Μεταβολικά νοσήματα Στ. Τσιάρα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παθολογίας Β΄ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική

Αιμοχρωμάτωση Διαταραχή του μεταβολισμού του σιδήρου Αύξηση της απορρόφησης από το έντερο Εναπόθεση σε παρεγχυματικά όργανα Ινωση και ανεπάρκεια οργάνων

Μορφές αιμοχρωμάτωσης Κληρονομική η γενετική αιμοχρωμάτωση (μετάλλαξη στο γονίδιο HFE και ευόδωση της δράσης της πρωτείνης DMT1 και αύξηση της απορρόφησης του σιδήρου από το έντερο) Δευτεροπαθής υπερφόρτωση με σίδηρο

Μεταβολισμός του σιδήρου Ο σίδηρος απορροφάται στο 12/λο Στο όξινο ΡΗ του στομάχου ο σίδηρος ανάγεται από τρισθενή σε δισθενή και διευκολύνεται έτσι η απορρόφησή Τα κύτταρα της ψηκτροειδούς παρυφής του έντερου απορροφούν το σίδηρο Μια πρωτεΐνη η DΜΤ1 μεταφέρει τον σίδηρο στα κύτταρα και είτε αποθηκεύεται ως φερριτίνη, είτε οδηγείται προς το πλάσμα

Μεταβολισμός του σιδήρου Η πρωτεΐνη που βοηθάει την μεταφορά του σιδήρου στο πλάσμα λέγεται ferroportin 1 Μια άλλη πρωτεΐνη η hephaestin συμμετέχει στη μεταφορά του σιδήρου Ένα πεπτίδιο η hepcidin διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αποθήκευση του σιδήρου στο ήπαρ Ο σίδηρος κυκλοφορεί στο αίμα συνδεδεμένος με την τρανσφερρίνη

Αποθέματα του σιδήρου Τα 2/3 του ολικού σιδήρου του σώματος υπάρχουν στην αιμοσφαιρίνη, το υπόλοιπο υπάρχει στη μυοσφαιρίνη και σε διάφορα ένζυμα Οι θέσεις στις οποίες αποθηκεύεται ο σίδηρος είναι τα μακροφάγα του ΔΕΣ, τα ηπατοκύτταρα και οι σκελετικοί μύες Τα 2/3 του αποθηκευμένου σιδήρου κυκλοφορούν με τη μορφή της φερριτίνης Ο υπόλοιπος σίδηρος υπάρχει με τη μορφή της αιμοσιδηρίνης και της τρανσφερρίνης

Κληρονομική αιμοχρωμάτωση Αυτοσωματικό υπολειπόμενο χαρακτηριστικό (συχνότητα 1/400 σε άτομα της λευκής φυλής) Το νόσημα σχετίζεται με την ανεύρεση των αντιγόνων ιστοσυμβατότητας HLA-A3, HLA-B14, HLA-B7 To γονίδιο (HFE) εδράζεται στο χρωμόσωμα 6 Μετάλλαξη στη θέση 282 και αντικατάσταση της τυροσίνης με κυστείνη (C282Y) Μια άλλη μετάλλαξη (λιγότερο συχνή) είναι η His 63 Asp (H63D)

Η νόσος είναι σπάνια προ της ηλικίας των 20 ετών και η πλειονότητα των ασθενών εμφανίζει τα συμπτώματα την 5η και 6η δεκαετία της ζωής

Παθογένεια Η ποσότητα του σιδήρου στο σώμα είναι 3-4 gr και διατηρείται σταθερή επειδή η απορρόφηση είναι ίση με τις απώλειες Το ποσό του σιδήρου που χάνεται καθημερινά ποικίλει από 1-2 mg Στους ασθενείς με αιμοχρωμάτωση το ποσό του καθημερινά απορροφουμένου σιδήρου είναι 4 mgr Παρατηρείται συσσώρευση σιδήρου στο πλάσμα, αύξηση του κορεσμού της τρανσφερρίνης και της φερριτίνης

