Ψηφιοποίηση και Διατήρηση Ψηφιακού Υλικού Αλεξάνδρα Παπάζογλου Φωτεινή Αραβανή Αλεξάνδρα Καλογρίδη

Τι σημαίνει ψηφιοποίηση; Η διαδικασία δημιουργίας μιας δυαδικής αναπαράστασης ενός αντικειμένου (π.χ φωτογραφία, χειρόγραφο, έγγραφο, άρθρο εφημερίδας, έργο τέχνης) το οποίο μπορεί να επεξεργασθεί, να αποθηκευθεί, να μεταφερθεί και να παρουσιασθεί με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας όπως ο υπολογιστής. Η ψηφιοποίηση δεν είναι όμως απλά η μετατροπή της μορφής ενός αντικειμένου

Η ψηφιοποίηση δεν είναι αντιγραφή -είναι η μετάλλαξη: από την αναλογική μορφή σε ψηφιακό αντίγραφο Η ψηφιοποίηση απαιτεί δειγματοληψία- πληροφορίες και τεχνήματα μπορεί να χαθούν Στρατηγικές γνώσεις της συλλογής που απαιτούν αξιολόγηση και προγραμματισμό Source-orientated user-driven asset-aware model Τί σημαίνει ψηφιοποίηση;

Οι συλλογές και τα αρχεία είναι ο κύριος παράγοντας πνευματικού κεφαλαίου στους οργανισμούς και στις εταιρείες Η δημιουργία ψηφιακών συλλογών απαιτεί την κατανάλωση πηγών, υλικοτεχνικού εξοπλισμού και ανθρώπινου δυναμικού Διατηρεί την πρόσβαση και την επαναχρησιμοποίηση του πνευματικού κεφαλαίου

Γιατί ψηφιοποίηση; Εμπλουτισμένη πρόσβαση Λόγοι συντήρησης υλικού Μεταφορά σε χρόνο και χώρο Επαναδομεί διασκορπισμένες συλλογές Προσθέτει αξία και αυξάνει τη χρήση του υλικού (σύγκριση μεγεθυνμένων κομματιών, κρυμμένες πληροφορίες, κ.λ.π) Αξιόπιστη αντιγραφή Γρήγορη αναζήτηση ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΟ ΤΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ

Πλεονεκτήματα Ψηφιοποίησης Διατήρηση / Συντήρηση Εύθραυστο υλικό Πρόσβαση Αυξάνει τη δυνατότητα της εξ ’ αποστάσεως και ταυτόχρονης χρήσης Library of Congress, Prints and Photographs Division, Detroit Publishing Company Collection, 2003

Πλεονεκτήματα Ψηφιοποίησης Εφήμερου Υλικού Το περιεχόμενο της συλλογής του εφήμερου υλικού είναι άγνωστο Δε βρίσκεται στον κύριο όγκο της συλλογής Αυξάνεται η αξία του υλικού Η πλοήγηση και η αναζήτηση γίνεται ευκολότερα

Απώλεια πληροφοριών

Θέματα λοξότητας και χρωμάτων

Project Ψηφιοποίησης Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου – American Memory Project

Βιβλιογραφική και full text αναζήτηση

Αποτελέσματα Έρευνας

Project Ψηφιοποίησης Google

Project Ψηφιοποίησης Gutenberg

Ψηφιακή Διατήρηση Ορισμός Υπάρχει λόγος; 1.BBC Doomsday Book Project 2.Newham Archive

Ορισμός “... The planning, resource allocation, and application of preservation methods and technologies necessary to ensure that digital information of continuing value remains accessible and usable” - Margaret Hedstrom (1997)

The Doomsday Book Project Ψηφιακή εκδοχή του Doomsday Book που γράφτηκε από τον William τον κατακτητή πριν 900 χρόνια Δημιουργήθηκε το 1986 από το BBC με κόστος 2.5 εκ. Λίρες Χιλιάδες φωτογραφίες, κείμενα, χειρόγραφα, video, ηχητικά ντοκουμέντα από τη Μ.Βρετανία 1 εκ. Οργανισμοί συνέβαλλαν στη συλλογή του υλικού

The Doomsday Book Project Οι πληροφορίες αποθηκεύτηκαν σε 12 inch laser discs – φαινομενικά ακατάστρεπτοι Οι οπτικοί δίσκοι μπορούν να διαβαστούν μόνο από τα micro computers του BBC ( £ 5000!) To hardware και οι δίσκοι είναι τώρα απαρχαιωμένοι 18 χρόνια μετά οι ψηφιακές πληροφορίες δεν είναι προσβάσιμες Το αυθεντικό Doomsday Book είναι ακόμα προσβάσιμο!

