ΥΠΟΑΤΟΜΙΚΑ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΙΟΝΤΑ

Marie Curie (1898): οι ενώσεις του ουρανίου μαυρίζουν το φωτογραφικό φιλμ ακόμα και από απόσταση! Ernest Rutherford (1902): η ακτινοβολία που μαυρίζει το φίλμ προέρχεται από τη διάσπαση του ατόμου του ουρανίου. Τα άτομα δεν είναι ά-τομα! Αποτελούνται και αυτά από άλλα μικρότερα σωματίδια.

Ποιά είναι λοιπόν η εικόνα που έχουμε σήμερα για τα άτομα; Αποτελούνται από: Πρωτόνια (p)  θετικά φορτισμένα σωματίδια με 1 «μονάδα» θετικού φορτίου. Νετρόνια (n)  σωματίδια με μάζα παραπλήσια των πρωτονίων αλλά χωρίς φορτίο (neutral = ουδέτερο). Ηλεκτρόνια (e-)  σωματίδιο με μάζα πολύ μικρότερη των πρωτονίων και νετρονίων, με φορτίο 1 «μονάδα» αρνητικού φορτίου. ΠΥΡΗΝΑΣ Βρίσκονται μακριά από τον πυρήνα

Ηλεκτρόνια: Έχουν μάζα ~2000 φορές μικρότερη των p και n. Περιστρέφονται γύρω από τον πυρήνα σε ΠΟΛΥ μεγάλη απόσταση από αυτόν. Πυρήνας: Είναι θετικά φορτισμένος Σε αυτόν περιέχεται όλη σχεδόν η μάζα του ατόμου.

Το προηγούμενο σχήμα είναι απλώς μία αναπαράσταση Το προηγούμενο σχήμα είναι απλώς μία αναπαράσταση. Η σωστή αναλογία είναι: Πυρήνας  ένα μπαλάκι του ping pong τοποθετημένο στη σέντρα ενός μεγάλου σταδίου. Άτομο  Το στάδιο!

Τα άτομα είναι ηλεκτρικά ουδέτερα  Ο αριθμός των πρωτονίων είναι ίσος με τον αριθμό των ηλεκτρονίων. Δύο πρωτόνια βρίσκονται στον πυρήνα. Δύο ηλεκτρόνια περιστρέφονται γύρω από τον πυρήνα.

ΑΤΟΜΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ (Ζ): Ο αριθμός των πρωτονίων που περιέχουν τα άτομα ενός στοιχείου. Ο ΑΤΟΜΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΗΝ «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ» ΤΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ. ΜΑΖΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ (Α): Ο αριθμός των πρωτονίων και νετρονίων που περιέχουν τα άτομα ενός στοιχείου. Ο αριθμός των νετρονίων ενός στοιχείου συμβολίζεται με Ν και είναι ίσος με τη διαφορά A-Z. N = A - Z

Παράδειγμα: Το άτομο του Ηλίου (He) Z = 2 N = 2 A = 4 Αρ. Ηλεκτρονίων = 2

Εφαρμογές: Το άτομο του Νατρίου έχει στον πυρήνα του 11 πρωτόνια και 12 νετρόνια. Ποιός είναι ο ατομικός και ο μαζικός του αριθμός; Πόσα ηλεκτρόνια έχει; Πόσα πρωτόνια, νετρόνια και ηλεκτρόνια έχει το άτομο ενός στοιχείου με Z = 17 και Α = 37;

Για το άτομο του Λιθίου που εικονίζεται παρακάτω, να βρεθούν οι Α, Z και Ν.

Κάτω από ορισμένες συνθήκες, τα άτομα μπορούν να πάρουν ή να χάσουν ηλεκτρόνια, σχηματίζοντας ΙΟΝΤΑ. ΑΝΙΟΝΤΑ (-) Τα άτομα παίρνουν ηλεκτρόνια ΙΟΝΤΑ ΚΑΤΙΟΝΤΑ (+) Τα άτομα χάνουν ηλεκτρόνια Το ιόν που εικονίζεται είναι ανιόν ή κατιόν;

Εφαρμογές: Τι είδους ιόν σχηματίζεται κατά την απόσπαση δύο ηλεκτρονίων από το άτομο του ασβεστίου που έχει Z=20; Από πόσα πρωτόνια και πόσα ηλεκτρόνια αποτελείται το ιόν αυτό; Τι είδους ιόν σχηματίζεται κατά την πρόσληψη ενός ηλεκτρονίου από το άτομο του χλωρίου που έχει Z=17; Από πόσα πρωτόνια και πόσα ηλεκτρόνια αποτελείται το ιόν αυτό;

«ιοντικός κρύσταλλος» ΜΟΡΙΑΚΕΣ πχ νερό, οινόπνευμα, ζάχαρη ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΙΟΝΤΙΚΕΣ πχ αλάτι, σόδα «ιοντικός κρύσταλλος»

Όταν οι ιοντικές ενώσεις διαλύονται σε νερό, τα ιόντα αποχωρίζονται μεταξύ τους και τα διαλύματα παρουσιάζουν ηλεκτρική αγωγιμότητα.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Σας δίνονται οι ακόλουθες ουσίες: Οινόπνευμα Αλάτι Ζάχαρη Άμυλο Σόδα Ασβέστης «Αμμωνία» ζαχαροπλαστικής (όξινο ανθρακικό αμμώνιο) Υδροχλωρικό οξύ Μπορείτε να καταστρώσετε ένα απλό πείραμα (με τα υλικά που βρίσκονται στο εργαστήριο) για να διαπιστώσετε ποιές από τις παραπάνω ενώσεις είναι ιοντικές;

ΕΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΙΟΝΤΙΚΗ; Οινόπνευμα Αλάτι Ζάχαρη Άμυλο Σόδα Ασβέστης Αμμωνία Υδροχλωρικό οξύ

Ανάγνωση σελ. 62-66 Ερωτήσεις 1, 2, 3, 4 σελ. 66