ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΡ. ΑΡΓΥΡΗΣ ΑΡΓΥΡΙΟΥ

Υγεία δεν είναι απλώς η απουσία νόσου ή ασθενείας αλλά μια κατάσταση πλήρους ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ, ΨΥΧΙΚΗΣ και ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΕΞΙΑΣ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) 2011

ΟΙ ΠΙΟ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Κατάθλιψη: 20% στις γυναίκες 10% στους άνδρες 5-10% στους έφηβους Αγχώδεις διαταραχές (φοβίες, κρίσεις πανικού) 10% Διπολική Διαταραχή (μανιοκατάθλιψη) 2% Σχιζοφρένεια Εξαρτήσεις (ουσίες, τζόγος, διαδίκτυο) Μετατραυματικά σύνδρομα Ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές

Σωματοποιητικές (ψυχοσωματικές) διαταραχές ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας) Δυσλεξία Σύνδρομο Asperger (Αυτισμός) Διαταραχές προσωπικότητας (αντικοινωνική προσωπικότητα) Αποκλίνουσες συμπεριφορές Οργανικές ψυχικές διαταραχές Επιληψία Ανοίες

Επιπολασμός Ψυχικών Διαταραχών ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Επιπολασμός Ψυχικών Διαταραχών στον γονικό πληθυσμό Επιπολασμός χρονικού σημείου: 15% Επιπολασμός διαχρονικός (στη διάρκεια της ζωής): 25%

Στατιστικό σενάριο για ένα σχολείο με 500 μαθητές και 40 εκπαιδευτές και άλλο προσωπικό ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ (4) ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ (10) ΣΥΝΟΛΟ Επιπολασμός στιγμής 75 300 750 1125 Διαχρονικός 125 500 1250 1875 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ 6 24 120 150 10 40 200 250 Σύνολο 3400

Ψυχική υγεία και Ζωή Ψυχική Υγεία σημαίνει κατάκτηση της ισορροπίας μεταξύ όλων των πτυχών της ζωής: κοινωνικής φυσικής, πνευματικής, οικονομικής και ψυχικής. Η κατάσταση της ισορροπίας είναι μια διαδικασία από την οποία μαθαίνουμε καθημερινά. Ενίοτε, μπορεί να ανατρέψετε την ισορροπία προς μια κατεύθυνση και να χρειάζεται να ανασυνταχθείτε πάλι. Η προσωπική σας ισορροπία θα είναι μοναδική και η πρόκληση θα είναι να παραμείνετε ψυχικά υγιείς διατηρώντας αυτή την ισορροπία. Η ενότητα που ακολουθεί περιλαμβάνει μερικές προτάσεις που θα σας βοηθήσουν να επιτύχετε και να διατηρήσετε την ισορροπία.

Οικοδόμησε Υγιή Αυτό - Εκτίμηση Η αυτοεκτίμηση είναι κάτι περισσότερο από τη κατανόηση των παρατηρημάτων σου. Είναι η δυνατότητα να αντιληφθείς ταυτόχρονα όλες τις δυνατότητες, αλλά και τις αδυναμίες σου στο σύνολο τους, να τις αποδεχτείς, ώστε να επιτύχεις ότι καλύτερο μπορείς. Παραδείγματος χάριν, μπορεί να μην παίζεις τένις τόσο καλά όσο ένας πρωταθλητής, αλλά αυτό δεν πρέπει να σε εμποδίσει να απολαύσεις το παιχνίδι. Δράση – Απέκτησε αυτοεκτίμηση Ρίξε μια ματιά στα θετικά σου σημεία. Τι είναι αυτό που κάνεις καλύτερο από όλα; Σε ποιους τομείς διαθέτεις δεξιότητες και ενδιαφέροντα; Πως θα σε περιέγραφε ένας φίλος; Τώρα ρίξε μια ματιά στις αδυναμίες σου. Σε τι δυσκολεύεσαι; Ποια είναι αυτά που σου προκαλούν σύγχυση; Ρίξε μια ματιά στο κατάλογο. Θυμήσου ο καθένας μας έχει τις θετικές και τις αρνητικές του πλευρές. Αναδεικνύουμε τα δυνατά μας σημεία και χτίζουμε πάνω στις αδυναμίες μας που θα μας βοηθήσουν να μεγαλώσουμε και να ωριμάσουμε.

