Αθήνα 2009 Γεωργία Κολιοπούλου Νικόλαος Τριπόδης

Παιδιά ελάτε να παίξουμε Αθήνα 2009 Παιδιά ελάτε να παίξουμε Αλτικά παιχνίδια Γεωργία Κολιοπούλου Νικόλαος Τριπόδης

Παιδιά ελάτε να παίξουμε Ανάρτηση στην ιστοσελίδα του 2ου Π.Ε.Κ. Αθηνών στις 19.3.2009 Παιδιά ελάτε να παίξουμε Αλτικά παιχνίδια Συγγραφείς: Γεωργία Κολιοπούλου, εκπαιδευτικός φυσικής αγωγής Νικόλαος Τριπόδης, σχολικός σύμβουλος φυσικής αγωγής, www.tripodis.gr Συνεργασία: Ευθαλία Κοντογιαννοπούλου, εκπαιδευτικός φυσικής αγωγής Επιμέλεια κειμένου: Νίκη Ευσταθοπούλου, φιλόλογος Παναγιώτα Ψυχογιού, φιλόλογος-γλωσσολόγος Εικονογράφηση: Σταύρος Κευγάς, γραφίστας Επεξεργασία εικόνας: Σταμάτιος Τριπόδης, μοντέρ, τεχνολόγος μουσικής και ακουστικής Η δημοσίευση φωτογραφιών, η μερική ή ολική ανατύπωση από το βιβλίο απαγορεύονται χωρίς την έγγραφη άδεια των συγγραφέων

Τα βατραχάκια Στόχος Μετακίνηση με αναπηδήσεις, συντονισμός. Σενάριο Τα παιδιά (τα βατραχάκια) στέκονται σε βαθύ κάθισμα πάνω σε μια γραμμή, το ένα δίπλα στο άλλο. Με το σύνθημα του δασκάλου ξεκινούν όλα μαζί να διανύουν μια καθορισμένη απόσταση με αναπηδήσεις. Νικητής είναι το παιδί που θα τερματίσει πρώτο. Α΄- Β΄ Τάξη

Η πηδηχτή κάμπια Στόχος Μετακίνηση με αναπηδήσεις, συγχρονισμός. Σενάριο Τα παιδιά στέκονται σε δυο γραμμές, το ένα πίσω από το άλλο, και τοποθετούν τα χέρια στους ώμους του μπροστινού τους. Με το σύνθημα του δασκάλου ξεκινούν όλα μαζί και διανύουν μια καθορισμένη απόσταση με αναπηδήσεις. Η κάμπια μπορεί να κινηθεί μόνο όταν είναι ολόκληρη. Νικήτρια είναι η ομάδα που θα φτάσει πρώτη χωρίς να κοπεί. Παραλλαγή Οι ομάδες φτάνουν στο καθορισμένο σημείο, αλλάζουν μέτωπο με επιτόπια αναπήδηση και γυρίζουν πίσω. Α΄- Β΄ Τάξη

Ο Ηρακλής χοροπηδά Στόχος Κινητική δεξιότητα, ακουστική αντίληψη, συντονισμός. Σενάριο Τα παιδιά σχηματίζουν κύκλο και τρέχουν σύμφωνα με τη φορά του ρολογιού. Ένα παιδί βρίσκεται στο κέντρο του κύκλου (ο Ηρακλής). Μόλις φωνάξει «ο Ηρακλής χοροπηδά», αναπηδά με τα δύο πόδια ή με διάσταση ή με κουτσό κ.ά. Τότε τα υπόλοιπα σταματούν να τρέχουν και κάνουν ό,τι και αυτός. Το παιχνίδι συνεχίζεται με άλλο παιδί να κάνει τον Ηρακλή. Α΄- Β΄ Τάξη

