Η εποχή του Νεύτωνα Κώστας Ταμπάκης, ASEL, ΠΤΔΕ, ΕΚΠΑ Science is what you know. Philosophy is what you don't know. Bertrand Russell . It requires a very unusual mind to undertake the analysis of the obvious. Alfred North Whitehead

Πώς φτάσαμε ως εδώ; Μοναστηριακές σχολές (500 μΧ). Το 1150 μΧ συνεργάζονται με εξωτερικούς δασκάλους. Καθεδρικές σχολές (1000-1200 μΧ). Πανεπιστήμια ( Ιταλία 1150 μΧ- Γαλλία 1200 μΧ). Φιλοσοφια -> Προπτυχιακό. Θεολογία -> Μεταπτυχιακό.

Ο άγνωστός κόσμος Έμφαση στη Λογική (1350 μΧ). Αυγουστίνος. Άγιος Θωμάς ο Ακινάτης (1260). Μποναβεντούρα (1260) John Duns Scotus (1300). Γουλιέλμος του Οκκάμ (1320). Nicolaus D’ autrecourt (1340): Πλήρης απόρριψη του Αριστοτελισμού. Merton College- John Burridan (περ. 1340) «Οι Υπολογιστές».

René Descartes (1596-1650) Γάλλος. Έζησε στη Ολλανδία. Σύγχρονος του Γαλιλαίου. Πατέρας της σύγχρονης Φιλοσοφίας! Γράφει στα Γαλλικά. Κοσμοπολίτης. Εξαιρετικά δημοφιλής. Ευφυής. Πεθαίνει τζάμπα και βερεσέ. Αναλυτική γεωμετρία. Μετεωρολογία. Οπτική. Le Monde: Ηλιοκεντρικό σύστημα! Αδημοσίευτο.

Επιστήμων ή Φιλόσοφος; Λόγος περί μεθόδου (1637)- Στοχασμοί ( 1641) - Principia Philophiae (1641) -Πραγματεία περί των ηθών (1649) Καρτεσιανή αμφιβολία (Cogito ergo sum). Sum res cogitans. Η ύλη είναι έκταση σε κίνηση. Καρτεσιανός δυϊσμός... αλλά με υπόφυση. Θα εξηγήσει τα πάντα. Όλα τα φυσικά φαινόμενα με βάση κίνηση μικρών σωματιδίων διαφορετικού σχήματος και μεγέθους. Απόδειξη ύπαρξης θεού. Απαραίτητη. Έμφυτες ιδέες.

Thomas Hobbes (1588-1679) Γνωστότερο έργο «Λεβιάθαν» Πολιτικός φιλόσοφος (;) Έργο Γεωμετρίας. Έργο Οπτικής. Μηχανιστής. Φιλοσοφικό σύστημα χωρίς θεολογία. Αντί του σχετικισμού. Διαμάχη με Boyle Καμία εμπιστοσύνη σε ειδικούς. Καμία εμπιστοσύνη σε πειράματα.

John Locke (1632-1704) Σύγχρονος του Νεύτωνα. Εμπειριστής. Απέναντι στον Καρτέσιο. Είναι τα ζώα μηχανές; Η ψυχή σκέπτεται; Μπορεί να υπάρχει χώρος χωρίς ύλη; Υπάρχουν έμφυτες ιδέες; An essay concerning human understanding

Τα πράγματα και η νόηση Tabula rasa. Πρωτεύουσες ιδιότητες (μορφή, έκταση, μέγεθος κτλ.). Δευτερεύουσες ιδιότητες (χρώμα, γεύση, μεταβολή άλλων σωμάτων). Δευτερεύουσες ιδιότητες δεν υπάρχουν. Όλες είναι έμμεσα παρατηρήσιμες. Υπόσταση: Κάποιες ιδέες πάνε πάντα μαζί.

