ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗ-ΑΛΜΠΑ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Η ιδιαιτερότητα του εκπαιδευτικού επαγγέλματος Οι εκπαιδευτικοί ακολουθούν, λοιπόν, σύμφωνα με τον Γ. Μαυρογιώργο, μία άτυπη διαδικασία μακρόχρονης «μαθητείας» στο επάγγελμα, η οποία διακρίνεται για δύο βασικά στοιχεία: Τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό; Αποτελεί μέρος της κοινωνικοποίησης για το επάγγελμα. Συντελείται σε ένα ιστορικό πλαίσιο που είναι διαφορετικό από τις ιστορικές συνθήκες της εποχής κατά την οποία ασκούν το έργο τους. Επομένως, κοινωνικοποιούνται για το επάγγελμα στηριζόμενοι σε διαφορετικά κοινωνικά δεδομένα και καλούνται να αντιμετωπίσουν μια εκπαιδευτική επαγγελματική πραγματικότητα διαφορετική από αυτήν που αναμένουν.

Η ιδιαιτερότητα του εκπαιδευτικού επαγγέλματος Οι διαφορές σε σχέση με το παρελθόν αφορούν στα ακόλουθα: Η αγωγή των μαθητών δεν εμπίπτει πλέον στα άμεσα καθήκοντα των εκπαιδευτικών. Δεν λογοδοτεί ο εκπαιδευτικός στην κοινωνία αλλά η οικογένεια. Αλλαγή των ρόλων. Έχει αλλάξει ο θεωρητικός προσανατολισμός του αναλυτικού προγράμματος. Οι εκπαιδευτικοί δεν υφίστανται τον έλεγχο των παρελθόντων ετών. Ο εκπαιδευτικός δεν λογοδοτεί για την επίδοση και απόδοση των μαθητών του. Δεν έχει πια το βάρος της ευθύνης και της αποτελεσματικότητας της σχολικής μονάδας.

Η ιδιαιτερότητα του εκπαιδευτικού επαγγέλματος Οι βασικές σπουδές των εκπαιδευτικών της Β/βάθμιας μπορεί να διαφοροποιούνται και να αναλάμβάνουν ίδια διδακτικά αντικείμενα. Το κύρος του επαγγέλματος έχει εξασθενήσει. Ο διευθυντής λειτουργεί περισσότερο συναδελφικά παρά ως αρχή εξουσίας. Στο κέντρο του εκπαιδευτικού συστήματος δεν είναι πλέον οι γνώσεις, αλλά ο μαθητής σαν δρων υποκείμενο (παιδί, έφηβος). Η οργάνωση της μέσης εκπαίδευσης έχει γίνει πολύ πιο σύνθετη και οι εναλλακτικές πολύ περισσότερες για τους εκπαιδευτικούς αλλά και τους μαθητές.

Η ιδιαιτερότητα του εκπαιδευτικού επαγγέλματος Σε τι οφείλονται, όμως, οι διαφορές αυτές; Πρωτίστως σε κοινωνικές αλλαγές που επέφεραν με τη σειρά τους αλλαγές στην εκπαιδευτική πραγματικότητα και το επάγγελμα του εκπαιδευτικού. Βιομηχανικές κοινωνίες-ανάγκη εξειδικευμένου προσωπικού-επένδυση σε ανθρώπινο κεφάλαιο-διαφορετική οικονομική πολιτική και οργάνωση διεύρυνση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η διεύρυνση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης πυροδότησε ορισμένες αλλαγές που διαμόρφωσαν το εκπαιδευτικό σκηνικό του σημερινού σχολείου και επηρεάζουν βαθύτατα το επάγγελμα του εκπαιδευτικού αναφορικά με τις διδακτικές, παιδαγωγικές και κοινωνικές λειτουργίες και διαστάσεις του.