Γράψτε τους συντακτικούς τύπους των C2H4 , C3H6 C4H8 CH2=CH-CH3 προπένιο C3H6 Ισομερή του C4H8 CH2=CH-CH2-CH3 1 βουτένιο CH3-CH=CH-CH3 2 βουτένιο CH3-C=CH2 μέθυλο προπένιο CH3
Προσθήκη στο διπλό δεσµό > C = C <
Γράψτε τις αντιδράσεις προσθήκης H2 σε C2H4 ,σε C3H6 H-H + CH2=CH2 CH3-CH3 αιθάνιο H-H + CH2=CH-CH3 CH3-CH2-CH3 προπάνιο Η αντίδραση προσθήκης µε το H2 γίνεται παρουσία καταλύτη (Ni, Pd, Pt) ονοµάζεται υδρογόνωση και σχηµατίζονται αλκάνια
3 Γράψτε τις αντιδράσεις προσθήκης Βr2 σε C2H4 ,σε C3H6 Br-Br + CH2=CH2 CH2Br-CH2Br 1,2 διβρωμο-αιθάνιο Br-Br + CH2=CH-CH3 CH2Βr-CHBr-CH3 1,2 διβρωμο- προπάνιο Η αντίδραση προσθήκης µε το Br2 γίνεται παρουσία CCl4 και σχηµατίζονται διβρωμοπαράγωγα
Γενικά, αν προσθέσουµε αλκένιο σε διάλυµα Br2 σε τετραχλωράνθρακα, τότε το αλκένιο αντιδρά µε το Br2 και το διάλυµα του Br2, από καστανοκόκκινο που είναι, αποχρωματίζεται. Ανάλογες αντιδράσεις προσθήκης µε Br2 δίνουν και άλλοι ακόρεστοι υδρογονάνθρακες., η προσθήκη Br2 αποτελεί ένα απλό εργαστηριακό έλεγχο της ακορεστότητας, καθώς η άµεση εξαφάνιση της κόκκινης χροιάς του Br2 σηµαίνει ότι η ένωση είναι ακόρεστη
Όταν τα δύο µέρη του αντιδραστηρίου Α – Β είναι διαφορετικά κατά την προσθήκη στο αλκένιο είναι δυνατόν να σχηµατιστούν δύο προϊόντα
κανόνας του Markovnikov Όταν ένα µόριο Αδ+ – Βδ- προστίθεται στο διπλό δεσµό ενός µη συµµετρικού αλκενίου το κύριο προϊόν της αντίδρασης είναι αυτό που προκύπτει από την προσθήκη του θετικού τµήµατος (Αδ+) στον άνθρακα µε τα περισσότερα υδρογόνα
4 Γράψτε τις αντιδράσεις προσθήκης HCl σε C2H4 ,σε C3H6 H-Cl + CH2=CH2 CH3-CH2Cl χλωρο-αιθάνιο H-Cl + CH2=CH-CH3 CH3-CHCl-CH3 2 χλωρο-προπάνιο Κατά την αντίδραση προσθήκης µε το HCl σχηµατίζονται αλκυλαλογονίδια RCl
5 Γράψτε τις αντιδράσεις προσθήκης H2Ο σε C2H4 ,σε C3H6 H-ΟΗ + CH2=CH2 CH3-CH2ΟΗ αιθάνόλη H-ΟΗ + CH2=CH-CH3 CH3-CH(ΟΗ)-CH3 2 προπανόλη Κατά την αντίδραση προσθήκης µε το HCl σχηµατίζονται αλκοόλες ROH
Αντιδράσεις προσθήκης σε αλκίνια Τα άτοµα του άνθρακα στον τριπλό δεσµό ( – C C – ) συνδέονται µεταξύ τους µε ένα δεσµό σ και δύο δεσµούς π. Επειδή ο δεσµός π είναι λιγότερο σταθερός από το δεσµό σ, στις αντιδράσεις προσθήκης ενός αντιδραστηρίου Α – Β, διασπώνται οι δύο δεσµοί π και τα δύο µέρη του αντιδραστηρίου προστίθενται στα δύο άτοµα άνθρακα του τριπλού δεσµού. Οι αντιδράσεις αυτές µοιάζουν πολύ µε τις αντίστοιχες αντιδράσεις προσθήκης του