ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ Γ΄ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΕΘΝΙΚΟΝ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΝ ΑΘΗΝΩΝ TΜΗΜΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ-ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΜΙΚΡΟΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ Γ΄ΕΞΑΜΗΝΟΥ Δρ Αλεξάνδρα Ζαμπετάκη – Λέκκα Καθ. Μικροπαλαιοντολογίας – Στρωματογραφίας ΕΚΠΑ Αθήνα Ιανουάριος 2008

ΚΩΝΟΔΟΝΤΑ

ΚΩΝΟΔΟΝΤΑ

ΣΥΝΑΘΡΟΙΣΕΙΣ ΚΩΝΟΔΟΝΤΩΝ

ΑΠΛΑ ΚΩΝΟΔΟΝΤΑ Απλό Κωνόδοντο Acodus deltatus (Κατ. Ορδοβίσιο) Acodus transitans (Κατ. Ορδοβίσιο).

ΛΕΠΙΔΟΜΟΡΦΑ ΚΩΝΟΔΟΝΤΑ

Neohindeodella KOZUR 1968 Λεπιδόμορφο κωνόδοντο με δοντίδια που σχηματίζουν ψηλό έως πολύ ψηλό τόξο. Τα μεγαλύτερα δοντίδια βρίσκονται συνήθως στο εμπρόσθιο και οπίσθιο άκρο. Εμπρόσθια απόφυση κοντή και ισχυρά κεκαμένη προς τα μέσα. Οπίσθια απόφυση ευθεία, συνήθως 2-3 φορές μεγαλύτερη από την εμπρόσθια, σπάνια ακόμη και μικρότερη. Τα μεγαλύτερα δοντίδια της οπίσθιας απόφυσης βρίσκονται πάντα στο οπίσθιο τρίτο. Η βασική αιχμή είναι πολύ λεπτή. Βασική αύλακα και βασική οπή απουσιάζουν. Στρωματογραφική εξάπλωση: Σκύθιο – Νόριο Neohindeodella suevica (Αν. Τριαδικό). Neohindeodella triassica (Αν. Τριαδικό) Neohindeodella dropla (Αν. Τριαδικό).

Enantiognathus MOSHER & CLARK 1965 Λεπιδόμορφο κωνόδοντο με μια μεγάλη οπίσθια λεπίδα που παρουσιάζει ισχυρή κάμψη προς τα κάτω και μια μικρότερη εμπρόσθια λεπίδα η οποία ξεκινά από το Κ.Δ. και κάμπτεται επίσης προς τα κάτω, σχηματίζοντας οξεία γωνία με την οπίσθια λεπίδα. Η οπίσθια λεπίδα φέρει μερικά δευτερεύοντα δοντίδια που κλίνουν προς τα πίσω. Η εμπρόσθια λεπίδα μπορεί να φέρει λίγα μικρά συμφυή ή διάκριτα δοντίδια Στρωματογραφική εξάπλωση: Τριαδικό Enantiognathus ziegleri

Neospathodus MOSHER 1968 Λεπιδόμορφο κωνόδοντο σχεδόν ευθύ ή καμπτόμενο πλευρικά, δίνοντας δεξειόχειρες και αριστερόχειρες μορφές. Βάση ευθεία ή καμπτόμενη προς τα πάνω ή προς τα κάτω. Λεπίδα πλευρικά πιεσμένη, φέρει σειρά δοντιδίων τα οποία είναι διάκριτα ή μερικώς ή εξ ολοκλήρου συμφυή. Το περίγραμμα των δοντιδίων είναι γενικώς τοξοειδές. Τα δοντίδια μπορεί να είναι ίσα σε μέγεθος και όρθια, ή να αυξάνουν σε μέγεθος και κλίση προς τα όπισθεν. Το Κ.Δ. μπορεί να είναι τελικό ή όπισθεν αυτού να αναπτύσσονται μικρά δοντίδια με αυξανόμενη κλίση προς τα κάτω. Εκατέρωθεν της λεπίδας δυνατόν να αναπτύσσεται πλευρική πάχυνση που όμως δεν είναι πτερύγιο. Η βασική αιχμή φέρει στενή ή φαρδειά αύλακα, που καταλήγει σε φαρδειά τελική βασική κοιλότητα. Η διαπλάτυνση της κοιλότητας μπορεί να είναι τόσο μεγάλη, ώστε να σχηματιστεί σχεδόν κωνικό κυκλικό σχήμα. Στρωματογραφική εξάπλωση: Ανώτερο Πέρμιο – Αν. Τριαδικό Neospathodus waageni