Σε ασθενείς με προχωρημένη νόσο ο σίδηρος φθάνει τα 20 gr και αποτίθεται κυρίως στα παρεγχυματικά όργανα όπως το ήπαρ, το πάγκρεας,η καρδιά και η υπόφυση Η καταστροφή των ιστών συμβαίνει από την απελευθέρωση κρυστάλλων σιδήρου από τα λυσοσώματα, την διαταραχή των λιπιδίων από την περίσσεια σιδήρου και την διέγερση της σύνθεσης κολλαγόνου

Δευτεροπαθής εναπόθεση σιδήρου στους ιστούς Αιμοσφαιρινοπάθειες Σιδηροβλαστική αναιμία Αναποτελεσματική αιμοποίηση Θαλασσαιμίες Πορφυρίες (PCT) Συγγενή έλλειψη σερουλοπλασμίνης Αλκοολισμός

Παθολογική Ανατομική Το ήπαρ είναι οζώδες και καφεοειδές Ο σίδηρος ευρίσκεται στα περιπυλαία παρεγχυματικά κύτταρα και τελικά εμφανίζεται μικτή μακρο- και μικροοζώδης κίρρωση Η επιδερμίδα είναι λεπτή και παρατηρείται εναπόθεση μελανίνης Υπάρχει εναπόθεση σιδήρου στον αρθρικό υμένα και κρύσταλλοι πυροφωσφορικού ασβεστίου στο αρθρικό υγρό

Κλινική εικόνα Μελάγχρωση του δέρματος Σακχαρώδης διαβήτης (εναπόθεση σιδήρου και μελανίνης στην δερμίδα) Σακχαρώδης διαβήτης Διαταραχή της ηπατικής βιολογίας-κίρρωση Καρδιακή ανεπάρκεια (διατατική μυοκαρδιοπάθεια, αρρυθμίες) Αρθροπάθεια (2η, 3η μετακαρποφαλαγγική, γόνατα) Υπογοναδισμός

Διάγνωση Η συνύπαρξη ηπατομεγαλίας, μελάγχρωσης δέρματος, ΣΔ, καρδιακής ανεπαρκείας, υπογοναδισμού και αρθρίτιδας θέτει υψηλό δείκτη υποψίας για τη νόσο Εκτίμηση των παρεγχυματικών αποθεμάτων σιδήρου επίπεδα σιδήρου ορού, κορεσμού τρανσφερρίνης, φερριτίνης και προσδιορισμός του ηπατικού δείκτη (μgr/gr dry wt/56xage), MRI ήπατος, επίπεδα σιδήρου των ούρων μετά έγχυση DFO Εκτίμηση των ομοζυγωτών με HLA typing Γενετικές συμβουλές στα μέλη της οικογενείας

Θεραπεία Υποστηρικτική αγωγή των οργάνων στόχων Απομάκρυνση της περίσσειας σιδήρου Αφαίμαξη 500 ml αίματος δύο φορές την εβδομάδα (1ml=0,5 mgr σιδήρου) Οι αφαιμάξεις συνεχίζονται για 1-2 έτη Χορήγηση δεσφεριοξαμίνης

Γενετικές συμβουλές σε οικογένειες πασχόντων Πρόγνωση Συνήθη αίτια θανάτου αποτελούν η καρδιακή ανεπάρκεια η ηπατική ανεπάρκεια η πυλαία υπέρταση το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα Γενετικές συμβουλές σε οικογένειες πασχόντων

Μεταβολισμός του χαλκού Μεταβολισμός του χαλκού Ο χαλκός απορροφάται από το στομάχι και το λεπτό έντερο Μεταφέρεται στο ήπαρ δεσμευμένος στην αλβουμίνη Ενσωματώνεται στην σερουλοπλασμίνη, η οποία παράγεται στο ήπαρ και εκκρίνεται στο αίμα Απεκκρίνεται από τη χολή

