Παράγοντες επιλογής επαγγέλματος και ορθά κριτήρια Άρθρο στην «Επιθεώρηση Εργασίας» (790 λέξεις)
Πρόλογος Διαχρονικά αλλά και στις παρούσες συνθήκες, η επιλογή επαγγέλματος αποτελεί βασικό ζήτημα που απασχολεί τους νέους της χώρας {μας}. Πολλοί, μάλιστα, υποστηρίζουν ότι αυτή η διαδικασία είναι η πλέον κρίσιμη για τη ζωή τους στη νεανική ηλικία τους. Ωστόσο, είναι σαφές ότι συχνά οι νέοι επηρεάζονται από συγκεκριμένους παράγοντες προς εσφαλμένες επιλογές. Είναι, λοιπόν, κρίσιμο να διερευνηθούν αυτοί οι παράγοντες και η καθοριστική επίδρασή τους, καθώς και να προταθούν εναλλακτικά κριτήρια επιλογής σταδιοδρομίας ώστε να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη από την ορθή επιλογή εργασίας τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. [90 λέξεις]
Κύριο Μέρος §1 Αρχικά, μπορεί κάποιος να επισημάνει τον καθοριστικό ρόλο της οικογένειας στην επιλογή επαγγέλματος εκ μέρους των νέων. Το οικογενειακό περιβάλλον επηρεάζει καθοριστικά την επιλογή επαγγέλματος με τους εξής τρόπους. Διαμορφώνει σύστημα/πλαίσιο αξιών και προτύπων, μέσα στο οποίο αναπτύσσεται και διαπλάθεται η προσωπικότητα των νέων. {Άλλωστε, η οικογένεια αποτελεί βασικό κοινωνικό θεσμό με παιδευτικές και κοινωνικοποιητικές λειτουργίες, επομένως είναι αυτονόητο ότι δημιουργεί το σαφές πλαίσιο αξιών που χρειάζεται κάθε έφηβος ως άξονα ζωής και δράσης}. Επίσης, η οικογένεια μεταβιβάζει ανεκπλήρωτες φιλοδοξίες, καθ’ όσον τα ώριμα μέλη της πιέζουν τα νεότερα να ακολουθήσουν σταδιοδρομία την οποία ονειρεύονταν εκείνα αλλά δεν το επέτυχαν. Τέλος, αναπαράγει ιδιότυπο «κοινωνικό μιμητισμό», δηλαδή προάγει τον ανταγωνισμό μεταξύ συγγενών, φίλων κ.τ.ό. σχετικά με τη σταδιοδρομία των παιδιών . Όλα αυτά ενίοτε παρωθούν τους νέους σε επιλογές ασύμβατες προς τις προδιαγραφές/την ιδιοσυγκρασία τους, και γι’ αυτό εσφαλμένες. [130-135 λέξεις]
Κύριο Μέρος § 2 Από την άλλη πλευρά, η κοινωνία συντελεί αποφασιστικά στον τρόπο με τον οποίο οι νέοι επιλέγουν τη σταδιοδρομία τους. Οριοθετεί σε μεγάλο βαθμό τις επιλογές των νέων ως προς τον τομέα αυτόν, μέσω στερεοτύπων που επιβάλλει, π.χ. μέσω της διαμόρφωσης στερεοτύπων-προκαθορισμένων αντιλήψεων για τα χειρωνακτικά επαγγέλματα, τα οποία παρουσιάζονται ως «κατώτερα» και μέσω του προτύπου ζωής που προβάλλει, με άξονες τον καταναλωτισμό, τον ωφελιμισμό και τον ατομικισμό. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο κοινωνικής λειτουργίας, διάφοροι συλλογικοί φορείς, όπως τα ΜΜΕ, προβάλλουν συγκεκριμένες προτεραιότητες στη διαμόρφωση της ζωής των ανθρώπων, οι οποίες στοιχούν/κατευθύνονται στην πορεία των προαναφερθέντων παραγόντων. Επομένως, διαμορφώνεται ένα πλαίσιο αναφοράς, εξ αιτίας του οποίου οι νέοι επιλέγουν επάγγελμα με βάση μόνο τις υλικές, ιδιοτελείς, στενά ατομικές ανάγκες τους. [120 λέξεις]
