ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ GRAM ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΚΟΚΚΩΝ Ομιλητής: ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΡΑΜΠΟΥΡΝΙΔΗΣ Ειδικευόμενος βιοπαθολόγος ΝΕΠΘ Συντονίστρια: Δρ. ΑΘΗΝΑ ΚΑΝΣΟΥΖΙΔΟΥ
ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΟΣ
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ Χαρακτηριστικά συμπτώματα (πετεχειώδες ή αιμορραγικό εξάνθημα) Δείκτες φλεγμονής Παθολογικά ευρύματα κατά την εξέταση του ΕΝΥ Άμεσο παρασκεύασμα του ιζήματος του ΕΝΥ και του υλικού των πετεχειών Καλλιέργεια του ΕΝΥ, του ρινοφαρυγγικού επιχρίσματος ή και του αίματος Αναζήτηση των αντιγόνων του μηνιγγιτιδόκοκκου Αναζήτηση αντισωμάτων IgM και IgG στον ορό PCR στο ΕΝΥ ή στο αίμα
ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΙΜΑΤΟΣ Γενική αίματος (αύξηση αριθμού λευκών αιμοσφαιρίων με πολυμορφοπυρηνικό τύπο) Χαμηλός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων του αίματος <3.000/μl είναι ενδεικτικό σοβαρής νόσου και κακής έκβασης ΤΚΕ (αυξημένη) CRP (αυξημένη)
ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΟΚΟΚΚΟΥ ΕΝΥ Αίμα Ρινοφαρυγγικό επίχρισμα Υλικό από δερματική βλάβη (πετέχειες) Στα παραπάνω δείγματα γίνεται άμεση ανίχνευση του μικροβίου και καλλιέργεια για την απομόνωση του
ΛΗΨΗ ΤΟΥ ENY Η λήψη πρέπει να γίνεται πριν αρχίσει η χορήγηση αντιβιοτικών Οσφυονωτιαία παρακέντηση 2-3 αποστειρωμένα σωληνάρια Μια ποσότητα σε σωληνάριο που περιέχει θρεπτικό ζωμό Η εξέταση πρέπει να γίνει αμέσως ή το πολύ σε δύο ώρες Εάν χρειαστεί ένα σωληνάριο διατηρείται στο ψυγείο για κυτταρολογική εξέταση και ένα άλλο στον κλίβανο
Χαμηλός αριθμός λευκοκυττάρων σε ποσοστό 10% στα νεογνά ΓΕΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΝΥ Αυξημένος αριθμός κυττάρων με πολυμορφοπυρηνικό τύπο (>5.106 πολυμορφοπύρηνα/l) Χαμηλός αριθμός λευκοκυττάρων σε ποσοστό 10% στα νεογνά Αυξημένη πρωτεΐνη (>60mg/dl) Το λεύκωμα στο ΕΝΥ μπορεί να είναι και μέσα στα φυσιολογικά πλαίσια (αρχικά στάδια μηνιγγίτιδας σε ποσοστό 20%) Ελαττωμένη γλυκόζη ή γλυκόζη <40% της γλυκόζης του αίματος
ΑΜΕΣΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑ ΙΖΗΜΑΤΟΣ ΕΝΥ ΧΡΩΣΗ GRAM Κυτταροφυγοκέντρηση 1200 στροφές 5-10΄ Φυγοκέντρηση στις 3500 στροφές 20΄ Παρασκεύασμα από το ίζημα του ΕΝΥ. Στην περίπτωση αυτή είναι καλό να εφαρμόσουμε την τεχνική της «παχείας σταγόνας» Σε θετικό άμεσο δίνεται αμέσως το αποτέλεσμα στην κλινική με περιγραφικούς όρους, π.χ. Gram αρνητικός διπλόκοκκος
ΑΜΕΣΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑ ΕΝΥ - ΧΡΩΣΗ GRAM Το έλυτρο εμφανίζεται ως ευδιάκριτη άλως Ευαισθησία 75% Η ευαισθησία εξαρτάται από τη συγκέντρωση των μικροβίων στο ΕΝΥ και από την προηγούμενη λήψη αντιβιοτικών Στο αίμα σε ασθενείς με κεραυνοβόλο μηνιγγιτιδοκοκκαιμία