Νόσος Wilson Κληρονομική νόσος Αυτοσωματικό υπολειπόμενο χαρακτηριστικό Διαταραχή του μεταβολισμού του χαλκού Βλάβη σε μια ΑΤΡαse που μεταφέρει τον χαλκό Διαταραχή στο γονίδιο ΑΤΡ7Β του χρωμοσώματος 13 (Ηιs 1069 Gly) (ήπαρ, νεφροί, πλακούντας) Μείωση της σύνθεσης σερουλοπλασμίνης Τοξική συγκέντρωση του χαλκού στο ήπαρ, τον εγκέφαλο (βασικά γάγγλια) και τον οφθαλμό Συχνότητα 1/30.000-100.000 άτομα

Φυσική ιστορία Μειωμένα επίπεδα σερουλοπλασμίνης στον ορό Αύξηση των συγκεντρώσεων χαλκού Συμπτώματα εμφανίζονται μετά το 6ο έτος ζωής Ηπατική βλάβη (οξεία ηπατίτις, παρεγχυματική βλάβη, κίρρωση, κεραυνοβόλος ηπατίτις) Δακτύλιος Kayser-Fleicher Νευρολογικές διαταραχές Ψυχιατρικές εκδηλώσεις

Παθογένεση Αυξημένη απορρόφηση χαλκού από το πεπτικό και εναπόθεση στο ήπαρ Λιπώδης διήθηση του παρεγχύματος Ανωμαλίες στα μιτοχόνδρια Φλεγμονή, ίνωση, υπερπλασία των χοληφόρων και τελικά μακροοζώδης κίρρωση κίρρωση Εναπόθεση χαλκού στο φακοειδή πυρήνα τη γέφυρα και το φλοιό Μικροσκοπική αιματουρία

Κλινική εικόνα Ηπατικές διαταραχές Νευρολογικές διαταραχές Οφθαλμικές διαταραχές Ψυχιατρικές διαταραχές Άλλες σπάνιες διαταραχές

Ηπατικές διαταραχές Αυξημένες τρανσαμινάσες Χρόνια ηπατίτιδα Κίρρωση Κεραυνοβόλος ηπατίτιδα με συνοδό αιμολυτική αναιμία

Νευρολογικές διαταραχές Τρόμος Χορεία Παρκινσονικά σύνδρομα Διαταραχές της βάδισης Δυσαρθρία Ψευδοπρομηκική παράλυση Δυστονία Σπασμοί Ημικρανικού τύπου κεφαλαλγία Αϋπνία

Οφθαλμικές διαταραχές Καταρράκτης Δακτύλιος Kaiser -Fletcher

Ψυχιατρικές εκδηλώσεις Ψυχιατρικές εκδηλώσεις Κατάθλιψη Νευρώσεις Διαταραχές προσωπικότητας Ψύχωση

Σπάνιες εκδηλώσεις Αμινοξυουρία Νεφρολιθίαση Οστεομαλακία Οστεοπόρωση Διαταρχές στη ΣΣ και τα γόνατα Μυοκαρδιοπάθεια Υποπαραθυρεοειδισμός Καθ’ έξιν αποβολές

Διάγνωση Η υποψία τίθεται από την ύπαρξη ηπατικής βλάβης, αιμολυτικής αναιμίας, νευροψυχιατρικών εκδηλώσεων Διάγνωση τίθεται με την ανίχνευση του δακτυλίου Kayser-Fleicher, με την ανίχνευση χαμηλών επιπέδων σερουλοπλασμίνης (<0.2 g/L) στον ορό ή την αυξημένη συγκέντρωση χαλκού σε βιοψία ήπατος ανά gr ξηρού βάρους ΑΤΡ7Β μετάλλαξη

