Σύγχρονος άνθρωπος και θρησκεία Λαοί και Θρησκείες Απόστολος Ζαχαρός Δρ. Θεολογίας

Αναζητώντας το Θεό: Το φαινόμενο της αναζήτησης του Θεού είναι πανάρχαιο, παγκόσμιο & πανανθρώπινο. Από τη στιγμή της ύπαρξης του ανθρώπου και της ανθρώπινης ιστορίας Αφορά σε όλους τους ανθρώπους κάθε εποχής, θετικά ή αρνητικά. Λέξεις κλειδιά: Θεός, θεότητα, θείο, άγιο, ιερό, αναζήτηση. Σε όλα τα σημεία της γης τότε και σήμερα, σε όλες τις οργανωμένες κοινωνίες ή σε πρωτόγονους λαούς. Η πίστη του καθενός πρέπει να είναι σεβαστή από όλους.

Ψυχική ανάγκη του Ανθρώπου για αναζήτηση του Θείου Ψυχική ανάγκη του Ανθρώπου για αναζήτηση του Θείου. Αίτια και μορφές αναζήτησης: Ανάγκη του ανθρώπου για αναφορά σε κάτι ανώτερο από τον ίδιο και έξω και πάνω από αυτόν Αρχικά μια φυσική θρησκεία σε όλους τους λαούς εξελίχθηκε σταδιακά σε λόγο στοχαστικό και τελικά θεολογικό. Μεγάλη σημασία έχει να μπορεί ο άνθρωπος, ιδίως ο νέος , να συνειδητοποιεί σιγά σιγά στιγμές κατά τις οποίες αναγνωρίζει ελεύθερα το Θεό στην προσωπική του ζωή. Ο Απόστολος Παύλος ερμηνεύοντας την αναζήτηση αυτή λέει, ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε γενιά του Θεού και κουβαλάμε μέσα μας στοιχεία του Δημιουργού μας, γι αυτό δεν μπορούμε να τον αγνοήσουμε.

Συμβιώνοντας με συνανθρώπους μου διαφορετικής θρησκείας:  Χρειάζεται όλοι να είμαστε προετοιμασμένοι για να συμβιώνουμε αρμονικά με συνανθρώπους μας διαφορετικής θρησκευτικής πίστης.  Για να γίνει αυτό είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε βασικά στοιχεία από την πίστη τους, τα έθιμά τους, τον πολιτισμό τους.  Το ίδιο οφείλουν και οι άλλοι: να ζητούν να πληροφορηθούν για τους συνανθρώπους γύρω τους, στο πλαίσιο της ειρηνικής συνύπαρξης πολιτισμών και θρησκειών.

Λαοί και θρησκείες σε ένα πλουραλιστικό κόσμο. Α Λαοί και θρησκείες σε ένα πλουραλιστικό κόσμο. Α. Μονοθεϊστικές θρησκείες Ο Ιουδαϊσμός είναι η αρχαιότερη μονοθεϊστική θρησκεία ενός συγκεκριμένου λαού, των Ισραηλιτών. Ιδρυτής είναι ο γενάρχης των Εβραίων ο Αβραάμ. Ο Μωυσής οργάνωσε το ιουδαϊκό έθνος με το Νόμο, που έλαβε στο Σινά και τη νομοθεσία που επέβαλε στο λαό του. Ο Θεός είναι ένας, φροντίζει για τον κόσμο και θα κρίνει τους ανθρώπους στο τέλος της ιστορίας. Προηγουμένως αναμένεται ο Μεσσίας ως αναμορφωτής της πίστης. Το Ισλάμ είναι η Θρησκεία της τυφλής υποταγής στο θέλημα του Αλλάχ, με βάση το ιερό βιβλίο του Κορανίου το οποίο θεωρείται αποκάλυψη του Θεού στους ανθρώπους. Ιδρυτής της θρησκείας είναι ο Μωάμεθ. Η διδασκαλία της θρησκείας δανείζεται το μονοθεϊσμό του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού και τον αναμειγνύει με την αυστηρότητα στις κοινωνικές σχέσεις της Αραβικής νοοτροπίας. Η τήρηση πέντε βασικών καθηκόντων είναι δυνατόν να δικαιώσουν τον άνθρωπο, σε ένα παράδεισο με πολλές απολαύσεις.

