Αναγνωστοπούλου Δάφνη Project : 2012-2013 Α’1 Αναγνωστοπούλου Δάφνη Αγγελοπούλου Δήμητρα Ασβεστά Φλωρεντία Βήττα Φένια Γιαννούκου Εύα Δαλαβούρα Αντωνία

Α. Συναισθηματική απομόνωση-Απάθεια. Η εφηβεία περιγράφεται ως περίοδος ψυχικού αναβρασμού και θυμικής αναστάτωσης, καθώς χαρακτηρίζεται από μεταπτώσεις και ταλαντεύσεις ανάμεσα σε αντιφατικές και συγκρουόμενες διαθέσεις. Οι μεταπτώσεις αυτές και οι διαθέσεις αποτελούν μέρος της προσπάθειας των εφήβων να αναπτύξουν τη δική τους προσωπική ταυτότητα, μια ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία που προϋποθέτει το να κατανοήσουν οι έφηβοι τον εαυτό τους, τις σχέσεις τους με τους άλλους, καθώς και τις αξίες της κοινωνίας στην οποία μεγαλώνουν. Εξαιτίας, μάλιστα, αυτών των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, ένα μεγάλο ποσοστό των εφήβων βιώνει το συναίσθημα της μοναξιάς με ακραία φαινόμενα απομόνωσης και κοινωνικού αποκλεισμού. Πρέπει να επισημανθεί ότι ο υναισθηματικά ώριμος έφηβος έχει αποκτήσει τις κατάλληλες δεξιότητες με τις οποίες, χωρίς πλέον τις συνεχείς υποδείξεις των άλλων, μπορεί μέσα σε ένα πλαίσιο ανεξαρτησίας και αυτοτέλειας να χειριστεί και να εκφράσει κατάλληλα τα συναισθήματά του. Μρικά από τα συναισθήματα που βιώνει ο έφηβος κατά την διάρκεια της εφηβικής ηλικίας ειναι: Α. Συναισθηματική απομόνωση-Απάθεια. Β. Φυγή (άρνηση της πραγματικότητας)-ανία. Γ. Έντονος θυμός. Δ. Λύπη- μελαγχολία. Ε. Φόβος-Αγωνία-Στρες. Ο νέος αυτό που χρειάζεται πιο πολυ σέ αυτή την φάση της ζώης του ειναι ενθάρρυνση κυριώς απο τους γόνεις και ύστερα απο το κοινωνικό τους περιβάλλον. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΔΑΦΝΗ

Η εφηβεία είναι το τελευταίο στάδιο της ανάπτυξης του ατόμου, το τελευταίο βήμα στην ωριμότητά του. Τις περισσότερες φορές αρχίζει στα 12 με 13 χρόνια του ατόμου και να κλείσει στα 19-20. Το άτομο αφήνοντας την παιδική του ηλικία, ετοιμάζεται να εισαχθεί στον κόσμο της υπευθυνότητας που προστάζει η ενηλικίωση. Μέσα από την εφηβεία 8α διαμορφώσει την ταυτότητά του και θα γίνει ικανός να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις της ενηλικίωσης. Η συμπεριφορά των γονιών μπορεί να δημιουργήσει διάφορα προβλήματα στα παιδιά όπως άγχος,αβεβαιότητα, φόβο, δημιουργούνται έντονες εντάσεις έτσι ώστε να μην υπάρχει διάλογος και κατανόηση ούτε από τον γονιό ούτε από τον έφηβο! ΑΝΤΩΝΙΑ ΔΑΛΑΒΟΥΡΑ