Εργαστηριακά ευρήματα Ελαττωμένα επίπεδα χαλκού και σερουλοπλασμίνης στον ορό Αυξημένα επίπεδα χαλκού στα ούρα Βιοψία ήπατος με εναπόθεση χαλκού Μέτρηση της ενσωμάτωσης ραδιενεργού χαλκού Αιμολυτική αναιμία Γενετική ανάλυση

Θεραπεία Πενικιλλαμίνη 1-1.5 g 1-2 h μετά το φαγητό καθημερινά δια βίου Ενωρίς έναρξη της αγωγής μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση των αιματολογικών παραμέτρων και της βιοπτικής εικόνας στο ήπαρ Παρακολούθηση των επιπέδων του χαλκού στα ούρα και αναπροσαρμογή της αγωγής Παρενέργειες: εξανθήματα, πυρετός, νεφρική προσβολή (πρωτεϊνουρία) και λευκοπενία Πυριδοξίνη Τrientine (εξανθήματα, υπερευαισθησία, νεφρική βλάβη) Άλατα ψευδαργύρου Διμερκαπρόλη

Πρόγνωση Η έγκαιρη έναρξη της αγωγής βελτιώνει την πρόγνωση Η νευρολογικές βλάβες δεν αναστρέφονται Η μεταμόσχευση θεραπεύει την οξεία κεραυνοβόλο ηπατίτιδα

Δακτύλιος Kayser-Fleischer

Νόσοι εξ εναποθέσεως λιπιδίων

Νόσοι εξ εναποθέσεως λιπιδίων Νόσος Fabry Έλλειψη της α-γαλακτοσιδάσης Φυλοσύνδετο υπολειπόμενο χαρακτηριστικό Αγγειοκερατώματα, υποïδρωσία, θολερότητα στο φακό και τον κερατοειδή, ακροπαραισθησίες (κρίσεις πόνου που διαρκούν ώρες ή μέρες), αγγειακή νόσο των νεφρών του εγκεφάλου και της καρδιάς Στα ούρα υπάρχουν κύλινδροι χαρακτηριστικού σχήματος του σταυρού της Μάλτας Καρδιακή ανεπάρκεια Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια

Νόσος Gaucher Αιματολογικές διαταραχές, ηπατοσπληνική διόγκωση και σκελετικές ανωμαλίες Κληρονομείται με τον αυτοσωματικό υπολειπόμενο χαρακτήρα Λείπει η β-γλυκοσιδάση Υπάρχουν τρείς τύποι της νόσου

Νόσος Gaucher τύπος Ι Εμφανίζεται στην εφηβεία και χαρακτηρίζεται από αιματολογικές διαταραχές, αναιμία, θρομβοπενία, ηπατοσπληνική διόγκωση, οστικούς πόνους, αυτόματα κατάγματα και πνευμονική προσβολή Η διάγνωση τίθεται με την ανεύρεση του χαρακτηριστικού για τη νόσο κυττάρου στο μυελό των οστών το κυτταρόπλασμα του οποίου έχει τη μορφή τσαλακωμένου χαρτιού

Νόσος Gaucher τύπος ΙΙ Υπάρχει νευρολογική προσβολή και οι πάσχοντες καταλήγουν τάχιστα μετά την εκδήλωση της νόσου που συμβαίνει ενωρίς στην παιδική ηλικία

τύπος ΙΙΙ Νόσος Gaucher Υπάρχει νευρολογική προσβολή του τύπου της μυοτονίας Άνοια Παράλυση Όλες οι μορφές θεραπεύονται με τη χορήγηση ενδοφλέβια πλακουντιακής β-γλυκοσιδάσης

Νόσος Niemann-Pick Λείπει η σφιγγομυελινάση Υπάρχει αδυναμία θρέψης, διαταραχή του ΚΝΣ και ηπατοσπληνική διόγκωση αλλά και διαταραχή της λειτουργίας των πνευμόνων λόγω κυψελιδικών εναποθέσεων της σφιγγομυελίνης Υπάρχουν τέσσαρες τύποι της νόσου