Χριστιανισμός Με την ενανθρώπηση του Χριστού «έγινε ο θεός άνθρωπος , για να γίνει ο άνθρωπος θεός». Ο Χριστός με το έργο του, το Σταυρό και την Ανάστασή του, κατοχύρωσε την αξία του ανθρώπου, ανέτρεψε τη συμβατική κοινωνική ηθική, έβαλε αγάπη πάνω από κάθε νόμο, νίκησε τον θάνατο και έβαλε τα θεμέλια ενός νέου τρόπου ζωής. Ο Χριστός μας προσκαλεί στο Σώμα του, την Εκκλησία, να γίνουμε και εμείς μέλη του καινούριου κόσμου της Βασιλείας του. Μέσα στην Εκκλησία γίνεται πραγματικότητα η ένωση των πάντων και η αληθινή και ουσιαστική παγκοσμιοποίηση.

Β. Πολυθεϊστικές Θρησκείες Ινδουισμός -Βουδισμός Ο άνθρωπος σύμφωνα με τα ασιατικά θρησκεύματα είναι ένα τμήμα του σύμπαντος, το οποίο διέπει ένας συμπαντικός νόμος, ένας απρόσωπος νους. Η ανθρώπινη ψυχή «φιλοξενείται» μέσα στο σώμα και όταν αυτό πάψει να υπάρχει μετακινείται σε άλλα σώματα. Ο Ινδουισμός είναι σύστημα πολλών θρησκευτικών διδασκαλιών με μεταφυσικό περιεχόμενο. Ο Βουδισμός είναι σύστημα διδασκαλιών που υπόσχονται ένα είδος λύτρωσης με λιγότερο θρησκευτικό χαρακτήρα. Η λύτρωση είναι περισσότερο αποτέλεσμα ψυχολογικών διεργασιών και ατομικού διαλογισμού.

Τι είναι αθεΐα; Μορφές Αθεϊσμού Θεωρητική Αθεΐα Πρακτική Αθεΐα Ο σύγχρονος θεωρητικός Αθεϊσμός στρέφεται ενάντια της υπερβατικότητας του Θεού. Άνθρωπος και κόσμος έχουν απόλυτη αυτονομία χωρίς θεό. Η λογική, ο ορθολογισμός δεν εξηγούν την ύπαρξη Θεού. Πρακτική Αθεΐα - Απιστία ως συνέπεια της πεποίθησης ανυπαρξίας του Θεού σημαίνει όχι στην ελπίδα στο Θεό και σε κάθε βοήθεια από αυτόν. Δέχεται και υπομένει το πεπρωμένο του, τη «μοίρα» του.

Ποια τα κυριότερα αίτιά της; Απολυτοποίηση της ανθρώπινης γνώσης και δύναμης. Εξάρτηση από υλικά αγαθά – Καταναλωτισμός. Ανθρώπινες αδυναμίες και εξαρτήσεις. Άγνοια βασικών αληθειών κάποιας πίστης. Έλλειψη προσωπικών βιωμάτων.

Η Αθεΐα είναι προσωπική επιλογή κάποιου και πρέπει να τη σεβόμαστε. Η πίστη, η απιστία ή η αθεΐα δεν είναι καταστάσεις που μπορεί ο άνθρωπος να δεχτεί και να κατανοήσει με αποδείξεις. Ο ορθολογισμός, η τεχνολογική πρόοδος, η απολυτοποίηση της ανθρώπινης δύναμης , έκαναν τον άνθρωπο να μην έχει ανάγκη την πίστη σε Θεό. Καλύτεροι όροι αντί για αθεΐα και απιστία είναι ημιπιστία και δυσπιστία

Χριστιανισμός και άλλες Θρησκείες Ανατολική και Δυτική Εκκλησία διαφέρουν στον τρόπο σκέψης και βίωσης της διδασκαλίας του Χριστού. Είναι ωστόσο αναγκαίο να συνεργαστούν στο μέλλον. Η Εκκλησία βλέπει με συμπάθεια τις άλλες θρησκείες παρά τις ριζικές διαφορές που έχει με αυτές. Η Ορθοδοξία έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο με τις άλλες Εκκλησίες και τις θρησκείες για τη συναδέλφωση των λαών και την ειρηνική συνύπαρξη, μακριά από κάθε φανατισμό και εχθρότητα. Υπάρχει αναγκαιότητα σωστού διαλόγου ανάμεσα στις θρησκείες για μια ειρηνική συμβίωση των λαών της γης.

«Στο θρησκευτικό μίσος, που είναι στην πραγματικότητα μίσος κατά της θρησκείας, στον πόλεμο εν ονόματι των θρησκειών που είναι στην πραγματικότητα πόλεμος εναντίον των θρησκειών ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αντιπαραθέτει την αγάπη του Χριστού: Μην αφήνεις να σε νικήσει το κακό, αλλά να νικάς το κακό με το αγαθό» Olivier Clement «Η Αλήθεια ελευθερώσει ημάς.» εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 1996 σ.249