ΠΤΕΡΥΓΙΟΦΟΡΑ ΚΩΝΟΔΟΝΤΑ

Epigondolella MOSHER 1968 Κωνόδοντα με πτερύγιο και υψηλή εμπρόσθια ελεύθερη λεπίδα. Το πτερύγιο φέρει πτυχώσεις ή οδόντωση με τη μορφή κόμβων κατά μήκος της περιφέρειας. Τα νεαρά άτομα στερούνται πτερυγίου. Κατά την οντογένεση το πτερύγιο αρχίζει να αναπτύσσεται από ζεύγος δοντιδίων που βρίσκεται πλευρικά κοντά στο οπίσθιο άκρο. Η τρόπιδα είναι συνήθως φαρδειά και φέρει στενή αύλακα που καταλήγει σε συνήθως τελική οπή. Στρωματογραφική εξάπλωση: Κάρνιο – Νόριο Epigondolella abneptis Epigondolella bidentata (Αν. Νόριο). Epigondolella spatulata (Νόριο).

Neogondolella BENDER & STOPPEL 1965 Κωνόδοντα με μακρύ και συνήθως ασύμμετρο πτερύγιο, που εκτείνεται σε όλο το μήκος του κωνόδοντου και περιβάλλε το οπίσθιο άκρο. Το πτερύγιο δεν φέρει συνήθως ποικίλσεις ή δοντίδια. Η βασική αιχμή φέρει βασική αύλακα που καταλήγει σε μια φαρδειά βασική οπή κάτω από το κύριο δοντίδιο που είναι τελικό ή σχεδόν τελικό. Η βασική οπή περιβάλεται από βρόγχο. Στρωματογραφική εξάπλωση: Τριαδικό Neogondolella aegea (κατ. Ανίσιο). Neogondolella constricta (αν. Ανίσιο) Neogondolella navicula (Αν. Ανίσιο - Αν. Τριαδικό).

Gladigondolella MULLER 1962 Κωνόδοντο με μορφή γόνδολας με πτερύγιο που αφήνει μικρή οπίσθια ελεύθερη λεπίδα. Η καρίνα είναι χαμηλή με κύριο δοντίδιο σε θέση σχεδόν τελική. Τα δοντίδια της ελεύθερης λεπίδας είναι λίγο πιο υψηλά αλλά το ύψος τους ελαττώνεται σταδιακά προς αυτό των δοντιδίων της καρίνας. Η βασική αιχμή παρουσιάζει μια κάμψη προς τα κάτω στο ύψος της βασικής κοιλότητας. Στρωματογραφική εξάπλωση: Ανώτερο Σκύθιο – Κάρνιο Gladigondolella tethydis (Ανίσιο - Κάρνιο).

Πτερυγιοφόρα Κωνόδοντα Τριαδικού Neospathodus waageni Στάδια ανάπτυξης Epigondolella abneptis (Αν. Κάρνιο - Νόριο). Στάδια ανάπτυξης Gladigondolella tethydis (Ανίσιο - Κάρνιο). Στάδια ανάπτυξης Neogondolella navicula (Αν. Ανίσιο - Αν. Τριαδικό).

Στρωματογραφία Κωνοδόντων Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα Συνήθως απουσιάζουν άλλα απολιθώματα Κάμβριο: Απλά Κωνόδοντα με βαθιά βασική κοιλότητα Ορδοβίσιο: Απλά Κωνόδοντα:Oneodus, Acodus, Drepanodus, Panderodus, Oistodus πρώτα Λεπιδόμορφα: Roundia πρώτα Πτερυγιοφόρα:Chirognathus, Phragmodus

Στρωματογραφία Κωνοδόντων Σιλούριο: Αφθονα Κωνόδοντα: Λεπιδόμορφα: Prioniodina, Roundia, Hindeodella, Ozarkodina Πτερυγιοφόρα: Panderodus, Spathognathodus, Plectospathus Δεβόνιο: Λεπιδόμορφα: Ozarkodina, Hindeodella Πτερυγιοφόρα: Αφθονία ειδών Palmotolepis Λεπτομερή βιοστρωματογραφία

Στρωματογραφία Κωνοδόντων Λιθανθρακοφόρο: Λεπιδόμορφα: Siphonode Πτερυγιοφόρα: Polygnathus, Palmatolepis, Gnathodus, Idiognathus, Streptognathus Πέρμιο: Αφθονία πτερυγιοφόρων: Streptognathus, Sweetognathus, Gondolella, Neospathodus

Στρωματογραφία Κωνοδόντων Τριαδικό : Ιδιαίτερη ανάπτυξη πτερυγιοφόρων Λεπτομερής βιοστρωματογραφία Neogondollella, Neospathodus, Gladigondolella, Epigondolella, κ.α.

ΒΙΟΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