Βλεννοπολυσακχαριδώσεις Έλλειψη ενζύμων που καταβολίζουν τις γλυκοζοαμινογλυκάνες Θόλωση του κερατοειδούς Οργανομεγαλία Αρθρίτιδα Κήλες Βραχύ ανάστημα Νοητική καθυστέρηση Λεμφοκύτταρα με κενοτόπια

Βλεννοπολυσακχαριδώσεις Νόσος Hurler (διανοητική καθυστέρηση και οργανομεγαλία) Νόσος Sheie και Hurler-Sheie Νόσος Hunter (θόλωση του κερατοειδούς) Νόσος Sanfilippo (διαταραχή της συμπεριφοράς και σπασμοί) Νόσος Morquio (ασταθής ατλαντοινιακή διάρθρωση, μυελοπάθεια) Νόσος Maroteaux-Lamy (οργανομεγαλία)

Γαγγλιοσιδώσεις Νόσος Tay-Sachs και Sandhof (έλλειψη της εξοζαμινιδάσης) Κληρονομούνται ως αυτοσωματικά υπολειπόμενα χαρακτηριστικά Αταξία , άνοια, νόσος του κατωτέρου κινητικού νευρώνα κηλίδες chery spot στον αμφιβληστροειδή Διαγιγνώσκεται με τη μέτρηση της εξοζαμινιδάσης των λευκοκυττάρων

Πορφυρίες Κληρονομικές ή επίκτητες διαταραχές που αφορούν ένζυμα που παρεμβαίνουν στη βιοσύνθεση της αίμης Συσσώρευση ουσιών που ονομάζονται πορφυρίνες Οικογενή νοσήματα που επηρεάζονται από περιβαλλοντικούς ψυχογενείς και γενετικούς παράγοντες Ερυθροποιητικές και οι ηπατικές Οι ηπατικές πορφυρίες έχουν κυρίως νευρολογικές εκδηλώσεις Οι ερυθροποιητικές προκαλούν δερματικές εκδηλώσεις και φωτοευαισθησία

Οι πορφυρίνες αποτελούνται από ένα τετραπυρολικό δακτύλιο Διακρίνονται σε ουροπορφυρίνες και κοπροπορφυρίνες ή πρωτοπορφυρίνες

Κοινά συμπτώματα Σπλαχνικά συμπτώματα Νευρολογικά συμπτώματα Αιμολυτική αναιμία

Ηπατικές πορφυρίες Ερυθροποιητικές πορφυρίες

Ηπατικές πορφυρίες ALA dehydratase deficiency Οξεία διαλείπουσα Κληρονομική κοπροπορφυρία Πορφυρία variegate Πορφυρία cutanea tarda

ALA dehydratase deficiency Αυτοσωματικό υπολειπόμενο χαρακτηριστικό Έχει περιγραφεί σε 4 άτομα στην Ευρώπη Λείπει η ALA dehydratase Αυξημένα επίπεδα ΑLA και κοπροπορφυρίνης Υποστηρικτική αγωγή

Οξεία διαλείπουσα πορφυρία Αυτοσωματικό κυρίαρχο χαρακτηριστικό Εμφανίζεται περίπου στην ηλικία των 30 ετών Νοσούν συχνότερα γυναίκες Λείπει η δεαμινάση του πορφοχολινογόνου Βαρβιτουρικά, δίαιτα, αντισυλληπτικά και στεροειδή προάγουν τις κλινικές εκδηλώσεις

Κλινική εικόνα Φάρμακα Κοιλιακός πόνος Περιφερική νευροπάθεια αναισθητικά, στεροειδή, νηστεία, λοιμώξεις, επεμβάσεις Κοιλιακός πόνος Περιφερική νευροπάθεια κινητικοί νευρώνες των εγγύς μυών Μυϊκή αδυναμία, συμπαθητικοτονία Ανησυχία, κατάθλιψη, διαταραχές προσανατολισμού, ψευδαισθήσεις, παράνοια, σπασμοί Υπονατριαιμία Υπέρταση και νεφρική δυσλειτουργία

