Κατεργασία εδάφους
Στόχοι Βελτίωση εδαφικών ιδιοτήτων - ικανότητα απορρόφησης και αποθήκευσης νερού - ικανότητα απορρόφησης και αποθήκευσης νερού - αερισμός - αερισμός - χαλάρωση αντίστασης στη διείσδυση - χαλάρωση αντίστασης στη διείσδυση - αύξηση θερμοκρασίας - αύξηση θερμοκρασίας - μείωση υγρασίας - μείωση υγρασίας - ενσωμάτωση λιπασμάτων ή φυτικών υπολειμμάτων - ενσωμάτωση λιπασμάτων ή φυτικών υπολειμμάτων
Στόχοι (συν.) Προετοιμασία σποροκλίνης - κατάλληλη δομή - κατάλληλη δομή - καλή επαφή σπόρου-εδάφους - καλή επαφή σπόρου-εδάφους - επαρκής αερισμός - επαρκής αερισμός - επαρκές νερό - επαρκές νερό - κατάλληλη θερμοκρασία - κατάλληλη θερμοκρασία
Στόχοι (συν.) Διαμόρφωση επιφάνειας αγρού - ισοπέδωση σε μικρές κλίσεις - ισοπέδωση σε μικρές κλίσεις - δημιουργία αναχωμάτων / αναβαθμίδων - δημιουργία αναχωμάτων / αναβαθμίδων - δημιουργία αυλακιών ή σαμαριών - δημιουργία αυλακιών ή σαμαριών Καταπολέμηση παρασίτων (ζιζανίων, εντόμων, μυκήτων)
Είδη κατεργασίας εδάφους Αναμόχλευση Ανάξεση Αναστροφή Σκαφή Συμπίεση Διαμόρφωση επιφάνειας
Είδη κατεργασίας εδάφους Αναμόχλευση Διακοπή της συνέχειας του εδάφους χωρίς ή με λίγη ανάμειξη. Διακοπή της συνέχειας του εδάφους χωρίς ή με λίγη ανάμειξη. Στόχοι: Στόχοι: - η χαλάρωση του εδάφους (δημιουργία κενών χώρων) - η χαλάρωση του εδάφους (δημιουργία κενών χώρων) - ο αερισμός - ο αερισμός - διάσπαση αδιαπέρατων στρωμάτων - διάσπαση αδιαπέρατων στρωμάτων
Αναμόχλευση (εργαλεία) Υπεδαφοκαλλιεργητές ή βαρείς καλλιεργητές (chisels)
Αναμόχλευση
Είδη κατεργασίας εδάφους Ανάξεση Κοπή του εδάφους χωρίς ανάμειξη στα επιφανειακά στρώματα του εδάφους. Κοπή του εδάφους χωρίς ανάμειξη στα επιφανειακά στρώματα του εδάφους. Στόχοι: Στόχοι: - προετοιμασία σποροκλίνης - προετοιμασία σποροκλίνης - θρυμματισμός επιφάνειας εδάφους - θρυμματισμός επιφάνειας εδάφους - καταστροφή ζιζανίων - καταστροφή ζιζανίων - ενσωμάτωση λιπασμάτων-ζιζανιοκτόνων - ενσωμάτωση λιπασμάτων-ζιζανιοκτόνων
Ανάξεση (εργαλεία) Ελαφροί καλλιεργητές, οδοντωτές σβάρνες
Είδη κατεργασίας εδάφους Αναστροφή Κοπή του εδάφους και ταυτόχρονη αναστροφή του. Κοπή του εδάφους και ταυτόχρονη αναστροφή του. Στόχοι: Στόχοι: - βελτίωση της διηθητικότητας - βελτίωση της διηθητικότητας - ενσωμάτωση φυτικών υπολειμμάτων και λιπασμάτων - ενσωμάτωση φυτικών υπολειμμάτων και λιπασμάτων - ξερίζωμα ζιζανίων - ξερίζωμα ζιζανίων - θρυμματισμός και ανακάτεμα εδάφους - θρυμματισμός και ανακάτεμα εδάφους
Αναστροφή (εργαλεία) Υνιοφόρα και δισκοφόρα άροτρα
