Δίκτυα μεταφοράς-διάθεσης Αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Ισχύς και ενέργεια 1 kW = 1 kilowatt = 1,000 Watts = Power 1 kW will power ten 100-Watt lights. 1 kW will burn out one 100-Watt light in a flash. 1 kWh = 1 kilowatt-hour = Energy 1 kWh will power ten 100-Watt lights for 1 hour. 1 kWh will power one 100-Watt light for 10 hours. 1 MW = 1 megawatt = 1,000 kW 1 GW = 1 gigawatt = 1,000 MW ( 1 mW = 1 / 1000 Watts )

Δίκτυα Ηλεκτρικής Ενέργειας Electric power flows through the space around the power lines in an electromagnetic field. This field rotates 60 times per second like the rotating steel shaft which carries power from your car’s engine to it’s wheels—but it is much stronger. All generators are connected to this rotating field and rotate exactly together even when 1000’s of km apart. A connected generator cannot be stopped without breaking it. (To stop, first disconnect.) The AC network is one giant machine connecting every power plant to every home.

Βασικοί όροι οικονομικών Αγορά - ένα σύνολο κανονισμών μέσω των οποίων οι αγοραστές και οι πωλητές έρχονται σε επαφή για να ανταλλάξουν αγαθά ή υπηρεσίες. Ζήτηση - η ποσότητα ενός αγαθού που επιθυμούν να αγοράσουν οι αγοραστές σε κάθε δεδομένη τιμή. Προσφορά - η ποσότητα ενός αγαθού που επιθυμούν να πωλήσουν οι πωλητές σε κάθε δεδομένη τιμή. Ισορροπία - η τιμή για την οποία η ζητούμενη ποσότητα ισούται με την προσφερόμενη ποσότητα. Πηγή για επόμενα slides: Begg, D., et al, Εισαγωγή στην Οικονομική, Κριτική, 2007

Η καμπύλη ζήτησης δείχνει τη σχέση τιμής και ζητούμενης ποσότητας όταν οι υπόλοιποι παράγοντες είναι σταθεροί Στους υπόλοιπους παράγοντες περιλαμβάνονται: - η τιμή συναφών αναγκών - το εισόδημα των καταναλωτών - οι προτιμήσεις των καταναλωτών Αλλαγές σε αυτούς τους παράγοντες μεταβάλλουν τη θέση της καμπύλης ζήτησης Τιμή D Ποσότητα

Η καμπύλη προσφοράς δείχνει τη σχέση τιμής και προσφερόμενης ποσότητας όταν οι υπόλοιποι παράγοντες είναι σταθεροί Στους υπόλοιπους παράγοντες συμπεριλαμβάνονται: - η τεχνολογία - το κόστος των εισροών - οι κυβερνητικές ρυθμίσεις Αλλαγές σε αυτούς τους παράγοντες μεταβάλλουν τη θέση της καμπύλης προσφοράς. S Τιμή Ποσότητα

Ισορροπία στην αγορά (1) Η αγορά ισορροπεί στο σημείο E0 όπου η ζητούμενη ποσότητα ισούται με την προσφερόμενη ποσότητα, - με τιμή P0 και ποσότητα Q0. D0 S Τιμή Q0 P0 E0  Ποσότητα

Ισορροπία και ανισορροπία στην αγορά Αν η τιμή είναι μικρότερη του P0 έχουμε υπερβάλλουσα ζήτηση - οι καταναλωτές επιθυμούν να αγοράσουν μεγαλύτερη ποσότητα από αυτήν που επιθυμούν να προσφέρουν οι παραγωγοί. Αν η τιμή είναι μεγαλύτερη του P0 έχουμε υπερβάλλουσα προσφορά. - οι παραγωγοί επιθυμούν να προσφέρουν μεγαλύτερη ποσότητα από αυτήν που επιθυμούν να αγοράσουν οι καταναλωτές. P1  Υπερβάλλουσα προσφορά D Τιμή E  P2  Υπερβάλλουσα ζήτηση S D Q0 Ποσότητα

Μια μεταβολή στη ζήτηση Αν η τιμή ενός υποκατάστατου αγαθού μειωθεί... …θα ζητείται μικρότερη ποσότητα για κάθε δεδομένη τιμή. Η καμπύλη ζήτησης θα μετατοπιστεί από τη θέση D0D0 στη θέση D1D1. Αν η τιμή παρέμενε στο P1 θα υπήρχε υπερβάλλουσα προσφορά. Άρα η αγορά θα μετακινηθεί στη νέα ισορροπία στο σημείο Ε1. D0 Τιμή S D1 Q1 P1 E0 Q0 P0 E1 S Ποσότητα

