Τζήμου Γ, Μανές Χ, Καραγιάννη Δ, Σκούτας Δ & Πήτα Ρ Σακχαρώδης Διαβήτης & Ποιότητα Ζωής Τζήμου Γ, Μανές Χ, Καραγιάννη Δ, Σκούτας Δ & Πήτα Ρ Τμήμα Ψυχολογίας ΑΠΘ, Διαβητολογικό Κέντρο ΓΠΝ «Παπαγεωργίου» Θεσσαλονίκη

ΕΙΣΑΓΩΓΗ →Παράγοντες που σχετίζονται αρνητικά με την ποιότητα ζωής σε διαβητικά άτομα(292 ασθενείς τύπου 1): η ανάγκη για ινσουλίνη η παρουσία κατάθλιψης η εμφάνιση διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας και συνοδών επιπλοκών (Brown GC et al, Quality of life associated with diabetes mellitus in an adult population, Diabetes complications 14.2000)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ → Οι ασθενείς με θετική αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη και με πίστη και εμπιστοσύνη στην αυτό-αποτελεσματικότητά τους, αντιμετώπιζαν με μεγαλύτερη επιτυχία τον διαβήτη τους και είχαν αποδεδειγμένα καλύτερη ποιότητα ζωής από εκείνους με αρνητική αντιμετώπιση (224 διαβητικοί ασθενείς Τύπου 1 και 401 Τύπου 2). Η συμπεριφορά αντιμετώπισης του σακχαρώδη διαβήτη ήταν η μόνη σημαντική ψυχολογική μεταβλητή για τις τιμές της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) (Rose M et al, The Network of Psychological Variables in Patients With Diabetes and their Importance for Quality of Life and Metabolic Control,Diabetes Care, 25, 2002)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ →Στενή σχέση ανάμεσα στην κλινική εικόνα του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και σε παράγοντες ψυχολογικούς και συμπεριφορικούς, οι οποίοι επιδρούν άμεσα στην ποιότητα ζωής των διαβητικών ατόμων. Τα κλινικά συμπτώματα του διαβήτη επηρεάζουν σημαντικά την ψυχοσυναισθηματική κατάσταση και το επίπεδο της λειτουργικότητας των διαβητικών ατόμων. Η κατάθλιψη εμφανίστηκε ως ο πιο ισχυρός παράγοντας συσχέτισης με την ποιότητα ζωής. (69 άτομα με σακχαρώδη διαβήτη Τύπου 1) (Πήτα Ρ, Γρηγοριάδου Ε, Ελευθερίου Μ, Κουβάτσου Ζ, Διδάγγελος Τ, Καραμήτσος Δ., Ποιότητα Ζωής & Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 1,Ελληνικά Διαβητολογικά Χρονικά, 19,4, 2006).

ΣΚΟΠΟΣ Αξιολόγηση Ποιότητας Ζωής σε διαβητικούς Τύπου 1 & 2 και σύγκριση μεταξύ των δύο ομάδων: Δυσαρέσκεια (μη ικανοποίηση από τη θεραπεία του διαβήτη) Επιβάρυνση (συχνότητα αρνητικών επιδράσεων στην καθημερινότητα) Κοινωνική ανησυχία (επαγγελματική αποκατάσταση, οικογένεια, επιπλοκές) Αυτό-αξιολόγηση της υγείας (γενικότερη εκτίμηση της κατάστασης της υγείας του ατόμου)

ΑΣΘΕΝΕΙΣ-ΜΕΘΟΔΟΙ Ηλικία Διάρκεια Άτομα (n=80) Μ.Ο. Τυπική απόκλιση 31,25 +/- 10,574 12,7 +/- 6,944 ΣΔ Τύπου 2 (n=53) 55,88 +/- 9,374 8,08 +/- 7,351

ΑΣΘΕΝΕΙΣ-ΜΕΘΟΔΟΙ Διαβήτης-Εκτίμηση της ποιότητας ζωής: Ημι-δομημένη συνέντευξη (διάρκεια νόσου, HbA1C, B.M.I., επάγγελμα) Δομημένη συνέντευξη (χορήγηση του ερωτηματολογίου «Αξιολόγηση της ποιότητας ζωής στο διαβήτη») (Alan M Jacobson & the DCCT Research Group, DQOL Diabetes Quality of Life measure) Υπο-ενότητες ερωτηματολογίου(σκορ): α) δυσαρέσκεια (15-75) β) επιβάρυνση (20-100) γ) κοινωνική ανησυχία (11-55) δ) αυτό-αξιολόγηση της υγείας (1-4) ε) σύνολο ποιότητας ζωής (άθροισμα: 47-234)