Σημαντικά αποσπάσματα από 3 διαφορετικές συνεντεύξεις. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους η προσπάθεια ανεξαρτησίας δημιουργείται στην ηλικία των 14-16 ετών. Οι έφηβοι αλλάζουν και γίνονται πιο ώριμοι. Αναπτύσσουν τον δικό τους τρόπο σκέψης παρόλο που τις περισσότερες φορές δεν τον δέχονται οι γονείς τους. Εν τούτοις οι γονείς πρέπει να στηρίζουν τα παιδία τους σε αυτή την φάση της ηλικίας τους και να προσπαθούν να κατανοήσουν τα αισθήματα τους. Επιπρόσθετα ο κάθε έφηβος πρέπει να προσπαθεί να κρατάει μια ισορροπία μέσα του και να αναπτύσσει σωστή κριτική άποψη για το περιβάλλον και την κοινωνία που αναπτύσσεται. Τέλος για να κυλήσει ομαλά μια εφηβεία και από την μεριά των γονιών αλλά και από των παιδιών πρέπει οι γονείς να παρέχουν τον χώρο που αρμόζει στα παιδία τους και να δείχνουν σεβασμό. Τα παιδία να μην ξεφεύγουν από τα όρια. Σημαντικά αποσπάσματα από 3 διαφορετικές συνεντεύξεις. Τι θα άλλαζες από την εφηβεία σου; Σχεδόν τίποτα δεν μετανιώνω από τις πράξεις διότι όλες μου δίδαξαν κάτι και δέχομαι τις συνέπειες τους. Δεν ανήκω στα άτομα που λένε ‘μακάρι να μπορούσα να γυρίσω πίσω το χρόνο’ Σου λείπει η εφηβεία; Καθόλου. Δεν μετανιώνω που το έζησα, μου πρόσφερε πολλά απλά μου αρέσει περισσότερο η φάση που βρίσκομαι τώρα για αυτό και δεν αναπολώ το παρελθόν. Τι θα άλλαζες; Τίποτα γιατί ακόμα και οι άσχημες εμπειρίες μου πρόσφεραν μαθήματα ζωής και με κάνανε πιο δυνατή.

Τι είναι αυτό που φοβάσαι ότι θα χάσεις από την εφηβεία; Θα προσπαθήσω να μην χάσω τίποτα και να συνεχίσω να κάνω ότι και πριν. Δεν πιστεύω ότι θα χάσω φίλους διότι τους θεωρώ ότι πιο σημαντικό. Πως ήταν ο συναισθηματικός σου κόσμος; Υπήρχαν πολλά σκαμπανεβάσματα στην διάθεση μου, είχα πολύ χαμηλή αυτοπεπίθεση και πολλές φορές συγκρούσεις με τον εαυτό μου. Παρόλα αυτά είχα μια καλή διαχείριση μέσα μου. ΕΥΑ ΓΙΑΝΝΟΥΚΟΥ

ΟΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΓΧΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ Όλοι οι έφηβοι βιώνουν άγχος, το οποίο προέρχεται από διάφορες πηγές, μεταξύ άλλων να τα πάνε καλά στο σχολείο, να κάνουν φίλους και να τους κρατήσουν, να ικανοποιήσουν τις προσδοκίες των γονιών, των καθηγητών ή των προπονητών τους. Μέχρι ένα επίπεδο το άγχος είναι θετικό καθώς προσφέρει την απαραίτητη ενέργεια για την αντιμετώπιση ενός δύσκολου τεστ, μιας παρουσίασης ή ενός αθλητικού γεγονότος. Τα υψηλά επίπεδα άγχους προκαλούν δυσκολίες και προσκλήσεις που δεν χρειάζονται. Συχνά οι ενήλικοι παραβλέπουν το γεγονός ότι ο έφηβος βιώνει έντονα συναισθήματα άγχους. Οι έφηβοι μπορεί να δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν και να εκφράσουν το άγχος που νιώθουν. Έτσι, εκφράζουν το άγχος τους με αλλαγές στη συμπεριφορά τους. Εξαιτίας του άγχους, οι έφηβοι γίνονται ευέξαπτοι ή κακοδιάθετοι, σταματούν να ασχολούνται με δραστηριότητες που συνήθιζαν να τους αρέσουν και παραπονιούνται περισσότερο από ότι συνήθως για το σχολείο. Πολύ συχνά το άγχος εμφανίζεται με σωματικά συμπτώματα όπως στομαχόπονο και πονοκεφάλους. Ορισμένες φορές ο έφηβος μπορεί να μην εμφανίζει αλλαγές στη συμπεριφορά του στο σπίτι, αλλά να εκτονώνει τη συμπεριφορά του σε άλλους χώρους. Έιναι σημαντικό οι γονείς να γνωρίζονται και να επικοινωνούν μεταξύ τους ώστε να μπορούν να μάθουν πως συμπεριφέρεται το παιδί και με τους άλλους γύρω του. Τα αίτια διαταραχών άγχους είναι και ψυχολογικοί παράγοντες, όπως αναπτυξιακή φάση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, προϋπάρχουσα ψυχική διαταραχή αλλά και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Στις οικογένειες των αγχωδών εφήβων κυριαρχούν η ένταση, η ανασφάλεια, η υπερπροστατευτική στάση των γονιών και οι συναισθηματικές υπερβολές. Όμως τα πιο συχνά συμπτώματα είναι τα σωματικά διότι εκτός από στομαχόπονους και πονοκεφάλους περιλαμβάνουν ταχυπαλμία, εφίδρωση, κοκκίνισμα του προσώπου, ζάλη και δύσπνοια. Οι έφηβοι με κοινωνικό άγχος συνήθως αντιμετωπίζουν διάφορες δυσκολίες στο σχολείο. Έχουν αρκετές αρνητικές πεποιθήσεις και ανησυχούν ότι θα ταπεινωθούν, θα κριθούν αρνητικά και θα απορριφθούν από τους άλλους.