George Berkeley (1685-1753) Γεννήθηκε στην Ιρλανδία. Φίλος Swift και Pope. Επίσκοπος Cloyne. Πεθαίνει στην Οξφόρδη. Δοκίμιο για νέα θεωρία της όρασης Πραγματεία πάνω στις αρχές τη ανθρώπινης γνώσης Τρεις διάλογοι μεταξύ Ύλα και Φιλόνου Κριτική Locke και ιδεαλισμός.

Locke εναντίον Locke Κριτική Locke για δευτερεύουσες ιδέες ασκείται στις πρωτεύουσες. Όλες οι αισθητές ποιότητες είναι ιδέες. Δεν υπάρχει αδρανής ύλη (Ύλη χρήσιμη για οργάνωση εμπειριών). Υπάρχει Θεός ( Αφού υπάρχει αισθητός κόσμος). Επανερμηνεία καθημερινής γλώσσας Esse est percipi

David Hume (1711-1776) Γεννήθηκε στο Εδιμβούργο. Φίλος Rousseau. Στην εποχή του γνωστός ως ιστορικός. A treatise on human nature An enquiry concerning human understanding An enquiry concerning the principles of morals Αιτιότητα και γνωσιοθεωρία.

Τί είναι το είναι ... Αντί της μεταφυσικής. Εμπειρική επιστήμη της γνώσης. ‘Όλες οι αντιλήψεις του ανθρώπου αναλύονται σε δυο διακριτά είδη, τα οποία θα ονομάσω εντυπώσεις και ιδέες. Η διαφορά μεταξύ τους συνίσταται στον βαθμό ισχύος και ζωηρότητας’. Ιδέες αντίγραφα εντυπώσεων. Ιδέες μνήμης και φαντασίας.

...και τί κάνει Αιτιότητα η βασική συνδετική αρχή ιδεών Ούτε η λογική ούτε η εμπειρία διασφαλίζει ότι το μέλλον μοιάζει με το παρελθόν. Η αιτία και το αποτέλεσμα πρέπει να είναι διακριτές υπάρξεις, ικανές να συλληφθούν ανεξάρτητα. Η αιτιακή σχέση σημαίνει γειτνίαση, προτεραιότητα και σταθερή σύνδεση. Δεν είναι απαραίτητο ότι κάθε έναρξη ύπαρξης έχει και αιτία.

Πάμε πίσω: Baruch Spinoza (1632-1677) Δανός, Εβραίος. Απέρριψε τιμές και δόξες δούλεψε ως οπτικός. Απόδοση σε γεωμετρική μορφή του έργου του Ντεκάρτ Ηθική Tracatus theologico-politicus Ήθική: Γραμμένο γεωμετρικά, με αξιώματα και αποδείξεις. Ρατιοναλιστής, μονιστής.

Τα πάντα παντού ένα Υπόσταση Υπάρχει μόνο μια. Deus sive nature. Όλα είναι κατηγορήματα του Θεού. Ντετερμινισμός. Δεν υπάρχει προσωπικός Θεός. «Εσύ πρέπει να νοιάζεσαι για τον Θεο, ο Θεός όχι για εσένα». Sub species aeternitatis. Sub species mundis.

Gottfried W. Leibniz (1646-1716) Λειψία- Αννόβερο. Μεταφυσική πραγματεία Δοκίμια περί θεοδικίας... Μοναδολογία Αρχές της Φύσης Ρατιοναλιστής. Η ερμηνεία των έργων ακόμη αμφιλεγόμενη.

Αλήθεια και μονάδα Αλήθειες λογικής – μη αντίφαση. Αλήθεια γεγονότων –επαρκής λόγος. Μονάδα- απλή υπόσταση. Διαμάχη με Νεύτωνα για χώρο: Δεν υπάρχει απόλυτος χώρος ή χρόνος. Ο χώρος δεν είναι μονάδα. Identity of indiscernibles.

Και το πανηγύρι μόλις αρχίζει Καντ- Χέγκελ