ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ «ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΛΗΝΟΣ» Εργασία στο μάθημα Διδακτική της Ιστορίας Θέμα Διατύπωση Ιστορικού Ερωτήματος «Για ποιον/ους λόγο/ους ο Ιωάννης Καποδίστριας έγινε Κυβερνήτης της Ελλάδας» Διδάσκουσα Μαρία Ρεπούση Μετεκπαιδευόμενος Εκπαιδευτικός Δημήτριος Κεραμιτσόπουλος Β΄ εξάμηνο ακαδημαϊκού έτους 2009-1010 Θεσσαλονίκη Μάιος 2010

Κεντρικό ερώτημα Για ποιον/ους λόγο/ους ο Ιωάννης Καποδίστριας έγινε Κυβερνήτης της Ελλάδας Προτεινόμενος απαιτούμενος χρόνος: 3 διδακτικές ώρες Διδακτική μέθοδος: Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία Η τάξη χωρίζεται σε ομάδες των έξι ατόμων. Τα παιδιά της κάθε ομάδας ανταλλάσουν απόψεις, συζητούν, επιχειρηματολογούν, και καταλήγουν σε συμπεράσματα τα οποία ανακοινώνει στην τάξη ο εκπρόσωπος της κάθε ομάδας. Ο/Η δάσκαλος/α παρεμβαίνει όταν κληθεί από τον εκπρόσωπο της κάθε ομάδας.

Στόχοι α. δηλωτικοί Να κατανοήσουν οι μαθητές/ριες: -τους λόγους που οδήγησαν τον Ιωάννη Καποδίστρια στην απόφαση να αποδεχθεί την ανάληψη των καθηκόντων του κυβερνήτη. -τους λόγους που οδήγησαν την Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας στην απόφαση να καλέσει στην Ελλάδα τον Ιωάννη Καποδίστρια. -τη δεινή θέση στην οποία βρισκόταν η Ελλάδα πριν την έλευση του Ιωάννη Καποδίστρια. -το γεγονός πως για να γίνει ο Ιωάννης Καποδίστριας Κυβερνήτης της Ελλάδας παραιτήθηκε από τη θέση του υπουργού εξωτερικών της Ρωσίας. β. μεθοδολογικοί Εκτίμηση και σωστή επεξεργασία των ιστορικών πηγών γ. εννοιολογικοί -την έννοια του καθήκοντος. -την έννοια της συνέπειας μεταξύ λόγων και πράξεων. -την έννοια της λιτής και μετρημένης ζωής.

1.Κείμενα-προοργανωτές κ.π.1 Ιωάννης Καποδίστριας Σύντομη πολιτική βιογραφία Ο Ιωάννης Καποδίστριας γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 11 Φεβρουαρίου 1776 την περίοδο της Ενετοκρατίας. Ο πατέρας του Αντώνιος - Μαρία καταγόταν από οικογένεια ευγενών. Ο νεαρός Ιωάννης σπούδασε ιατρική, φιλοσοφία και νομικά στο Πανεπιστήμιο της Παταβίας (Πάντοβα) της Ιταλίας. Το 1801 τα Επτάνησα αυτονομούνται και ο Ιωάννης Καποδίστριας γίνεται ένας από τους δύο διοικητές της Ιονίου Πολιτείας, σε ηλικία 25 ετών. Χάρη στην πολιτική του οξυδέρκεια και πειθώ απέτρεψε την εξέγερση της Κεφαλονιάς, που θα είχε απρόβλεπτες στη συνοχή του νεότευκτης πολιτείας. Έδειξε ευαισθησία και προσοχή στις ανησυχίες των Επτανησίων και πήρε πρωτοβουλίες για τη αναθεώρηση επί το δημοκρατικότερο του επτανησιακού συντάγματος, που είχαν επιβάλει Ρώσοι και Τούρκοι υπό τον τίτλο «Βυζαντινό Σύνταγμα». Τον Μάρτιο του 1807 εστάλη στη Λευκάδα, την οποία απειλούσε με κατάληψη ο Αλή Πασάς. Αναδιοργάνωσε την άμυνα του νησιού, αποτρέποντας την απειλή. Εκεί γνωρίστηκε με τους οπλαρχηγούς Κολοκοτρώνη, Νικηταρά, Ανδρούτσο και Μπότσαρη, που αργότερα θα πρωτοστατήσουν στην Επανάσταση του '21. Τον Ιανουάριο 1809 ο Καποδίστριας εισήλθε στη διπλωματική υπηρεσία της Ρωσίας, κατόπιν προσκλήσεως του Τσάρου Αλέξανδρου Α'. Το 1813, διορίστηκε εκπρόσωπος της Ρωσίας στην Ελβετία με σκοπό να συνεισφέρει στην απαλλαγή της από την επιρροή του Ναπολέοντα. Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ενότητα, ανεξαρτησία και την ουδετερότητα της Ελβετίας και συνεισέφερε τα μέγιστα στο ελβετικό σύνταγμα, που προέβλεπε 19 αυτόνομα κρατίδια (καντόνια) ως συστατικά μέλη της ελβετικής ομοσπονδίας. Συμμετείχε το 1815 στο Συνέδριο της Βιέννης, που έθεσε της βάσεις της «Ιεράς Συμμαχίας», ως μέλος της ρωσικής αντιπροσωπίας, αποτελώντας το φιλελεύθερο αντίβαρο στην αντιδραστική πολιτική του αυστριακού πρίγκιπα Μέτερνιχ. Μετά τις μεγάλες του διπλωματικές επιτυχίες, ο Τσάρος τον έχρισε Υπουργό Εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας από το 1816 έως το 1822. Με την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει το αξίωμά του, καθώς είχε διαφωνήσει ανοιχτά με τον τσάρο Αλέξανδρο, που καταδίκαζε κάθε επαναστατική κίνηση στην Ευρώπη, πιστός στις αποφάσεις της Ιεράς Συμμαχίας. Στις 30 Μαρτίου 1827 η Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας τον εξέλεξε Κυβερνήτη του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους, σε μία περίοδο που η Επανάσταση καρκινοβατούσε. Έπειτα από επίπονες διαβουλεύσεις στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για την εξασφάλιση της απαραίτητης υποστήριξης για το ελληνικό κράτος, έφτασε στο Ναύπλιο στις 7 Ιανουαρίου 1828. Ο νέος Κυβερνήτης έθεσε ως στόχο να βάλει τέλος στις εμφύλιες διαμάχες και επιδόθηκε αμέσως στο έργο της δημιουργίας Κράτους εκ του μηδενός, επιδεικνύοντας αξιοζήλευτη δραστηριότητα. Δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στους τομείς της οικονομίας, της παιδείας, της άμυνας και της γεωργίας, θεωρείται ο βασικός αναμορφωτής του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους.

