Γονικός Έλεγχος στη Χρήση του Διαδικτύου Αναστασία Δούμα Πανεπιστήμιο Αιγαίου – Σχολή Θετικών Επιστημών Σάββατο 9 Μαΐου 2009

Ασφάλεια στο Διαδίκτυο Το διαδίκτυο προσφέρει στα παιδιά και τους νέους απίθανες ευκαιρίες να ανακαλύπτουν, να επικοινωνούν και να δημιουργούν ηλεκτρονικά. Ιδιαίτερα για τα παιδιά και τους νέους, το διαδίκτυο είναι κυρίως ένα κοινωνικό περιβάλλον, όπου μπορεί κανείς να συναντήσει φίλους, αλλά και να γνωρίσει νέους ανθρώπους.

Ασφάλεια στο Διαδίκτυο Παρά την αδιαμφισβήτητη χρησιμότητα του το διαδίκτυο υποκρύπτει και κάποιους κινδύνους τους οποίους κάθε χρήστης ανακαλύπτει σταδιακά: Έκθεση των παιδιών σε παράνομο ή πορνογραφικό περιεχόμενο. Εξαπάτηση από άγνωστους ενήλικες οι οποίοι υποκρίνονται ότι είναι ανήλικοι. Άσκηση πίεσης για αποκάλυψη προσωπικών στοιχείων με την επιρροή που μπορεί να έχει ένας μεγαλύτερος χρήστης σε μικρά παιδιά.

Ασφάλεια στο Διαδίκτυο Πώς θα πρέπει να γονείς να ενισχύουν τα παιδιά τους προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους αυτούς; Δεν υπάρχει μία εύκολη απάντηση. Το σημαντικότερο είναι να πληροφορηθούν τα παιδιά για τους κινδύνους που ενέχει το διαδίκτυο, έτσι ώστε να συμπεριφέρονται με ασφαλή τρόπο και να παραμένουμε διαθέσιμοι για να συζητήσουμε μαζί τους τυχόν προβλήματα που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν κατά τη χρήση του διαδικτύου.

Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Έλεγχος της υπηρεσία πλοήγησης στο διαδίκτυο -Προγράμματα φίλτρων Παρέχουν τη δυνατότητα επιβολής περιορισμών σε διαδικτυακές τοποθεσίες, με βάση το περιεχόμενό τους. Τα προγράμματα αυτά αποτρέπουν την πρόσβαση σε τοποθεσίες που περιέχουν υλικό που χαρακτηρίζεται ως επιβλαβές (πορνογραφικό υλικό, υλικό που περιέχει βία κ.λπ.) (Ελεύθερο λογισμικό όπως π.χ. Safe Families WeBlocker)

Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Έλεγχος της υπηρεσία πλοήγησης στο διαδίκτυο – Ιστορικό ιστοσελίδων Η δυνατότητα Ιστορικού ιστοσελίδων που διαθέτει το πρόγραμμα περιήγησης Διαδικτύου σας επιτρέπει να βλέπετε ποιές τοποθεσίες έχουν επισκεφθεί πρόσφατα οι άλλοι χρήστες. Αν και το ιστορικό ιστοσελίδων διαγράφεται εύκολα.

Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Ενεργοποίηση από το Λ.Σ (π.χ. Windows Vista – Parental Controls) Ρύθμιση περιορισμών Web Αποκλεισμός συγκεκριμένων τοποθεσιών web ή περιεχομένου Να επιτρέπονται μόνο οι τοποθεσίες web που βρίσκονται στη λίστα αποδοχής Αυτόματος αποκλεισμός περιεχομένου web με βάση χαρακτηρισμούς

Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Ενεργοποίηση από το Λ.Σ (π.χ. Windows Vista – Parental Controls) Ορισμός Χρονικών Ορίων Ελέγξτε τα παιχνίδια που μπορεί να παίξει το παιδί σας Ενεργοποίηση αναφορών δραστηριότητας

Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Περιορισμός των επαφών από τις οποίες γίνεται λήψη Μπορείτε να περιορίσετε τον αριθμό των προσώπων με τα οποία θα έχουν επαφές τα παιδιά σας μέσω Διαδικτύου, χρησιμοποιώντας φίλτρα ή τεχνολογία φραγής, σε υπηρεσίες όπως: Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Προγράμματα άμεσης αποστολής μηνυμάτων

Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Έλεγχος Υπηρεσίας Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου Τοποθετήστε ένα φίλτρο ανεπιθύμητης αλληλογραφίας Οι περισσότεροι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου προσφέρουν αυτόματη προστασία ιούς και φίλτρα ανεπιθύμητης αλληλογραφίας. Επιτρέπετε τη λήψη μηνυμάτων μόνο από αποστολείς που γνωρίζετε. Εξετάστε την περίπτωση χρήσης ανώνυμης διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Συνομιλίες μέσω Διαδικτύου Οι ηλεκτρονικές συζητήσεις είναι δημοφιλής τρόπος επικοινωνίας μεταξύ των παιδιών : Ηλεκτρονική συνομιλία – συμμετοχή σε χώρους επικοινωνίας Συμμετοχή σε ιστολόγια Προγράμματα άμεσης αποστολής μηνυμάτων (π.χ. MSN Messenger) Ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης

Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Συνομιλίες μέσω Διαδικτύου Προτού τα παιδιά σας αρχίσουν να συνομιλούν ηλεκτρονικά θα πρέπει να γνωρίζουν τους κινδύνους που ενέχονται σε κάτι τέτοιο και να έχουν κατανοήσει πλήρως πώς πρέπει να συνδιαλέγονται με τους άλλους ώστε να προστατεύουν την ταυτότητά τους. Τα ψευδώνυμα προσφέρουν προστασία Οι κωδικοί πρόσβασης είναι μυστικοί Προσωπικό απόρρητο

Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Ασφαλής Ηλεκτρονική Συνομιλία στους χώρους επικοινωνίας (chat rooms) Έλεγχος εάν οι χώροι επικοινωνίας που χρησιμοποιούν τα παιδιά σας προορίζονται για παιδιά Έλεγχος εάν οι χώροι επικοινωνίας εποπτεύονται Χρήση δυνατότητας αποκλεισμού κάποιων χρηστών

Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Γονικός Έλεγχος - Τεχνικές Λύσεις Ασφαλής Ηλεκτρονική Συνομιλία με προγράμματα άμεσης αποστολής μηνυμάτων Επιλογή προσώπων για συνομιλία – Προσαρμογή του προγράμματος έτσι ώστε να αποκλειστεί οποιαδήποτε επαφή με πρόσωπα που δεν περιλαμβάνονται στη λίστα Αποθήκευση συνομιλιών Χρήση δυνατότητας αποκλεισμού κάποιων χρηστών

Ασφάλεια στο Διαδίκτυο Αναφορά Προβλημάτων Ελληνική Γραμμή Αναφοράς Παράνομου Περιεχομένου στο Διαδίκτυο (www.safeline.gr) Δίωξη ηλεκτρονικού Εγκλήματος Ομάδα Δράσης για την Ψηφιακή Ασφάλεια

Υπηρεσία Ελέγχου Πρόσβασης στο Σχολικό Δίκτυο

Τεχνικές Λύσεις για έλεγχο περιεχομένου στο Διαδίκτυο Δέσμευση περιεχομένου με λέξεις κλειδιά σε διευθύνσεις URL (blocking keywords) Αρνητικές και θετικές Λίστες (Negative Lists and Positive Lists) Χρήση Ετικετών και Κατηγοριοποίηση (Labels and Rating) Συνδυασμός των παραπάνω

Δέσμευση περιεχομένου με λέξεις κλειδιά Αποκλείει την πρόσβαση σε σελίδες που περιέχουν συγκεκριμένες λέξεις, π.χ. αλκοόλ, σεξ, ναρκωτικά, κλπ. Πολύ εύκολη στην εφαρμογή της Είναι δυνατό να αποκόψει σελίδες που δεν πρέπει να αποκοπούν και αντίστροφα Ανεπαρκής: Αποκόπτει κάθε σελίδα που περιέχει τη λέξη κλειδί Μπορεί εύκολα να παρακαμφθεί Η αποκοπή βασίζεται μόνο στη σύγκριση κειμένου, όχι εικόνες, video, κλπ.