Δέξου αλλά και δώσε Δράση – Δέξου τις Φιλοφρονήσεις Πολλοί από εμάς συγχέουμε την ρεαλιστική εικόνα των πλεονεκτημάτων μας με το αίσθημα της έπαρσης. Δυσκολευόμαστε να δεχτούμε τη καλοσύνη από τους άλλους. Συχνά διαχωρίσουμε την θέση μας από μία φιλοφρόνηση που θα μας κάνουν λέγοντας «Ναι, αλλά..» και υποτιμούμε τον εαυτό μας. Δράση – Δέξου τις Φιλοφρονήσεις Την επόμενη φορά που κάποιος σου κάνει φιλοφρόνηση πες «Ευχαριστώ. Χαίρομαι που σκέφτηκες να μου το πεις!». Στη συνέχεια σκέψου πόσες φορές σου έκαναν φιλοφρονήσεις και πόσο όμορφα σε έκανε να νοιώσεις.

Δημιούργησε καλές οικογενειακές σχέσεις Ασχολήσου με την οικοδομή καλών οικογενειακών σχέσεων. Μάθε να εκτιμάς τις δεξιότητες και τις ικανότητες κάθε μέλους της οικογένειας σου. Μάθε να υποστηρίζεις και να υποστηρίζεσαι. Δράση – Βρες Χρόνο Βρες χρόνο να βρεθείς απλά με την οικογένεια σου. Προγραμμάτισε το χρόνο για τις σοβαρές υποχρεώσεις, αλλά και για την ευχαρίστηση. Άκου με σεβασμό χωρίς να διακόπτεις εκείνον που θέλει να σου πει κάτι. Κάντο συχνά.

Απόκτησε πραγματικούς φίλους Οι φίλοι σε βοηθούν να κατανοήσεις ότι δεν είσαι μόνος. Σε βοηθούν να μοιραστείς αυτά που νοιώθεις είτε όταν είσαι «στα πάνω σου» είτε όταν είσαι «στα κάτω σου», με την σειρά σου βοήθησε τους. Μαζί οι φίλου σου και εσύ μπορείτε να μοιραστείτε τις προκλήσεις της ζωής και να απολαύσετε τις χαρές της. Δράση – Φτιάξε ένα περιβάλλον φίλων Κράτα επαφές - προσκάλεσε ένα φίλο για φαγητό. Ενθάρρυνε καινούργιες φιλίες – ζήτα από τους φίλους σου να φέρουν κάποιον μαζί που δεν έχει ήδη γνωρίσει.

Θέσε τις προτεραιότητες σου Οι διαφημιστές προσπαθούν πολύ σκληρά να μας πείσουν ότι «έχουμε ανάγκη», τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που διαφημίζουν. Η πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι να γνωρίζουμε την διαφορά μεταξύ των πραγματικών μας αναγκών (φαγητό, κατάλυμα, ρούχα, μεταφορά) από των «θέλω» μας (μεγαλύτερη τηλεόραση, καινούργιο CD player, ακριβά ρούχα, εντυπωσιακό αυτοκίνητο), αλλά και να βρίσκουμε την κατάλληλη ισορροπία στα έξοδα μας. Τα οικονομικά προβλήματα δημιουργούν άγχος, γι’ αυτό είναι σημαντικό να αποφεύγουμε τις σπατάλες.

Ασχολήσου Δράση – Γίνε εθελοντής Ασχολήσου με με πράγματα που πραγματικά έχουν νόημα και σε προσφέρουν ένα αίσθημα εκπλήρωσης του σκοπού και ικανοποίησης. Θα πρέπει πάντα να θυμάσαι ότι κάνεις την διαφορά ανεξάρτητα από πόση προσπάθεια έχεις καταβάλει. Δράση – Γίνε εθελοντής Βοήθησε στα μαθήματα παιδιά που έχουν ανάγκη, επισκέψου ένα ηλικιωμένο στο σπίτι του ή στο νοσοκομείο, πρόσφερε εθελοντική εργασία σε μια φιλανθρωπική οργάνωσης, κάνε πρόσφερε εθελοντικά τις υπηρεσίες σου στο καθάρισμα του γειτονικού πάρκου ή μιας παραλίας, βοήθησε τον γείτονα σου σε μια δουλεία που έχει να κάνει .