Οι ΦΟΒΙΕΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ Φοβία ονομάζουμε τον παράλογο, ισχυρό φόβο που νιώθει ο έφηβος για καταστάσεις, αντικείμενα, πρόσωπα ή ζώα που έχει ως αποτέλεσμα να αποφεύγει αυτό που φοβάται. Κάποιες φορές ο έφηβος αναγνωρίζει ότι ο φόβος του είναι υπερβολικός και αδικαιολόγητος, όμως δεν μπορεί να τον ελέγξει. Οι φοβίες του είναι συχνές και αποτελούν μέρος της φυσιολογικής ζωής τους. Οι έφηβοι ανάλογα με την προσωπικότητά τους όταν έρχονται σε επαφή με το φοβογόνο αντικείμενο ή τη συνθήκη αντιδρούν με διάφορους τρόπους όπως ταχυπαλμία, τρεμούλα, ιδρώνουν, νιώθουν ότι χάνουν τον έλεγχο κλπ. Πολλές φορές η φοβία τους εκδηλώνεται με πονοκεφάλους ή πονόκοιλους. Η κοινωνική φοβία των εφήβων χαρακτηρίζεται από τον υπερβολικό φόβο που κατακλύζει τον έφηβο όταν πρέπει να μιλήσει μπροστά στους άλλους, όταν τον ρωτήσουν στην τάξη, όταν τον συστήνουν, όταν πειράξουν, όταν κοιτά κάποιον στα μάτια ή όταν συναντά άτομα με εξουσία. Ο έφηβος φοβάται ότι οι άλλοι θα τον κριτικάρουν και θα τον αξιολογήσουν. Συνήθως αποφεύγει κάθε κοινωνική κατάσταση που θα του προκαλέσει άγχος και κλείνεται στον εαυτό του. Μια άλλη φοβία που συναντάμε στους εφήβους είναι η δυσμορφοφοβία, κατά την οποία οι έφηβοι νιώθουν έντονες αντιδράσεις άγχους γιατί θεωρούν ότι είναι παραμορφωμένοι ή ότι έχουν ένα μέλος του σώματός τους δύσμορφο, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν να βγαίνουν έξω και να γίνονται καχύποπτοι με τους άλλους. Οι φοβίες αντιμετωπίζονται με διάφορους τρόπους αλλά και συνήθως με συνδυασμό θεραπειών. Τέλος είναι σημαντικό να μην αποφεύγει ο έφηβος αυτό που φοβάται αλλιώς θα φοβάται για όλη του τη ζωή. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ.

