ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΗΣ ΔΙΑΦΟΡΑ , ΟΤΙ Σ’ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΑΡΩΜΑΤΙΚΟΣ ΑΙΘΕΡΑΣ.
ΑΛΚΑΝΟΫΛΟ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΦΑΙΝΟΛΙΚΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ ΑΛΚΑΝΟΫΛΟ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΦΑΙΝΟΛΙΚΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ Η αντίδραση φαινολών με τα καρβοξυλικά οξέα προς παραγωγή εστέρων είναι ενδόθερμη και γι 'αυτό χρησιμοποιούνται στην εστεροποίηση αλκανόϋλο αλογονίδια ή καρβοξυλικοί ανυδρίτες.
ΒΕΝΖΟΫΛΙΩΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΜΕ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΒΕΝΖΟΫΛΟΧΛΩΡΙΔΙΟΥ ΕΠΙ ΦΑΙΝΟΛΗΣ , ΄Η ΝΑΦΘΟΛΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ ΤΟ ΦΑΙΝΟΛΙΚΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΕΙ ΕΣΤΕΡΕΣ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΟΞΕΩΝ
ΣΟΥΛΦΟΝΥΛΙΩΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΜΕ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΑΡΥΛΟΣΟΥΛΦΟΝΥΛΟΧΛΩΡΙΔΙΟΥ ΕΠΙ ΦΑΙΝΟΛΗΣ Ή ΝΑΦΘΟΛΗΣ. ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ ΤΟ ΦΑΙΝΟΛΙΚΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΕΙ ΑΡΥΛΟ ΣΟΥΛΦΟΝΙΚΟΥΣ ΕΣΤΕΡΕΣ. ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΥΡΙΔΙΝΗΣ
N- ΑΛΚΥΛΙΩΣΗ, ΑΡΥΛΙΩΣΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΜΙΝΩΝ 1. Ν -Αλκυλίωση με επίδραση αλκοόλης Η Ν,Ν-Διμεθυλαμίνη είναι σημαντική ενδιάμεση ύλη στην παραγωγή χρωμάτων, όπως π.χ. πράσινο μαλαχίτη, κυανό του μεθυλενίου 2. Ν -Αλκυλίωση με επίδραση αιθυλενοξειδίου ο-υδροξυανιλίνη αιθυλενοξειδίου Το αιθυλενοξείδιο χρησιμοποιείται για την έμμεση εισαγωγή της 2-υδρόξυαιθυλο ομάδος (HO-CH2CH2-) κυρίως σε χρώματα διασποράς
N- ΑΛΚΥΛΙΩΣΗ, ΑΡΥΛΙΩΣΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΜΙΝΩΝ 3. Ν -Αλκυλίωση με επίδραση αλοαλκανίων Η Ν-αλκυλίωση αμινομάδας , με επίδραση αλοαλκανίων είναι η συνηθέστερη μέθοδος αλκυλιώσεως, ως παράδειγμα αναφέρεται η Ν-αλκυλίωση του σουλφανιλικού οξέος 4. Ν -Αλκυλίωση με επίδραση αιθέρων διμεθυλαιθέρα ο- τολουϊδίνη
N- ΑΛΚΥΛΙΩΣΗ, ΑΡΥΛΙΩΣΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΜΙΝΩΝ 5. Ν-Αρυλίωση Αρωματικών Αμινών ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΕΝΔΙΑΜΕΣΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΑΠΟ Ν-ΑΡΥΛΙΩΣΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΜΙΝΩΝ , ΣΕ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΟΦΙΛΗΣ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ , ΜΕ ΠΥΡΗΝΟΦΙΛΑ ΦΑΙΝΟΛΕΣ, ΑΡΥΛΑΓΟΝΙΔΙΑ Οι διεργασίες αυτές πραγματοποιούνται σε υψηλές θερμοκρασίες, με το ένα εκ των δύο αντιδρώντων σε περίσσεια, το οποίο δρα και ως διαλύτης Στις αντιδράσεις επιδράσεως αρυλαλογονιδίων επί αρωματικών αμινών το περιβάλλον πρέπει να είναι αλκαλικό, ώστε να εξουδετερώνεται το παραγόμενο κατά την αντίδραση οξύ
N- ΑΛΚΥΛΙΩΣΗ, ΑΡΥΛΙΩΣΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΜΙΝΩΝ Στις αντιδράσεις επιδράσεως αρυλαλογονιδίων επί αρωματικών αμινών το περιβάλλον πρέπει να είναι αλκαλικό, ώστε να εξουδετερώνεται το παραγόμενο κατά την αντίδραση οξύ ΣΤΙΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΡΥΛΙΩΣΕΩΣ ΜΕ ΦΑΙΝΟΛΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΟΞΕΩΝ LEWIS ΠΟΥ ΚΑΤΑΛΥΟΥΝ ΤΟ ΑΝΤΙΔΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑ
ΑΚΕΤΥΛΙΩΣΗ, ΒΕΝΖΟΫΛΙΩΣΗ, ΣΟΥΛΦΟΝΥΛΙΩΣΗ ΑΜΙΝΟΜΑΔΑΣ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΜΙΝΩΝ Η ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΝΟΣ Ή ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΥΟ ΑΤΟΜΩΝ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ ΤΩΝ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΜΙΝΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΕΤΥΛΟΜΑΔΑ (CH3CO),ΤΗΝ ΒΕΝΖΟΫΛΟΜΑΔΑ(PhCO) ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΥΛΟΣΟΥΛΦΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ (ARSO2), ΓΙΝΕΤΑΙ ΓΙΑ ΔΥΟ ΚΥΡΙΩΣ ΛΟΓΟΥΣ : 1 Την προστασία της αμινομάδας σε μια ενδιάμεση διεργασία . 2 Την δημιουργία ενδιάμεσων που είναι απαραίτητα στην χημική σύνθεση των χρωμάτων και δεν είναι δυνατόν να παρασκευασθούν απευθείας από την αρωματική αμίνη λόγω της δραστικότητάς της.
ΑΚΕΤΥΛΙΩΣΗ, ΒΕΝΖΟΫΛΙΩΣΗ, ΣΟΥΛΦΟΝΥΛΙΩΣΗ ΑΜΙΝΟΜΑΔΑΣ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΜΙΝΩΝ 1.Ακετυλίωση Οι πρωτοταγείς και οι δευτεροταγείς αρωματικές αμίνες ακετυλιώνονται με επίδραση οξικού ανυδρίτη, οξικού οξέος ή μίγματος των δυο και παρέχουν Ν- και Ν,Ν- παράγωγα του ακεταμιδίου.
ΑΚΕΤΥΛΙΩΣΗ, ΒΕΝΖΟΫΛΙΩΣΗ, ΣΟΥΛΦΟΝΥΛΙΩΣΗ ΑΜΙΝΟΜΑΔΑΣ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΜΙΝΩΝ 2. Βενζοϋλίωση Οι πρωτοταγείς και οι δευτεροταγείς αρωματικές αμίνες με επίδραση βενζοϋλοχλωριδίου παρέχουν Ν- και Ν,Ν- παράγωγα του βενζαμιδίου . 3. Σουλφονυλίωση Οι πρωτοταγείς και οι δευτεροταγείς αρωματικές αμίνες με επίδραση αρυλοσουλφονυλοχλωριδίων , σε αλκαλικό περιβάλλον , παρέχουν υποκατεστημένα Ν- και Ν,Ν-αρυλοσουλφαναμίδια (σουλφονυλαμίδια)
ΤΕΛΟΣ ΤΡΙΤΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