διπλού δεσµού, µε τη διαφορά ότι εδώ καταναλώνεται διπλάσια ποσότητα αντιδραστηρίου απ’ ότι στο διπλό δεσµό, καθώς η προσθήκη γίνεται σε δύο στάδια. Πρώτα, προστίθεται ένα µόριο στον τριπλό δεσµό, οπότε προκύπτει ένωση µε διπλό δεσµό και στη συνέχεια προστίθεται άλλο νέο µόριο, ώστε ο διπλός δεσµός να γίνει απλός, οπότε σχηµατίζονται κορεσµένες ενώσεις σύµφωνα µε το γενικό σχήµα:
Γράψτε τους συντακτικούς τύπους των C2H2 , C3H4 C4H6 CHΞC-CH3 προπίνιο C3H4 Ισομερή του C4H6 CHΞC-CH2-CH3 1 βουτίνιο CH3-CΞC-CH3 2 βουτίνιο
8 Γράψτε τις αντιδράσεις προσθήκης H2 σε C2H2 ,σε C3H4 H-H + CHΞCH CH2=CH2 αιθένιο H-H + CH2=CH2 CH3-CH3 αιθάνιο H-H + CHΞC-CH3 CH2=CH-CH3 προπένιο H-H + CH2=CH-CH3 CH3-CH2-CH3 προπάνιο Η αντίδραση προσθήκης µε το H2 γίνεται παρουσία καταλύτη (Ni, Pd, Pt) ονοµάζεται υδρογόνωση και σχηµατίζονται αλκένια αρχικά και με περίσσεια Η2 αλκάνια
9 Γράψτε τις αντιδράσεις προσθήκης Βr2 σε C2H2 ,σε C3H4 Br-Br + CH2ΞCH2 CHBr=CHBr 1,2 διβρωμο-αιθένιο Br-Br + CHBr=CHBr CHBr2-CHBr2 1,1,2,2 τετραβρωμο-αιθάνιο Br-Br + CHΞC-CH3 CHΒr=CBr-CH3 1,2 διβρωμο- προπένιο Br-Br + CHΒr=CBr-CH3 CHΒr2-CBr2-CH3 1,1,2,2 τετραβρωμο-προπάνιο Η αντίδραση προσθήκης µε το Br2 γίνεται παρουσία CCl4 και σχηµατίζονται αρχικά ακόρεστα διβρωμοπαράγωγα και με περίσσεια Βr2 τετραβρωμοπαράγωγα
Η αντίδραση προσθήκης µε το Br2 γίνεται σε διαλύτη τετραχλωράνθρακα (CCℓ4). Αρχικά σχηµατίζονται διαλογονίδια και στη συνέχεια τετραλογονίδια. Γενικά, αν προσθέσουµε αλκίνιο σε διάλυµα Br2 σε τετραχλωράνθρακα, τότε το αλκίνιο αντιδρά µε το Br2 και το διάλυµα του Br2, από κόκκινο που είναι, αποχρωµατίζεται. η προσθήκη Br2 αποτελεί ένα απλό εργαστηριακό έλεγχο της ακορεστότητας, καθώς η άµεση εξαφάνιση της κόκκινης χροιάς του Br2 σηµαίνει ότι η ένωση είναι ακόρεστη
10 Γράψτε τις αντιδράσεις προσθήκης HCl σε C2H2 H-Cl + CHΞCH CH2=CHCl χλωρο-αιθένιο (βυνιλοχλωρίδιο ) H-Cl + CH2=CHCl CH3CHCl2 διχλωρο-αιθάνιο Κατά την αντίδραση προσθήκης µε το HCl σχηµατίζονται διαλογονίδια
10β Γράψτε τις αντιδράσεις προσθήκης HCl σε C3H6 H-Cl + CH2=CH-CH3 CH3-CHCl-CH3 2χλωρο-αιθένιο H-Cl + CH2=CH-CH3 CH3-CHCl-CH3 2.2διχλωρο-προπάνιο Κατά την αντίδραση προσθήκης µε το HCl σχηµατίζονται διαλογονίδια
Γράψτε τις αντιδράσεις προσθήκης H2O σε C2H2 και σε C3H4 CHΞCH +HO-Η [CH2=CHOH]> CH3CHO Αιθίνιο ή ακετυλένιο αιθανάλη ή ακεταλδεύδη CHΞC-CH3 +HO-Η [CH2=COH-CH3]> CH3COCH3 προπίνιο προπανάλη