Είδη κατεργασίας εδάφους Σκαφή (φρεζάρισμα) Κοπή και ταυτόχρονα ανακάτεμα των επιφανειακών στρωμάτων. Κοπή και ταυτόχρονα ανακάτεμα των επιφανειακών στρωμάτων. Στόχοι: Στόχοι: - θρυμματισμός εδάφους - θρυμματισμός εδάφους - προετοιμασία σποροκλίνης - προετοιμασία σποροκλίνης - κοπή και ενσωμάτωση ζιζανίων - κοπή και ενσωμάτωση ζιζανίων - ενσωμάτωση λιπασμάτων-ζιζανιοκτόνων - ενσωμάτωση λιπασμάτων-ζιζανιοκτόνων
Σκαφή (εργαλεία) Περιστρεφόμενα σκαπτικά (φρέζες) συμπαγείς ή σπαστές
Είδη κατεργασίας εδάφους Συμπίεση Υποβαθμίζει τον αερισμό, αλλά βελτιώνει τη συγκράτηση και κίνηση του νερού. Υποβαθμίζει τον αερισμό, αλλά βελτιώνει τη συγκράτηση και κίνηση του νερού. Στόχοι: Στόχοι: - αποκατάσταση εδάφους που έχει ανυψωθεί από παγετό - αποκατάσταση εδάφους που έχει ανυψωθεί από παγετό - βελτίωση επαφής σπόρου-εδάφους μετά τη σπορά - βελτίωση επαφής σπόρου-εδάφους μετά τη σπορά
Συμπίεση (εργαλεία) Κύλινδροι (απλοί, οδοντωτοί, κρόσκιλ κ.ά.)
Είδη κατεργασίας εδάφους Διαμόρφωση επιφάνειας αγρού Ισοπέδωση, κυματοειδής επιφάνεια, σχηματισμός αναβαθμίδων, λεκανών κτλ. Ισοπέδωση, κυματοειδής επιφάνεια, σχηματισμός αναβαθμίδων, λεκανών κτλ. Στόχοι: Στόχοι: ομοιόμορφη άρδευση, σχηματισμός αυλακιών ποτίσματος ή σαμαριών, αποφυγή διάβρωσης κτλ. ομοιόμορφη άρδευση, σχηματισμός αυλακιών ποτίσματος ή σαμαριών, αποφυγή διάβρωσης κτλ.
Διαμόρφωση επιφάνειας (εργαλεία) Αυλακωτήρες
Βάθος παρεμβάσεων Επιπόλαιες (μέχρι 10cm) -σκαλίσματα -σκαλίσματα -ενσωμάτωση λιπασμάτων ή φυτοφαρμάκων -ενσωμάτωση λιπασμάτων ή φυτοφαρμάκων -διαμόρφωση σποροκλίνης -διαμόρφωση σποροκλίνης -απλή ισοπέδωση -απλή ισοπέδωση Εργαλεία: ελαφροί καλλιεργητές, περιστρεφόμενα σκαπτικά, σβάρνες, σιδηρό πλάισιο Εργαλεία: ελαφροί καλλιεργητές, περιστρεφόμενα σκαπτικά, σβάρνες, σιδηρό πλάισιο
Βάθος παρεμβάσεων Κοινές (11-20cm) -βασική εδαφοκατεργασία -βασική εδαφοκατεργασία -ενσωμάτωση φυτ. υπολειμμάτων -ενσωμάτωση φυτ. υπολειμμάτων -ενσωμάτωση λιπασμάτων -ενσωμάτωση λιπασμάτων -καταστροφή ζιζανίων -καταστροφή ζιζανίων Εργαλεία:υνιοφόρα και δισκοφόρα, καλλιεργητές, βαριά σκαπτικά Εργαλεία:υνιοφόρα και δισκοφόρα, καλλιεργητές, βαριά σκαπτικά
Βάθος παρεμβάσεων Βαθιές (21-35cm) -βασική εδαφοκατεργασία -βασική εδαφοκατεργασία -ενσωμάτωση φυτ. υπολειμμάτων -ενσωμάτωση φυτ. υπολειμμάτων -ενσωμάτωση λιπασμάτων -ενσωμάτωση λιπασμάτων -καταστροφή ζιζανίων -καταστροφή ζιζανίων Εργαλεία: υνιοφόρα, βαρείς καλλιεργητές Εργαλεία: υνιοφόρα, βαρείς καλλιεργητές
Βάθος παρεμβάσεων Υπερβαθειές (>36cm) - χαλάρωση συμπιεσμένου εδάφους - χαλάρωση συμπιεσμένου εδάφους - θραύση αδιαπέρατου στρώματος - θραύση αδιαπέρατου στρώματος - ενσωμάτωση λιπάσματος σε μεγάλο βάθος - ενσωμάτωση λιπάσματος σε μεγάλο βάθος Εργαλεία:υπεδαφοκαλλιεργητές, υνιοφόρα Εργαλεία:υπεδαφοκαλλιεργητές, υνιοφόρα
