Συνδεδεμένα γονίδια (στο ίδιο χρωμόσωμα) AABB: AB/AB aabb: ab/ab AaBb: AB/ab ή Ab/aB Σε μια διασταύρωση δοκιμασίας: συχνοί φαινότυποι: Γονεϊκού τύπου σπάνιοι φαινότυποι: προέρχονται από ανασυνδυασμό Συχνότητα ανασυνδυασμού = r = αριθμός ανασυνδυασμένων γαμετών σύνολο γαμετών Απόσταση γονιδίων = r x 100 r = απόσταση γονιδίων 100 Συχνότητα ανασυνδυασμένων γαμετών = r/2 Συχνότητα γαμετών γονεϊκού τύπου = (1-r)/2
Ασκ. 6.39 βιβλιο μ. λουκα Στη δροσόφιλα, τα γονίδια A (A, a) και B (B, b) είναι φυλοσύνδετα και απέχουν 40 μονάδες (A>a, B>b). Θηλυκά άτομα Ab / aB διασταυρώθηκαν με αρσενικά Ab / Y και έδωσαν 1.000 F1 απογόνους. Αν ο λόγος ♂ ♂ : ♀ ♀ είναι 1 : 1, πόσοι από τους απογόνους αναμένονται να είναι ♀ ♀ [ a B ] ; ♀ ♀ [ a b ] ; ♂ ♂ [ a B ] ; ♂ ♂ [ a b ] ;
Συχνότητα ανασυνδυασμού = r = αριθμός ανασυνδυασμένων γαμετών σύνολο γαμετών Απόσταση γονιδίων = r x 100 r = απόσταση γονιδίων 100 Συχνότητα ανασυνδυασμένων γαμετών = r/2 Συχνότητα γαμετών γονεϊκού τύπου = (1-r)/2 Απόσταση = 40 μονάδες, άρα r = 40/100 = 0,4 = 40% Συχνότητα ανασυνδυασμένων γαμετών: r/2 = 0,40/2 = 0,2 = 20% Συχνότητα γαμετών γονεϊκού τύπου: (1-r)/2 = (1- 0,40)/2 = 0,6/2 = 0,3 = 30%
Στη δροσόφιλα, δεν γίνεται ανασυνδυασμός στα αρσενικά!!! Στη δροσόφιλα, δεν γίνεται ανασυνδυασμός στα αρσενικά!!! Ρ : ♀ A b / a B Χ ♂ A b / Y Γαμέτες Συχνότητα Γαμέτες Συχνότητα Ab 0.3 Ab 0.5 aB 0.3 Y 0.5 ΑΒ 0.2 ab 0.2
Ρ : ♀♀ A b / a B Χ ♂ ♂ A b / Y F1 ♀♀ ♂♂ [Ab] [AB] ΓΟΝΕΪΚΟΙ (0.3) ΑΝΑΣ/ΝΟΙ (0.2) ♀♀ ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΣ ♂♂ Ab/Ab [Ab] Ab/Y aB/Ab [AB] aB/Y [aB] AB/Ab AB/Y ab/Ab ab/Y [ab] α) ♀ ♀ [ a B ] γ) ♂ ♂ [ a B ] β) ♀ ♀ [ a b ] δ) ♂ ♂ [ a b ]
Ρ : ♀ A b / a B Χ ♂ A b / Y F1 ♀♀ ΣΥΧΝΟ ΤΗΤΑ ♂♂ [Ab] 0.5 0.30 [AB] [aB] 0.20 [ab] α) ♀ ♀ [ a B ] Κανένας γ) ♂ ♂ [ a B ] 1000 x ½ x 0,30 = 150 β) ♀ ♀ [ a b ] Κανένας δ) ♂ ♂ [ a b ] 1000 x ½ x 0,20 = 100
Να χαρτογραφηθούν τα τρία γονίδια. Ασκ. 6.48 βιβλιο μ. λουκα Στον αραβόσιτο, η διασταύρωση AaBbCc X aabbcc (A>a, B>b, C>c) έδωσε στην F1 τους ακόλουθους φαινοτύπους: [ A B C ] 198 [ A B c ] 49 [ a B C ] 205 [ a B c ] 52 [ A b c ] 203 [ A b C ] 50 [ a b c ] 195 [ a b C ] 48 Να χαρτογραφηθούν τα τρία γονίδια.
[ A B ] 247 (198+49) [ a B ] 257 (205+52) [ A b ] 253 (203+50) Αν τα τρία γονίδια ήταν ανεξάρτητα, τότε οι οκτώ φαινοτυπικές κατηγορίες, που παρατηρήθηκαν στους απογόνους, θα είχαν την ίδια συχνότητα. Αν τα τρία γονίδια ήταν συνδεδεμένα, τότε δύο φαινοτυπικές κατηγορίες θα ήταν οι πιο πολυπληθείς (γονεϊκοί συνδυασμοί), δύο φαινοτυπικές κατηγορίες θα ήταν οι πιο ολιγοπληθείς (από 2 c - o) και τέλος, δύο ζεύγη φαινοτυπικών κατηγοριών θα είχαν ενδιάμεσες συχνότητες (από 1 c - o). Επειδή όμως παρατηρήθηκαν δύο κατηγορίες συχνοτήτων, δύο γονίδια είναι συνδεδεμένα και ένα είναι ανεξάρτητο. Αν αγνοήσουμε το γονίδιο c, τότε θα έχουμε: [ A B ] 247 (198+49) [ a B ] 257 (205+52) [ A b ] 253 (203+50) [ a b ] 243 (195+48) [ A B C ] 198 [ A B c ] 49 [ a B C ] 205 [ a B c ] 52 [ A b c ] 203 [ A b C ] 50 [ a b c ] 195 [ a b C ] 48
[ A C ] 248 (198+50) [ a c ] 247 (195+52) [ A c ] 252 (203+49) Επειδή παρατηρήθηκε η φαινοτυπική αναλογία, 1 : 1 : 1 : 1, τα γονίδια a και b είναι ανεξάρτητα. Η ίδια αναλογία προκύπτει και αν αγνοήσουμε το γονίδιο b: [ A C ] 248 (198+50) [ a c ] 247 (195+52) [ A c ] 252 (203+49) [ a C ] 253 (205+48) [ A B C ] 198 [ A B c ] 49 [ a B C ] 205 [ a B c ] 52 [ A b c ] 203 [ A b C ] 50 [ a b c ] 195 [ a b C ] 48 Επειδή παρατηρήθηκε η φαινοτυπική αναλογία, 1 : 1 : 1 : 1, τα γονίδια a και c είναι ανεξάρτητα.