Τα σχήματα Στόχος Εξάσκηση στο άλμα σε μήκος,συντονισμός. Σενάριο Τα παιδιά στέκονται το ένα πίσω από το άλλο. Απέναντί τους είναι τοποθετημένα σχοινάκια σε διάφορα σχήματα ή γράμματα. Με το σύνθημα του δασκάλου ξεκινά ένα- ένα παιδί να περνά με άλμα πάνω από τα σχήματα, χωρίς να τα πατήσει. Όποιο παιδί πατήσει κάποιο σχοινάκι πηγαίνει σε προκαθορισμένο χώρο και κάνει τόσα άλματα σε μήκος όσα είναι και τα σχήματα. Α΄- Β΄ Τάξη

Οι πυροσβέστες Στόχος Ακουστική-κινητική αντίληψη, μετακίνηση με αναπηδήσεις, ετοιμότητα, συντονισμός, συνεργασία. Σενάριο Τα παιδιά σε ομάδες τριών-τεσσάρων ατόμων στέκονται πίσω από μια γραμμή (οι πυροσβέστες). Κάθε ομάδα αντιστοιχεί σ’ έναν αριθμό. Απέναντί τους, στα 15-20 μ. υπάρχει μια άλλη γραμμή-η φωτιά. Ο δάσκαλος φωνάζει έναν αριθμό και η ομάδα που αντιστοιχεί σ’ αυτόν πηγαίνει με αναπηδήσεις στην (φωτιά). Όποιο παιδί φτάσει πρώτο, φωνάζει έναν αριθμό από τις υπόλόιπες ομάδες ή συναγερμό. Η ομάδα που αντιστοιχεί σ’ αυτόν τον αριθμό ξεκινά να κατευθύνεται για την γραμμή- φωτιά , ενώ με τη λέξη συναγερμός τρέχουν όλες οι ομάδες μαζί. Παραλλαγή Αντί για αναπήδηση τα παιδιά κινούνται με κουτσό. Α΄- Β΄ Τάξη

Αναπηδήσεις στα στεφάνια Στόχος Κινητική δεξιότητα, αντίληψη της κίνησης μέσα-έξω, συντονισμός, συνεργασία, ομαδικό πνεύμα. Σενάριο Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο γραμμές το ένα πίσω από το άλλο. Απέναντί τους είναι τοποθετημένα στεφάνια με μικρή απόσταση μεταξύ τους. Με το σύνθημα του δασκάλου το πρώτο παιδί από κάθε ομάδα μπαίνει και βγαίνει σε κάθε στεφάνι με αναπήδηση. Στο τελευταίο στεφάνι κάνουν επιτόπου στροφή 180ο. Αφού γυρίσουν πίσω με τον ίδιο τρόπο, χτυπούν το χέρι του επόμενου παιδιού για να ξεκινήσει. Νικήτρια είναι η ομάδα που θα τελειώσει πρώτη. Παραλλαγή Τα παιδιά περνούν από τα στεφάνια με διασκελισμό. Μπαίνουν στα στεφάνια με αναπήδηση και βγαίνουν σε διάσταση. Α΄- Β΄ Τάξη

Ο πελαργός Στόχος Μετακίνηση με κουτσό, οπτικο-κινητική αντίληψη. Σενάριο Μέσα σε καθορισμένο χώρο, ο δάσκαλος ορίζει δύο ή τρεις κυνηγούς. Με το σύνθημά του οι κυνηγοί και τα υπόλοιπα παιδιά τρέχουν εναλλάσσοντας αριστερό-δεξί πόδι σε κουτσό. Το παιχνίδι τελειώνει όταν πιαστούν όλα τα παιδιά. Α΄- Β΄ Τάξη

Το κουτσό τρενάκι Στόχος Ισορροπία, επιδεξιότητα, συντονισμός και συνεργασία. Σενάριο Τα παιδιά σχηματίζουν τριάδες, το ένα πίσω από το άλλο. Στηρίζονται στο δεξί πόδι, έχοντας το αριστερό λυγισμένο προς τα πίσω. Το δεύτερο παιδί φέρνει το δεξί χέρι στον ώμο του μπροστινού και με το αριστερό πιάνει το λυγισμένο αριστερό πόδι του μπροστινού του, κ.ο.κ. Σε αυτήν την διάταξη οι παίκτες προσπαθούν να διανύσουν την απόσταση που έχει ορίσει ο δάσκαλος, χωρίς να σπάσουν τις τριάδες. Νικήτρια είναι η ομάδα που θα τερματίσει πρώτη χωρίς να σπάσει. Α΄- Β΄ Τάξη