Θετικές και Αρνητικές Λίστες Θετικές (λευκές) λίστες: κατάλογοι με διευθύνσεις περιοχών (domains) του διαδικτύου στις οποίες επιτρέπεται η πρόσβαση Αρνητικές (μαύρες) λίστες: κατάλογοι με διευθύνσεις περιοχών στις οποίες απαγορεύεται η πρόσβαση Εύκολες στη χρήση Πολύ περιοριστική τεχνική αναφορικά με το πλήθος των ιστοσελίδων

Κατηγοριοποίηση και ταξινόμηση Κατηγοριοποίηση των ιστοσελίδων με βάση το περιεχόμενο Ο χρήστης είναι ελεύθερος να αποφασίσει ποιες κατηγορίες θα αποκόπτει Κατηγοριοποίηση από: ανεξάρτητους οργανισμούς π.χ. Internet Content Rating Association (ICRA), SafeSurf, Entertainment Software Rating Board (ESRB) τους web developers (self-rate) τον χρήστη Σημαντικό θέμα αποτελεί το διαρκώς αυξανόμενο μέγεθος του Internet Ανεπαρκής αν κανείς δεν συνεισφέρει στο έργο της κατηγοριοποίησης δεν συγκεντρωθεί μία κρίσιμη μάζα κατηγοριοποιημένου υλικού

Παράδειγμα ελέγχου περιεχομένου στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο Χρήση διαφανούς διακομιστή διαμεσολάβησης (Transparent Proxy). Λογισμικό Squid, το οποίο χρησιμοποιείται στα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά δίκτυα διεθνώς: JANET (Αγγλία), GARR (Ιταλία), DFN (Γερμανία), SWITCH (Ελβετία), SURFnet (Δανία), NLANR (ΗΠΑ). Ορισμός πολλαπλών κανόνων ανά χρήστη, ομάδα χρηστών, κλπ. Αποκλεισμός πρόσβασης. Επιβολή περιορισμών σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας. Καταγραφή κίνησης και δημιουργία αναφορών. Δημιουργία blacklist από «αυτόματα ρομπότ» (dummy robots).

Παράδειγμα ελέγχου περιεχομένου στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο

Συμπερασματικά … Οι γονείς θα πρέπει να είναι ενημερωμένοι για το Διαδίκτυο, τις πολλές νέες δυνατότητες που παρέχει αλλά και τους κινδύνους που υπάρχουν Χρήσιμο είναι οι γονείς να ενημερώνονται για τις δραστηριότητες των παιδιών του κατά την χρήση του Διαδικτύου Να δημιουργήσουν μια συμφωνία σε οικογενειακό επίπεδο για τη χρήση του Διαδικτύου στο σπίτι Να συνοδεύουν τα μικρότερα παιδιά όταν συνδέονται στο Διαδίκτυο, ειδικά τις πρώτες φορές Να δημιουργήσουν τη δική τους λίστα με τις προτεινόμενες παιδικές σελίδες και να συμπεριλάβουν μηχανές αναζήτησης φιλικές στη χρήση τους για τα παιδιά

Συμπερασματικά … Να διδάξουν τα παιδιά τους να μην δίνουν ποτέ προσωπικά στοιχεία και πληροφορίες στο Διαδίκτυο Καλό είναι οι γονείς να ενημερωθούν για ειδικό λογισμικό που είναι διαθέσιμο για τον έλεγχο του περιεχομένου και να εξετάσουν τη δυνατότητα εφαρμογής κάποιου στους υπολογιστές του σπιτιού. Κατάλογος τέτοιων λογισμικών δίνεται στη διεύθυνση http://internet-filter-review.toptenreviews.com

Ευχαριστώ που με ακούσατε …