Διάγνωση Αυξημένα επίπεδα πορφοχολινογόνου και αμινολεβουλινικού οξέος στο αίμα και τα ούρα κατά τη διάρκεια των κρίσεων

Θεραπεία Αναλγητικά Παρεντερική σίτιση Χορήγηση αίμης

Πορφυρία cutanea tarda H πλέον κοινή Σποραδική μορφή Οικογενείς μορφές (έκθεση σε αλλογονωμένους υδρογον) Έλλειψη της ουροδεκαρβοξυλάσης Δερματική φωτοευαισθησία, απουσία νευρολογικών εκδηλώσεων Φυσαλίδες στα γυμνά μέρη του κορμού Πάχυνση και ουλοποίηση του δέρματος Θεραπεία: αφαιμάξεις, χλωροκίνη, ΕΡΟ

Κληρονομική κοπροπορφυρία Λείπει η κοπρο-οξειδάση Υπάρχει σπλαχνική νόσος νευροπάθεια και φωτοευαισθησία Υπάρχει αύξηση της κοπροπορφυρίνης ούρων και κοπράνων

Πορφυρία variegate Λείπει η πρωτο-οξειδάση Ανιχνεύεται η πρωτοπορφυρίνη στα ούρα και τα κόπρανα Είναι συχνή στη Ν.Αφρική Χαρακτηρίζεται από φωτοευαισθησία και νευρολογικές εκδηλώσεις

Ερυθροποιητικές πορφυρίες Χ-linked σιδηροβλαστική αναιμία Συγγενής ερυθροποιητική πορφυρία Ερυθροποιητική πρωτοπορφυρία

Χ-linked σιδηροβλαστική αναιμία Λείπει η ALA συνθετάση των ερυθρών Υπάρχει αναποτελεσματική ερυθροποίηση ωχρότητα και αδυναμία Ανθεκτική αιμολυτική αναιμία υπερσπληνισμός και υπερφόρτωση με σίδηρο Οριστική διάγνωση τίθεται με την ανεύρεση μεταλλάξεων στο γονίδιο της ALA συνθετάσης των ερυθροκυττάρων. Απαντά στη χορήγηση πυριδοξίνης

Συγγενής ερυθροποιητική πορφυρία Αιμολυτική αναιμία, σπληνομεγαλία και δερματικές εκδηλώσεις Δερματική φωτοευαισθησία που αρχίζει ενωρίς στην παιδική ηλικία Παρατηρούνται δερματικές φυσαλλίδες επιρρεπείς σε ρήξη και λοιμώξεις Κόκκινα και καφέ δόντια Υπάρχει ουροπορφυρίνη και κοπροπορφυρίνη στο μυελό, τα ερυθρά και τα κόπρανα

Ερυθροποιητική πρωτοπορφυρία Λείπει η φεροχηλατάση Δερματικές εκδηλώσεις από την παιδική ηλικία Υπάρχουν φυσαλλίδες και βλάβες που ομοιάζουν με ηλιακά εγκαύματα Ακόμα και ολιγόλεπτη έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει αγγειοοίδημα Διαγιγνώσκεται με την ανίχνευση πορφυρινών στα ούρα Θεραπεύεται με τη χορήγηση β-καροτενίου

Διαταραχές του μεταβολισμού των αμινοξέων Υπερφαινυλαλανιναιμία Διαταραχή της μετατροπής της φαινυλαλανίνης σε τυροσίνη Η νόσος λέγεται φαινυλκετονουρία και χαρακτηρίζεται από τη συγκέντρωση παραγώγων της στο αίμα και πνευματική καθυστέρηση Μειωμένη δραστηριότητα του ενζύμου φαινυλαλανίνη υδροξυλάση Το υπόστρωμα είναι η φαινυλαλανίνη και το οξυγόνο ενώ άλλοι συμπαράγοντας είναι η τετραυδροβιοπτερίνη Η νόσος οφείλεται σε μετάλλαξη στο χρωμόσωμα 12q22-q24