Το κουτσό Στόχος Μετακίνηση με κουτσό, οπτικο-κινητική αντίληψη. Σενάριο Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες των τεσσάρων-πέντε ατόμων. Κάθε ομάδα σχηματίζει στο έδαφος το δικό της σχέδιο για κουτσό με ισάριθμα τετράγωνα, έχοντας μια πλατιά πέτρα ή κεραμίδι. Κάθε παιδί ρίχνει την πέτρα στο πρώτο τετράγωνο και προσπαθεί να περάσει τα τετράγωνα κάνοντας κουτσό (και κλοτσώντας τη πέτρα). Μόνο όταν φτάσει «στο σπίτι» μπορεί να ακουμπήσει και τα δυο πόδια στο έδαφος. Μετά επιστρέφει με τον ίδιο τρόπο. Αν κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, η πέτρα ακουμπήσει ή το πόδι του παιδιού πατήσει σε μια από τις γραμμές του σχήματος, τότε βγαίνει από το παιχνίδι. Α΄- Β΄ Τάξη

Πάτημα φιδιού Στόχος Κινητική δεξιότητα, οπτικο-κινητική αντίληψη, ταχύτητα αντίδρασης. Σενάριο Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες των τεσσάρων-πέντε ατόμων. Ένα παιδί κρατά ένα σχοινί (το φίδι) χαμηλά στο έδαφος και το κινεί κυματιστά, ενώ ταυτόχρονα κινείται προς τα πίσω. Τα υπόλοιπα ξεκινούν από ένα καθορισμένο σημείο και τρέχοντας το ένα πίσω από το άλλο προσπαθούν να πατήσουν την ουρά του φιδιού. Παραλλαγή Τα παιδιά προσπαθούν να αποφύγουν το σχοινί, πηδώντας από πάνω. Τα παιδιά είναι σε ζευγάρια, το ένα κρατά το σχοινί και το άλλο προσπαθεί να το πατήσει, αλλάζοντας συχνά ρόλους. Δυο παιδιά κρατούν το σχοινί από τις άκρες και το κινούν κυματιστά. Α΄- Δ΄ Τάξη

Θάλασσα - ξηρά Στόχος Κινητική δεξιότητα, ακουστική αντίληψη, ταχύτητα αντίδρασης, προσανατολισμός στο χώρο. Σενάριο Τα παιδιά στέκονται το ένα πίσω από το άλλο πάνω σε μια γραμμή. Από από τη μια μεριά της γραμμής είναι η θάλασσα, και από την άλλη η ξηρά. Όταν ο δάσκαλος πει θάλασσα, τότε αυτά, κάνοντας αναπήδηση, πρέπει να βρεθούν μέσα στη θάλασσα. Όταν πει ξηρά πρέπει με τον ίδιο τρόπο να βρεθούν στο χώρο της ξηράς. Λέγοντας θαλασσοξηρά τα παιδιά πρέπει με αναπήδηση να σταθούν σε διάσταση με το ένα πόδι στη θάλασσα και με το άλλο στην ξηρά, κοιτώντας το Βορρά. Ενώ λέγοντας ξηροθάλασσα πρέπει να στραφούν με αναπήδηση προς το Νότο. Όσα παιδιά κάνουν λάθος βγαίνουν από το παιχνίδι. Α΄- Δ΄ Τάξη

