(Work-related stress) ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΑΓΧΟΣ (Work-related stress) Συνεδρία Επιτροπής Ασφάλειας και Υγείας 9 Μαΐου 2008, Αίθουσα 408Γ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΣΟΥΛΙΔΗΣ – Λειτουργός Ασφάλειας και Υγείας

ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΑΓΧΟΣ - STRESS

Άγχος - Απόπειρα ορισμού! Το εργασιακό άγχος και γενικά το στρες αναφέρεται στη δυσμενή αντίδραση των ανθρώπων μετά από υπερβολική πίεση ή άλλης μορφής απαίτηση στην οποία υποβάλλονται Δεν θεωρείται ασθένεια αλλά μια κατάσταση στην οποία υποπίπτει ο οργανισμός Το στρες θέτει το άτομο σε εγρήγορση και δεν συνδέεται πάντοτε με αρνητικά αποτελέσματα Το μέγεθος του προβλήματος εξαρτάται από τις συγκρούσεις που προκύπτουν μεταξύ της εργασιακής και προσωπικής ζωής του ατόμου

Παράγοντες στην εργασία που επιδεινώνουν το άγχος Υπέρ ή υπό- απασχόληση Ανεπαρκής χρόνος ολοκλήρωσης της εργασίας με βάση τις δικές μας απαιτήσεις ή απαιτήσεις τρίτων Ασαφές περίγραμμα εργασίας (καθήκοντα) Καμία αναγνώριση ή ανταμοιβή (ηθική ή άλλη) για καλή επίδοση Αδυναμία έκφρασης άλλης άποψης (φίμωμα) Πολλές ευθύνες με ελάχιστες δυνατότητες για ανάληψη πρωτοβουλίας

Παράγοντες στην εργασία που επιδεινώνουν το άγχος Μη συνεργάσιμοι συνάδελφοι, προϊστάμενοι ή υφιστάμενοι Επισφαλής θέση εργασίας (π.χ. έκτακτοι) Ύπαρξη προκαταλήψεων που αφορούν φύλο, ηλικία, φυλή, εθνικότητα ή θρήσκευμα Εχθρικό περιβάλλον (βία, απειλές, εκφοβισμός) Αδυναμία αποτελεσματικής έκφρασης των δυνατοτήτων και ταλέντων του ατόμου Η πιθανότητα ενός μικρού λάθους να έχει καταστροφικές συνέπειες

Παράγοντες στην εργασία που επιδεινώνουν το άγχος Δυσάρεστες ή και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας Φυσικοί παράγοντες Φωτισμός Θόρυβος Θερμοκρασία Εργονομία Προσωπικοί παράγοντες Αίσθημα απομόνωσης Οικογενειακά προβλήματα

Συμπτώματα – Επιπτώσεις Άγχους Φυσικά συμπτώματα Αύξηση πίεσης (blood pressure) Ταχυκαρδία ή αρρυθμία Εφίδρωση Πονοκέφαλοι Ζαλάδες Επηρεασμός όρασης Πόνοι στο σβέρκο και τους ώμους Ξηρότητα λαιμού και στόματος

Συμπτώματα – Επιπτώσεις Άγχους Συμπτώματα συμπεριφοράς Ανησυχία και οξυθυμία Αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ Κάπνισμα (έναρξη ή αύξηση συχνότητας) Δυσκολία ξεκούρασης / ύπνου Μειωμένη συγκέντρωση / ελέγχου Μειωμένη αντίληψη Αδυναμία διεκπεραίωσης εργασίας

Συμπτώματα – Επιπτώσεις Άγχους Έμμεσα Συμπτώματα Ανθρώπινα λάθη Ατυχήματα – Μικροτραυματισμοί Εργασιακό κλίμα / σχέσεις Λάθη με καταστροφικές συνέπειες Αυτοκινητιστικά, Αεροπορικά και Σιδηροδρομικά δυστυχήματα

Μπορεί να προληφθεί; Η απάντηση είναι ΝΑΙ Η πρόληψη μπορεί να αντικριστεί σε ατομικό, ομαδικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε ομαδικό επίπεδο (χώροι εργασίας) Εντοπισμός πηγών άγχους Επιπτώσεις Επηρεαζόμενα μέλη Μέτρα εξυγίανσης

Εργαλεία πρόληψης του εργασιακού άγχους Παροχή ικανοποιητικών χρονικών περιθωρίων για εκτέλεση της εργασίας Ξεκάθαρη περιγραφή απαιτήσεων εργασίας Αμοιβή/ επιβράβευση καλής απόδοσης Δυνατότητα στον εργαζόμενο να εισακούονται και να λαμβάνονται υπόψη τα παράπονά του

Εργαλεία πρόληψης του εργασιακού άγχους Καθορισμός ξεκάθαρων στόχων του οργανισμού οι οποίοι να βρίσκονται σε αρμονία με τους στόχους των εργαζομένων Δημιουργία περιβάλλοντος εμπιστοσύνης, ισότητας και δικαιοσύνης Άνετος, καθαρός και εργονομικός χώρος εργασίας Απομάκρυνση κινδύνων από το χώρο εργασίας

Πρακτικά μέτρα αντιμετώπισης Πρόγραμμα Εργασίας Κατάλληλος σχεδιασμός για αποφυγή των απαιτήσεων της εργασίας με άσχετες προς αυτή δραστηριότητες Εναλλαγή καθηκόντων Προκαθορισμένες, προγραμματισμένες αλλαγές σε σχέση με: τη φύση εργασίας το χώρο τη φυσική στάση του σώματος Διαλείμματα

Πρακτικά μέτρα αντιμετώπισης Συμμετοχικότητα Συμμετοχή εργαζομένων σε αποφάσεις που αφορούν την εργασία τους Περιεχόμενο Εργασίας Σχεδιασμός εργασίας με τρόπο που: να έχει νόημα, να δίδει κίνητρα, και να παρέχει ευκαιρίες στους εργαζομένους για να αξιοποιούν τα προσόντα και τα ταλέντα τους

Πρακτικά μέτρα αντιμετώπισης Ρόλοι Σαφής καθορισμός ρόλων και αρμοδιοτήτων Κοινωνικές δραστηριότητες Να δίδονται ευκαιρίες για κοινωνικές συναναστροφές μεταξύ των εργαζομένων εντός χώρου εργασίας Tool box meetings Προγραμματισμένες συναντήσεις (εβδομαδιαίες/μηνιαίες) εκτός χώρου εργασίας Open day

Μετριασμός συμπτωμάτων Καλή διατροφή Ξεκούραση Κατά τη διάρκεια της μέρας Ασκήσεις χαλάρωσης Βραδινός ύπνος Αρωματοθεραπεία Σωματική Άσκηση Χειροπρακτική Θετική σκέψη Ευχάριστες δραστηριότητες

Παράγοντες επιτυχίας Αναγνώριση του προβλήματος από τη διοίκηση Αναγνώριση του προβλήματος από τη διοίκηση Καθολική συμμετοχή Επιμόρφωση προσωπικού Συμβουλές από εξωτερικούς επιστημονικούς συνεργάτες

“There is more to life than increasing its speed.” Mahatma Gandhi

Σας ευχαριστώ