Κοκαρίδας Δημήτρης Μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Διαμόρφωση Εξατομικευμένου Εκπαιδευτικού Προγράμματος Για Μαθητές Με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες: Μία Βιωματική Προσέγγιση Κοκαρίδας Δημήτρης Μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Η Ψυχοκινητική Ανάπτυξη Η ψυχοκινητική ανάπτυξη αφορά την δυναμική, συνεχή και εξελικτική ιεραρχία εμφάνισης δεξιοτήτων - ικανοτήτων στο γνωστικό, συναισθηματικό και κινητικό τομέα για να φθάσει ο οργανισμός στην πληρότητα.
Κατά Τον Piaget… Η ψυχοκινητική ανάπτυξη είναι αποτέλεσμα τεσσάρων παραγόντων: Της ωρίμανσης του Νευρικού Συστήματος. Της εμπειρίας, δηλ. της επίδρασης του περιβάλλοντος στο άτομο. Της κοινωνικοποίησης δηλ. της επίδρασης του αποτελέσματος από την επαφή και συνεργασία με άλλα πρόσωπα του περιβάλλοντος. Της εξισορρόπησης και αυτορύθμισης, δηλ. της επίτευξης αρμονικών σχέσεων του ατόμου με τον εαυτό του.
Κινητική Εξέλιξη Η κινητική εξέλιξη είναι μία διαδικασία απόκτησης κινητικών προτύπων (βάδισμα, τρέξιμο, άλματα, ρίψεις, σύλληψη, λάκτισμα) που αρχίζει από την στιγμή της γέννησης με τις αντανακλαστικές κινήσεις και συνεχίζεται σ’ όλη την διάρκεια της ζωής, με την απόκτηση πολλαπλών και σύνθετων κινητικών δεξιοτήτων.
Η Ψυχοκινητική Ανάπτυξη Η ψυχοκινητική ανάπτυξη: Δεν είναι ίδια σε κάθε παιδί. Εξαρτάται από την αλληλεπίδραση τόσο της ωρίμανσης του νευρικού συστήματος όσο και του περιβάλλοντος.
Παράγοντες Επίδρασης Ατομικοί Ο δείκτης νοημοσύνης του παιδιού. Το επίπεδο κινητικών ικανοτήτων. Ικανότητα κοινωνικής προσαρμογής. Ψυχολογική-συναισθηματική κατάσταση. Η ύπαρξη ή όχι αισθητηριακών διαταραχών, προβλημάτων στάσης σώματος και άλλων προβλημάτων υγείας. Περιβαλλοντικοί Το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο της οικογένειας. Η επιθυμία των γονέων για συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς. Η ύπαρξη υλικοτεχνικής υποδομής και η παροχή υπηρεσιών υποστήριξης. Ο βαθμός συνεργασίας των εκπαιδευτικών διαφορετικών ειδικοτήτων για τη διαμόρφωση του προγράμματος του παιδιού.
Σχολείο Συναισθηματικός Γνωστικός Κινητικός ΤΟΜΕΙΣ Γνωστικός Κινητικός Σύμμετρη ανάπτυξη όλων των τομέων που αφορούν την ψυχοκινητική εξέλιξη του παιδιού.
Λανθασμένη Αντίληψη Στη συνείδηση αρκετών εκπαιδευτικών επικρατεί λανθασμένα η αντίληψη ότι ο όρος ‘ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες’ σχετίζεται αποκλειστικά με τις περιπτώσεις μαθητών που λόγω αναπηριών φοιτούν σε ειδικό σχολείο. Είναι αλήθεια ότι στα τυπικά σχολεία φοιτούν μαθητές που στην πλειοψηφία τους δεν παρουσιάζουν κινητικές, νοητικές, συναισθηματικές ή αισθητηριακές ιδιαιτερότητες. Ωστόσο, υπάρχουν παιδιά που στο περιβάλλον του τυπικού σχολείου υστερούν κατά κάποιο τρόπο στην ικανότητά τους να συμμετέχουν και να επωφελούνται από το μάθημα της φυσικής αγωγής σε σύγκριση με τους άλλους συμμαθητές τους.