Βάθος παρεμβάσεων Επηρεάζεται από: -την υγρότητα του κλίματος -την υγρότητα του κλίματος
Βάθος παρεμβάσεων Επηρεάζεται από: - το είδος της καλλιέργειας - το είδος της καλλιέργειας
Βάθος παρεμβάσεων Επηρεάζεται από: - την υφή του εδάφους (μέσω της ειδικής αντίστασης) - την υφή του εδάφους (μέσω της ειδικής αντίστασης)
Βάθος παρεμβάσεων Επηρεάζεται από: - τον εξοπλισμό και το κόστος σε καύσιμα - τον εξοπλισμό και το κόστος σε καύσιμα Γενικά: Οι βαθειές και υπερβαθειές παρεμβάσεις πρέπει να γίνονται με περίσκεψη και μόνο όταν το επιβάλλει συγκεκριμένος λόγος Οι βαθειές και υπερβαθειές παρεμβάσεις πρέπει να γίνονται με περίσκεψη και μόνο όταν το επιβάλλει συγκεκριμένος λόγος
Συχνότητα παρεμβάσεων Συχνές παρεμβάσεις: - υποβαθμίζουν κατά κανόνα την εδαφική δομή - υποβαθμίζουν κατά κανόνα την εδαφική δομή - προκαλούν απώλειες νερού - προκαλούν απώλειες νερού - μειώνουν την οργανική ουσία - μειώνουν την οργανική ουσία - επιβαρύνουν οικονομικά την εκμετάλλευση - επιβαρύνουν οικονομικά την εκμετάλλευση
Συχνότητα παρεμβάσεων Γενικά, πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο δυνατό
Βασική εδαφοκατεργασία Στόχοι: Καταστροφή ζιζανίων Χειρισμός υπολειμμάτων προηγούμενης καλλιέργειας Αποθήκευση νερού βροχοπτώσεων Διευκόλυνση ανάπτυξης ριζικού συστήματος Θέρμανση εδάφους
Βασική εδαφοκατεργασία Εργαλεία: Υνιοφόρα άροτρα Δισκοφόρα άροτρα Καλλιεργητές
Δευτερεύουσα ή επιφανειακή κατεργασία Κύριος στόχος: Σχηματισμός σποροκλίνης Εργαλεία: Σβάρνες (οδοντωτές, δισκοσβάρνες κτλ.) Ελαφρείς καλλιεργητές Περιστρεφόμενα σκαπτικά Συνδυασμοί των παραπάνω
Βασικά χαρακτηριστικά σποροκλίνης Επιφάνεια αγρού χωρίς ζιζάνια Ικανοποιητική γονιμότητα Επιθυμητός και ομοιόμορφος βαθμός κοκκοποίησης Επαρκής αερισμός και εφοδιασμός με νερό Ισοπεδωμένος αγρός
Σχηματισμός σποροκλίνης Καταπολέμηση ζιζανίων -Με επιφανειακή κατεργασία (σκάλισμα) λίγο πριν τη σπορά -Με επιφανειακή κατεργασία (σκάλισμα) λίγο πριν τη σπορά -Με προσπαρτική ζιζανιοκτονία και ενσωμάτωση (σβάρνισμα) -Με προσπαρτική ζιζανιοκτονία και ενσωμάτωση (σβάρνισμα)
Σχηματισμός σποροκλίνης Βελτίωση γονιμότητας - Βασική λίπανση (σε όλη την επιφάνεια του αγρού ή εντοπισμένα) - Βασική λίπανση (σε όλη την επιφάνεια του αγρού ή εντοπισμένα) - Ενσωμάτωση λιπασμάτων στο έδαφος (σβάρνες, καλλιεργητές, φρέζες) - Ενσωμάτωση λιπασμάτων στο έδαφος (σβάρνες, καλλιεργητές, φρέζες)
Σχηματισμός σποροκλίνης Κατάλληλη στρωμάτωση εδάφους
Σχηματισμός σποροκλίνης
Ισοπέδωση Για διατήρηση της ομοιομορφίας φυτρώματος Για διατήρηση της ομοιομορφίας φυτρώματος
