viskoznost

Delovi određene tečnosti u cevi ne kreću se istim brzinama Najveću brzinu ima deo duž ose cevi, a najmanju deo uz zidove cevi

Tečnost se kreće u slojevima, koji klize jedan po drugome različitim brzinama kao posledica postojanja sila unutrašnjeg trenja u tečnostima, tj. osobinom tečnosti koja se naziva viskoznost Sile viskoznosti koje se javljaju usled kretanja jednih slojeva tečnosti preko drugih, usporavaju proticanje tečnosti i kretanje tela kroz tečnost

NJUTNOV ZAKON Viskoznost se ispoljava pri proticanju tečnosti Otpor proticanju tečnosti zavisi jedino od sila viskoznosti, ako je proticanje laminarno Laminarno proticanje je proticanje kada slojevi klize jedan po drugom, i tečnost ne prelazi iz jednog sloja u drugi, i da njegova brzina nije veća od neke kritične vrednosti, karakteristične za svaku tečnost

Posmatramo dve ravne, paralelne ploče Na svakoj ploči je adsorbovan tanak sloj tečnosti Ploča A se krece brzinom v, a sa njom i sloj tečnosti na njoj Ploča B je nepokretna Ostali slojevi tečnosti, paralelni pločama, kreću se brzinama , i one su na srazmernoj udaljenosti (y) od nepokretne ploče. d je razmak između ploča,pa je:

Koeficijent viskoznosti zavisi od temperature, vrlo se brzo smanjuje kako se temperatura povećava Koeficijent vskoznosti većine čistih tečnosti ne zavisi od brzine proticanja. Za njih vazi Njutnov zakon, i one se nazivaju njutnovske tečnosti Ako tečnost nije čista, koeficijent viskoznosti tada zavisi od brzine proticanja i Njutnov zakon ne vazi

Viskozne sile, za razliku od suvog trenja ne deluju pre početka kretanja Zbog toga se ploča A može pokrenuti silom proizvoljno malog intenziteta Kada bi ploča A neposredno dodirivala ploču B, delovale bi sile suvog trenja

Razlike između sila suvog i viskoznog trenja su: Sila suvog trenja ne zavisi od veličine dodirne površine i postoji pre nego što započne kretanje, dok sila viskoznog trenja zavisi od dodirne površine i pojavljuje se tek kada započne kretanje Sile suvog trenja su mnogo veće od sila viskoznog trenja

STOKSOV ZAKON Džordž Gejbrijel Stoks - engleski matematičar i fizičar (sredina 19.veka)

Posredstvom viskoznih sila, tečnost utiče na tela u njoj Tečnost pruža otpor kretanju tog tela, a to potiče od viskoznosti i od vrtložnog kretanja tečnosti iza tela (turbulencije) Kada je brzina niža od odredjene kritične vrednosti brzine te tečnosti,otpor potiče samo od viskoznosti

Tanak sloj tečnosti adsorbovan na površini tela, kreće se zajedno sa telom istom brzinom To je praćeno pojavom viskoznih sila. Usled tih sila se pokreću i ostali slojevi tečnosti Ovi slojevi se krecu laminarno pri malim brzinama, i tada je sila otpora F srazmerna brzini tela: Veličina k zavisi od koeficijenta viskoznosti, od veličine i oblika tela.

Kada je telo sfernog oblika (k=6πήr), pa je sila otpora koju tečnost pruža : Sila otpora koju tečnost pruža telu sferičnog oblika je srazmerna poluprečniku tela i brzini. Ima pravac brzine, ali je suprotnog smera. Stoksov zakon je eksperimentalno potvrdjen, ali samo za tela čiji je prečnik mnogo manji od rastojanja tela od granica tečnosti. Kada je prečnik sfernog tela veliki, dolazi do turbulencija.

URADILI: Ana Todorovic Nikola Milic