Συνεκπαίδευση, Μία Νέα Πραγματικότητα «Η εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρίες γενική, τεχνική- επαγγελματική παρέχεται στο σχολείο της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα οποία, κατά περίπτωση, οργανώνονται, στελεχώνονται, εξοπλίζονται και υποστηρίζονται κατάλληλα, ώστε να εξασφαλίζεται η αναγκαία διδακτική και ψυχοπαιδαγωγική υποστήριξη των ατόμων αυτών» (Ν. 2817/2000 αρ.1. παρ.1.).
Αναπηρία Κάθε παρέκκλιση από την υγεία δηλ. την άρτια σωματική, πνευματική και ψυχική κατάσταση του ατόμου, αποτελεί την αναπηρία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η αναπηρία: αντιπροσωπεύει περισσότερο έναν περιορισμό της ανθρώπινης απόδοσης και όχι έναν ιατρικό όρο, ή μία διαφορετική εμφάνιση ή μία μειονεξία οποιουδήποτε είδους. αποτελεί μία νομική έννοια που δίνει το δικαίωμα σε κάθε άτομο με περιορισμένο επίπεδο δραστηριότητας να δεχθεί υποστήριξη.
Αναπηρίες Μαθησιακές δυσκολίες Διαταραχές της ομιλίας Νοητική Υστέρηση Συναισθηματικές διαταραχές Αυτισμός Κινητικές αναπηρίες Σοβαρή απώλεια ακοής / Κώφωση Ελλιπής όραση / Τύφλωση Κώφωση-Τύφλωση Διάφορα οργανικά νοσήματα και άλλες αναπηρίες. Πολλαπλές μειονεξίες Τραυματισμοί εγκεφάλου
Ταξινόμηση ΑΜΕΑ Ως Προς Τη Φυσική Αγωγή Ταξινόμηση ΑΜΕΑ Ως Προς Τη Φυσική Αγωγή Άτομα με κινητικές διαταραχές (ορθοπεδικές, νευρολογικές, μυϊκές βλάβες). Άτομα με αισθητηριακές διαταραχές (τύφλωση, κώφωση). Άτομα με γνωστικές διαταραχές (π.χ.νοητική υστέρηση, μαθησιακές δυσκολίες). Άτομα με οργανικά νοσήματα (π.χ.διαβήτης, επιληψία), όπου ο καθορισμός της ένταξης γίνεται σε συνεργασία με το γιατρό.
Επιπτώσεις Αναπηρίας Περιορισμένη κινητική δραστηριότητα, η οποία μπορεί να οφείλεται: Στην καθαυτή αναπηρία. Στην κακή υγεία. Στη χαμηλή νοημοσύνη και το μικρό ενδιαφέρον του ατόμου για κίνηση. Στην ελλιπή παροχή κινητικής αγωγής. Στις μειωμένες απαιτήσεις που υπάρχουν από το κοινωνικό περιβάλλον.
Επιπτώσεις Αναπηρίας Δυσμενή επίδραση στη σωματική υγεία λόγω μειωμένης κινητικότητας που μπορεί να δημιουργήσει: Επιδείνωση των ήδη υπαρχόντων αναπηριών οδηγώντας σε μόνιμες παραμορφώσεις. Πρόκληση παχυσαρκίας λόγω ακινησίας ή και ψυχογενούς πολυφαγίας. Περιορισμό κοινωνικής δραστηριότητας με αποτέλεσμα απομόνωση στο σπίτι και εξάρτηση από το περιβάλλον. Σημαντικά ψυχολογικά προβλήματα, ως αποτέλεσμα των παραπάνω, που αλλοιώνουν την προσωπικότητα του ατόμου και εμποδίζουν την προσαρμογή του στο περιβάλλον.
Κινητικά Χαρακτηριστικά ΑΜΕΑ Ελλιπής μυϊκή δύναμη. Χαμηλά επίπεδα αερόβιας ικανότητας. Ατελή κινητικά πρότυπα (όσον αφορά το βάδισμα, τρέξιμο, αναπηδήσεις, σύλληψη, λάκτισμα, ρίψεις). Προβλήματα νευρομυϊκής συναρμογής. Ελλιπής συντονισμός (ματιού-χεριού, ματιού-ποδιού). Προβλήματα αυτό-εικόνας και αντίληψης του σώματος. Ελλιπής ισορροπία.