Μια μεταβολή στην προσφορά S1 Έστω ότι οι ρυθμίσεις ασφαλείας γίνονται πιο αυστηρές με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους για τους παραγωγούς. Η καμπύλη προσφοράς θα μετατοπιστεί στη θέση S1S1. Αν η τιμή παρέμενε στο P0 θα υπήρχε υπερβάλλουσα ζήτηση. Άρα η αγορά θα μετακινηθεί στη νέα ισορροπία στο σημείο Ε2. S0 D Τιμή Q1 P1 E2 P0 E0 D Q0 Ποσότητα

Δύο τρόποι αύξησης της ζήτησης (1) (1) Κίνηση κατά μήκος της καμπύλης ζήτησης από το Α στο Β. Αντανακλά την αντίδραση των καταναλωτών σε μια μεταβολή της τιμής. Θα μπορούσε να είναι η συνέπεια μιας μετατόπισης της καμπύλης προσφοράς. Τιμή A P0 B P1 Q1 D Q0 Ποσότητα

Δύο τρόποι αύξησης της ζήτησης (2) (2) Μετατόπιση της καμπύλης ζήτησης από τη θέση D0 στη θέση D1. Οδηγεί σε αύξηση της ζήτησης για κάθε δεδομένη τιμή. Για τιμή P0 η ζητούμενη ποσότητα αυξάνεται από Q0 σε Q2. Για τιμή P1 η ζητούμενη ποσότητα αυξάνεται από Q1 σε Q3. Τιμή C D1 F Q2 Q3 P0 A P1 B D0 Q0 Q1 Ποσότητα

Μια αγορά σε ανισορροπία Έστω ότι η καμπύλη προσφοράς μετατοπίζεται στη θέση SS λόγω μιας καταστροφικής σοδειάς. Η κυβέρνηση μπορεί να προσπαθήσει να προστατεύσει τους φτωχούς θέτοντας ως ανώτατη τιμή την P1... ...η οποία είναι χαμηλότερη της P0 που είναι η τιμή ισορροπίας. Το αποτέλεσμα είναι η ύπαρξη υπερβάλλουσας ζήτησης. Η υπερβάλλουσα ζήτηση που προκύπτει καθιστά απαραίτητη την ύπαρξη ενός συστήματος ποσοστώσεων. Τιμή S D P2 E P0 A B P1 Υπερβάλλουσα ζήτηση D S QS Q0 QD Ποσότητα

Μεταβολές τιμών και ποσοτήτων Στην πράξη, δεν μπορούμε να σχεδιάσουμε τις εκ των προτέρων καμπύλες ζήτησης και προσφοράς. Γι αυτό χρησιμοποιούμε ιστορικά στοιχεία και υποθέτουμε ότι οι παρατηρούμενες τιμές είναι τιμές ισορροπίας. Εφόσον οι υπόλοιποι παράγοντες σπάνια είναι σταθεροί, η ερευνητική δουλειά είναι απαραίτητη. Σε αυτό το σημείο, η θεωρία μας είναι χρήσιμη.

Τι, πώς και για ποιον Η αγορά - αποφασίζει ποια ποσότητα ενός αγαθού θα πρέπει να παραχθεί βρίσκοντας την τιμή που εξισώνει τη ζητούμενη με την προσφερόμενη ποσότητα. - μας λέει για ποιους παράγονται τα αγαθά, δηλαδή για τους καταναλωτές αυτούς που είναι διατεθειμένοι να καταβάλουν την τιμή ισορροπίας. - καθορίζει ποια αγαθά θα παραχθούν, καθώς μπορεί να υπάρχουν αγαθά για τα οποία κανένας καταναλωτής δεν είναι διατεθειμένος να πληρώσει την τιμή στην οποία οι επιχειρήσεις θα ήταν διατεθειμένες να τα προσφέρουν.

Typical electricity market Demand Supply Old GTs Market clearing price System MC GT “scarcity rent” “inframarginal rent” Covers FC CC coal nuclear Q

Some basic economics for electricity Assume competitive supply and competitive demand curves. P P Supply Supply Demand Demand 18 € 9 € 10 € Q Q Competitive price = 9 €. MC = 9 € MV = 9 € Competitive price = 18 €. Marginal value = 18 €. The marginal cost is ambiguous, but: 10 € < MC < infinity. Many say that competitive price > MC. This is false.

Reality - simpler It’s simple to think the supply curve is absolutely vertical, but this makes the math more difficult because MC goes to infinity with an infinitesimal change of output. In reality, MC goes from low (~30 €) to infinity with about a 3% change in output. There is no discontinuity. The math is simple and ordinary. High MC = probability of breakdown × the cost of a breakdown. P Supply Demand Not vertical 18 € 10 € Q Competitive price = 18 €. Marginal value = 18 €. Marginal cost = 18 €. No ambiguity!