Μάθε να Διαχειρίζεσαι Αποτελεσματικά το Άγχος σου Το άγχος είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής μας. Ο τρόπος διαχείρισης του σχετίζεται με τον τρόπο που σκέφτεσαι. Είναι πιθανό να κυριευτείς από πράγματα που σε άλλους φαίνονται παιχνίδι. Το να μάθεις να κρατάς ισορροπία μεταξύ δουλειάς, οικογένειας και ελεύθερου προσωπικού χρόνου είναι μια δύσκολη διαδικασία η οποία απαιτεί δεξιότητες για την αποτελεσματική διαχείριση του χρόνου. Ο σχεδιασμός βοηθά και σε κρατά σε ηρεμία. Δράση – Κάνε ένα πεντάλεπτο διάλειμμα Κάθε μέρα, φύλαξε πέντε λεπτά για ένα διάλειμμα για την ψυχική σου υγεία. Κλείσε την πόρτα του γραφείου σου εάν είναι εφικτό ή πήγαινε σ’ ένα άλλο δωμάτιο και φέρε στο μυαλό σου ένα όμορφο μέρος, ένα πρόσωπο ή μια ιδέα ή μην σκέφτεσαι τίποτα απολύτως!!! Θα αισθανθείς σαν να κάνεις μίνι διακοπές.

Προσαρμόσου στις αλλαγές που σε επηρεάζουν Θα ήταν ωραίο να «Ζήσεις καλά και εμείς καλύτερα», αλλά η ζωή βάζει συχνά εμπόδια στο δρόμο μας. Όταν προσπαθούμε να προσαρμοστούμε στις αναπάντεχες (και συχνά ανεπιθύμητες) αλλαγές μπορεί να αγχωνόμαστε. Τα παιδιά παθαίνουν ατυχήματα, οι γονείς αρρωσταίνουν, οι δουλειές χάνονται. Γι΄αυτό είναι σημαντικό να είμαστε ελαστικοί και να μαθαίνουμε τρόπους να προσαρμοζόμαστε. Δράση – Βρες δύναμη στο σύνολο Αναζήτησε ομάδες στηρίξεις ανθρώπων που βιώνουν προβλήματα σαν τα δικά σου. Όταν βρίσκεσαι με ανθρώπους που μοιράζονται τα προβλήματα σου, είναι πιθανό να ανακαλύψεις μια νέα λύση. Προσπάθησε να δημιουργήσεις μια ομάδα αναζητώντας τέτοιους ανθρώπους με ανακοινώσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή τα μαζικά μέσα ενημέρωσης.

Αντιμετώπισε τα συναισθήματα σου Όλοι δυσκολευτήκαμε να βρούμε ασφαλής και εποικοδομητικούς τρόπους για να εκφράσουμε και να μοιραστούμε τα συναισθήματα θυμού, λύπης, χαράς, απόλαυσης και φόβου. Οι δικοί σου τρόποι που βιώνεις και εκφράζεις τα συναισθήματα σου είναι μοναδικά. Δράση – Αναγνώρισε και αντιμετώπισε την διάθεση σου Ψάξε να βρεις τι σε κάνει ευτυχισμένο, λυπημένο, χαρούμε και θυμωμένο. Τι σε ηρεμεί; Μάθε τρόπους να διαχειρίζεσαι την διάθεση σου. Μοιράσου χαρούμενα γεγονότα με ένα φίλο, «κλάψε στον ώμο» του αν χρειαστεί. Η φυσική άσκηση μπορεί να σε βοηθήσει να διαχειριστείς το θυμό σου. Κράτα κάπου τα αγαπημένα σου αστεία, κινούμενα σχέδια ή μια συλλογή από αστείες ιστορίες για τις περιπτώσεις που νοιώθεις ότι θέλεις να γελάσεις.

Διαμόρφωσε ένα πνεύμα ανεξαρτησίας Μάθε πως να είσαι σε αρμονία με τον εαυτό σου. Μάθε ποιος είσαι; Τι είναι αυτό που σε κάνει πραγματικά χαρούμενο ή σε γεμίζει πάθος. Μάθε να κρατάς μια ισορροπία μεταξύ αυτών που μπορείς να αλλάξεις τον εαυτό σου και αυτών που δεν μπορείς. Γνώρισε τον εαυτό σου και δείξε του εμπιστοσύνη. Δράση – εξέλιξε τον Εαυτό σου Κάθισε λίγο στην άκρη και φύλαξε λίγο ποιοτικό χρόνο για τον εαυτό σου. Κάνε μια άσκηση χαλάρωσης – προσπάθησε να μετρήσεις τις αναπνοές σου από το ένα έως το τέσσερα και ξεκίνα πάλι από την αρχή. Αλλιώς κάνε κάτι που αγαπάς όπως ο χορός, παρακολούθησε έναν αγώνα, κάνε τέλος πάντων κάτι που σε ευχαριστή.