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΝΥ Το ίζημα του ΕΝΥ καλλιεργείται στα κατάλληλα θρεπτικά υλικά Από την ανάπτυξη ακολουθεί ταυτοποίηση Αντιβιόγραμμα
ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ ΣΤΟ ΕΝΥ Η ευαισθησία της μεθόδου με latex είναι 61,7% Σε περιπτώσεις μηνιγγίτιδας με αρνητικό άμεσο και αρνητική καλλιέργεια μπορεί να προσφέρει βοήθεια σε 5-9% των περιπτώσεων Ανιχνεύονται πολυσακχαρίτες ειδικοί για τις συχνότερες οροομάδες (A, B, C) Το αντιγόνο οροομάδας Β είναι λιγότερο αντιγονικό Ίδιο με το αντιγόνο πολυσακχαρίτη της E.coli Διάγνωση της μηνιγγίτιδας E.coli στα νεογνά
ΑΙΜΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ Επί πυρετού και πριν χορηγηθούν αντιβιοτικά Επί πυρετού και πριν χορηγηθούν αντιβιοτικά Στα παιδιά καλλιεργούνται 1-3 ml αίματος Στους μεγάλους καλλιεργούνται 5-10 ml αίματος Για την καλλιέργεια αίματος συνήθως χρησιμοποιούνται αυτόματα μηχανήματα (BACTEC)
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΡΙΝΟΦΑΡΥΓΓΙΚΟΥ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑΤΟΣ Από τον ίδιο τον ασθενή, όταν χορηγούνται αντιβιοτικά και οι καλλιέργειες του ΕΝΥ και του αίματος είναι αρνητικές Από τα μέλη του στενού οικογενειακού και φιλικού περιβάλλοντος
ΛΗΨΗ ΡΙΝΟΦΑΡΥΓΓΙΚΟΥ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑΤΟΣ Λεπτός ρινοφαρυγγικός στυλεός (αλγινικό ασβέστιο) Λαμβάνεται δείγμα από τον οπισθοφάρυγγα Τοποθετείται σε κατάλληλο υλικό μεταφοράς Stuart ή Amies
ΥΛΙΚΟ ΑΠΟ ΔΕΡΜΑΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΑΜΕΣΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑ ΥΛΙΚΟ ΑΠΟ ΔΕΡΜΑΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΑΜΕΣΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑ Λήψη δείγματος με απόξεση από τις πετέχειες Ένεση και αναρρόφηση με σύριγγα ινσουλίνης μιας μικρής ποσότητας αποστειρωμένου φυσιολογικού ορού στο χείλος της αλλοίωσης Το δείγμα πρέπει να τοποθετείται σε αποστειρωμένο δοχείο Χρώση Gram Η εξέταση δεν επηρεάζεται από προηγηθείσα λήψη αντιβιοτικού
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ - ELISA Αναζήτηση IgM και IgG στον ορό Aύξηση του τίτλου σε δύο δείγματα ή αύξηση των IgM σε ένα δείγμα Τα αντιγόνα είναι είτε πρωτεΐνες της εξωτερικής μεμβράνης, είτε ο πολυσακχαρίτης ο ειδικός της οροομάδας Aνιχνεύονται αντισώματα τουλάχιστον 14 ημέρες μετά την εμφάνιση της νόσου Δεν προσφέρουν σημαντική βοήθεια στην έγκαιρη διάγνωση
ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Αναζήτηση του μηνιγγιτιδόκοκκου στο ΕΝΥ ή στο αίμα Αναζήτηση του μηνιγγιτιδόκοκκου στο ΕΝΥ ή στο αίμα Ιδιαίτερα στους ασθενείς που έχουν αρνητικές καλλιέργειες Ιδιαίτερα χρήσιμη όταν στον ασθενή έχουν χορηγηθεί αντιβιοτικά και στις περιπτώσεις που αντενδείκνυται να γίνει ΟΝΠ Η ευαισθησία της real time PCR αγγίζει το 87%, ενώ η ειδικότητα το 96%. Στην περίπτωση της multiplex PCR η ευαισθησία φτάνει το 93,9%
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Η έγκαιρη έναρξη της θεραπείας έχει ως αποτέλεσμα καλύτερη έκβαση της νόσου και μικρότερη θνητότητα Γίνεται μόνο αναπνευστική απομόνωση έως 24 ώρες μετά την έναρξη της θεραπείας Αντιβιοτικό εκλογής είναι η κρυσταλλική πενικιλλίνη G Αν δεν υπάρχει ανταπόκριση η πενικιλλίνη πρέπει να αντικαθίσταται με κεφτριαξόνη ή κεφοταξίμη Η διάρκεια θεραπείας είναι 7 ημέρες Όταν η θεραπεία του ασθενούς γίνεται με πενικιλλίνη, μετά το πέρας της θεραπείας και πριν την επιστροφή του ασθενούς στο σπίτι χορηγείται ριφαμπικίνη
ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ Η αντοχή στην πενικιλλίνη και τις κεφαλοσπορίνες μπορεί να οφείλεται: Στη σύνθεση τροποποιημένων PBP2, PBP3 (χρωμοσωματική) Στην παραγωγή β-λακταμάσης (πλασμιδιακή)
ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ Στη χώρα μας δεν υπάρχουν δεδομένα αντοχής του μηνιγγιτιδόκοκκου στην πενικιλλίνη Στην Ευρώπη η συχνότητα των στελεχών με «ενδιάμεση αντοχή» στην πενικιλλίνη έχει αυξηθεί σε πολλές χώρες
ΧΗΜΕΙΟΠΡΟΦΥΛΑΞΗ Ο κίνδυνος νόσησης είναι μεγαλύτερος στα άτομα που έρχονται σε επαφή με ασθενείς την πρώτη βδομάδα από την έναρξη της νόσου Σε τρέχουσα βάση συνιστώνται για χημειοπροφύλαξη : Ριφαμπικίνη Σιπροφλοξασίνη Κεφτριαξόνη (ασφαλής στην εγκυμοσύνη)
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΜΒΟΛΙΩΝ Πολυσακχαριδικά Συζευγμένα Διδύναμο (A, C) Βραχεία προστασία σε ποσοστό 85-100% σε μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες Δεν παρέχει προστασία σε παιδιά <2 ετών Τετραδύναμο (A, C, Y, W135) Εμβόλιο κατά της οροομάδας C Τετραδύναμο συζευγμένο εμβόλιο (A, C, Y, W135)
ΤΕΤΡΑΔΥΝΑΜΟ ΠΟΛΥΣΑΚΧΑΡΙΔΙΚΟ ΕΜΒΟΛΙΟ Κυκλοφορεί με ένδειξη χορήγησης σε παιδιά >2 ετών Η διάρκεια της ανοσίας φαίνεται ότι είναι τουλάχιστον 3 έτη σε παιδιά >4 ετών και 2-3 έτη σε παιδιά <4 ετών
ΣΥΖΕΥΓΜΕΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑ Η ανοσολογική απάντηση επιτυγχάνεται μέσω Τ-κυτταρικής ανοσίας, λόγω της σύζευξης του πολυσακχαρίτη με μια πρωτεΐνη φορέα Ενισχυμένη ανοσολογική απάντηση στα βρέφη και παρατεταμένη διάρκεια προστασίας
ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΟΡΟΟΜΑΔΑΣ C ΣΥΖΕΥΓΜΕΝΑ ΕΜΒΟΛΙΑ ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΟΡΟΟΜΑΔΑΣ C ΤΕΤΡΑΔΥΝΑΜΟ ΕΜΒΟΛΙΟ Πολυσακχαρίτες μηνιγγιτιδοκόκκου οροομάδας C συζευγμένοι με μια πρωτεΐνη φορέα και φωσφορικό αργίλιο Από το 2005 στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού Δύο δόσεις στο πρώτο έτος της ζωής και ακολουθεί μία επαναληπτική δόση στο δεύτερο έτος Ενδείκνυται για την ενεργή ανοσοποίηση εφήβων και ενηλίκων που διατρέχουν κίνδυνο έκθεσης στις οροομάδες A, C, W135 και Y
ΕΜΒΟΛΙΟ ΕΝΑΝΤΙ ΟΡΟΟΜΑΔΑΣ B Mείγμα 3 πρωτεϊνών (σταθερές στα στελέχη σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές): NHBA (Neisserial Heparin Binding Antigen), fHbp (factor H binding protein), NadA (Neisseria adhesin A) Αναπτύχθηκε με βάση την αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος Αναμένεται να είναι διαθέσιμο στην Ελλάδα μέσα στο 2013
ΓΟΝΟΚΟΚΚΟΣ
ΔΙΑΓΝΩΣΗ - ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗ Τα δείγματα που εξετάζονται εξαρτώνται από το φύλο, τις σεξουαλικές πρακτικές και την κλινική μορφή Ουρηθρικό έκκριμα Ούρα Τραχηλικό επίχρισμα Φαρυγγικό επίχρισμα Πρωκτικό επίχρισμα Οφθαλμικό επίχρισμα Αρθρικό υγρό Aίμα
ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ Τα δείγματα πρέπει να συλλέγονται με στυλεούς από Dacron ή Rayon και όχι calcium alginate Επίσης, ενδείκνυνται βαμβακοφόροι στυλεοί χωρίς την παρουσία λιπαρών οξέων Αποδεκτό υλικό μεταφοράς με ζωικό άνθρακα Χρησιμοποιούνται τα υλικά μεταφοράς Stuart ή Amies με ή χωρίς ζωικό άνθρακα και συστήματα μεταφοράς με συνθήκες CO2 (Gono-pack, JEMBEC)
ΣΥΛΛΟΓΗ ΟΥΡΗΘΡΙΚΟΥ ΕΚΚΡΙΜΑΤΟΣ Αποφεύγεται η ούρηση για 3-4 ώρες πριν από τη λήψη του δείγματος Το ουρηθρικό δείγμα λαμβάνεται διεισδύοντας προσεκτικά στυλεό με αλγινικό ασβέστιο κατά 2-3 cm εντός της ουρήθρας (ασυμπτωματικός άνδρας) Η διαδικασία επαναλαμβάνεται και με δεύτερο στυλεό Το πυώδες έκκριμα μπορεί να εξέλθει με έκθλιψη του πέους προς τα εμπρός και λήψη του υλικού με βαμβακοφόρο στυλεό
ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΟΥΡΩΝ Συνήθως εξετάζεται το πρώτο τμήμα της ούρησης στο οποίο ανευρίσκονται τα πυοσφαίρια σε ασθενείς με γονοκοκκική ουρηθρίτιδα Η ανεύρεση δέκα ή περισσότερων πυοσφαιρίων ανά πεδίο, έχει υψηλή ευαισθησία για ουρηθρίτιδα
ΤΡΑΧΗΛΙΚΟ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ Ο ενδοτράχηλος είναι η συνηθέστερη θέση της λοίμωξης στις γυναίκες Πρέπει να αποκαλύπτεται επαρκώς Μετά την τοποθέτηση μητροσκοπίου απομακρύνεται με βαμβάκι ή γάζα η τραχηλική βλέννη Λαμβάνεται το δείγμα με ελαφρά μετακίνηση του στυλεού από πλευρά σε πλευρά Αφήνεται χρόνος για την προσρόφηση των βακτηρίων
ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΡΩΚΤΙΚΟΥ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑΤΟΣ Εισάγεται ο στυλεός σε βάθος 4-5 cm στον πρωκτικό σωλήνα Μετακινείται από πλευρά σε πλευρά Αφήνονται να παρέλθουν λίγα δευτερόλεπτα Ο στυλεός αποσύρεται με ελαφρά περιστροφή Αν στο στυλεό υπάρχει πολύ κοπρανώδες υλικό, λαμβάνεται άλλο δείγμα με νέο στυλεό Τα πρωκτικά δείγματα μπορεί να είναι τα μόνα θετικά σε ασυμπτωματικές γυναίκες, καθώς και σε ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες
ΦΑΡΥΓΓΙΚΟ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ Στην υποψία έκθεσης του νεογνού κατά τη διάρκεια του τοκετού σε μολυσμένες εκκρίσεις της μητέρας Σε περιπτώσεις μη συνηθισμένων σεξουαλικών πρακτικών Το φαρυγγικό επίχρισμα πρέπει να χρησιμοποιηθεί μόνο για καλλιέργεια
ΟΦΘΑΛΜΙΚΟ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ Στην ύπαρξη έλκους του κερατοειδούς χωρίς να έχει προηγηθεί τραυματισμός Σε επιπεφυκίτιδα με πυώδες έκκριμα, υπεραιμία του επιπεφυκότα, οίδημα των βλεφάρων και οίδημα του επιπεφυκότα με αιμορραγίες Σε επιπεφυκίτιδα των νεογνών (έντονα πυώδες έκκριμα τη 2η έως 4η ημέρα από τη γέννηση) Λαμβάνεται έκκριμα του επιπεφυκότα από την έσω επιφάνεια του κάτω βλεφάρου με μικρό στυλεό
ΑΡΘΡΙΚΟ ΥΓΡΟ Λαμβάνεται με παρακέντηση με σύριγγα Μεταφέρεται σε φιάλη αερόβιας καλλιέργειας αίματος Απομονώνεται μόνο στο 30% ασθενών με αρθρίτιδα και διαγνωσμένη γονοκοκκική νόσο Μερικές φορές διαπιστώνεται στη μικροσκοπική εξέταση και όχι στην καλλιέργεια Υψηλά επίπεδα ανοσοσυμπλεγμάτων Τα λευκά αιμοσφαίρια στο αρθρικό υγρό είναι πολύ λιγότερα από τα αναμενόμενα
ΑΙΜΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ Λαμβάνονται μόνο σε περιπτώσεις διάχυτης γονοκοκκικής λοίμωξης Τα αποτελέσματα των αιμοκαλλιεργειών είναι γενικώς θετικά μόνο κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας της λοίμωξης
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΓΟΝΟΚΟΚΚΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ Άμεση μικροσκοπική εξέταση των δειγμάτων Καλλιέργεια Αναζήτηση αντιγόνων σε ουρηθρικό και ενδοτραχηλικό έκκριμα Αναζήτηση αντισωμάτων στον ορό Αναζήτηση του νουκλεϊνικού οξέος
ΑΜΕΣΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑ - GRAM ΧΡΩΣΗ Ο στυλεός δεν πρέπει να είναι ο ίδιος μ’ αυτόν για την καλλιέργεια Ο στυλεός Stuart με άνθρακα δε δίνει καλή ευαισθησία Καφεοειδείς ενδοκυττάριοι κυρίως ή και εξωκυττάριοι διπλόκοκκοι Gram αρνητικοί Πρώιμη διάγνωση της πυώδους αρθρίτιδας
ΑΜΕΣΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑ - GRAM ΧΡΩΣΗ ΟΥΡΗΘΡΙΚΟ ΕΚΚΡΙΜΑ – ΤΡΑΧΗΛΙΚΟ ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ 90-95% ευαισθησία και 95-100% ειδικότητα σε άνδρες συμπτωματικούς και 50-70% ευαισθησία σε γυναίκες Η ευαισθησία της στους ασυμπτωματικούς άνδρες είναι <60% Συμπερασματικά, όλα τα αρνητικά αποτελέσματα σε γυναίκες και ασυμπτωματικούς άνδρες πρέπει να επιβεβαιώνονται με καλλιέργεια
