Αναλύοντας το Άνω και Κάτω Άκρο IST/UH ΘΕΜΛΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ 2013-2014 Άλκηστη Οικονομοπούλου, Μ.Α.

Μαθησιακά Αποτελέσματα Περιγραφή της λειτουργίας του άνω άκρου (ΑΑ) Χρήση ανατομικών όρων για την ανάλυση της δραστηριότητας του άνω άκρου Περιγραφή της συσχέτισης μεταξύ κινητικότητας και σταθερότητας σχετικά με το άνω άκρο

Μαθησιακά Αποτελέσματα = Μαθησιακά Αποτελέσματα Περιγραφή των λειτουργιών του κάτω άκρου (ΚΑ) Αναγνώριση των χαρακτηριστικών της φυσιολογικής βάδισης Ανάλυση της κίνησης του κάτω άκρου χρησιμοποιώντας τη σωστή φρασεολογία

Λειτουργίες του Άνω και Κάτω Άκρου Σε ζευγάρια συζητήστε τις λειτουργίες του άνω και κάτω άκρου Ποιος ο ρόλος των αρθρώσεων;

Λειτουργίες Άνω Άκρου

Γιατί η σταθερότητα είναι απαραίτητη για την κίνηση;

Ανοικτή και Κλειστή Κινητική Αλυσίδα Ανοικτή-ελεύθερη κίνηση κλειστή– τα χέρια σταθερά Shumway p 5 8

Ανοικτή και Κλειστή Κινητική Αλυσίδα (Smith, Weiss, & Lehmkuhl, 1996) Αυτοί οι ορισµοί αναφέρονται σε αλυσίδες αρθρώσεων. Για παράδειγµα ο ώµος ο αγκώνας και ο καρπός σχηµατίζουν µία αλυσίδα από 3 αρθρώσεις του άνω άκρου. Σε κινήσεις ΑΚΑ το κοντινότερο µέλος της άρθρωσης είναι φιξαρισµένο ή σταθερό, ενώ το πιο µακρινό µέλος κινείται. Σε µία κίνηση ΚΚΑ το πιο αποµακρυσµένο µέλος της άρθρωσης είναι σταθερό και το πιο κοντινό κινείται. Η φάση στήριξης της βάδισης περιλαµβάνει κίνηση σε ΚΚΑ, όπως επίσης το ανασήκωµα από καρέκλα ή η δοκιµασία εκτέλεσης ασκήσεων ηµικαθίσµατος.

Χαρακτηριστικά ΑΚΑ Κυρίως μειομετρικη Κίνηση μακρυά από τον άξονα της άρθρωσης Ενεργοποίηση μηχανοϋποδοχεων μόνο στην κινούμενη άρθρωση Μας βοηθούν να παρατηρήσουμε δυσλειτουργία επειδή επικεντρώνεται σε μια άρθρωση Συνήθως στην ΑΚΑ συγκεντρωνόμαστε σε μια μυϊκή ομάδα Έχουμε διατμητική φορτιση Bakhtiary AH, Fatemi E. Open versus closed kinetic chain exercises for patellar chondromalacia. Journal of Sports Medicine, 2008;42:2.

Χαρακτηριστικά ΚΚΑ Στην ΚΚΑ χρησιμοποιούμε πολλαπλές αρθρώσεις Πλειομετρική με δυναμική σταθεροποίηση μέσω συ- σύσπασης Κίνηση και εγγύς και περιφερικά Αλληλεξάρτηση της αρθρικής κίνησης Η ΚΚΑ απαιτει συντονισμό Στην ΚΚΑ έχουμε συμπιεστική φόρτιση Καλύτερη ανατροφοδότηση ιδιοδεκτικότητας Συνδυασμός διαφορετικώ τύπων μυϊκης συστολης Στην ΚΚΑ χρησιμοποιούμε πολλές μυϊκές ομάδες Συγχρονισμένη κίνηση αγωνιστων - ανταγωνιστων Πιο κοντά στις καθημερινές λειτουργικές δραστηριότητες Bakhtiary AH, Fatemi E. Open versus closed kinetic chain exercises for patellar chondromalacia. Journal of Sports Medicine, 2008;42:2.