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- Ηλικία (17-35 n=20), (36-58 n=37), (59-73 n=23) (One-way Anova) Κοινωνική ανησυχία α) 17-35 προς 36-58 (21,2 +/-7,22) (11,65 +/-4,43) *p<0,05 β) 17-35 προς 59-73 (21,2 +/-7,22) (10,65 +/-3,08) γ) 36-58 προς 59-73 (11,65 +/-4,43) (10,65 +/-3,08) p=NS Όσον αφορά στην ηλικία, στατιστικά σημαντική διαφορά παρατηρείται στον τομέα της κοινωνικής ανησυχίας. Πιο συγκεκριμένα, όπως φαίνεται και στον πίνακα τα άτομα ηλικίας 17-35 ετών εκφράζουν μεγαλύτερη κοινωνική ανησυχία σε σχέση με εκείνα άνω των 35. Οι τομείς της δυσαρέσκειας, της επιβάρυνσης και της αυτοαξιολόγησης της υγείας δεν διαφέρουν σημαντικά στις 3 ομάδες. Όπου. * p < .05 Δυσαρέσκεια, επιβάρυνση και αυτοαξιολόγηση δεν διαφέρουν σημαντικά στις 3 ομάδες

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- Φύλο (T test) Υπο-ενότητες Άντρες (n=40) Γυναίκες(n=40) P Δυσαρέσκεια 31,05 +/-7,42 35,28 +/-8,06 *p<0,05 Επιβάρυνση 41,50 +/-8,16 43,43 +/-6,16 p=NS Κοιν.ανησυχία 13,4 +/-6,02 14,10 +/-7,11 Αυτό-αξιολόγηση 2,08 +/-0,85 2,55 +/-0,90 Σύνολο ΠΖ 88,03 +/-15,2 95,38 +/-17,06 Όπου. * p < .05

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- Β.Μ.Ι. (19-24,9 n=16), (25-29,9 n=29), (30-40 n=30) (One-way Anova) Αυτό-αξιολόγηση της υγείας α) 19-24,9 προς 30-40 (1,93 +/-0,82) (2,71 +/-0,81) *p<0,05 β) 19-24,9 προς 25-29,9 (1,93 +/-0,82) (2,11 +/0,97) p=NS γ) 25-29,9 προς 30-40 (2,11 +/-0,97) (2,71 +/-0,81) Όπου. * p < .05 Δυσαρέσκεια, επιβάρυνση και κοιν.ανησυχία δεν διαφέρουν σημαντικά στις 3 ομάδες

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- Επάγγελμα (T test) Υπο-ενότητες Με εισόδημα (n=42) Χωρίς εισόδημα (n=32) P Δυσαρέσκεια 32,17 +/-8,90 34,94 +/-7,12 p=NS Επιβάρυνση 40,62 +/-7,63 44,72 +/-5,84 *p<0,05 Κοιν.ανησυχία 12,05 +/-5,46 15,63 +/-7,40 Αυτό-αξιολόγηση 2,26 +/-0,96 2,41 +/-0,87 Σύνολο ΠΖ 87,10 +/-17,37 97,72 +/-14,98 Όπου. * p < .05

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-HbA1C HbA1C προς Ποιότητα ζωής : αρνητική συσχέτιση (- 0,284), p<0,05

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- Τύπος Διαβήτη (T test) Υπο-ενότητες Τύπος 1 (n=27) Τύπος 2 (n=52) P Δυσαρέσκεια 30,07 +/-5,83 34,85 +/-8,56 *p<0,05 Επιβάρυνση 43,93 +/-6,73 41,79 +/-7,51 p=NS Κοιν.ανησυχία 18,22 +/-7,87 11,35 +/-4,27 Αυτό-αξιολόγηση 2,19 +/-0,87 2,37 +/-0,92 Σύνολο ΠΖ 94,41 +/-14,8 90,37 +/-17,4 Όπου. * p < .05

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη ηλικίας 17-35 ετών εκφράζουν μεγαλύτερη κοινωνική ανησυχία απ’ ότι εκείνα άνω των 35. Η ποιότητα ζωής των αντρών καθώς και των καλά ρυθμισμένων ατόμων, φαίνεται ότι είναι καλύτερη από την αντίστοιχη των γυναικών (μικρότερη δυσαρέσκεια & επιβάρυνση), όπως και εκείνων με κακή ρύθμιση. Τα άτομα φυσιολογικού βάρους πιστεύουν ότι η υγεία τους είναι καλύτερη από εκείνη των παχύσαρκων ατόμων. Οι διαβητικοί ασθενείς που έχουν εισόδημα, αισθάνονται μικρότερη κοινωνική ανησυχία και επιβάρυνση στην καθημερινότητά τους.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα άτομα τύπου 1 νιώθουν μικρότερη δυσαρέσκεια εξαιτίας του σακχαρώδη διαβήτη στην καθημερινότητά τους απ’ ότι εκείνα με τύπο 2 διαβήτη. Ωστόσο, οι διαβητικοί τύπου 1 εκφράζουν μεγαλύτερη κοινωνική ανησυχία απ’ ότι οι τύπου 2.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ !