ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ Άγγελος Πεφάνης Νοσοκομείο «Η Σωτηρία»
ΑΕΡΟΓΕΝΗΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗ
ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΤΟΥ M. tuberculosis όταν άτομο με ενεργό πνευμονική ή λαρυγγική Tb, βήχει, πταρνίζεται, μιλάει, τραγουδάει. Μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν αυτοί που έρχονται σε στενή επαφή.
ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ Εξαρτάται από: Την βαρύτητα της λοίμωξης του πάσχοντος Το περιβάλλον που έγινε η μετάδοση Την διάρκεια της έκθεσης Την λοιμογονικότητα του στελέχους
ΕΛΕΓΧΟΣ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΣΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ
ΠΟΙΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ Tb ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΟΣ Αυτός που: Βήχει Υποβάλλεται σε δοκιμασίες που προκαλούν βήχα ή παραγωγή σταγονιδίων Έχει θετικό άμεσο επίχρισμα πτυέλων και - δεν λαμβάνει θεραπεία - έχει αρχίσει θεραπεία πρόσφατα - έχει πτωχή ανταπόκριση στη θεραπεία
ΠΟΙΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ Tb ΔΕΝ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΟΣ Πρέπει να πληρούνται όλα τα παρακάτω κριτήρια Να λαμβάνει κατάλληλη θεραπεία Να έχει κλινική ανταπόκριση στην θεραπεία και Να έχει τρία διαδοχικά άμεσα δείγματα πτυέλων αρνητικά (με διαφορά λήψης 8-24 ωρών, το ένα οπωσδήποτε πρωϊνό)
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΛΟΙΜΩΞΗΣ Διοικητικά μέτρα για τον περιορισμό της έκθεσης. Μηχανικά-κατασκευαστικά μέσα για την πρόληψη της μετάδοσης και την μείωση της συγκέντρωσης των σταγονιδίων. Ατομικά μέτρα αναπνευστικής προστασίας σε περιοχές μεγάλου κινδύνου έκθεσης.
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Σκοπός τους είναι: η μείωση του κινδύνου έκθεσης στη Tb των ατόμων από το προσωπικό που δεν έχουν έλθει σε επαφή με το MTb
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Ταχείας ανίχνευσης Απομόνωσης Διάγνωσης Θεραπείας Ανάπτυξη πολιτικής και γραπτών πρωτοκόλλων με σκοπό την βελτίωση των πρακτικών Ταχείας ανίχνευσης Απομόνωσης Διάγνωσης Θεραπείας
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Εκπαίδευση, εξάσκηση και συμβουλευτική των επαγγελματιών υγείας. Έλεγχος των επαγγελματιών υγείας για φυματιώδη λοίμωξη ή νόσο. Εκτίμηση του μεγέθους του κινδύνου - έκταση της νόσου στη κοινότητα - αριθμός εισαγωγών με φυματίωση - ανάλυση του αριθμού των επαγγελματιών υγείας με θετικοποίηση της Mantoux.
ΜΗΧΑΝΙΚΑ-ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ Σκοπός τους η πρόληψη της μετάδοσης και η μείωση της συγκέντρωσης των σταγονιδίων. Συστήματα εξαερισμού στα δωμάτια απομόνωσης. Χρήση φίλτρων ΗΕΡΑ και ακτινοβολίας UV, σε συνδυασμό με τα άλλα μέτρα ελέγχου των λοιμώξεων.
ΑΤΟΜΙΚΑ ΜΕΤΡΑ (Ν95) ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Η χρήση τους επιβάλλεται σε περιοχές με μεγάλο κίνδυνο έκθεσης Δωμάτια απομόνωσης Χώροι όπου εκτελούνται πράξεις που προκαλούν βήχα Σπίτι μολυσματικού φυματικού
ΒΑΘΜΟΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ Ιδρύματα μικρού κινδύνου >200 κλίνες: <6 ασθενείς με Tb τον χρόνο <200 κλινες: <3 ασθενείς με Tb τον χρόνο Ιδρύματα μέτριου κινδύνου >200 κλίνες: >6 ασθενείς με Tb τον χρόνο <200 κλινες: >3 ασθενείς με Tb τον χρόνο Φυματιολογικές κλινικές, ιατρεία, φυλακές
ΔΥΝΗΤΙΚΗ, ΕΝ ΕΞΕΛΙΞΕΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΣΕ ΙΔΡΥΜΑ Ενδείξεις μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο Πολλές περιπτώσεις θετικοποιήσης Mantoux σε μικρό χρονικό διάστημα (>10mm αύξηση στο μέγεθος) Αυξημένα ποσοστά θετικοποιήσης Mantoux Επαγγελματίας υγείας με ύποπτη ή επιβεβαιωμένη Τb Απομόνωση ταυτόσημου στελέχους MTb (με αποτύπωση DNA) από ασθενή και από επαγγελματία υγείας
Tb screening program στο προσωπικό νοσοκομείων Έλεγχος λοίμωξης από MTb κατά τον διορισμό. Ετήσιοι επαναλαμβανόμενοι έλεγχοι με Mantoux για λοίμωξη από MTb (μέσου κινδύνου ιδρύματα) Επαναλαμβανόμενοι έλεγχοι για συμπτώματα ή σημεία νόσου από MTb Εκπαίδευση και εξάσκηση σχετικά με την Tb
ΑΡΧΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΙΑ ΤΒ Συνιστάται για όλους τους επαγγελματίες της υγείας κατά τον διορισμό τους Mantoux ή QFT (QuantiFERON-TB test) Επί αρνητικής Mantoux, συνιστάται επανάληψη μετά από 1-3 εβδομάδες Επί αρνητικού QFT δεν συνιστάται επανάληψη Επί θετικής Mantoux, κλινική εξέταση + CXR
Ύπάρχει κίνδυνος από την διενέργεια πολλών Mantoux σε ένα χρόνο ; ΟΧΙ Η διενέργεια πολλών δερμοαντιδράσεων: - δεν αυξάνει τον κίνδυνο για ψευδώς θετική Mantoux - δεν θετικοποιεί την Mantoux επί απουσίας έκθεσης σε MTb Οι υγειονομικοί μπορούν να κάνουν πολλές φορές Mantoux τον χρόνο αν: - υπάρχει υποψία έκθεσης στο MTb
Mantoux στην εγκυμοσύνη ΝΑΙ Η εγκυμοσύνη δεν αποτελεί αντένδειξη για την διενέργεια Mantoux Η Mantoux δεν επηρεάζει το έμβρυο Η καθυστέρηση στην διάγνωση της Tb είναι ιατρικά μη αποδεκτή Guidelines by the American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG)
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Tb ΝΟΣΟΥ Βήχας πάνω από 3 εβδομάδες Ανορεξία, ανεξήγητη απώλεια βάρους Νυκτερινοί ιδρώτες Αιμόφυρτα πτύελα ή αιμόπτυση Βράγχος φωνής Πυρετός, εύκολη κόπωση Πλευριτικό άλγος
ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΟΤΑΝ Ο ΑΣΘΕΝΗΣ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΠΤΟΣ ΓΙΑ/Ή ΕΧΕΙ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ
ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ BTS (Thorax 2000;55:887)
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ MDR-TB Ασθενής με HIV Παρατεταμένη θετικότητα - άμεσου επιχρίσματος (4 μήνες), ή - καλλιέργειας (5 μήνες)
ΠΟΤΕ ΦΟΡΑΜΕ ΜΑΣΚΕΣ Ν95 Σε θαλάμους απομόνωσης Σε χώρους όπου εκτελούνται πράξεις που προκαλούν βήχα Σε σπίτια πασχόντων
Μασκες Ν95 vs Χειρουργικές μάσκες Μασκες Ν95 (Respirators) Είναι σχεδιασμένες για την μείωση της έκθεσης σε αερογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα (χρήση από υγειονομικούς) Χειρουργικές μάσκες (surgical masks) Είναι σχεδιασμένες για την πρόληψη μετάδοσης βιολογικών υλικών από τον φέροντα προς το περιβάλλον (χρήση από ασθενείς)
PERSONAL RESPIRATOR
How do I perform a respirator fit test? (1) Check positive pressure The wearer should cover the surface of the respirator with their hands or with a piece of household plastic film and exhale gently. If air is felt escaping around the facepiece, the respirator should be repositioned and the user seal-check should be performed again. If the wearer does not feel air escaping around the facepiece, the positive pressure user seal-check was successful.
How do I perform a respirator fit test? (2) Check negative pressure The wearer should cover the surface of the respirator again, and the wearer should gently inhale. This should create a vacuum, causing the respirator to be drawn in slightly toward the face.