Σημαντικοί σταθμοί στην πολιτική σταδιοδρομία του Ιωάννη Καποδίστρια κ.π.2 Σημαντικοί σταθμοί στην πολιτική σταδιοδρομία του Ιωάννη Καποδίστρια 1801: Ένας από τους δύο διοικητές της Ιονίου Πολιτείας 1809: Εισέρχεται στη διπλωματική υπηρεσία της Ρωσίας 1813:Διορίζεται από τον τσάρο εκπρόσωπος της Ρωσίας στην Ελβετία 1815: Μετέχει ως εκπρόσωπος της Ρωσίας στο συμβούλιο της Βιέννης και των Παρισίων 1816:Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας 1828:Κυβερνήτης της Ελλάδας

Ερωτήσεις-Δραστηριότητες στα κείμενα προοργανωτές -Ε1.Ποιες ήταν οι σημαντικές παρεμβάσεις του Ιωάννη Καποδίστρια στα Επτάνησα, την Ελβετία και στο συμβούλιο της Βιέννης; -Δ1.Να δείξεις στο χάρτη της Ευρώπης τις πόλεις και τις χώρες στις οποίες σταδιοδρόμησε ο Ιωάννης Καποδίστριας.

2.Πηγές α. θεματική ενότητα πρώτη: Η κατάσταση στην Ελλάδα πριν την έλευση του Ιωάννη Καποδίστρια π1 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995.σελ 153

π2 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995. σελ 236

π3 πηγή:Χρήστος Λούκος. Ιωάννης Καποδίστριας. Αθήνα 2009.σελ 52

π4 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995.σελ 338

Ερωτήσεις στην πρώτη θεματική ενότητα -Ε2.Μελετώντας προσεκτικά τις π1,π2,π3 να περιγράψεις την κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα ,σε εθνικό και ατομικό επίπεδο, λίγο πριν την έλευση του Ιωάννη Καποδίστρια. -Ε3.Με βάση τα συμπεράσματα που εξάγονται από τη μελέτη των π1,π2,π3 να αναφέρεις αν η περιγραφή του Ιωάννη Καποδίστρια στην π4, ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.

β. θεματική ενότητα δεύτερη: Η ζωή και ο τρόπος ζωής του Ιωάννη Καποδίστρια πριν έρθει στην Ελλάδα π5 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995.σελ 63

π6 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995.σελ 68

π7 πηγή :Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995. σελ 72

π8 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995. σελ 98

π9 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995. σελ 164

π10 πηγή: Χρήστος Λούκος. Ιωάννης Καποδίστριας. Αθήνα 2009.σελ 84

Ερωτήσεις-Δραστηριότητες στη δεύτερη ενότητα -Ε4.Μελετώντας το πρώτο κείμενο προοργανωτή και την π5 να εξηγήσεις τους λόγους για τους οποίους ο τσάρος επέλεξε τον Ιωάννη Καπόδίστρια ως υπουργό εξωτερικών της Ρωσίας. -Ε5.Μελετώντας τις π6,π7,π8,π9 να κρίνεις αν το σπίτι όπου διέμενε ο Ιωάννης Καποδίστρια ταίριαζε με το αξίωμα που κατείχε -Ε6.Συγκρίνοντας τις π9,π10 τί ομοιότητες βρίσκεις στον τρόπο ζωής του Ιωάννη Καποδίστρια;

-Δ2. Το εικονιζόμενο σπίτι ανήκει σε σύγχρονο έλληνα πολιτικό -Δ2.Το εικονιζόμενο σπίτι ανήκει σε σύγχρονο έλληνα πολιτικό. Να συγκρίνεις το σπίτι αυτό με το σπίτι όπου διέμενε ο Ιωάννης Καποδίστριας όπως αυτό περιγράφεται στην π9.

