Adam Elsheimer (Φρανκφούρτη 1578 - Ρώμη 1610)

Adam Elsheimer (1578–1610)

Βιογραφικά στοιχεία Ο Adam Elsheimer γεννήθηκε στη Φρανκφούρτη το 1578. Σπουδάζει στη γενέτειρα του κοντά στον Philipp Offenbach. Βασικό ρόλο στη καλλιτεχνική του ανάπτυξη έπαιξε η συνεργασία του με καλλιτέχνες των Κάτω Χωρών, όπως ο Gillis van Coninxloo και ο Lucas van Valckenborch. Το 1598 ταξιδεύει στην Ιταλία και στη Ρώμη γνωρίζεται με τον Caravaggio και τον Rubens. Εκεί τίθεται υπό την προστασία του πλούσιου Ολλανδού Goudt, ο οποίος ωστόσο φυλακίζει τον Elsheimer, όταν ο καλλιτέχνης δεν μπορεί να του παραδώσει αρκετά έργα.

Ο καλλιτέχνης πεθαίνει το 1610, λίγο μετά από την αποφυλάκισή του. Ο Rubens γράφει χαρακτηριστικά: «Μετά από μια τέτοια απώλεια πρέπει να πενθήσει όλη η συντεχνία μας. Θα μπορούσε να περιμένει κανείς απ’ αυτόν πράγματα που δε θα υπάρξουν ποτέ. Η μοίρα έδειξε μόνο την αρχή».

Χαρακτηριστικά της τέχνης του: Συνδυασμός της γερμανικής παράδοσης με τάσεις των Κάτω Χωρών και με την ιταλική χρωματική αντίληψη και πλαστικότητα, διατηρώντας ωστόσο μια καθαρά προσωπική γλώσσα. Σύνδεση με το έργο του Altdorfer Μικρογραφική διάθεση Μορφοποιητικός ο ρόλος του φωτός Απόκοσμη ατμόσφαιρα Κυριαρχία του τοπίου: Διείσδυση στο «εσωτερικό του τοπίου» Ένταξη της ανθρώπινης μορφής στο φυσικό τοπίο – αμοιβαία αλληλεπίδραση και νοηματοδότηση. Διασώζεται μόνο ένα ενυπόγραφό έργο και ως εκ τούτου ανακύπτουν προβλήματα αυθεντικότητας και χρονολόγησης.

Καλλιτεχνικές επιδράσεις Κάτω Χώρες: Lastman, Pynas, Rembrandt, Rubens Ιταλία: Saraceni, Tassi, Gentileschi Γαλλία: Poussin, Lorrain

Το πατρικό σπίτι του Adam Elsheimer στη Φρανκφούρτη, καταστράφηκε το 1944.

«Το όνειρο του Ιακώβου», τέλη 16ου αι., ελαιογραφία σε χαλκό, Städtische Galerie, Φρανκφούρτη.

«Μάγισσα με ερωτιδείς», περ. 1596-98, ελαιογραφία σε χαλκό, 13. 6 × 9 «Μάγισσα με ερωτιδείς», περ. 1596-98, ελαιογραφία σε χαλκό, 13.6 × 9.9 εκ., Βασιλική Συλλογή, Κάστρο Windsor.

Εθνική Πινακοθήκη, Ουάσιγκτον. Albrecht Dürer, «Μάγισσα γητεύει τράγο», 1500, χαλκογραφία, 11,4 x 7 εκ., Εθνική Πινακοθήκη, Ουάσιγκτον.

«Ο Μυστικός γάμος της Αγίας Αικατερίνης», 1598-99, ελαιογραφία σε χαλκό, 34 × 26,5 εκ., Alte Pinakothek, Μόναχο. 

στην Αίγυπτο», 1599, ελαιογραφία σε χαλκό, 37,5 x 24 εκ., «Ανάπαυση κατά τη φυγή στην Αίγυπτο», 1599, ελαιογραφία σε χαλκό, 37,5 x 24 εκ., Staatliche Museen, Βερολίνο.

«Η πυρπόληση της Τροίας», π. 1601, ελαιογραφία σε χαλκό, 36 x 50 εκ., Alte Pinakothek, Μόναχο. 

«Η Ιουδίθ αποκεφαλίζει τον Ολοφέρνη», 1601-03, ελαιογραφία σε χαλκό, 24,2 x 18,7 εκ., Wellington Museum, Apsley House, Λονδίνο.

«Ο λιθοβολισμός του Αγίου Στεφάνου», π. 1604, ελαιογραφία σε χαλκό, 34,7 x 28,6 εκ., Εθνική Πινακοθήκη, Σκωτία.

«Δοξολογία του Σταυρού» (μέρος πολυπτύχου), π. 1605, ελαιογραφία σε χαλκό, Städelsches Kunstinstitut, Φρανκφούρτη.

Πολύπτυχο του «Ιερού Σταυρού».

«Η Αυγή», 1606-07, ελαιογραφία σε χαλκό, 17 x 22,5 εκ., Μουσείο κόμη Anton Ulrich, Μπραουνσβάικ.

«Ανάπαυση κατά τη φυγή στην Αίγυπτο», 1609, ελαιογραφία σε χαλκό, 31 × 41εκ., Alte Pinakothek, Μόναχο.

«Ο Δίας και ο Ερμής στο σπίτι του Φιλήμονα και της Βάκχιδος», π. 1609-10, ελαιογραφία σε χαλκό, 16,5 x 22,5 εκ., Gemäldegalerie, Δρέσδη.

«Νύμφη ξεφεύγει από Σάτυρο», ελαιογραφία σε χαλκό, 14 x 20 εκ., Staatliche Museen, Βερολίνο.

Σχέδια «Αφροδίτη και έρωτας», π. 1600, μελάνι σε χαρτί, Kupferstichkabinett, Βερολίνο.

«Η άρνηση του Πέτρου», π. 1600-1605, μελάνι σε χαρτί, 16,7 × 12,4 εκ., Städelsches Kunstinstitut, Φρανκφούρτη.

Γερμανικό γραμματόσημο με έργο του καλλιτέχνη.

Έκθεση του πολυπτύχου του Elsheimer στην Galleria Palatina του Palazzo Pitti, Φλωρεντία 24 Φεβρουαρίου – 5 Ιουνίου 2016.