Η Πολιτική Φαρμάκου στα Πλαίσια του Mνημονίου: Η Ελληνική Πραγματικότητα Πασχάλης Θ. Αποστολίδης Αντιπρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, Αbbott Laboratories (Ελλάς) ΑΒΕΕ Aντιπρόεδρος, ΣΦΕΕ Αθήνα, 11 Σεπτεμβρίου 2012

Kατά κεφαλή Φαρμακευτική Δαπάνη (% ΑΕΠ) USD PPP %GDP Αναμενόμενη δαπάνη για το 2012 στην Ελλάδα Πηγή: OECD Health Data 2011 2

Φαρμακευτική Βιομηχανία: Μέγιστη Συμβολή στην Εξοικονόμηση €3 δις σε 3 χρόνια Η Δημόσια Φαρμακευτική Δαπάνη εκτιμάται το 2012 στο 1.5% του ΑΕΠ (Εκτίμηση ΑΕΠ €201 δις) - € δις 6.9 1.5 - 43% 5.4 -0.8 4.6 -0.7 Εξοικονόμηση € 3δις σε 3 χρόνια (-43%) 3.9 Νοσοκομεία 2009 2010 2011 2012 ΦΠΑ Εξωνοσοκομειακή Δαπάνη % ΑΕΠ 2,4% 1.9% 1.7% 1.5% Ασφαλιστικά Ταμεία ΑΕΠ – Πηγή, Eurostat 2011 2009-2011 Υπουργείο Εργασίας & Υπουργείο Υγείας 2012 εκτίμηση ΕΟΠΥΥ χωρίς την αποτίμηση των μέτρων του Μαΐου 3 3

Μερική εφαρμογή των μέτρων του Μνημονίου 1 Tιμές φαρμάκων εντός πατέντας Πλήρης εφαρμογή. Οι τιμές στην Ελλάδα είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη 2 Τιμές φαρμάκων εκτός πατέντας και γενοσήμων Μερική εφαρμογή 3 Μείωση του όγκου κατανάλωσης Δεν έχει εφαρμοσθεί η σύνδεση των θεραπευτικών πρωτοκόλλων σε συνδυασμό με την e-συνταγογράφηση 4 Πλαστές συνταγές Δεν έχει εφαρμοσθεί. Μέχρι να υπάρξει σύστημα ελέγχου σε όλα τα επίπεδα, θα υπάρχει πρόβλημα. 5 Κόστος διανομής Δεν έχει εφαρμοσθεί σύμφωνα με τις δεσμεύσεις 6 Χρέη Δεν έχουν αποπληρωθεί χρέη 2011-12. 4

Rebate-Clawback: Ο μόνος τρόπος ελέγχου της φαρμακευτικής δαπάνης; 1 Τιμές φαρμάκων εντός πατέντας Τα μέτρα βαραίνουν ΜΟΝΟ τη Φ/Β για την υπέρβαση της μηνιαίας δαπάνης 2 Τιμές φαρμάκων εκτός πατέντας και γενοσήμων 3 Μείωση του όγκου κατανάλωσης Υπάρχουν αντικίνητρα για την εφαρμογή των υπολοίπων μέτρων πλέον του μηχανισμού είσπραξης μέσω rebates και clawbacks 4 Πλαστές συνταγές 5 Κόστος διανομής 6 Χρέη 5

Οι τιμές των φαρμάκων έχουν μειωθεί σημαντικά ενώ τα νοσοκομειακά κόστη και υγείας συνεχίζουν να αυξάνουν Pharmaceuticals Hospitals Healthcare Consumer Price Index Πηγή: ΙΟΒΕ, 2012 6

Ο έλεγχος της δαπάνης εξαρτάται από τον συνδυασμό όγκου και τιμής Προς το παρόν τα μέτρα στις τιμές είναι μονομερή δαπάνη = τιμή* όγκο κατανάλωσης Ένα βιώσιμο και σταθερό περιβάλλον θα πρέπει να εξασφαλίζει την ισορροπία των μέτρων κατανάλωσης και τιμών Τα μέτρα μείωσης του όγκου κατανάλωσης είναι πολυδιάστατα και απαιτούν ολιστική προσέγγιση 7

Analysed Brands representing 50% of on patent market by value Κατά μέσο οι τιμές των φαρμάκων εντός πατέντας έχουν υποχωρήσει τουλάχιστον κατά 20% Analysed Brands representing 50% of on patent market by value -19% Index of volume weighted average price vs. Jan. 2010 Πηγή: IMS Health MIDAS Ιούνιος 2011 (ex-V,K,T classes) Μέγιστη τιμή δελτίου 8

*IRP International Reference Pricing H Φ/Β έχει δείξει υπεύθυνη στάση Επιστολή Sir Andrew Witty, EFPIA President ΕFPIA members fully understand that in the current financial crisis countries need to take steps to control public spending and restore fiscal credibility. They have worked with governments to bridge funding gaps. In just five countries (Greece, Ireland, Italy, Portugal and Spain) the pharmaceutical industry has contributed, through price-cuts and discounts, more than €7 billion for the years 2010 and 2011. This represents more that 8% of the industry’s turnover in those markets on a yearly basis. ……………………………………………………………………………………………….. ………………………………………….…………………………………………………….. …………………….According to 2011 Global Insights calculations, a 10% price cut in Greece cost industry €299 million in Greece, but €799 million in Europe (i.e. almost 3 times more) and €2,154 million worldwide (i.e. more that 7 times more) if we include all countries re-referencing Greek prices through formal and informal links………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………..…………….. …………………………………………………………….………………………………… The other major impact lies in re-exportation of pharmaceutical products from lower-priced to higher countries. Recent months have seen a significant increase in this arbitrage trade, which is the result of market distortions caused by pricing policies. One immediate impact is a shortage of medicines for patients in countries such as Greece and Romania. There is a genuine risk of supply disruption in several countries. ……………………………………………………………………………………………… …………………………..………………………………………………………………….. Member States can agree to exclude countries that are undergoing fiscal restructuring programmes from the basket of countries to which they refer in setting medicine prices. The Troika should continue to place a high priority on repayment of debts for past supply of medicines and vaccines – there have been encouraging trends in countries such in Spain, but overall levels of debt remain a significant concern. H Φ/Β στην Ευρώπη έχει συμβάλει με περισσότερο από €7 δις για τα έτη 2010 & 2011 μέσω μειώσεων τιμών και εκπτώσεων στις χώρες με οικονομική κρίση Η μείωση τιμών στην Ελλάδα κατά 10% κοστίζει στην Ευρώπη €799 εκατ. εξαιτίας του διεθνούς συστήματος τιμών αναφοράς (IRP). Διασφάλιση της επάρκειας φαρμάκων στην Ελληνική αγορά και απρόσκοπτη πρόσβαση των ασφαλισμένων στις θεραπείες τους Η Ελλάδα θα πρέπει να εξαιρεθεί ως χώρα αναφοράς ΄Αμεσος προγραμματισμός για την αποκατάσταση των χρεών και την περαιτέρω χρηματοδότηση για ένα βιώσιμο σύστημα υγείας *IRP International Reference Pricing 9

Mεγάλα περιθώρια βελτίωσης της διείσδυσης των γενοσήμων στην αγορά Average generic cost is amongst the highest in Europe, while usage is amongst lowest, driving up the net cost of treatment Note: Analysis based in six therapy classes: A2B Antiulcerants, C10A Cholesterol and triglyceride reducers, C9C Angiotensin II antagonists, N3A Antiepileptic, N5A Antipsychotics, N6A Antidepressants Πηγή: EFPIA 2011 10

Οι τιμές των γενοσήμων στην Ελλάδα είναι ακόμη πολύ υψηλές Οι τιμές των γενοσήμων στην Ελλάδα είναι ακόμη πολύ υψηλές Price of genericised molecules compared to cross-country average (average = 100) Genericised analogue price index (Cross-country average = 100) MEAN DK NL TK UK SE FI ES PT BE NO IT DE AT FR IE GR CH CA Πηγή: IMS MIDAS MAT/12/2011; IMS Internal expertise 11