How do I perform a respirator fit test? (3) If the respirator is not drawn in toward the face, it should be removed and examined for any defect such as a small hole. If none are found, the respirator should be repositioned and a second attempt at negative pressure user seal-check should be made. If the respirator draws in toward the face while the wearer covers the surface and inhales, the negative pressure user seal-check was successful.
ΘΑΛΑΜΟΙ ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ Βάλτε τον ασθενή σε ατομικό δωμάτιο με: Ελεγχόμενη αρνητική πίεση, σε σχέση με τον περιβάλλοντα χώρο, 6 έως 12 αλλαγές αέρα ανά ώρα, και Κατάλληλη αποβολή του αέρα στο εξωτερικό περιβάλλον ή ελεγχόμενο μεγάλης αποτελεσμα-τικότητας φιλτράρισμα του αέρα του θαλάμου, πριν αυτός κυκλοφορήσει σε άλλες περιοχές του νοσοκομείου
ΘΑΛΑΜΟΙ ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ Διατηρείτε την πόρτα του θαλάμου κλειστή και τον ασθενή μέσα στο δωμάτιο. Εάν δεν υπάρχει διαθέσιμο ατομικό δωμάτιο, βάλτε τον ασθενή σε δωμάτιο με άλλο ασθενή (cohorting) που έχει ενεργό νόσο με τον ίδιο μικροοργανισμό, αλλά χωρίς άλλη λοίμωξη.
ΘΑΛΑΜΟΙ ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
ΘΑΛΑΜΟΙ ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
ΘΑΛΑΜΟΙ ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
ΘΑΛΑΜΟΙ ΑΡΝΗΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ Περιορίστε τις μετακινήσεις του ασθενούς από τον θάλαμο αρνητικής πίεσης στο ελάχιστο δυνατόν. Εάν η μεταφορά είναι απαραίτητη, ο ασθενής πρέπει να φέρει χειρουργική μάσκα (αν το επιτρέπει η κατάστασή του) για να ελαχιστοποιηθεί η αποβολή λοιμωδών μικροσταγονιδίων προς το περιβάλλον.
Πρέπει να χρησιμοποιούνται βακτηριακά φίλτρα στα αναπνευστικά κυκλώματα των αναπνευστήρων ή των μηχανημάτων αναισθησίας σε ασθενείς με ύποπτη ή επιβεβαιωμένη TB νόσο;
ΝΑΙ Βακτηριακά φίλτρα πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντα στα αναπνευστικά κυκλώματα ασθενών με ύποπτη ή επιβεβαιωμένη TB νόσο για την πρόληψη της επιμόλυνσης του αέρα του θαλάμου με λοιμογόνα μικροσταγονίδια Τα φίλτρα πρέπει να χρησιμοποιούνται στους μηχανικούς αναπνευστήρες, στους φορητούς αναπνευστήρες και στα ambu-bags.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Control and prevention of tuberculosis in the United Kingdom: Code of Practice 2000 Thorax 2000;55:887–901 Guidelines for Tuberculosis Control in New Zealand 2003. www.moh.govt.nz Guidelines for Preventing the Transmission of Mycobacterium tuberculosis in Health-Care Settings, 2005 (MMWR, Draft) www.cdc.gov
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΕΕΛ Αθήνα 11/11/2005
ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΝΤΟΠΙΣΕΙΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ Πνεύμονες Υπεζωκότας ΚΝΣ Λεμφαδένες Ουροποιογεννητικό σύστημα Οστά και αρθρώσεις Διάχυτη (κεχροειδής) Tb
1985-1992 ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ Μείωση των μέτρων επαγρύπνησης Η επιδημία του HIV / AIDS Μετανάστευση από χώρες που η νόσος είναι συχνή ή υπάρχει αντοχή. Μετάδοση σε «κλειστά» ιδρύματα
1993-2005 ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ 1993-2005 ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ Ενίσχυση των προγραμμάτων ελέγχου της φυματίωσης ούτως ώστε: Να γίνεται έγκαιρη διάγνωση Να αρχίζει γρήγορα η κατάλληλη θεραπεία Να παρακολουθείται η συμμόρφωση στην θεραπεία
What kind of respiratory protection should HCWs use when transporting patients in a vehicle with suspected or confirmed TB ? The recommended respiratory protection is at least an N95 disposable respirator If the patient has suspected or confirmed infectious TB disease, physically isolate the cab from the rest of vehicle when possible, have the patient sit in the back seat, and open the windows. In all situations, when isolated patients leave the AII room, they should be instructed to wear a surgical mask