Κυνηγητό με φωλιές Στόχος Αντίληψη χώρου, μετακίνηση με κουτσό. Σενάριο Τα παιδιά βρίσκονται μέσα σε καθορισμένο χώρο όπου είναι σκορπισμένα στεφάνια (οι φωλιές). Ο δάσκαλος ορίζει ένα παιδί ως κυνηγό. Με το σύνθημα του το κυνηγητό ξεκινά κάνοντας κουτσό. Όποιο παιδί μπαίνει μέσα σ’ ένα στεφάνι δεν μπορεί να πιαστεί, μετράει μέχρι το πέντε και βγαίνει. Όποιο όμως πιαστεί, κάνει μερικές αναπηδήσεις σε προκαθορισμένο χώρο, και ξαναμπαίνει στο παιχνίδι. Α΄- Δ΄ Τάξη

Φεύγα Στόχος Αντίληψη χώρου, μετακίνηση με κουτσό. Σενάριο Τα παιδιά βρίσκονται μέσα σε καθορισμένο χώρο όπου είναι σκορπισμένα στεφάνια. Ο δάσκαλος ορίζει ένα παιδί ως κυνηγό. Με το σύνθημα του, το κυνηγητό ξεκινά κάνοντας κουτσό. Όποιο μπαίνει μέσα σ’ ένα στεφάνι δεν μπορεί να πιαστεί, και βγαίνει όταν κάποιο άλλο του φωνάξει φεύγα, για να μπει αυτό. Κάθε παιδί που πιάνεται αλλάζει ρόλο με τον κυνηγό. Α΄- Δ΄ Τάξη

Ο κουτσός Στόχος Ισορροπία στο ένα πόδι, κινητική δεξιότητα, ταχύτητα, συνεργασία. Σενάριο Ο δάσκαλος έχει ορίσει ένα ή δύο παιδιά ως κυνηγούς. Με το σύνθημα του, το κυνηγητό ξεκινά. Όσα παιδιά κάνουν επιτόπιο κουτσό δεν μπορούν να πιαστούν. Όταν, όμως, κάποιο πιαστεί, αλλάζει ρόλο με τον κυνηγό. Α΄- Δ΄ Τάξη

Οι κουτσοί κυνηγοί Στόχος Μετακίνηση με κουτσό, ταχύτητα, συνεργασία. Σενάριο Τα παιδιά βρίσκονται μέσα στο γήπεδο του μπάσκετ, ενώ άλλα δύο που έχουν ορισθεί ως κυνηγοί μέσα στον κεντρικό κύκλο. Με το σύνθημα του δασκάλου, το κυνηγητό ξεκινά με τους κυνηγούς να κάνουν κουτσό. Όποιο παιδί πιάνεται, μπαίνει στον κύκλο και αλλάζει ρόλο με τον κυνηγό. Τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να σπρώξουν τον κυνηγό και να τον κάνουν να πατήσει το πόδι του κάτω. Αν τα καταφέρουν, τότε αυτός μείνει ακίνητος στο ένα πόδι μέχρι να ελευθερωθεί από τον άλλο κυνηγό αγγίζοντάς τον. Α΄- Δ΄ Τάξη

Μονομαχία με μπάλα Στόχος Κράτημα της μπάλας, ευκινησία. Σενάριο Τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια, όπου κάθε παιδί έχει από μια μπάλα ανάμεσα στα γόνατά του. Με το σύνθημα του δασκάλου προσπαθούν με αναπηδήσεις να ρίξουν τη μπάλα του αντιπάλους τους. Νικητής είναι το παιδί που κατάφερε να ρίξει τη μπάλα του αντιπάλου του περισσότερες φορές. Γ΄- Δ΄ Τάξη

Ομαδικό σχοινάκι Στόχος Ομαδικό σχοινάκι Στόχος Κινητική δεξιότητα, αντίληψη χώρου, ταχύτητα αντίδρασης, συντονισμός. Σενάριο Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες. Δύο παιδιά από κάθε ομάδα περιστρέφουν το σχοινάκι, ώστε να σχηματίζει «κοιλιά», ενώ τα υπόλοιπα προσπαθούν, κατά την περιστροφή, να το αναπηδήσουν, χωρίς να τ’ ακουμπήσουν. Όποιο παιδί το ακουμπήσει, αλλάζει ρόλο με ένα από τα δύο παιδιά που περιστρέφουν το σχοινάκι. Γ΄- ΣΤ΄ Τάξη

