H πνευματική χαρά μέσα στην Εκκλησία Προκόπιος Μαγιάτης

Χαίρετε!!!! Καθημερινή λέξη στον κώδικα επικοινωνίας των ανθρώπων Αφορά κάτι πολύ ουσιαστικό για τη ζωή μας

Η έννοια της χαράς Χαρά~Ευτυχία Θλίψη (καλύτερη κατανόηση από την αντίθετη όψη) Κατάθλιψη=ασθένεια Νευρομεταβιβαστές Το χάπι της ευτυχίας Εγκεφαλίκη λειτουργία, ενδορφίνες Πόνος-μορφίνη Είμαστε φτιαγμένοι για να αναζητούμε τη χαρά και την ικανοποίηση Με βάση αυτό, η ψυχολογία προσπαθεί να ερμηνεύσει την ανθρώπινη συμπεριφορά

Πηγές – αιτίες χαράς σωματικές υλικές διανοητικές συναισθηματικές πνευματικές (χωριστά στη συνέχεια)

Αμεσα Σωματικές αιτίες χαράς ικανοποίηση σωματικών αναγκών αέρας νερό τροφή υγεία ένδυση στέγη ηδονή

Υλικές πηγές χαράς (έμμεσα σωματικές) Χρήματα ακίνητη περιουσία καταναλωτικά αγαθά shopping therapy διακοπές διασκέδαση

διανοητικές πηγές χαράς γνώση επιστημονική ανακάλυψη τέχνη κοινωνική αναγνώριση ικανοποίηση φιλοδοξιών εξουσία

Συναισθηματικές αιτίες χαράς Οικογενειακή αγάπη-ζεστασιά Γέννηση ανατροφή παιδιών φιλία έρωτας

Θέμα ερμηνείας του γιατί κάτι μας δίνει χαρά Θέμα ιεράρχησης Θέμα ερμηνείας του γιατί κάτι μας δίνει χαρά Θέμα ιεράρχησης Η ζωή μέσα στην εκκλησία αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα πράγματα Σαν φίλτρο (γυαλιά ηλίου) Συνειδητοποιεί κανείς γιατί κάτι έχει αξία και τι έχει τη μεγαλύτερη αξία και προσανατολίζει τη ζωή του

Κοσμικό<>εκκλησιαστικό φρόνημα Με βάση το κοσμικό φρόνημα οτιδήποτε ικανοποιεί το εγώ είναι πηγή χαράς Στην πιο ευτελή του μορφή αυτό εκφράζεται με την έννοια του : χαρά =κατανάλωση Με βάση το φρόνημα της εκκλησίας αιτία χαράς είναι οτιδήποτε μας φέρνει πιο κοντά στο Χριστό και στο σκοπό της ύπαρξης μας.

Υλικά αγαθά Δεν λέμε όχι στα υλικά αγαθά σαν πηγή χαράς αλλά κατανοούμε τη σημασία τους και τα βάζουμε στη σωστή σειρά Όμως η δίψα για τα υλικά αγαθά δεν έχει όριο αν τα βλέπει κανείς σαν πηγή χαράς με κοσμικό φρόνημα Άφρων πλούσιος Η απώλεια τους καθώς και η αγωνία για την απόκτηση και τη διατήρησή τους μετατρέπεται σε πηγή θλίψης

Τι να τα κάνεις τα υλικά αγαθά και τις διασκεδάσεις αν ο πνευματικός σου κόσμος βρίσκεται στο σκοτάδι Ανά πάσα στιγμή όλα μπορούν να καταρρεύσουν

Συνήθεις αιτίες που αναιρούν την επιφανειακή χαρά των πλουσιών Οικογενειακή δυσαρμονία, γκρίνια, φασαρίες, διαζύγια κτλ Ασωτεία+ανυπακοή παιδιών Ασθένειες Θάνατοι «Ωνάσης».....: « είμαι ο πιο δυστυχισμένος άνθρωπος του κόσμου...» Ιώβ

Από πρακτική σκοπιά Πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα υλικά αγαθά; Τα υλικά αγαθά (πχ χρήματα) δεν είναι αληθινή πηγή χαράς. Είναι μέσα που αν χρησιμοποιηθούν σωστά μπορεί να οδηγήσουν σε πράξεις και καταστάσεις που αποτελούν πηγές αυθεντικής και αναφαίρετης χαράς Πχ μας δίνουν τη δυνατότητα να προσφέρουμε σε αυτόν που έχει ανάγκη ή πχ εξασφαλίζουν τις αναγκαίες συνθήκες για μια πιο άνετη και ομαλή οικογενειακή ζωή Αυτή η αντίληψη μας βοηθά να αντιμετωπίζουμε την απώλεια αυτών που συνήθως μας προκαλούν κοσμική χαρά Ψυχολογική υποστήριξη σε δύσκολες καταστάσεις (πχ θάνατος, ασθένειες κτλ)

Παραδείγματα-τροφή Για πολλούς ανθρώπους η μεγαλύτερη χαρά της ζωής είναι το φαγητό. Η τροφή είναι ευχάριστη γιατί διασφαλίζει την επιβίωση μας. Φυσικό κίνητρο επιβίωσης Δεν είναι όμως αυθεντική πηγή χαράς…… Νηστεία, εγκράτεια =σωματική θλίψη φαινομενικά η νηστεία είναι αντίθετη με τη συνήθη λογική και τη βιολογία του ανθρώπινου σώματος Προσφέρει όμως σε βάθος χρόνου μια πνευματική ικανοποίηση αυτοκυριαρχίας και μετατρέπεται σε ισχυρότερη πηγή χαράς Κατάχρηση=>παχυσαρκία+προβλήματα υγείας

