Εσωτερική αγορά (1) Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων και υπηρεσιών Εσωτερική αγορά (1) Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων και υπηρεσιών Βασίλης Χατζόπουλος Επίκ. Καθηγητής ΔΠΘ, Κομοτηνή Επισκ. Καθηγητής στο Κολέγιο της Ευρώπης, Bruges Βιβλιογραφία: Μούσης, 85-96 και 104-110 16/11/2018 Βασίλης Χατζόπουλος
1. Εμπορεύματα και υπηρεσίες Εμπορεύματα/Υπηρεσίες Εμπορεύματα Υπηρεσίες Εναρμόνιση Δημόσιες Συμβάσεις 1. Εμπορεύματα και υπηρεσίες Αγαθό: κάθε υλικό αγαθό το οποίο Έχει εμπορική αξία Θετική [Επιτροπή κ. Ιταλίας, Έργα τέχνης’68] Αρνητική [Επιτροπή κ. Βελγίου, Απόβλητα Βαλονίας’92] Δεν είναι παράνομο Δεν χρησιμεύει ως μέσο συναλλαγών [Regina v. Thompson’78] Υπηρεσία: κάθε άυλη παροχή η οποία Παρέχεται έναντι αμοιβής [Humbel’88],[Wirth’93],[Grogan’91] Προϋποθέτει την παροδική διάσχιση των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ Μετακινείται ο πάροχος (π.χ. δικηγόρος προς πελάτη) Μετακινείται ο αποδέκτης (π.χ. ασθενής προς νοσοκομείο) Μετακινούνται και οι δύο (π.χ. τουρίστας με τον ξεναγό του) Μετακινείται μόνη η υπηρεσία (π.χ. διαχείριση χαρτοφυλακίου) Εάν η άυλη παροχή ενσωματώνεται σε υλικό: μεγαλύτερη αξία 16/11/2018 Βασίλης Χατζόπουλος
2. Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων Εμπορεύματα/Υπηρεσίες Εμπορεύματα Υπηρεσίες Εναρμόνιση Δημόσιες Συμβάσεις 2. Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων Εμπόδια οικονομικής φύσης Τελωνειακή ένωση και ενιαίο δασμολόγιο Κατάργηση δασμών [Van Gend en Loos, 1963] Ενιαίο δελτίο μεταφοράς (ΤΙR) Εναρμονισμένη φυτοϋγειονομική και κτηνιατρική νομοθεσία Συνεργασία τελωνειακών αρχών Απαγόρευση δασμών και ΜΙΑ Απαγόρευση εσωτερικής φορολογίας που εισάγει διακρίσεις Ύπαρξη διάκρισης (τρόπος υπολογισμού, καταβολής κα) Παρόμοια προϊόντα (λ.χ. μπύρα – κρασί) 16/11/2018 Βασίλης Χατζόπουλος
2. Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων Εμπορεύματα/Υπηρεσίες Εμπορεύματα Υπηρεσίες Εναρμόνιση Δημόσιες Συμβάσεις 2. Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων Εμπόδια ΜΗ οικονομικής φύσης (άρθρα 28 επ ΣυνθΕΚ) Απαγόρευση ποσοτικών περιορισμών και ΜΙΑ Έννοια: Dassonville 1974, Cassis de Dijon 1979 Κρατική προέλευση του μέτρου Από το κράτος ή φορείς του [Apple & Pear Dvlpt Council’88] Από ιδιωτικούς φορείς που έχουν γενική κανονιστική αρμοδιότητα: αθλητικές ομοσπονδίες, συνδικάτα κτλ Από ιδιώτες: όταν αδικαιολόγητη ανοχή του κράτους [Επ κ/Γαλλίας, φράουλες’97] Παραδείγματα Rau’82: μαργαρίνη σε κύβους Επ κ/ Γερμανίας, μπύρα’87: νόμος αγνότητας του 14ου αι Drei Glocken’88: μακαρόνια από μαλακό σιμιγδάλι Smanor’88: κατεψυγμένο γιαούρτι Eyssen’81 & Deserbais’88: νισίνη και λιπαρά στο τυρί 16/11/2018 Βασίλης Χατζόπουλος
2. Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων Εμπορεύματα/Υπηρεσίες Εμπορεύματα Υπηρεσίες Εναρμόνιση Δημόσιες Συμβάσεις 2. Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων Περιορισμοί και εξαιρέσεις στην ελεύθερη κυκλοφορία Περιορισμοί Μέτρα σχετικά με τις συνθήκες πώλησης των προϊόντων [Keck’93, Επ κ/ Ελλάδας’95] Μέτρα που εμποδίζουν τις εξαγωγές χωρίς να εισάγουν διακρίσεις [Oebel’81] Ρητές εξαιρέσεις (άρθρο 30 ΣυνθΕΚ) Δημόσια τάξη [Conegate’86] Δημόσια ασφάλεια [Επ κ/Ελλάδας, πετρελαϊκά,2000] Δημόσια υγεία [Decker, 1999] και υγεία των ζώων Πολιτιστική κληρονομιά [Επ κ/Ιταλίας, έργα τέχνης, 1968] Πνευματική & βιομηχανική ιδιοκτησία [Electrola v Patricia, 1989] Επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος Προστασία καταναλωτών, πολυφωνίας στον τύπο, γλωσσικού πλουραλισμού, οικιστικής ανάπτυξης, πολιτικής για τη διάδοση του βιβλίου κτλ Πρέπει ο περιορισμός να είναι: απαραίτητος, αναλογικός και χωρίς διάκριση 16/11/2018 Βασίλης Χατζόπουλος
3. Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών Εμπορεύματα/Υπηρεσίες Εμπορεύματα Υπηρεσίες Εναρμόνιση Δημόσιες Συμβάσεις 3. Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών Μέτρα που απαγορεύονται Προέλευση των μέτρων Από το κράτος: προέλευσης ή υποδοχής της υπηρεσίας Από ιδιωτικούς φορείς που ασκούν γενική κανονιστική αρμοδιότητα [Bosman’95], [Arduino & Price Waterhouse’02] Περιεχόμενο των μέτρων Εισάγουν διακρίσεις Δημιουργούν εμπόδια [Gebhard’95], [Kohl’99] Δεν προβαίνουν σε αμοιβαία αναγνώριση Γενικά συστήματα για τους τίτλους σπουδών: οδγ 2005/36 Συστήματα «διαβατηρίων» για τράπεζες, ασφαλιστικες κτλ Αρχή της χώρας προέλευσης: οδγ 2006/123/ΕΚ (Bolkenstein) Στον πάροχο ή στον αποδέκτη 16/11/2018 Βασίλης Χατζόπουλος
3. Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών Εμπορεύματα/Υπηρεσίες Εμπορεύματα Υπηρεσίες Εναρμόνιση Δημόσιες Συμβάσεις 3. Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών Δικαιούχοι - τυπολογία Ο πάροχος της διασυνοριακής υπηρεσίας Κατά του κράτους υποδοχής [Schindler’92] [Gebhard’95] [ΣΕΤΤΓ κ. Υπουργού Εργασίας’97] Κατά του κράτους προέλευσης [Alpine Investments’95] O αποδέκτης της διασυνοριακής υπηρεσίας Κατά του κράτους προέλευσής του [Neri’03] [IKA v Ιωαννίδης’05] Εξαιρέσεις Δημόσια τάξη, υγεία, ασφάλεια + δημ. Διοίκηση Επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος 16/11/2018 Βασίλης Χατζόπουλος
4. Μέθοδοι εναρμόνισης - συντονισμού Εμπορεύματα/Υπηρεσίες Εμπορεύματα Υπηρεσίες Εναρμόνιση Δημόσιες Συμβάσεις 4. Μέθοδοι εναρμόνισης - συντονισμού Εναρμόνιση Τομεακή και πλήρης Οριζόντια και ελάχιστη + αμοιβαία αναγνώριση Αμοιβαία αναγνώριση + εναρμόνιση αντισταθμιστικών μέτρων Τυποποίηση - πιστοποίηση - διαπίστευση Φορείς τυποποίησης: ISO, CEN, CENELEC,ETSI // ΕΛΟΤ Φορείς πιστοποίησης: ΕΛΟΤ, TUV, Lloyds, AFNOR, ιδιώτες Φορείς διαπίστευσης: ΕΣΥΔ κτλ Αμοιβαία αναγνώριση χωρίς προηγούμενη εναρμόνιση Ανοιχτή μέθοδος συντονισμού (βλ. επόμενα μαθήματα) 16/11/2018 Βασίλης Χατζόπουλος
5. Κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις Εμπορεύματα/Υπηρεσίες Εμπορεύματα Υπηρεσίες Εναρμόνιση Δημόσιες Συμβάσεις 5. Κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις Λόγος ρύθμισης Το κράτος είναι πολύ μεγάλος αγοραστής: 8-20% ΑΕΠ Μέσο προστατευτικής πολιτικής και κρατικών ενισχύσεων Προμήθειες (υλικών, υπηρεσιών, μελετών) πάνω από ένα ορισμένο ποσό πρέπει να γίνονται με διαγωνισμό ΟΔΗΓΙΕΣ 2004/17/ΕΚ & 2004/18/ΕΚ Αναθέτοντες φορείς: Το κράτος και όλα τα ΝΠΔΔ και γενικά οι κρατικοί φορείς Τα ΝΠΙΔ, ανεξαρτήτως νομικής μορφής στα οποία το κράτος ασκεί καθοριστικό έλεγχο (κεφάλαιο, δικαίωμα ψήφου, ορισμός μελών ΔΣ) Είδη διαγωνισμού – τρόποι ανάθεσης Ανοιχτός διαγωνισμός Κλειστός διαγωνισμός Απευθείας ανάθεση + Νέες μορφές (ανταγωνιστικός διάλογος, συμβάσεις πλαίσιο κτλ) 16/11/2018 Βασίλης Χατζόπουλος
5. Κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις Εμπορεύματα/Υπηρεσίες Εμπορεύματα Υπηρεσίες Εναρμόνιση Δημόσιες Συμβάσεις 5. Κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις Βασικές αρχές Της μη διάκρισης και της ίσης μεταχείρισης όλων των διαγωνιζομένων Της δημοσιότητας 52-22 /37-15 ημέρες πριν τον διαγωνισμό Σε ευρωπαϊκά και ελληνικά μέσα Πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα του διαγωνισμού Της διαφάνειας Όροι διεξαγωγής & κριτήρια επιλογής γνωστά εκ των προτέρων –αμετάβλητα Κριτήρια ποιοτικής επιλογής (περιοριστικά): εμπειρία, επιφάνεια κτλ Κριτήρια ανάθεσης: χαμηλότερη τιμή – οικονομικώς συμφερότερη προσφορά Οι διαγωνιζόμενοι είναι παρόντες, λαμβάνουν γνώση εγγράφων κτλ Της αμοιβαίας αναγνώρισης Στις τεχνικές προδιαγραφές, ευρωπαϊκή τυποποίηση κτλ Στα δικαιολογητικά, έγγραφα κτλ Της αποτελεσματικής ένδικης προστασίας: Οδγ 2007/66/ΕΚ 16/11/2018 Βασίλης Χατζόπουλος