Κύριο Μέρος § 3 Επιπλέον, συγκυρίες και περιστάσεις, όπως η οικονομική κρίση (περίπτωση Ελλάδας 2010-2013) ή η οικονομική ανάπτυξη (περίπτωση Ελλάδας 2002-2009) μπορούν να ωθήσουν τους νέους στην επιλογή σταδιοδρομίας. Για παράδειγμα, στην πρώτη περίοδο οι νέοι αναζητούν εργασία άμεσης αποκατάστασης, με έμφαση στην πρακτική εφαρμογή και στις χρηματικές απολαβές, ενώ στη δεύτερη περίοδο πολλοί παρέτειναν επί μακρόν τις σπουδές τους, ή αναζητούσαν ευκαιρίες στον τομέα των ΜΜΕ και σε άλλους τομείς που τότε αναπτύσσονταν ραγδαία. Έτσι, φαίνεται καθαρά ότι και ο παράγοντας «ιστορική συγκυρία» επηρεάζει καίρια τους νέους στην επιλογή επαγγέλματος. [90 λέξεις]
Κύριο Μέρος §4 Ως εκ τούτων, με βάση τα προηγούμενα, τα κύρια κριτήρια, με τα οποία οι νέοι επιλέγουν επάγγελμα, είναι οι οικονομικές απολαβές, το κοινωνικό γόητρο και η κοινωνική καταξίωση, οι προσωπικές φιλοδοξίες, και η αίσθηση αυτοεκπλήρωσης και ατομικής επιτυχίας. Όλα αυτά δεν είναι αυτονοήτως αρνητικά, εκτός εάν επιδιώκονται μονομερώς και αποκλειστικώς, οπότε ενίοτε/συχνά αντίκεινται στα προσωπικά χαρακτηριστικά του νέου, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα προσαρμογής του στην αγορά εργασίας και στην κοινωνική πραγματικότητα ευρύτερα. Τούτα, με τη σειρά τους, επιφέρουν αποτυχία στην άσκηση του επαγγέλματος, κρίση ταυτότητας και προσωπική υποβάθμιση. Είναι, λοιπόν, αποφασιστικής σημασίας η ορθή επιλογή επαγγέλματος για κάθε νέο. [100 λέξεις]
Κύριο Μέρος § 5 Για αυτόν τον λόγο είναι επιτακτική ανάγκη οι νέοι να επιλέγουν το επάγγελμα που θα ακολουθήσουν με βάση και άλλα κριτήρια, τα οποία ενδέχεται να προσφέρουν αποτελεσματικότερη ένταξη στην αγορά εργασίας κατά το ότι είναι περισσότερο εξατομικευμένα και επομένως λειτουργικά. Ένα τέτοιο κριτήριο μπορεί να είναι η προσωπική ικανοποίηση που δύναται κάποιος να αποκομίσει από την άσκηση του επαγγέλματός του, στοιχείο το οποίο συνδέεται άρρηκτα με τις ατομικές κλίσεις, τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες που διαθέτει. * Επίσης, σημαντικό ρόλο πρέπει να διαδραματίζουν οι δυνατότητες επιτυχούς τελέσεως του επαγγέλματος εκ μέρους του νέου, κριτήριο το οποίο σχετίζεται με τα στενώς ατομικά χαρακτηριστικά του και με τις δυνατότητες απορρόφησης εργατικού δυναμικού από την αγορά εργασίας. Επιπλέον, η ανέλιξη στη σταδιοδρομία, δηλαδή η άνοδος σε αξιώματα, η διεύρυνση του γνωστικού πεδίου, ο εμπλουτισμός των εφοδίων και τα παρόμοια είναι στοιχεία θετικά, όπως, τέλος, και η αίσθηση προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο. Στο σημείο αυτό πρέπει να υπογραμμιστεί ότι και αυτά τα κριτήρια, εάν λαμβάνονται υπόψη μονομερώς, δεν αρκούν για την ανάπτυξη ολοκληρωμένου επαγγελματικού προφίλ εκ μέρους των νέων. [175 λέξεις]
Επίλογος Όπως προκύπτει από τα προαναφερθέντα, η διαδικασία επιλογής επαγγέλματος από τους νέους συνιστά κρίσιμη φάση της πορείας κοινωνικοποίησής τους, με πάρα πολλές δυσκολίες και κινδύνους σε όλες τις παραμέτρους της. Η ανάλυση που προηγήθηκε στόχο είχε να αναδείξει τους παράγοντες που επηρεάζουν όχι πάντοτε θετικά αυτήν την πολυσύνθετη διαδικασία αλλά και τη διερεύνηση εναλλακτικών κριτηρίων ορθότερης προσέγγισης του ζητήματος. Είναι χρέος ατομικό αλλά και συλλογικό η αποτελεσματική ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας, ειδικά σε κρίσιμες περιόδους, όπως η σημερινή. [80 λέξεις]