Ο μύλος με σχοινί Στόχος Κινητική δεξιότητα, αντιληπτική-κινητική ικανότητα, ταχύτητα αντίδρασης. Σενάριο Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες. Κάθε ομάδα στέκεται πάνω σε ένα κύκλο και ένα παιδί στο κέντρο του. Αυτό κρατά ένα σχοινί και το στριφογυρίζει χαμηλά στο έδαφος. Τα άλλα αναπηδούν πάνω από το σχοινί και όποιο το ακουμπήσει αλλάζει θέση μ’ εκείνο που βρίσκεται στο κέντρο. Παραλλαγή Στην άκρη του σχοινιού είναι δεμένο ένα στεφάνι και τα παιδιά προσπαθούν να μπουν μέσα σ’ αυτό, το καθένα με τη σειρά του. Γ΄- ΣΤ΄ Τάξη

Τα λεμόνια Στόχος Αντιληπτική-κινητική αντίληψη, ταχύτητα αντίδρασης. Σενάριο Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες και σκορπίζονται σε προκαθορισμένο χώρο. Με το σύνθημα του δασκάλου, η ομάδα που έχει τη μπάλα, κυλώντας την (με το χέρι ή με το πόδι), προσπαθεί να βγάλει από το παιχνίδι όλα τα παιδιά της άλλης ομάδας, καθώς αυτά προσπαθούν να πηδήξουν πάνω από τη μπάλα, για να μην τα ακουμπήσει, αλλιώς βγαίνουν από το παιχνίδι. Γ΄- ΣΤ΄ Τάξη

Τα εμπόδια Στόχος Κινητική δεξιότητα, συνεργασία, ομαδικό πνεύμα. Σενάριο Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο γραμμές και στέκονται πίσω από μια γραμμή εκκίνησης. Απέναντί από κάθε ομάδα είναι τοποθετημένα εμπόδια σε σειρά (κώνοι, μπάλες, κ.ά.). Με το σύνθημα του δασκάλου ξεκινούν τα δύο πρώτα παιδιά να αναπηδούν πάνω από τα εμπόδια και γυρίζουν πίσω στην ομάδα τους (στο τέλος της σειράς), για να φύγουν τα επόμενα. Νικήτρια είναι η ομάδα που θα τελειώσει πρώτη. Παραλλαγή Τοποθετούνται καρέκλες στη σειρά και τα παιδιά ανεβαίνουν και πηδούν κάτω από αυτές. Γ΄- ΣΤ΄ Τάξη

Βιβλιογραφία Αυγερινός., Θ., Κωνσταντινάκος, Π. (1991), Μεθοδολογία-Διδακτική της Φυσικής Αγωγής στο δημοτικό σχολείο, Θεσσαλονίκη: University Studio Press. Gustafson, M., Wolfe, S., King, C. (1993), Τα ωραιότερα παιχνίδια, Θεσσαλονίκη: SALTO. Ραντούλου, Β.(1986), 100 Παιχνίδια στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής, Θεσσαλονίκη: SALTO. Γρίβα. Αγγελική (1989), Ελάτε να παίξουμε, Αθήνα: Θυμάρι. ΥΠ.Ε.Π.Θ.(2006), Φυσική Αγωγή Α & Β Δημοτικού, Βιβλίο Εκπαιδευτικού, Αθήνα:Ο.Ε.Δ.Β. ΥΠΕ.Π.Θ.(2006), Φυσική Αγωγή Γ & Δ Δημοτικού, Βιβλίο Εκπαιδευτικού, Διγγελίδης, Ν., Παπαϊωάννου, Α. (2004), Για ένα ενδιαφέρον μάθημα Φυσικής Αγωγής στο Δημοτικό σχολείο, Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη. Φιλιππιάδης, Γ., Παιχνίδια για το σχολείο, www.fa3.gr.