Ακόμη και ένα χαλασμένο ρολόι, δύο φορές την ημέρα δείχνει την σωστή ώρα

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΧΟΛΙΚΟΙ Ευχάριστο και υποστηρικτικό περιβάλλον Στόχοι στα μέτρα του κάθε μαθητή Σεβασμός ορίων και κανόνων Υπευθυνότητα Πρωτοβουλία Δημιουργικότητα

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΥΝΑΝΑΣΤΡΟΦΩΝ Επιλογή φίλων Επιλογή προτύπων Έκφραση συναισθημάτων Εμπιστοσύνη Κοινωνικοποιήση Ομαδικές δραστηριότητες Ψυχαγωγία Η παρέα ασπίδα στις προκλήσεις και κινδύνους

8+5 = 13 8 +8 = 16 7 + 6 = 13 5+5 = 10 8+4 = 12 7+4 = 12

ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Περικοπές στις Υπηρεσίες Υγείας του Δημοσίου ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Περικοπές στις Υπηρεσίες Υγείας του Δημοσίου Αύξηση του κόστους περίθαλψης Περιορισμός της προσβασιμότητας στις Υπηρεσίες Υγείας Πτώση του επιπέδου φροντίδας

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Ανασφάλεια Άγχος Ενοχές (συνενοχές) για την κρίση Κατάθλιψη Αυτοκτονικότητα Ψυχοσωματικά ενοχλήματα Φοβίες Κρίσεις πανικού

Σχολικός Εκφοβισμός Δρ. Αργύρης Αργυρίου

Τι είναι Σχολικός εκφοβισμός: Ο σχολικός εκφοβισμού χαρακτηρίζεται από την επαναλαμβανόμενη, απρόκλητη παρενόχληση, κάποιου παιδιού το οποίο δυσκολεύεται να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Στην πραγματικότητα το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού δύσκολα μπορεί να οριστεί αφού εκδηλώνεται με διάφορες μορφές. Οι εκδηλώσεις αυτές μπορούν να πάρουν τη μορφή της Ψυχολογικής Βίας και εκφράζονται με διάφορα πειράγματα, παρατσούκλια, κοροϊδία, διάδοση φημών, εξύβριση, ταπείνωση, εξευτελισμός, ρατσιστικά σχόλια, απειλών ή και σχολικές δραστηριότητες.

Μια άλλη μορφή σχολικού είναι η Σεξουαλική Παρενόχληση που χαρακτηρίζεται από σεξουαλικά ταπεινωτικά σχόλια, ανεπιθύμητα αγγίγματα, εξαναγκασμός του θύματος να παρακολουθεί ή να συμμετέχει ενεργά σε σεξουαλικές πράξεις και βιασμός. Όλα αυτά, το παιδί που εκφοβίζεται μπορεί μερικές φορές να εξαναγκαστεί να τα υποστεί ή και να πράξει μπροστά σε άλλους. Η Σωματική βία στο σχολικό εκφοβισμό εκδηλώνεται με χτυπήματα, σπρωξίματα, κλοτσιές, τσιμπιές και στριμώγματα. Ο σχολικός εκφοβισμός μπορεί να εκφραστεί και μέσα από την Οικονομική Εκμετάλλευση των παιδιών που εκφοβίζονται με αποτέλεσμα στην κλοπή ή φθορά στα προσωπικά αντικείμενα τους.