A dangerous confusion If there is no market power, P = MC. If P = MC, peakers cannot cover FC. This proves “We need market power.” Some market power is good. When the price is high, it is impossible to tell if it is from good market power or bad market power. To find bad market power, you must watch profits for years. It’s bad to watch profits—they are private. Looking for market power is a bad idea.

The truth about market power In a well-designed market No market power is needed (none, zero). Market power is bad. The perfectly competitive price can cover all FC. Every market has some market power. A little market power does little harm. Don’t worry about a little, but don’t encourage it. Monitor the market for significant market power.

Η ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιμή ...μετράει την ευαισθησία της ζητούμενης ποσότητας ενός αγαθού σε μια μεταβολή της τιμής του. Ορίζεται ως: ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας ποσοστιαία μεταβολή της τιμής

Ελαστική ζήτηση Η ζήτηση είναι ΕΛΑΣΤΙΚΗ - όταν η ελαστικότητα (σε απόλυτη τιμή) είναι μεγαλύτερη της μονάδας. - δηλαδή όταν η ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας είναι μεγαλύτερη από την ποσοστιαία μεταβολή της τιμής. Αν, π.χ., η ζητούμενη ποσότητα μειωθεί κατά 7% ως αποτέλεσμα μιας αύξησης της τιμής κατά 5%, η ελαστικότητα ισούται με -7/5 = -1,4

Ανελαστική ζήτηση Η ζήτηση είναι ΑΝΕΛΑΣΤΙΚΗ - όταν η ελαστικότητα (σε απόλυτη τιμή) βρίσκεται μεταξύ του μηδενός και της μονάδας. - δηλαδή όταν η ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας είναι μικρότερη από την ποσοστιαία μεταβολή της τιμής. Αν, π.χ., η ζητούμενη ποσότητα μειωθεί κατά 3,5% ως αποτέλεσμα μιας αύξησης της τιμής κατά 5%, η ελαστικότητα ισούται με -3,5/5 = -0,7

Ζήτηση μοναδιαίας ελαστικότητας Η ζήτηση είναι ΜΟΝΑΔΙΑΙΑΣ ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ - όταν η ελαστικότητα (σε απόλυτη τιμή) είναι ίση με τη μονάδα. - δηλαδή όταν η ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας είναι ίση με την ποσοστιαία μεταβολή της τιμής. Αν, π.χ., η ζητούμενη ποσότητα μειωθεί κατά 5% ως αποτέλεσμα μιας αύξησης της τιμής κατά 5%, η ελαστικότητα ισούται με -5/5 = -1

Ελαστικότητα ως προς την τιμή για μια γραμμική καμπύλη ζήτησης Η ελαστικότητα ως προς την τιμή μεταβάλλεται κατά μήκος μιας γραμμικής καμπύλης ζήτησης. D Μοναδιαίας ελαστικότητας Ελαστική Ανελαστική Ποσότητα Τιμή 

Τι προσδιορίζει την ελαστικότητα ως προς την τιμή; Η ευκολία με την οποία οι καταναλωτές μπορούν να υποκαταστήσουν ένα αγαθό με κάποιο άλλο. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: - οι καταναλωτές μπορούν να υποκαταστήσουν εύκολα μια μάρκα απορρυπαντικού με κάποια άλλη αν η τιμή της πρώτης αυξηθεί. - άρα αναμένουμε ότι η ζήτηση θα είναι ελαστική. - αλλά αν αυξηθεί η τιμή όλων των απορρυπαντικών, ο καταναλωτής δεν θα μπορεί κάνει υποκατάσταση. - άρα, σε αυτήν την περίπτωση, αναμένουμε ότι η ζήτηση θα είναι ανελαστική.

Η ελαστικότητα είναι μεγαλύτερη μακροπρόθεσμα Στη βραχυχρόνια περίοδο, οι καταναλωτές ίσως να μην είναι σε θέση (ή να μην είναι έτοιμοι) να προσαρμόσουν τις δαπάνες τους. Αν οι μεταβολές των τιμών διατηρηθούν, είναι πιο πιθανό να προσαρμόσουν οι καταναλωτές τη συμπεριφορά τους. Άρα, η ζήτηση τείνει να είναι - περισσότερο ελαστική στη μακροχρόνια περίοδο, - αλλά σχετικά ανελαστική στη βραχυχρόνια περίοδο.