[ Β C ] 403 (198+205) [ b c ] 398 (203+195) [ Β c ] 101 (49+52) Τέλος, αν αγνοήσουμε το γονίδιο a, τότε θα έχουμε: [ Β C ] 403 (198+205) [ b c ] 398 (203+195) [ Β c ] 101 (49+52) [ b C ] 98 (50+48) Τα γονίδια λοιπόν b και c είναι συνδεδεμένα και απέχουν 19,9 μονάδες. (101+98)/(403+398+101+98) = 0,199 ή 19,9% [ A B C ] 198 [ A B c ] 49 [ a B C ] 205 [ a B c ] 52 [ A b c ] 203 [ A b C ] 50 [ a b c ] 195 [ a b C ] 48
Ασκ. 6.52 βιβλιο μ. λουκα [ a B c ] 150 [ a b c ] 308 Ασκ. 6.52 βιβλιο μ. λουκα Φυτά με γονότυπο AABBCC διασταυρώθηκαν με φυτά γονοτύπου aabbcc και έδωσαν F1 απογόνους μόνο με φαινότυπο [A B C]. Μερικά φυτά της F1 διασταυρώθηκαν με τον υπολειπόμενο γονέα (aabbcc) και έδωσαν τα ακόλουθα αποτελέσματα: ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ ΑΡ. ΑΤΟΜΩΝ ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ ΑΡ. ΑΤΟΜΩΝ [ A b C ] 144 [ A B C ] 300 [ a B c ] 150 [ a b c ] 308 [ a b C ] 6 [ a B C ] 43 [ A b c ] 39 [ A B c ] 3 Α) να χαρτογραφηθούν τα τρία γονίδια. Β) να βρεθεί ο συντελεστής σύμπτωσης στο τμήμα αυτό του χρωματοσώματος.
Ρ: AABBCC Χ aabbcc ABC / ABC Χ abc / abc F1: 100% AaBbCc [A B C] ABC / abc AaBbCc Χ aabbcc ABC / abc Χ abc / abc ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ ΑΡ. ΑΤΟΜΩΝ ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ ΑΡ. ΑΤΟΜΩΝ [ A b C ] 144 [ A B C ] 300 [ a B c ] 150 [ a b c ] 308 [ a b C ] 6 [ a B C ] 43 [ A b c ] 39 [ A B c ] 3
Α) από τα διπλά c – o προκύπτει ότι το γονίδιο c εδράζεται μεταξύ των γονιδίων a και b. Έτσι: [ A C B ] 300 [ a c b ] 308 [ A c b ] 39 [ a C B ] 43 [ A C b ] 144 [ a c B ] 150 [ A c B ] 3 [ a C b ] 6 Σύνολο: 993 Χωρίς c-o 1 c-o στην περιοχή a - c 1 c-o στην περιοχή c - b 2 c-o
ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ ΑΡ. ΑΤΟΜΩΝ ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ ΑΡ. ΑΤΟΜΩΝ [ A b C ] 144 [ A B C ] 300 [ a B c ] 150 [ a b c ] 308 [ a b C ] 6 [ a B C ] 43 [ A b c ] 39 [ A B c ] 3 Η συχνότητα ανασυνδυασμού μεταξύ των γονιδίων a και c είναι (39+43+6+3) / 993 = 0,092 οπότε η απόσταση των γονιδίων a και c είναι 9,2 μονάδες. Η συχνότητα ανασυνδυασμού μεταξύ των γονιδίων c και b είναι (144+150+6+3) / 993 = 0,305 οπότε η απόσταση των γονιδίων c και b είναι 30,5 μονάδες. Έτσι: 9,2 30,5 a b c
Η συχνότητα ανασυνδυασμού μεταξύ των γονιδίων a και c είναι 0,092 ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ ΑΡ. ΑΤΟΜΩΝ ΦΑΙΝΟΤΥΠΟΙ ΑΡ. ΑΤΟΜΩΝ [ A b C ] 144 [ A B C ] 300 [ a B c ] 150 [ a b c ] 308 [ a b C ] 6 [ a B C ] 43 [ A b c ] 39 [ A B c ] 3 Η συχνότητα ανασυνδυασμού μεταξύ των γονιδίων a και c είναι 0,092 Η συχνότητα ανασυνδυασμού μεταξύ των γονιδίων c και b είναι 0,305 Σύνολο απογόνων = 993 Β) συντελεστής σύμπτωσης = παρατηρηθέντα διπλά c – o αναμενόμενα διπλά c − 0 και επομένως, σ.σ. = 6+3 0,092 ∗ 0,305 ∗ 993 = 0,32 Παρεμβολή I = 1 – σσ, άρα I = 0,68