The Newham Archive Αρχείο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας του Λονδίνου του Δήμου Newham Έκλεισε το 1998 Όλο το hardware πωλήθηκε Το αρχείο παραδόθηκε στην Archaeology Data Service σε 230 floppy disks

The Newham Archive 6432 ανεξάρτητα αρχεία 1500 αναφορές ανασκαφών 700 βάσεις δεδομένων 1200 γεωφυσικά αρχεία 200 ξεχωριστά projects - Ψηφιακά δεδομένα μελέτης 10 χρόνων

The Newham Archive Αποθηκευτικά μέσα δεν ήταν πρόβλημα Πρόβλημα Λογισμικού – δεδομένα αποθηκευμένα σε ακατάλληλα ή ξεπερασμένα format π.χ. AutoCAD files Τεκμηρίωση – Δεν υπήρχε καμία τεκμηρίωση ή μεταδεδομένα στα αρχεία!

Σημασία Τεκμηρίωσης Metadata – δεδομένα για τα δεδομένα Καθιστούν χρήσιμα τα αρχεία Παρέχουν συναφείς πληροφορίες Λειτουργούν ανεξάρτητα με το περιεχόμενο του αρχείου (ξεχωριστό αρχείο)ξεχωριστό αρχείο 3 βασικά είδη metadata -Βιβλιογραφικά (περιεχόμενο) -Διοικητικά (Διαχείριση) -Διατήρησης

Στρατηγικές Ψηφιακής Διατήρησης Data Refreshing «Αναζωογόνηση» Δεδομένων στο ίδιο αποθηκευτικό μέσο Data Migration «Μετανάστευση» Δεδομένων σε διαφορετικό αποθηκευτικό μέσο Simulation Προσωμοίωση λογισμικού Emulation Προσωμοίωση πλατφόρμας, operating system

Ψηφιακές ελληνικές συλλογές

Επίλογος Δε μπορούμε να βασιστούμε σε μία στρατηγική – συνδυασμός προσεγγίσεων Προγραμματισμός από την αρχή Μέρος του προϋπολογισμού Δεν υπάρχει πρόσβαση χωρίς διατήρηση Μεταδεδομένα

Εθνική Βιβλιοθήκη

Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Πάτρας Υλοποιείται από τη Βιβλιοθήκη & Υπηρεσία Πληροφόρησης (ΒΥΠ) σε συνεργασία με το Τμήμα Φιλολογίας (ειδίκευση νεοελληνικών σπουδών) του Πανεπιστημίου Πατρών, την Εταιρεία Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (Ε.Λ.Ι.Α.) και τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πατρών. 20 τίτλοι περιοδικών της περιόδου όταν ολοκληρωθεί το 2006.

Ψηφιακή Συλλογή Πανεπιστημίου Αθηνών Ελληνομνήμων Ο Ελληνομνήμων είναι μία ψηφιακή συλλογή που αποτελείται από όλα τα φιλοσοφικά και επιστημονικά χειρόγραφα που γράφτηκαν στην Ελλάδα κατά το διάστημα Ελληνομνήμων Ανενεργός τον τελευταίο καιρό

Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Αιγαίου

Βιβλιοθήκη της Βουλής

Μικρός απόπλους Αρχαία Ελληνικά Κείμενα Αρχαία Ελληνικά Κείμενα με μετάφραση

Διατριβές: βιβλιογραφικές εγγραφές και πλήρες κείμενο (5% των δατριβών από το 1932 έως το 1985 και 80% από το 1985 μέχρι τώρα). Αθηνά: μονογραφίες,επιστημονικές ανακοινώσεις, ομιλίες, βιογραφίες, παρουσιάσεις και κριτικές βιβλίων κλπ. από το 1926 μέχρι τώρα.

The Thesaurus Linguae Graecae® TLG®: ψηφιακή βιβλιοθήκη με σχεδόν όλα τα σωζόμενα ελληνικά κείμενα από την εποχή του Ομήρου μέχρι το 600 μ.Χ. και την πλειονότητα των σωζόμενων έργων μέχρι το 1453.