Ελαστικότητα και έσοδα Όταν η τιμή μεταβάλλεται, το τελικό αποτέλεσμα στα συνολικά έσοδα (ΣΕ) μιας επιχείρησης θα εξαρτηθεί από την ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή. Αύξηση τιμής Μείωση τιμής Ελαστική ζήτηση Μείωση ΣΕ Αύξηση ΣΕ Ζήτηση μοναδιαίας ελαστικότητας Τα ΣΕ δεν μεταβάλλονται Ανελαστική

Ελαστικότητα και μειώσεις της τιμής D Μοναδιαία ελαστικότητα Ελαστική Ανελαστική Ποσότητα Τιμή  Μείωση της τιμής: αν η ζήτηση είναι ελαστική, τα έσοδα από τις νέες πωλήσεις θα υπερκεράσουν τη μείωση των εσόδων από τις υπάρχουσες πωλήσεις και τα συνολικά έσοδα θα αυξηθούν. Αν η ζήτηση είναι ανελαστική, τα έσοδα από τις νέες πωλήσεις θα είναι λιγότερα από τη μείωση των εσόδων από τις υπάρχουσες πωλήσεις και τα συνολικά έσοδα θα μειωθούν. Ποσότητα Συνολικά Έσοδα (+)ΣΕ< (-)ΣΕ

Ελαστικότητα και εισιτήρια του μετρό Πώς θα πρέπει να μεταβληθεί η τιμή των εισιτηρίων του μετρό έτσι ώστε να αυξηθούν τα έσοδα; Οι επιβάτες μπορούν να χρησιμοποιήσουν λεωφορεία, ταξί, αυτοκίνητα κλπ. - άρα η ζήτηση μπορεί να είναι ελαστική (π.χ. -1,4) - οπότε η αύξηση στην τιμή των εισιτηρίων θα μειώσει τη ζητούμενη ποσότητα διαδρομών, καθώς και τη συνολική δαπάνη. Αν οι επιβάτες δεν έχουν εναλλακτικές επιλογές, - η ζήτηση μπορεί να είναι ανελαστική (π.χ. -0,7) - οπότε η αύξηση στην τιμή των εισιτηρίων θα έχει μικρότερη επίδραση στη ζητούμενη ποσότητα διαδρομών - και τα έσοδα θα αυξηθούν.

Η σταυρωτή ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή Η σταυρωτή ελαστικότητα ζήτησης του αγαθού i ως προς την τιμή του αγαθού j ορίζεται ως: ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας του αγαθού I ποσοστιαία μεταβολή της τιμής του αγαθού j Η ποσότητα αυτή μπορεί να είναι θετική ή αρνητική. Η σταυρωτή ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή είναι συνήθως αρνητική όταν τα δύο αγαθά είναι υποκατάστατα, όπως τσάι και καφές. Η σταυρωτή ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή είναι συνήθως θετική όταν τα δύο αγαθά είναι συμπληρωματικά, όπως τσάι και γάλα.

Ελαστικότητες στο Ην. Βασίλειο Ως αποτέλεσμα μιας μετα- βολής της τιμής κατά 1% Ποσοστιαία μεταβολή στη ζητούμενη ποσότητα Τρόφιμα Ρούχα Συγκοινωνίες 0.1 Τρόφιμα –0.4 –0.5 Ρούχα και υποδήματα 0.1 –0.1 Συγκοινωνίες και επικοινωνίες 0.3 –0.1

Η ελαστικότητα ζήτησης ως προς το εισόδημα Η ελαστικότητα ζήτησης ως προς το εισόδημα μετράει την ευαισθησία της ζητούμενης ποσότητας σε μεταβολές του εισοδήματος: ποσοστιαία μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας του αγαθού ποσοστιαία μεταβολή του εισοδήματος του καταναλωτή Η εισοδηματική ελαστικότητα μπορεί να είναι θετική ή αρνητική.

Κανονικά και κατώτερα αγαθά ΕΝΑ ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΑΓΑΘΟ έχει θετική εισοδηματική ελαστικότητα ζήτησης. - μια αύξηση στο εισόδημα οδηγεί σε αύξηση της ζητούμενης ποσότητας, π.χ. γαλακτοκομικά προϊόντα. ΕΝΑ ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΑΓΑΘΟ έχει αρνητική εισοδηματική ελαστικότητα ζήτησης. - μια αύξηση στο εισόδημα οδηγεί σε μείωση της ζητούμενης ποσότητας, π.χ. το κάρβουνο. ΕΝΑ ΑΓΑΘΟ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ έχει εισοδηματική ελαστικότητα ζήτησης μεγαλύτερη της μονάδας. - π.χ. κρασί.

Εισόδημα και η καμπύλη ζήτησης Για μια αύξηση του εισοδήματος Ποσότητα Τιμή D0 ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΑΓΑΘΟ ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΑΓΑΘΟ D1 Η καμπύλη ζήτησης μετατοπίζεται προς τα δεξια. D1 Η καμπύλη ζήτησης μετατοπίζεται προς τα αριστερα.