-Δ3. Το ακόλουθο κείμενο αποτελεί περιγραφή ενός πραγματικού γεγονότος που συνέβη στο Παρίσι τον Ιούλιο του 2004 (για ευνόητους λόγους τα ονόματα των πρωταγωνιστών έχουν αφαιρεθεί): Με φόντο το βροχερό Παρίσι τελέστηκε την Κυριακή, στον ορθόδοξο καθεδρικό ναό του Αγίου Στεφάνου, ο γάμος του πρώην υπουργού και κορυφαίου στελέχους... και της εκλεκτής του… Το ζευγάρι έφθασε στην εκκλησία μέσα σε μία μπλε Jaguar. Το μυστήριο τέλεσε ο μητροπολίτης Παρισίων… και ο γάμος έγινε σε στενό οικογενειακό κύκλο. Παραβρέθηκαν οι συγγενείς του …και της… και ελάχιστοι φίλοι τους, μεταξύ των οποίων ο καθηγητής… και ο πρώην σύμβουλος του γαμπρού κ. …. Κουμπάρος ήταν ο Γάλλος πολιτικός μηχανικός... Μετά την τελετή ακολούθησε δεξίωση στο πολυτελές ξενοδοχείο Four Seasons, όπου οι νεόνυμφοι γιόρτασαν την ευτυχία τους ανάμεσα σε κρύσταλλα Swarovski . Σύμφωνα με μεσημεριάτικες τηλεοπτικές εκπομπές και περιοδικά ποικίλης ύλης ο γάμος κόστισε 1 εκατομμύριο ευρώ! Μελετώντας τη Δ3 και τις π9,π10 τι συμπεραίνεις για τον τρόπο ζωής των σύγχρονων ελλήνων πολιτικών και τον τρόπο ζωής του Ιωάννη Καποδίστρια; (στην απάντησή σου να συνυπολογίσεις και το γεγονός πως ο Ιωάννης Καποδίστριας διετέλεσε υπουργός εξωτερικών της Ρωσίας και Κυβερνήτης της Ελλάδας)

γ. θεματική ενότητα τρίτη: Ο Ιωάννης Καποδίστριας παίρνει τη μεγάλη απόφαση π11 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995. σελ 136

π12 πηγή: Χρήστος Λούκος. Ιωάννης Καποδίστριας. Αθήνα 2009.σελ 51

π13 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995. σελ 214

π14 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995. σελ 240

π15 πηγή: Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας. Ο άνθρωπος-Ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995. σελ 241

Ερωτήσεις στην τρίτη ενότητα -Ε7.Από την μελέτη της π11 τι συμπεραίνεις για τα πατριωτικά αισθήματα του Ιωάννη Καποδίστρια; -Ε8.Ποιοι λόγοι οδήγησαν τα μέλη της εθνοσυνέλευσης (π12) στο να εκλέξουν τον Ιωάννη Καποδίστρια Κυβερνήτη της Ελλάδας; Σε ποια πηγή/ες πρέπει να ανατρέξεις για να υποστηρίξεις την απάντησή σου; -Ε9.Πιστεύεις πως δικαιολογούνται οι φόβοι της μητέρας του τσάρου όπως αυτοί εκφράζονται στην π13; Σε ποια πηγή/ες πρέπει να ανατρέξεις για να υποστηρίξεις την απάντησή σου; -Ε10.Εκφράζοντας την προσωπική σου άποψη και μελετώντας τις π1,π2,π3 να αναφέρεις τους λόγους που οδήγησαν τον Ιωάννη Καποδίστρια να αποδεχθεί τον τίτλο του Κυβερνήτη της Ελλάδας (π14). -Ε11.Μελετώντας την π15 να αναφέρεις τι κατά την γνώμη του Ιωάννη Καποδίστρια χρειαζόταν η Ελλάδα προκειμένου να ξεπεράσει τις δυσκολίες της.

3.Γραπτή δραστηριότητα Με βάση το περιεχόμενο όλων των πηγών που μελέτησες, να αναφέρεις σε μια σύντομη παράγραφο 100 λέξεων τις αρετές που θα πρέπει να διαθέτει ένας πολιτικός προκειμένου να αποδειχθεί χρήσιμος για τη χώρα του και τους πολίτες της.

Βιβλιογραφία ● Ελένη Κούκου. Ιωάννης Καποδίστριας, Ο άνθρωπος- ο διπλωμάτης 1800-1828.Αθήνα 1995 ● Χρήστος Λούκος. Ιωάννης Καποδίστριας. Αθήνα 2009