Συμπίεση του εδάφους από την εδαφοκατεργασία Προκαλείται από: - τους τροχούς των μηχανημάτων (αλλοίωση του πορώδους) - τους τροχούς των μηχανημάτων (αλλοίωση του πορώδους) - από συνεχείς αρόσεις στο ίδιο βάθος - από συνεχείς αρόσεις στο ίδιο βάθος (σχηματισμός αδιαπέρατου στρώματος – plowpan) (σχηματισμός αδιαπέρατου στρώματος – plowpan)
Συμπίεση του εδάφους από την εδαφοκατεργασία Η ευαισθησία των εδαφών στη συμπίεση εξαρτάται από: την υφή του εδάφους την υδατοπεριεκτικότητα του εδάφους τον βαθμό χαλάρωσης του εδάφους
Συμπίεση του εδάφους από την εδαφοκατεργασία Επίδραση στην κατανομή των πόρων
Συμπίεση του εδάφους από την εδαφοκατεργασία Επιδράσεις στις καλλιέργειες μέσω του ριζικού συστήματος: Επιδράσεις στις καλλιέργειες μέσω του ριζικού συστήματος: μείωση του αερισμού παραμόρφωση των ριζών περιορισμός στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος
Αλληλουχία παρεμβάσεων σε συγκεκριμένες εναλλαγές καλλιεργειών Χειμωνιάτικη μετά από χειμωνιάτικη - μέτρια αναστροφή αμέσως μετά τη συγκομιδή (όταν υπάρχουν πολυετή ζιζάνια) - μέτρια αναστροφή αμέσως μετά τη συγκομιδή (όταν υπάρχουν πολυετή ζιζάνια) - βασική κατεργασία νωρίς το φθινόπωρο - βασική κατεργασία νωρίς το φθινόπωρο - σχηματισμός σποροκλίνης και σπορά - σχηματισμός σποροκλίνης και σπορά
Αλληλουχία παρεμβάσεων σε συγκεκριμένες εναλλαγές καλλιεργειών Ανοιξιάτικη μετά από ανοιξιάτικη - στελεχοκοπή των υπολειμμάτων μετά τη συγκομιδή - στελεχοκοπή των υπολειμμάτων μετά τη συγκομιδή - βασική κατεργασία πριν την έλευση του χειμώνα - βασική κατεργασία πριν την έλευση του χειμώνα - επιφανειακή κατεργασία (τέλος χειμώνα-αρχές άνοιξης) - επιφανειακή κατεργασία (τέλος χειμώνα-αρχές άνοιξης) - σχηματισμός σποροκλίνης και σπορά - σχηματισμός σποροκλίνης και σπορά
Αλληλουχία παρεμβάσεων σε συγκεκριμένες εναλλαγές καλλιεργειών Χειμωνιάτικη μετά από ανοιξιάτικη - άμεση στελεχοκοπή και βασική κατεργασία - άμεση στελεχοκοπή και βασική κατεργασία - επιφανειακή κατεργασία και σχηματισμός σποροκλίνης σε σύντομο χρονικό διάστημα - επιφανειακή κατεργασία και σχηματισμός σποροκλίνης σε σύντομο χρονικό διάστημα
Αλληλουχία παρεμβάσεων σε συγκεκριμένες εναλλαγές καλλιεργειών Ανοιξιάτικη μετά από χειμωνιάτικη - μέτρια αναστροφή αμέσως μετά τη συγκομιδή (όταν υπάρχουν πολυετή ζιζάνια) - μέτρια αναστροφή αμέσως μετά τη συγκομιδή (όταν υπάρχουν πολυετή ζιζάνια) - βασική κατεργασία το φθινόπωρο - βασική κατεργασία το φθινόπωρο - επιφανειακή κατεργασία (τέλη χειμώνα-αρχές άνοιξης) - επιφανειακή κατεργασία (τέλη χειμώνα-αρχές άνοιξης) - σχηματισμός σποροκλίνης και σπορά - σχηματισμός σποροκλίνης και σπορά