Παράδειγμα- ανακάλυψη Πως αντιμετωπίζει ένας επιστήμονας μια ανακάλυψη: Με το κοσμικό φρόνημα αυτό αποτελεί πηγή χαράς γιατί ικανοποιεί τη ματαιοδοξία (εγώ το κατάφερα, θα γίνω γνωστός, θα με θαυμάζουν, θα με βραβεύσουν κτλ) και πιθανή πηγή πλουτισμού. Αυτά όμως είναι παροδικά και ανατρέπονται πολύ εύκολα Με το πνευματικό φρόνημα αυτό αποτελεί πηγή χαράς γιατί ο άνθρωπος νιώθει ότι με αυτό τον τρόπο προσφέρει στο συνάνθρωπο του. Επίσης μέσω της ανακάλυψης βιώνει πολύ έντονα το μεγαλείο του Θεού (προσωπικό παράδειγμα)

Παράδειγμα-εξουσία κοσμικό φρόνημα: αίσθηση δύναμης πηγή ικανοποίησης εγωισμού +πλουτισμός=>κοσμική μορφή χαράς πνευματικό φρόνημα: ικανοποίηση από την προσφορά + οδηγείς προς το σωστό επίσκοπος πολιτικός προιστάμενος...

Παράδειγμα-κοινωνική αναγνώριση Κοσμικό φρόνημα: Iκανοποίηση εγωισμού: είμαι κάτι σπουδαίο. Όλοι με γνωρίζουν-ψευτικη μάταιη δόξα. Εύκολα και γρήγορα ξεχνιέται και τότε ο εγωισμός πληγώνεται πιο πολύ Πνευματικό φρόνημα: η κοινωνική αναγνώριση μου δίνει χαρά γιατί με το παράδειγμα μου μπορώ πιο εύκολα να διδάξω τους ανθρώπους

παράδειγμα- γέννηση ανατροφή παιδιών κοσμικό φρόνημα....κάνω παιδιά για να έχω βοήθεια στα γηρατειά μου πνευματικό.....προσφέρω νέους ανθρώπους για να δοξάσουν το Θεό

Παράδειγμα-έρωτας Με το κοσμικό φρόνημα αποτελεί μια παροδική κατάσταση. Αποτελεί την αφορμή για ικανοποίηση του σώματος Από πνευματική σκοπιά αποτελεί αληθινή πηγή χαράς γιατί είναι το θεμέλιο για τη δημιουργία μιας υγιούς σχέσης και μιας ευλογημένης οικογένειας

Παράδειγμα-τέχνη Από κοσμική άποψη η τέχνη υποτίθεται ότι προσφέρει ευχαρίστηση ικανοποιώντας ακόμα και τα ευτελή ένστικτα του ανθρώπου Από πνευματική άποψη η τέχνη μπορεί να ανυψώσει τον άνθρωπο και να τον φέρει κοντά στο Θεό

Πνευματική χαρά εντός της εκκλησίας Α. Με την ευρεία έννοια Ζωή με σκοπό και νόημα ελπίδα νέας ζωής νίκη φόβου θανάτου προσφορά, θυσία νίκη σε πνευματικούς αγώνες

Στιγμές πνευματικής χαράς μέσα στην εκκλησία Β. με την έννοια της εκκλησιαστικής ζωής προσευχή επικοινωνία με το Θεό Χαρά της μετάνοιας Χαρά της θείας κοινωνίας Χαρά της κατάνυξης Χαρά της ιεροσύνης

1. Κοσμική<>πνευματική χαρά 2 1.Κοσμική<>πνευματική χαρά 2.Διάκριση δυο επιπέδων χαράς πνευματικού χαρακτήρα Φυσική Υπερφυσική Το φυσικό επίπεδο χαράς αφορά τη συναισθηματική ισορροπία που προκύπτει από τη σωστή χρήση και ιεράρχηση των φυσικών πηγών χαράς Η υπερφυσική αφορά μια ασυγκρίτως ανώτερη κατάσταση και έχει σχέση με την πηγή χαράς που βρίσκεται πέρα από τη φύση

Όχι απλή συναισθηματική κατάσταση ζωντανή εμπειρία Μυστική ζωή Αδιάλειπτη προσευχή= συνεχής κοινωνία με το Χριστό Ακτιστο Φώς, Θείες εμπειρίες αποκορύφωση

Δάκρυ και χαρά Πως είναι δυνατόν; Ασκητές της ερήμου φαινομενικά δεν έχουν καμία από αυτές τις πηγές χαράς που επιζητά ο κάθε άνθρωπος

Όταν ερχόμαστε στην εκκλησία Όχι σκυθρωπά πρόσωπα Πολλοί πιστεύουν ότι μέσα στην εκκλησία πρέπει να κάνουμε τους δυστυχισμένους αμαρτωλούς.... Όχι χαζοχαρούμενα

Καρπός Αγίου Πνεύματος. Απ. Παύλος Χριστιανική θρησκεία=θρησκεία της χαράς ΙΧ: Χαρήσεται υμών η καρδία και την χαρά υμών ουδείς αίρει αφ΄υμών Απ. Παύλος: Χαίρω εν τοις παθήμασί μου Χρυσόστομος: καν ράκη περικείμενος ή και λιμώ παλάιων, των σφόδρα τρυφόντων εστιν ευθυμότερος