Η φιλία υπήρχε και υπάρχει ακόμα από τα παλιά χρόνια. Ένας φίλος μας βοήθα μας στηρίζει και μοιράζεται μαζί μας κάθε ευχάριστη και δυσάρεστη στιγμή. Το σημαντικότερο για να έχεις μια σωστή φιλία είναι να διαλέξεις ένα φίλο που να σου ταιριάζει να έχετε κοινά ενδιαφεροντα.Ετσι θα υπάρχει σεβασμός ο ένας απέναντι στον άλλον και η φιλία μπορεί να διαρκέσει για παντα,χωρις αμφιβολίες Δεν δημιουργούμε φίλους όπως οι περισσότεροι από εμάς πιστεύουν Οι φίλοι γεννιουνται,δε γίνονται! Θα μπορούσε κάνεις να φανταστεί τη ζωή του χωρίς να έχει ένα κοντινό φίλο; Έχετε φανταστεί ποτέ πως θα ήταν η ζωή σας χωρίς κάποιο πρόσωπο με το όποιο γελατε,περνατε καλα,μοιραζεσται τα μυστικά σας, μιλάτε για διάφορα θέματα.κ.α Αν αυτό ήταν ποτέ δυνατό να γίνει πραγματικότητα ζωή μας θα ήταν τόσο άδεια όσο τίποτε πάνω στον κόσμο! Οι άνθρωποι είναι δύσκολο να βρουν έναν 'αληθινό' φίλο. Οι 'αληθινοί' φίλοι είνα σαν τα διαμαντια,ανεκτιμητοι και σπάνιοι. Αυτός είναι και ο λόγος που ένας πραγματικός φίλος είναι δύσκολο να βρεθεί, δύσκολο να χαθεί και αδύνατο να ξεχαστεί!

Η φιλία κατέχει ξεχωριστή θέση στη ζωή του εφήβου Κατά την περίοδο της εφηβείας, οι σχέσεις του εφήβου με τους συνομηλίκους είναι πολύ σημαντικές και επηρεάζουν σημαντικά την κοινωνική και συναισθηματική του ανάπτυξη. Η φιλία φαίνεται να είναι πολύ σημαντική για τον έφηβο καθώς τον βοηθά να ανεξαρτητοποιηθεί από την οικογένεια του και να εξερευνήσει τον κόσμο έξω από αυτήν Μέσα από την φιλία, αρχίζει να μαθαίνει πράγματα για τον εαυτό του, τους άλλους και τον κόσμο γύρω του Αρχίζει να συναναστρέφεται με άλλα άτομα να συζήτα τις ανάγκες του,τις ανησυχίες του και τα θέματα που τον απασχολούν με άτομα που φαίνεται ότι μπορούν να τον καταλάβουν περισσότερο απ’ ότι οι γονείς του και οι άλλοι ενήλικες. Αυτός ο κοινός χρόνος που αφιερώνει με τους φίλους φίλους του δίνει μεγάλη ευχαρίστηση. Είναι πολύ σημαντικό για τον έφηβο να αισθάνεται ότι τον αποδέχονται οι φίλοι του έτσι όπως είναι, και ότι ανήκει σε μια ομάδα. Έτσι, με την βοήθεια τους ενισχύει την αυτοεκτίμηση αυτοεκτίμηση του και την εικόνα του εαυτού του. ΦΛΩΡΕΝΤΙΑ ΑΣΒΕΣΤΑ

«Η πορεία προς την ανεξαρτησία» του John Locke Τα παιδιά είναι ταξιδιώτες που φτάνουν σε μια ξένη χώρα για την οποία δεν γνωρίζουν τίποτα! Ανησυχώντας για την απειρία των παιδιών τους, που μπαίνουν στον κόσμο των ενηλίκων, οι γονείς γίνονται προστατευτικοί, μερικές φορές μάλιστα υπερπροστατευτικοί. Φοβούνται, επίσης, πράγμα απόλυτα φυσικό και κατανοητό, μήπως «χάσουν» τα παιδιά τους καθώς αυτά μεγαλώνουν.Ο έφηβος σ'αυτό το ταξίδι κάνει ένα βήμα πιο πέρα ξεφεύγοντας απ'την «τροχιά» της οικογένειας.Στο μέσο περίπου της εφηβείας,αυτός ο αγώνας για ανεξαρτησία δεν είναι πια απλά και μόνο μια πλευρά των δραστηριοτήτων ενός νέου γίνεται αυτοσκοπός. Σημαίνει αγώνα του εφήβου για ψυχολογική ελευθερία απ'τους γονείς,να είναι ο εαυτός του,να έχει τις δικές του σκέψεις και συναισθήματα,να αποφασίζει για τις αξίες του και να σχεδιάζει το μέλλον του σε ευρύτερο υπαρξιακό επίπεδο. Ο έφηβος χτίζει πάνω στα προηγούμενα. Αν έχει μάθει από νωρίς να ξεπερνά διάφορες δυσκολίες, αυτό θα τον βοηθήσει και αργότερα! ΒΗΤΤΑ ΦΕΝΙΑ