Η διείσδυση των γενοσήμων στην Ελλάδα είναι χαμηλή Δυνατότητα επέκτασης της συνταγογράφησης κατά ΙΝΝ σε όλες τις χρόνιες θεραπείες 42% 29% 27% 21% 24% 23% 23% 21% 20% 19% 18% 18% 18% 17% 17% 17% 16% 16% 15% MEAN TK CA UK PT DE FR FI DK AT CH IE GR ES IT NO SE NE BE Generic value sales penetration by country (protected and unprotected molecules) % NON GENERIC PRODUCTS  % GENERIC PRODUCTS Πηγή: IMS MIDAS, ex-MNF price level, MAT/12/2011 12

Το ποσοστό αποζημίωσης στην Ελλάδα υπερβαίνει το 79% Public contribution to expenditure on pharmaceuticals MEAN CACA IT DK NO FI PTPT SE TR BE AT FR CH ES IE DE  NL GRGR UKUK NB: Reimbursement rates in Italy are low due to the combination of differential co-pays for non-generic brands and low generic substitution rates Public sector share Data reflect 2009, except: 2007 data 2008 data 2010 data Definition: Total expenditure on pharmaceuticals and other medical non-durables comprises pharmaceuticals such as medicinal preparations, branded and generic medicines, drugs, patent medicines, serums and vaccines, vitamins and minerals and oral contraceptives. Source: OECD Health Data 2011 13

Η Ελλάδα έχει ακόμη πολύ υψηλά % κέρδους φαρμακοποιών Distribution mark-ups as a percentage of MSP 50% 47% 45% 42% 40% 35% 35% 33% 33% 32% 30% 30% 30% 30% 30% 29% 25% 25% 40% 25% 24 37% 21% 21% 7% 15% 20% 20% 20% 23% 23% 23% 30% 30% 33% 15% 12% 14% 16% 18% 10% 8% 5% 18% 15% 5% 10% 10% 7% 7% 7 4% 6% 7% 8% 5% 3% 3% 3% 0% 2% MEAN CA BE DE* DK SE FR CH PT NO NL IE TR AT FI IT* UK † GR ES Note: These mark-ups do not include pharmacy fees and discounts Pharmacy Margin Wholesaler Margin *Margin as a % of retail price; †Margins for non-reimbursed products Source: IMS Internal Expertise Undifferentiated split 14

Πως μπορούμε να ελέγξουμε την υπέρβαση της φαρμακευτικής δαπάνης? Ελλείψεις στην αγορά/θέμα δημόσιας υγείας Μείωση Δαπάνης Πρόσβαση Μείωση τιμής Αύξηση επιστροφών Αύξηση ίδιας συμμετοχής Παροχή οικονομικών κινήτρων στους ιατρούς Έλεγχος όγκου με ηλεκτρονικά εργαλεία Κλινική αριστεία με κλινικό έλεγχο Δομικές μεταρρυθ- μίσεις Μόνο όταν έχουμε εξασφαλίσει εφαρμογή των υπολοίπων μέτρων Δομικές μεταρρυθ-μίσεις Αυστηρότερη εφαρμογή κώδικα δεοντολογίας Πολιτικό κόστος Δομικές μεταρρυθ-μίσεις 15 15

Η Φ/Β στην Ελλάδα έχει δείξει υπεύθυνη στάση στην περιστολή των δημοσίων δαπανών Η μη έκδοση δελτίου τιμών για νέα/καινοτόμα φάρμακα τους τελευταίους 20 μήνες Ανατιμολόγηση μηνός Σεπτεμβρίου 2012 Μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης κατά 43% 2012/2009 Επιστροφή φαρμακευτικής δαπάνης στα επίπεδα του 2004 Κούρεμα των ομολόγων (μηδενικού επιτοκίου) κατά €1 δις 16

Η Φ/Β στην Ελλάδα έχει δείξει υπεύθυνη στάση στην περιστολή των δημοσίων δαπανών Δέσμευση για περαιτέρω μείωση της δαπάνης 2013/2014 Αυτορρύθμιση με ένα αυστηρότερο νομικό πλαίσιο του κώδικα δεοντολογίας και ελέγχου μέσω ΕΟΦ Πρόθεση για μνημόνιο συνεργασίας με την κυβέρνηση όπου η Φ/Β θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της με την προϋπόθεση η κυβέρνηση να εφαρμόσει τα υπόλοιπα μέτρα εξορθολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης 17