Τα τελευταία χρόνια στη βιβλιογραφία του bullying προστέθηκε και άλλη μια κατηγορία, αυτή του Ηλεκτρονικού ή Διαδικτυακού Εκφοβισμού (cyber bullying).Ο όρος Cyber bullying αποδόθηκε πρώτα από τον Bill Belsey και χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει τις διάφορες μορφές ψυχολογικής κακοποίησης οι οποίες συνδέονται με το συμβατικό εκβιασμό, μέσω του διαδικτύου ή παρεμφερή τεχνολογία, με σκοπό τη σκόπιμη χημεία ενός ατόμου ή μιας ομάδας. Ο διαδικτυακός εκφοβισμός μπορεί να περιλαμβάνει τις ακόλουθες πράξεις:

Τα τελευταία χρόνια στη βιβλιογραφία του bullying προστέθηκε και άλλη μια κατηγορία, αυτή του Ηλεκτρονικού ή Διαδικτυακού Εκφοβισμού (cyber bullying).Ο όρος Cyber bullying αποδόθηκε πρώτα από τον Bill Belsey και χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει τις διάφορες μορφές ψυχολογικής κακοποίησης οι οποίες συνδέονται με το συμβατικό εκβιασμό, μέσω του διαδικτύου ή παρεμφερή τεχνολογία, με σκοπό τη σκόπιμη χημεία ενός ατόμου ή μιας ομάδας. Ο διαδικτυακός εκφοβισμός μπορεί να περιλαμβάνει τις ακόλουθες πράξεις:

Διακωμώδηση – εξευτελισμό ενός προσώπου μέσω Internet. Αποστολή προσβλητικών και άσεμνου περιεχομένου μέσω των διαφόρων διαδικτυακών εφαρμογών. Άσεμνο περιεχόμενο κατά τη διάρκεια συνομιλιών Εξευτελισμό παιδιού ή εφήβου, και τη δημιουργία ενός προφίλ ή μπλοκ το οποιο περιλαμβάνει σκόπιμα λανθασμένο και εξευτελιστικό περιεχόμενο. Αποστολή απειλών Δημοσιοποίηση προσωπικών βίντεο ή φωτογραφιών χωρίς τη συγκατάθεση του ατόμου.

Αυτό που διαχωρίζει τον σχολικό εκφοβισμό από το απλό πείραγμα, είναι η ένταση, η διάρκεια και η επανάληψη μιας κατάστασης και κυρίως η ανισορροπία δύναμης μεταξύ των εμπλεκομένων μερών. Με άλλα λόγια, στον σχολικό εκφοβισμό το παιδί «θύτης» ή αλλιώς το παιδί «στόχο» (target). Αντιθέτως, όταν για παράδειγμα τα παιδιά της ίδιας ισχύος έχουν «πιαστεί στα χέρια», αυτό το περιστατικό δεν μπορεί να είναι να χαρακτηριστεί ως σχολικός εκφοβισμός. Επίσης, ο μαθητής που εκφοβίζεται μπορεί να είναι συχνά μικρότερης ηλικίας και δεν έχει προκαλέσει τον μαθητή-θυτη.

Επιπτώσεις: Οι επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού είναι ποικίλες, σοβαρές και μακροχρόνιες και αφορούν στα παιδιά θύτες καθώς επίσης και τα παιδιά παρατηρητές. Η τελευταία κατηγορία αναφέρεται στους μαθητές οι οποίοι παραμένουν αμέτοχοι χωρίς να υποστηρίζουν ή να προστατεύουν μια από τις δύο πλευρές. Συνήθως αισθάνονται άβολα και αναποφάσιστοι σχετικά με το ποιος είναι ο υπεύθυνος ή αν το θύμα άξιζε της συγκεκριμένης αντιμετώπισης ή όχι.

Τα παιδία που εκφοβίζονται: Έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποφέρουν από κατάθλιψη και άγχος και μερικά από τα συμπτώματα που αναγράφονται παρακάτω, μπορεί να εξακολουθήσουν να υπάρχουν μέχρι την ενηλικίωση. Έχουν συχνά τάσης αυτοκτονίας που μπορεί να συνεχίσουν και μέχρι την ενηλικίωση. Σε μια μελέτη, οι ενήλικες που υπήρξαν θύματα σχολικού εκφοβισμού ήταν 3 φορές πιο πιθανόν να κάνουν σκέψεις για αυτοκτονία. Είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν σωματικά συμπτώματα που περιλαμβάνουν, πονοκεφάλους, ημικρανίες, δερματικά προβλήματα (π.χ. έκζεμα ή ψωρίαση) έλκος, τρέμουλο, αυξημένους παλμούς, κρίσεις πανικού κ.α.