Στόχοι Ειδικής Φυσικής Αγωγής Ανάπτυξη του Ατόμου (Αυτοπραγμάτωση) Ψυχοκινητική Ανάπτυξη Συναισθηματική Ανάπτυξη Νοητική Ανάπτυξη Φυσική κατάσταση Κινητική ανάπτυξη & ικανότητα Στάση και μηχανική σώματος Κοινωνικές & αθλητικές δραστηριότητες
Η Έννοια της Προσαρμογής στη ΦΑ Καλή διδασκαλία στο μάθημα της φυσικής αγωγής δεν σημαίνει προσπάθεια αλλαγής του παιδιού, αλλά προσαρμογή της διδασκαλίας, των ασκήσεων και του περιβάλλοντος έτσι ώστε οι εκπαιδευτικές ανάγκες του παιδιού με αναπηρία να ικανοποιηθούν.
Οι Απαιτούμενες Προσαρμογές…. Είναι διαφορετικές ανά περίπτωση. Είναι συνάρτηση τόσο των αναγκών που υπαγορεύει η αναπηρία όσο και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του κάθε παιδιού ξεχωριστά.
Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Είναι μία γραπτή έκθεση-αξιολόγηση που ο καθηγητής Φ.Α. συντάσσει και υλοποιεί για κάθε μαθητή του σχολείου προκειμένου: Να συναντήσει τις μοναδικές εκπαιδευτικές ανάγκες του εκάστοτε παιδιού με νοητική υστέρηση. Να βελτιώσει τις κινητικές και άλλες ικανότητες του μαθητή. Να μεγιστοποιήσει την απόδοσή του στα πλαίσια του μαθήματος.
Για Τη Διαμόρφωση Του Ε.Ε.Π, Ο Καθηγητής Φ.Α. πρέπει: Για Τη Διαμόρφωση Του Ε.Ε.Π, Ο Καθηγητής Φ.Α. πρέπει: Να είναι ενήμερος των δεξιοτήτων που εκτελούνται στις διάφορες «ηλικίες-κλειδιά», ιδιαίτερα των κινητικών δεξιοτήτων. Να μπορεί να εκτιμά το αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού, να γνωρίζει δηλαδή σε ποιο επίπεδο βρίσκεται η αδρή κινητικότητα, οι λεπτές κινήσεις και δεξιότητες, το νοητικό επίπεδο και η προσωπικότητα του παιδιού. Να γνωρίζει τις προσαρμογές που πρέπει να γίνουν ως προς τη διδασκαλία τις ασκήσεις και το περιβάλλον του μαθήματος Φ.Α.ανά περίπτωση. Να επιδεικνύει διάθεση για συνεργασία με τους καθηγητές των άλλων ειδικοτήτων του σχολείου για το καλό του παιδιού. Να μπορεί να τοποθετεί τη σκέψη, τη γνώση και τις ενέργειες του σε μία λογική σειρά.
Προ-Παρεμβατική Φάση Ε.Ε.Π. 1. Γνωριμία του Κ.Φ.Α με τον μαθητή & τους γονείς του παιδιού και καταγραφή πληροφοριών που αφορούν το μαθητή. 2. Απόκτηση γραπτής αποδοχής συμμετοχής στο μάθημα Φ.Α. από τους γονείς & τον ιατρό του παιδιού. 3. Εκτίμηση αναπτυξιακού επιπέδου του μαθητή (κινητικές δεξιότητες,νοητικό επίπεδο, προσωπικότητα). 4. Συνεργασία του Κ.Φ.Α.με τους άλλους εκπαιδευτικούς του σχολείου για την τελική διαμόρφωση του Ε.Ε.Π. 5. Καθορισμό ημ/νιας έναρξης 1ου μαθήματος & διάρκειας του Ε.Ε.Π.
Εκτίμηση Αναπτυξιακού Επιπέδου Ολιστική Προσέγγιση Αξιολόγησης Αξιολόγηση Συμπεριφοράς Κινητική Αξιολόγηση Αξιολόγηση Δείκτη Νοημοσύνης Παράγοντες Υγείας
Εκτίμηση Αναπτυξιακού Επιπέδου Αξιολόγηση Συμπεριφοράς Ελέγχεται η πιθανότητα να υπάρχει: Αντικοινωνική Συμπεριφορά (επιθετικότητα, ευερεθιστότητα, παραβατικότητα) Διάσπαση προσοχής – ανωριμότητα (φτωχή αυτοσυγκέντρωση, μικρή διάρκεια προσοχής, νωθρότητα, λήθαργος, τάση του παιδιού να απαντά χωρίς να σκέφτεται Νευρωτική Συμπεριφορά (άγχος, απομόνωση, τάσεις δυστυχίας και κατάθλιψης) Υπερκινητικότητα- Κινητική υπερβολή (αδυναμία του παιδιού να χαλαρώσει και να μείνει ακίνητο για πολλή ώρα) Ψυχωτική συμπεριφορά: επανάληψη ίδιων πραγμάτων ξανά και ξανά και έκφραση περίεργων και υπερβολικών ιδεών.
Εκτίμηση Αναπτυξιακού Επιπέδου Αξιολόγηση Δείκτη Νοημοσύνης Εκτίμηση Αναπτυξιακού Επιπέδου Ελέγχεται η πιθανότητα να υπάρχει νοητική υστέρηση. Εάν ναι, διαπιστώνεται / καταγράφεται: Ο βαθμός νοητικής υστέρησης (οριακή, ελαφριά, μέτρια, σοβαρή) Η εκπαιδευτική ταξινόμηση του παιδιού με νοητική υστέρηση (εκπαιδεύσιμο, ασκήσιμο, εξαρτημένο) Η αιτιολογία, η ύπαρξη συνδρόμου όπως Down, Turner κ.α.)
Κινητική Αξιολόγηση Γίνεται αξιολόγηση: Των αδρών και λεπτών κινητικών ικανοτήτων-προτύπων (βάδισμα, τρέξιμο, άλμα, ρίψη, σύλληψη, λάκτισμα), και διαπιστώνεται η ύπαρξη ή όχι χαρακτηριστικών ανώριμης κίνησης, όπως: Ακατάλληλος κινητικός σχεδιασμός ως προς τον έλεγχο δύναμης, χρόνο αντίδρασης και ανταπόκρισης σε πιο σύνθετα ερεθίσματα. Ανικανότητα διατήρησης ρυθμού κατά την διάρκεια της άσκησης. Απώλεια δυναμικής ισορροπίας (πέσιμο) κατά την εκτέλεση της άσκησης. Αστάθεια (διαφορά από προσπάθεια σε προσπάθεια ως προς την ισορροπία, δύναμη και ρυθμό). Παράταση – συνέχιση της κίνησης μετά το τέλος της άσκησης ενώ θα έπρεπε να έχει σταματήσει. Το επίπεδο ικανότητας του μαθητή ως προς τα στάδια ψυχοκινητικής αγωγής, που αφορούν τη: Σωματογνωσία. Γνωριμία του σώματος με το χώρο. Ισορροπία. Πλευρικότητα. Προσανατολισμό του σώματος στο χώρο. Γνωριμία και έλεγχος της αναπνοής
Παράγοντες Υγείας Καταγράφεται η ύπαρξη παραγόντων που μπορεί να απαγορεύουν ή να θέτουν περιορισμούς στην κινητική απόδοση του μαθητή, όπως: Χαρακτηριστικά όπως το ύψος, το βάρος, η απόκλιση (εάν υπάρχει) σπονδυλικής στήλης, η ύπαρξη οφθαλμολογικών διαταραχών π.χ. στραβισμός που επηρεάζει τη συνέργεια ματιού χεριού και ματιού ποδιού), κλπ Οργανικά νοσήματα (όπως άσθμα, διαβήτης, επιληψία, καρδιακό νόσημα, αρθρίτιδα, αναιμία)
Στόχος(οι) (π.χ. κάθε μήνα) Παρεμβατική Φάση Ε.Ε.Π. Δομή (Περιεχόμενο) Κάθε Μαθήματος Προσαρμογές Περιβάλλοντος Προσαρμογές Ασκήσεων Προσαρμογές Διδασκαλίας Μεσοπρόθεσμος(οι) Στόχος(οι) (π.χ. κάθε μήνα) Μακροπρόθεσμος (Ετήσιος) Στόχος
Προσαρμογές Περιβάλλοντος Διαμόρφωση ενός καθαρού και ασφαλούς χώρου άθλησης. Με τα αντικείμενα που δεν χρησιμοποιούνται να τοποθετούνται στην άκρη σε συγκεκριμένο χώρο. Με την εκμάθηση από τα παιδιά των ορίων του παιχνιδιού και της χρήσης του χώρου. Με κοντινή επιτήρηση καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος. Με περιορισμό της μειωμένης προσοχής του παιδιού χρησιμοποιώντας αντικείμενα μεγάλα σε μέγεθος ή με έντονα χρώματα, το ξάφνιασμα του μαθητή, την εισαγωγή νέων ασκήσεων, το κάλεσμα του παιδιού με το όνομά του, τη διατήρηση οπτικής επαφής και το άγγιγμα. Ενίσχυση των ερεθισμάτων διδασκαλίας. Έντονο χρώμα σε συγκεκριμένο υλικό μέσα σε σε ένα ουδέτερο περιβάλλον μάθησης. Σμίκρυνση του χώρου και προσαρμογή υλικού όποτε είναι απαραίτητο για την επιτυχή εκτέλεση των ασκήσεων. Χρησιμοποίηση του ήχου. Τοποθέτηση καθρεφτών στους τοίχους για την αύξηση της συγκέντρωσης των παιδιών με μειωμένη προσοχή.
Προσαρμογές Ασκήσεων Οι ασκήσεις που επιλέγονται πρέπει: Να προάγουν περισσότερο τη συμμετοχή, και λιγότερο την απόδοση. Να είναι παιχνιώδους μορφής δίνοντας έμφαση στη διασκέδαση, την ψυχαγωγία και την επίτευξη αισθήματος επιτυχίας. Να βοηθούν το παιδί να κατανοήσει το σώμα του και να αποκτήσει την αίσθηση προσανατολισμού μέσα στο χώρο. Να λειτουργούν μέσα στο παρόν επίπεδο ικανοτήτων του παιδιού, προχωρώντας σταδιακά από τις απλές στις πιο σύνθετες ασκήσεις. Να δίνουν έμφαση στις θεμελιώδεις δεξιότητες σταθεροποίησης, μετακίνησης και χειρισμού και στη βελτίωση της γενικότερης κινητικής και φυσικής κατάστασης του μαθητή. Να είναι απλές ως προς τους κανονισμούς. Να περιέχουν κοινά σημεία μεταξύ τους, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κοινά στοιχεία μεταξύ των ασκήσεων διευκολύνουν την μάθηση. Να χαρακτηρίζονται από ποικιλία, ιδιαίτερα απαραίτητη σε περιπτώσεις μαθητών με μικρή διάρκεια προσοχής.
Προσαρμογές Διδασκαλίας Σύντομες οδηγίες. Κατάλληλο τόνο φωνής ανάλογα με τη δραστηριότητα. Προσαρμογή διδασκαλίας με εκμάθηση μίας δεξιότητας τη φορά και όποτε είναι απαραίτητο, χωρισμό της δεξιότητας σε μικρότερα μέρη για την καλύτερη κατανόησή της. Συχνή επίδειξη-επανάληψη των ασκήσεων για να αντιμετωπιστεί η αργή μάθηση που χαρακτηρίζει το παιδί με ΝΥ. Κιναισθητική καθοδήγηση του μαθητή και παροχή βοήθειας ανάλογα με τις ανάγκες του. Συνεχής ενθάρρυνση. Παροχή χρόνου στον μαθητή να αντιδράσει στα ερεθίσματα που δέχεται για την εκτέλεση μίας άσκησης, διατηρώντας την οπτική επαφή με το μαθητή για μερικά δευτερόλεπτα μετά την επίδειξη εκτέλεσης κάθε άσκησης. Ανατροφοδότηση μετά το πέρας κάθε άσκησης με ερωτήσεις προς τον μαθητή ως προς την διαδικασία και ως προς το αποτέλεσμα, για την ενίσχυση της βραχυχρόνιας μνήμης. Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των μαθητών με την επιλογή ασκήσεων με συνασκούμενο ή τη συμμετοχή εθελοντών κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
Προσαρμογές Διδασκαλίας Ως προς τις προσαρμογές διδασκαλίας πρέπει να συγκεκριμενοποιείται: Η Μέθοδος Παρουσίασης Ολική Αναλυτική Ο Τρόπος Διδασκαλίας Παραδοσιακός (παραγγέλματος) Καθοδηγούμενος Δημιουργικός (μαθητοκεντρικός) Ο Τρόπος Μετάδοσης Της Πληροφορίας Οπτικά Ακουστικά Κιναισθητικά Οι Τεχνικές Ελέγχου Συμπεριφοράς Ενθάρρυνση Αποθάρρυνση Εξάλειψη (extinction) Προσωρινή Διακοπή (time out)
Προσαρμογές Ως Προς Τη Δύναμη - Αντοχή Αύξηση ή μείωση του μεγέθους του στόχου. Αλλαγή του ρυθμού του παιχνιδιού. Μείωση του βάρους ή αλλαγή του μεγέθους της μπάλας, της ρακέτας, του μπαστουνιού κλπ. Μείωση της απόστασης ρίψης. Μείωση του αριθμού των πόντων για να ολοκληρωθεί το παιχνίδι. Μείωση της ποσότητας του αέρα της μπάλας. Αλλαγή της θέσης των παικτών στο παιχνίδι.
Προσαρμογές Ως Προς Το Συντονισμό Αύξηση του μεγέθους του στόχου. Χρησιμοποίηση προστατευτικών μέσων. Ρίψεις αρχικά σε απόσταση και στη συνέχεια σε στόχο. Κατά τη στόχευση, αρχικά ο στόχος να είναι σταθερός και στη συνέχεια κινούμενος. Περιορισμός του χώρου άσκησης (π.χ. φιλέ). Εξάσκηση στη σύλληψη αρχικά με μεγάλα μπαλόνια, μπάλες θαλάσσης, μπάλες από σφουγγάρι κλπ.
Προσαρμογές Ως Προς Την Ισορροπία Αποφυγή εκτέλεσης ασκήσεων σε ύψος. Αύξηση του πλάτους των διαδρόμων που κινείται ο ασκούμενος. Αύξηση της επιφάνειας στήριξης του ασκούμενου (π.χ. σε εδραία θέση). Χαμήλωμα του κέντρου βάρους του σώματος. Αποφυγή χρησιμοποίησης λείων επιφανειών. Διδασκαλία ασφαλούς πτώσης.
Μετα-Παρεμβατική Φάση Ε.Ε.Π. Συνολική αξιολόγηση επιτυχίας του Ε.Ε.Π. για να εξακριβωθεί εάν ο μακροπρόθεσμος στόχος επιτεύχθηκε Καθορισμός επόμενων στόχων βελτίωσης των ικανοτήτων του παιδιού με τη νέα σχολική χρονιά.
Σύνοψη Στα πλαίσια του τυπικού και ειδικού σχολείου οι ανάγκες του μαθητή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μπορούν πράγματι να ικανοποιηθούν με την συμμετοχή του σε ένα κατάλληλα σχεδιασμένο πρόγραμμα ‘προσαρμοσμένης’ φυσικής αγωγής. Η διαμόρφωση μίας διδασκαλίας προσαρμοσμένης στις ανάγκες του μαθητή προϋποθέτει την ύπαρξη και εφαρμογή εξατομικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος (ΕΕΠ). Το ΕΕΠ περιλαμβάνει την εφαρμογή μίας σειράς ενεργειών και αντίστοιχων προσαρμογών του περιβάλλοντος, των ασκήσεων και της διδασκαλίας του μαθήματος. Σε όλη τη διάρκεια του ΕΕΠ, η συνεκπαίδευση των μαθητών με και χωρίς αναπηρίες πρέπει να αποτελεί συνεχή επιδίωξη του ΚΦΑ.
Απώτεροι Στόχοι Η ανάπτυξη θετικής στάσης απέναντι στην άσκηση και τα σπορ. Η υιοθέτηση υγιούς και ενεργού τρόπου ζωής. Η εκμάθηση αθλητικών ικανοτήτων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την συμμετοχή του μαθητή με αναπηρίες σε αθλητικές δραστηριότητες ακόμα και μετά την ενηλικίωσή του.
Σας Ευχαριστώ Πολύ!