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ Τα δείγματα καλλιεργούνται στα κατάλληλα θρεπτικά υλικά Από την ανάπτυξη του μικροβίου ακολουθεί ταυτοποίηση Αντιβιόγραμμα
Ανοσοενζυμικές μέθοδοι ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ Άμεσος ανοσοφθορισμός Ανοσοενζυμικές μέθοδοι Στο ουρηθρικό και στο ενδοτραχηλικό έκκριμα Χρησιμοποιεί φθορίζον μονοκλωνικό αντίσωμα, που αναγνωρίζει επίτοπους της πρωτεΐνης porA της εξωτερικής μεμβράνης Στο ουρηθρικό και στο ενδοτραχηλικό έκκριμα Χρησιμοποιoύν πολυκλωνικά αντισώματα έναντι των επιτόπων της εξωτερικής μεμβράνης του γονοκόκκου Αρκετές διασταυρούμενες αντιδράσεις
ΑΜΕΣΟΣ ΑΝΟΣΟΦΘΟΡΙΣΜΟΣ Μικρή ποσότητα δείγματος αφήνεται να στεγνώσει σε πλάκα ανοσοφθορισμού Μονιμοποιείται με θέρμανση Επικαλύπτεται με αντιδραστήριο Επωάζεται επί 15 λεπτά Καλύπτεται με καλυπτρίδα Στο μικροσκόπιο φθορισμού οι γονόκοκκοι φαίνονται ως φθορίζοντες διπλόκοκκοι με χρώμα πράσινου μήλου
ΟΡΟΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ELISA και RIA Πρωτεΐνες των ινιδίων και ολιγοσακχαριδικά αντιγόνα χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση των αντισωμάτων στον ορό Δε συνιστάται να γίνονται στη ρουτίνα Ενδείξεις αποτελούν ειδικές καταστάσεις, όπως χρόνια γονόρροια, γονοκοκκική αρθρίτιδα κ.α.
ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Μοριακές μέθοδοι για την άμεση ανίχνευση του DNA του μικροβίου από κλινικά δείγματα είναι: NAAT’s Probe tests (ανίχνευση rRNA) Real time PCR
NAAT’s Ταυτόχρονη ανίχνευση του C.trachomatis (multiplex PCR) Μεγαλύτερη ευαισθησία από την καλλιέργεια σε δείγματα που προέρχονται από το φάρυγγα και τον πρωκτό Mειωμένη ειδικότητα που οφείλεται στην παρουσία μη παθογόνων ναϊσσεριών στα κλινικά δείγματα
ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑ Απαιτείται καλλιέργεια: Αποδεδειγμένη μεγαλύτερη ευαισθησία από την καλλιέργεια Απαιτείται καλλιέργεια: για τη τεκμηρίωση της γονοκοκκικής λοίμωξης των γεννητικών οργάνων για τη διάγνωση των εξωγεννητικών γονοκοκκικών λοιμώξεων
ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ως αρχική εμπειρική θεραπεία χρησιμοποιείται: Ceftriaxone ή Cefixime σε μία δόση. Ασφαλής και για τις έγκυες γυναίκες Azithromycin σε μία δόση ή doxycycline με χορήγηση επί μία βδομάδα πάντα σε συνδυασμό με κεφτριαξόνη Spectinomycin (τετρακυκλίνη) σε μία δόση Μόνο μετά από δοκιμασία ευαισθησίας χρησιμοποιούνται: Fluoroquinolones (ciprofloxacin) σε γενικευμένη γονοκοκκική λοίμωξη
ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΕΤΡΑΚΥΚΛΙΝΗ ΜΑΚΡΟΛΙΔΕΣ ΣΠΕΚΤΙΝΟΜΥΚΙΝΗ ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΚΙΝΟΛΟΝΕΣ Τροποποίηση ριβοσώματος (30S, 50S) Ενεργοποίηση ειδικής αντλίας εκροής Τροποποίηση δομής ριβοσώματος (30S) Τροποποίηση στόχου κινολονών
ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΚΕΦΑΛΟΣΠΟΡΙΝΕΣ 3ης ΓΕΝΕΑΣ (3GC) ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ Σύνθεση μωσαϊκών PBP2 με μειωμένη συγγένεια για τις 3 GC Μείωση διαπερατότητας κυτταρικής μεμβράνης
ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ Σε ευρωπαϊκό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η αυξανόμενη αντοχή του γονόκοκκου στα αντιβιοτικά Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Ευρωπαϊκής Μελέτης Αντοχής Γονόκοκκου στα αντιβιοτικά, η μειωμένη ευαισθησία του στην κεφιξίμη αυξήθηκε από 4% το 2009 σε 9% το 2010 σε 17 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας
ΧΗΜΕΙΟΠΡΟΦΥΛΑΞΗ Νεογνική οφθαλμίτιδα: Χρησιμοποιούνται σε ρουτίνα οφθαλμικές αλοιφές με 1% νιτρικό άργυρο, 1% τετρακυκλίνη ή 0,5% ερυθρομυκίνη Δεν είναι ακόμη διαθέσιμο ένα αποτελεσματικό εμβόλιο, λόγω της μεγάλης αντιγονικής ποικιλίας των γονοκοκκικών στελεχών
ΜΟΡΑΞΕΛΛΑ ΚΑΤΑΡΡΟΪΚΗ
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ Συμπτωματολογία (από το ανώτερο ή κατώτερο αναπνευστικό σύστημα) Gram χρώση (Gram αρνητικός διπλόκοκκος) Καλλιεργητικά χαρακτηριστικά και δοκιμασίες ταυτοποίησης Παράγει βουτυρική εστεράση Μη σακχαρολυτικό Μοριακές μέθοδοι
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Αμοξυκιλλίνη με κλαβουλανικό οξύ Ερυθρομυκίνη Τετρακυκλίνη Κοτριμοξαζόλη Φλουοροκινολόνες Στελέχη που απομονώνονται από ασθενείς υποβαλλόμενους σε μακροχρόνια θεραπεία με φλουοροκινολόνες εμφάνισαν αντοχή
EIKENELLA CORRODENS
ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κλινική υποψία σε ασθενείς ανοσοκατασταλμένους που έχουν τραύμα της στοματικής κοιλότητας ή λοιμώξεις Καλλιέργεια
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ευαίσθητη στην πενικιλλίνη, στις ευρέως φάσματος κεφαλοσπορίνες, στις τετρακυκλίνες και στις φλουοροκινολόνες Ανθεκτική στην οξακιλλίνη, στις κεφαλοσπορίνες πρώτης γενιάς, στην κλινδαμυκίνη, στην ερυθρομυκίνη και στις αμινογλυκοσίδες
KINGELLA KINGAE
ΔΙΑΓΝΩΣΗ Σηπτική αρθρίτιδα στα παιδιά και ενδοκαρδίτιδα σε ασθενείς όλων των ηλικιών Μικρό Gram (-) κοκκοβακτηρίδιο, που μοιάζει μορφολογικά με το είδος των ναϊσσεριών >3 ημέρες επώασης προκειμένου να ανιχνευτεί ο μικροοργανισμός στα κλινικά δείγματα
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Τα περισσότερα στελέχη είναι ευαίσθητα: β-λακταμικά αντιβιοτικά Τετρακυκλίνες Ερυθρομυκίνη Φλουοροκινολόνες Αμινογλυκοσίδες
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