Ανάλυση Κίνησης

Άσκηση 1 προσπάθεια να φτάσουμε ένα αντικείμενο σε κάποιο ψηλό ράφι Αναλύστε την κίνηση χρησιμοποιώντ ας checklist

Άσκηση 2 Μαζέψτε ένα κέρμα από το έδαφος Χρησιμοποιήστε το checklist

Άσκηση 3 Σε ζευγάρια, δείξτε μια κίνηση του άνω άκρου και ζητήστε στο ζευγάρι σας να την αναλύσει. Μετά αλλάξτε ρόλους

Βάδιση ‘Η βάδιση είναι μια συχνή αλλαγή μεταξύ αστάθειας και ισορροπίας και συνεπώς μια σειρά από ατυχήματα που μόλις αποφεύγονται’ (Stiendler 1955)

Ορολογία βάδισης 1. Ρυθμός Αριθμός βημάτων ανά λεπτό 2. Μήκος διασκελισμού Απόσταση επαφής του ιδίου ποδιού στο έδαφος 3 Μήκος βήματος Απόσταση επαφής σε ένα βήμα των δύο ποδιών 4 Ταχύτητα βάδισης ενός υγιούς 1.3m/s 5. Επαφή πτέρνας Αρχική επαφή του προπορευόμενου άκρου με το έδαφος 6. Ανασήκωμα δακτύλων Απώλεια επαφής μεταξύ των δακτύλων και του εδάφους 7. Φάση αιώρησης Το άκρο κινείται μπροστά από το άλλο που στηρίζει 8. Προώθηση Ο γαστροκνήμιος και ο υποκνημίδιος συσπώνται για να γίνει πελματιαία κάμψη του ποδιού που προηγείται 9. Κύκλος βάδισης Χρονική περίοδος όπου ολοκληρώνεται ένας διασκελισμός

Κύκλος Βάδισης Χρονική περίοδος όπου ολοκληρώνεται ένας διασκελισμός (Carr and Shepherd 2003) Gait Cycle 19

Κύκλος Βάδισης Ποσοστό κύκλου βάδισης (χρόνος) Φάση στήριξης-δεξιό κάτω άκρο Διπλή στήριξη Φάση αιώρησης δεξιό κάτω άκρο Φάση αιώρησης-αριστερό κάτω άκρο Φάση στήριξης-αριστερό κάτω άκρο Επαφή δεξιάς πτέρνας Επαφή δεξιάς πτέρνας Δεξιό πέλμα σε πλήρη επαφή Δεξιό άκρο-στήριξη Δεξιό άκρο-προώθηση Δεξιό-ανασήκωμα δακτύλων Δεξιό άκρο-αιώρηση Ποσοστό κύκλου βάδισης (χρόνος)

Άσκηση 4 Αναλύστε τη φάση στήριξης της βάδισης χρησιμοποιείστε το checklist Incl trunk and UL 21

Άσκηση 5 Αναλύστε τη φάση αιώρησης της βάδισης Χρησιμοποιείστε το checklist

Σημαντικό! Αν και επικεντρωθήκαμε στην ανάλυση του κάτω άκρου, κατά τη βάδιση έχουμε κίνηση σε ολόκληρο το σώμα Προσπαθήστε να περπατήσετε χωρίς να κινήσετε τον κορμό και τα άνω άκρα

Άσκηση 6 Αναλύστε το κάτω άκρο Σε αναπήδηση στο ένα πόδι («κουτσό») Τι συμβαίνει στον κορμό κατά τη διάρκεια αυτής της κίνησης;

Σημαντικό! Η ικανότητα της ισορροπίας είναι απαραίτητη τόσο στη βάδιση όσο και στη μεταφορά από όρθια σε καθιστή θέση και το αντίθετο

Να θυμάστε! Να αναλύετε πάντα αυτό που βλέπετε, οι άνθρωποι κινούνται με διαφορετικό τρόπο

Αναφορές Carr J and Shepherd R (2003). Stroke Rehabilitation. Butterworth-Heinemann, China. Trew M and Everett T (2003). Human Movement. Churchill Livingstone, London. Shumway-Cook A and Woollacott MH (2001). Motor control: theory and practical applications. Lippincott Williams and Wilkins, Maryland.