Σχετική έρευνα έδειξε ότι τα θαύματα σχολικού εκφοβισμού – δημοτικής ηλικίας – είχαν τις διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν ψυχωτικά συμπτώματα στην εφηβεία. Είναι σχετικό πιθανό να παραποιούνται για την υγεία τους. Σε μια μελέτη, η θυματοποίηση σχετίστηκε με την κατάσταση υγείας χρόνια αργότερα. Μείωση της σχολικής απόδοσης και παρουσίας στο σχολείο, όπως και αυξημένες πιθανότητες να παρατήσουν εντελώς το σχολείο. Έχουν περισσότερες πιθανότητες να αντιδράσουν με εξαιρετικά βίαιο τρόπο. Σε 12 από τα 15 περιστατικά στη δεκαετία του 1990, όπου μαθητές έριξαν πύρα στο σχολείο τους, οι σκοπευτές ήταν θύματα σχολικού εκφοβισμού. αυξημένο αίσθημα θλίψης και μοναξιάς Αλλαγές στον ύπνο και στις διατροφικές συνήθειες Απώλειας ενδιαφέροντος για δραστηριότητες

Τα παιδιά που εκφοβίζουν: Έχουν αυξημένες πιθανότητες κατάχρησης αλκοόλ και άλλων ναρκωτικών κατά την περίοδο της εφηβείας καθώς και ως ενήλικες Είναι πιο πιθανό να εμπλακούν σε καυγάδες, σε βανδαλισμούς και να παρατήσουν το σχολείο. Είναι πιο πιθανό να ασκήσουν πρόωρη σεξουαλική δραστηριότητα. Είναι πιο πιθανό να έχουν προβλήματα με τον νόμο όταν ενηλικιωθούν. Σε μια μελέτη, 60% των αγοριών που εκφόβιζαν στο Γυμνάσιο είχαν είδη προβλήματα με τον νόμο βία στους συντρόφους τους και στα παιδιά τους και αδυνατούν να κρατήσουν τις φιλικές τους σχέσεις.

Τα παιδιά παρατηρητές: Έχουν αυξημένες πιθανότητες να καπνίζουν και να κάνουν κατάχρηση αλκοόλης ή άλλων ναρκωτικών. Έχουν αυξημένα προβλήματα ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένων της κατάθλιψη και το άγχος. Είναι πιο πιθανόν να απουσιάζουν συχνά από το σχολείο.

ΟΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΧΙΟΥΜΟΡ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Όχημα που παρακάμπτει συναισθηματικούς φραγμούς Ξεκλειδώνει και ανοίγει θύρες για δημιουργική ωρίμανση Επιτρέπει να λεχθούν πράγματα που αλλιώς δεν θα λέγονταν Ενθαρρύνει τη συναισθηματική απελευθέρωση και ωρίμανση Συμφιλίωση με το στρες και το άγχος Προάγει την ανθρωπινότερη επικοινωνία Καλλιεργεί την αποδοχή του άλλου Διευκολύνει την αποκάλυψη του εαυτού Επιτρέπει την επαφή με απρόσιτες πτυχές των εμπειριών του ασθενή

«Ένα λάθος κόμμα (,) μπορεί να σου χαλάσει τη σύνταξη» έλεγε η δασκάλα στο σχολείο. Τώρα που γέρασα το κατάλαβα …

Πρέπει να ξεκαθαρίσουν το συντομότερο που θα καταλήξουμε με το νόμισμα: ευρώ, λίρα, δραχμή … Να ξέρουμε τι θα βάλουμε στη βασιλόπιττα …

- Αύριο θα πάω βόλτα στα μαγαζιά. - Shopping; - Βλέπing.

Έτσι απειλούν οι γονείς τα παιδιά σήμερα: «Κάτσε ήσυχα , μη σου γράψω κανένα ακίνητο»

Τα μικρά παιδιά φοβούνται το σκοτάδι Τα μικρά παιδιά φοβούνται το σκοτάδι. Οι μεγάλοι το φως, το νερό, το τηλέφωνο, το φόρο…

λέει: Σου το ΄λεγα αδελφάκι, σφίξε-σφίξε το ζωνάρι… - Το 0(μηδέν) συναντά το 8 και του λέει: Σου το ΄λεγα αδελφάκι, σφίξε-σφίξε το ζωνάρι…

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας