Φαρμακευτικά αίτια αναπνευστικής αλκάλωσης & οξέωσης Φαρμακευτικά αίτια αναπνευστικής αλκάλωσης & οξέωσης Γαβαλά Αλεξάνδρα Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος, Επιμελήτρια Α΄ Πανεπιστημιακή Μ.Ε.Θ Γ.O.Ν.K «Οι Άγιοι Ανάργυροι»

Φάρμακα & Τοξικές ουσίες Νοσηρότητα σημαντική Δ /δ κάποτε εξαιρετικά δύσκολη ….δυνατό να πρόκειται για αντίδραση ή ανεπιθύμητη ενέργεια, που δεν έχει αναφερθεί στο παρελθόν

Φάρμακα & Διαταραχές ΟΒΙ Πρωτοπαθείς μεταβολικές διαταραχές Πρωτοπαθείς αναπνευστικές διαταραχές Διαταραχές ανταλλαγής αερίων αίματος Περιπτώσεις όπου η επίδραση ποικίλλει ανάλογα με τη συγκέντρωση, το χρονικό διάστημα από τη λήψη κ.ά. Υποκείμενα νοσήματα είναι δυνατό να ευνοούν την ανάπτυξη διαταραχών μετά τη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων

Φάρμακα & Αναπνευστικό σύστημα Υπερδοσολογία Χρόνια λήψη Πρόσφατη έναρξη (στη συνιστώμενη δοσολογία) Υποξαιμία & Υποκαπνία ή Υπερκαπνία

Έλεγχος & Ρύθμιση της Αναπνοής Έλεγχος & Ρύθμιση της Αναπνοής

Φρενικά & μεσοπλεύρια νεύρα Εγκεφαλικό στέλεχος Μηχανοϋποδοχείς Χημειοϋποδοχείς Εξωπνευμονικοί Κεντρικοί Κινητικός νευρώνας Περιφερικοί Ενδοπνευμονικοί Νευρομυϊκή σύναψη Φρενικά & μεσοπλεύρια νεύρα Αναπνευστικοί μύες Πνεύμονες Θωρακικό τοίχωμα Κυψελιδικός Αερισμός

Έλεγχος & Ρύθμιση της Αναπνοής Έλεγχος & Ρύθμιση της Αναπνοής Κεντρικοί υποδοχείς (προμήκης): διεγείρονται από αλλαγές του pH του ENY & του διάμεσου ιστού Περιφερικοί χημειοϋποδοχείς (αορτικό τόξο & καρωτιδικά σωμάτια): διεγείρονται από μεταβολές της μερικής πίεσης του Ο2 & του pH Υποδοχείς των πνευμόνων (αεραγωγοί & το πνευμονικό παρέγχυμα): σε συνθήκες με αυξημένο έργο αναπνοής

Αναπνευστική οξέωση & αλκάλωση Αναπνευστική οξέωση & αλκάλωση Οφείλονται σε πρωτοπαθή διαταραχή της αποβολής του CO2 PaCO2 εκτός φυσιολογικών ορίων

Αναπνευστική αλκάλωση Η συνηθέστερη διαταραχή της ΟΒΙ Συνοδεύει σοβαρές υποκείμενες παθολογικές καταστάσεις (σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια ή πνευμονικά νοσήματα, σήψη και σηπτική καταπληξία, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και ηπατική ανεπάρκεια) Πάντοτε αποτέλεσμα κυψελιδικού υπεραερισμού

Αναπνευστική αλκάλωση Διέγερση Κέντρου αναπνοής Περιφερικών χημειοϋποδοχέων (υποξαιμία ή ιστική υποξία) Περιφερικών μηχανοϋποδοχέων του αναπνευστικού συστήματος

Αναπνευστική Αλκάλωση Φάρμακα & τοξικές ουσίες Αναπνευστική Αλκάλωση Φάρμακα & τοξικές ουσίες Άμεση διέγερση του αναπνευστικού κέντρου Συμπαθητικομιμητικά (Αμφεταμίνες, Κοκαΐνη, Καφεΐνη, Θεοφυλλίνη, Νικοτίνη) Παραισθησιογόνα κεντρικώς δρώντα Αντιχολινεργικά Στερητικό σύνδρομο Σαλικυλικά Αναληπτικά Προγεστερόνη Θυρεοειδικές ορμόνες Φάρμακα που προκαλούν ηπατική ανεπάρκεια (Παρακεταμόλη, Μανιτάρια amanita)

Χορήγηση NaHCO3 ταχεία διόρθωση της μεταβολικής οξέωσης Ιδιαίτερη περίπτωση Διέγερση των κεντρικών χημειοϋποδοχέων Αύξηση του pH στο αίμα Διέγερση των περιφερικών χημειοϋποδοχέων Μείωση του αντιρροπιστικού υπεραερισμού Αύξηση της PaCO2 στο αίμα Πτώση του pH στο ΕΝΥ Διέγερση κεντρικών χημειοϋποδοχέων Υπεραερισμός Κυψελιδικός υπεραερισμός: συνεχίζεται μέχρι τα HCO3- να διέλθουν από τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό & να εξισορροπήσουν το pH του ΕΝΥ

Αναπνευστική Αλκάλωση Φάρμακα & τοξικές ουσίες Αναπνευστική Αλκάλωση Φάρμακα & τοξικές ουσίες Διέγερση των περιφερικών χημειοϋποδοχέων & των μηχανοϋποδοχέων του αναπνευστικού συστήματος Βρογχόσπασμος Πνευμονικό Οίδημα Πνευμονίτιδα/κυψελιδίτιδα Κυψελιδική αιμορραγία Πνευμονική εμβολή (Προκαϊναμίδη Χλωροπρομαζίνη) Πνευμονική υπέρταση (ΦαινφορμίνηΦαινφλουραμίνη) Βαρότραυμα-Πνευμοθώρακας (Αμφεταμίνες, Κοκαΐνη, Μαριχουάνα, Κηροζίνη) Κυτταρική υποξία (Μονοξείδιο του άνθρακα, Κυανίδια, Υδρόθειο, Μεθαιμοσφαιριναιμία)

Βρογχόσπασμος β-αναστολείς Ακετυλοκυστεΐνη Ασπιρίνη Μη στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Κοκαΐνη Αμφεταμίνες Μπλεομυκίνη Εισπνεόμενη κολιστίνη Προωθητικά αερολυμάτων Πρωταμίνη

Πνευμονικό Οίδημα Καρδιογενές Μη καρδιογενές Αντιαρρυθμικά β-αναστολείς Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (υπερδοσολογία) Βεραπαμίλη Μη καρδιογενές Σαλικυλικά Κοκαΐνη Οπιοειδή Αμφεταμίνες Αιθυλενογλυκόλη Υδρογονάνθρακες Εισπνευστική βλάβη (τοξικά αέρια) Paraquat Φωσγένιο

Πνευμονίτιδα/κυψελιδίτιδα Αμιοδαρόνη Κοκαΐνη Νιτροφουραντοΐνη Πενικιλλαμίνη Αζαθειοπρίμη Μπλεομυκίνη Κυκλοφωσφαμίδη Μεθοτρεξάτη Χρυσός Ακτινοβολία Αντιβιοτικά (εωζινοφιλική πνευμονία) Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (εωζινοφιλική πνευμονία)

Κυψελιδική αιμορραγία Αντιπηκτικά Θρομβολυτικά Κοκαΐνη Αμιοδαρόνη Παραλδεϋδη Νιτροφουραντοΐνη Τολουένιο Ανορεξιογόνα Συνδυασμός χημειοθεραπευτικών σε υψηλές δόσεις Μιτομυκίνη C Πενικιλλαμίνη

Αναπνευστική Οξέωση Αντιστάσεις αεραγωγών Αναπνευστικό κέντρο Ελαστικό φορτίο πνευμόνων Ελαστικό φορτίο θωρακικού τοιχώματος Αναπνευστικό κέντρο Νευρομυική μεταβίβαση Μυική ισχύς

Αναπνευστική Οξέωση ΚΝΣ Νεύρα – Νευρομυϊκή σύναψη Αναπνευστικοί μύες Respiratory center Spinal cord Phrenic nerve (and intercostal nerves) ΚΝΣ Νεύρα – Νευρομυϊκή σύναψη Αναπνευστικοί μύες Θωρακικό τοίχωμα Υπεζωκότας Πνεύμονες Αντιρρόπηση μεταβολικής αλκάλωσης Resp muscles Resp Care 2001;46:366-83

Αναπνευστική Οξέωση Φάρμακα & τοξικές ουσίες Αναπνευστική Οξέωση Φάρμακα & τοξικές ουσίες Καταστολή του ΚΝΣ Παράλυση των αναπνευστικών μυών (πλήρη ή μερική)

Φάρμακα - τοξικές ουσίες & Αμιγής κυψελιδικός υποαερισμός Φάρμακα - τοξικές ουσίες & Αμιγής κυψελιδικός υποαερισμός Καταστολή Αναπνευστικού κέντρου Μη ελεγχόμενη οξυγονοθεραπεία σε ασθενείς με ΧΑΠ & χρόνια υπερκαπνία Οπιοειδή Κατασταλτικά-υπνωτικά Βενζοδιαζεπίνες Βαρβιτουρικά Αλκοόλες Αντιεπιληπτικά Αντιχολινεργικά Αντικαταθλιπτικά Αντιψυχωσικά Χολινεργικά Οργανοφωσφορικά

Φάρμακα - τοξικές ουσίες & Αμιγής κυψελιδικός υποαερισμός Φάρμακα - τοξικές ουσίες & Αμιγής κυψελιδικός υποαερισμός Παράλυση των αναπνευστικών μυών Οργανοφωσφωρικά εντομοκτόνα Καρβαμιδικά εντομοκτόνα Μυοχαλαρωτικά-νευρομυικοί αποκλειστές Αμινογλυκοσίδες Πολυμυξίνες Τετρακυκλίνες Στρυχνίνη Αλλαντίαση Τέτανος Δήγμα φιδιού (Νευροτοξίνη)

Υψηλά μίγματα Ο2 σε ασθενείς με ΧΑΠ & υπερκαπνία Υψηλά μίγματα Ο2 σε ασθενείς με ΧΑΠ & υπερκαπνία Επιδείνωση υπερκαπνίας: Πολυπαραγοντική Άρση του υποξαιμικού ερεθίσματος Άρση της υποξικής αγγειοσύσπασης των πνευμονικών αγγείων σε κυψελιδικές περιοχές με χαμηλό αερισμό (επιδείνωση των διαταραχών αερισμού-αιμάτωσης & αύξηση του νεκρού χώρου) Απελευθέρωση CO2 από την αιμοσφαιρίνη (φαινόμενο Haldane)