Υπερφαινυλαλανιναιμία Υπάρχουν >200 μεταλλάξεις Η νόσος κληρονομείται ως αυτοσωματικό υπολειπόμενο χαρακτηριστικό Οι ετεροζυγώτες ανακαλύπτονται από τη διαταραχή του λόγου φαινυλαλανίνη/τυροσίνη Η υψηλή συγκέντρωση φαινυλαλανίνης προκαλεί αποδόμηση της μυελίνης και ανεπαρκή παραγωγή νορεπινεφρίνης και σεροτονίνης Συνυπάρχουν επίσης διαταραχές του μεταβολισμού της μελανίνης

Παθογένεια της υπερφαινυλαλανιναιμίας GTP GTP-CH DNT 6PTS BH4 PHENYLANINE PAH DHPR BH2 TYROSINE

Κλινικές εκδηλώσεις Στη γέννηση δεν υπάρχουν ανωμαλίες Αργότερα τα παιδιά εμφανίζουν μικροκεφαλία ως αποτέλεσμα μειωμένης ανάπτυξης του εγκεφάλου Συχνά εμφανίζονται υπερκινητικότητα, σπασμοί, και διανοητική καθυστέρηση, ΗΕΓ ανωμαλίες Μυρωδιά ποντικού στο δέρμα και τις εκκρίσεις Διαταραχή του χρώματος του δέρματος και των τριχών, έκζεμα Τα επίπεδα φαινυλαλανίνης αυξάνονται μόλις τα βρέφη τραφούν με πρωτείνες

Διάγνωση Η δίαιτα πρέπει να αρχίζει πρίν την 3η εβδομάδα της ζωής Η δίαιτα πρέπει να αρχίζει πρίν την 3η εβδομάδα της ζωής Αμέσως μετά τη γέννηση γίνεται screening σε όλα τα νεογνά σε πολλές χώρες της Eυρώπης και της Αμερικής Επί παθολογικών τιμών γίνεται χρωματογραφική μελέτη Σήμερα είναι δυνατός και ο προγεννητικός έλεγχος

Θεραπεία Ο περιορισμός της πρόσληψης φαινυλαλανίνης προλαμβάνει τις κλινικές συνέπειες Η δίαιτα πρέπει να είναι πτωχή σε φαινυλαλανίνη και πλούσια σε τυροσίνη Θήλεα άτομα με νόσο πρέπει να ευρίσκονται σε αυστηρή αγωγή κατά τη διάρκεια της κυήσεως

Υπερομοκυστειναιμία ομοκυστινουρία Οι ομοκυστινουρίες είναι 7 διαφορετικές διαταραχές του μεταβολισμού της μεθειονίνης προς κυστείνη Η πιο κοινή διαταραχή οφείλεται στην έλλειψη της κυσταθειονίνης β-συνθετάσης που μετατρέπει την μεθειονίνη σε κυστείνη Οι άλλες μορφές οφείλονται σε διαταραχές της μεθυλοτετραυδροφυλικής μεθυλοτρανσφεράσης, της μεθυλοκοβαλαμίνης

Υπερομοκυστειναιμία ομοκυστινουρία Μερικοί ασθενείς ωφελούνται από την χορήγηση βιταμινών Η υπερομοκυστείναιμία χωρίς ομοκυστινουρία ανευρίσκεται σε ασθενείς με διαταραχή του μεταβολισμού της βιτ Β12, του φυλλικού οξέος, και της συνθετάσης της κυσταθειονίνης Η αύξηση των επιπέδων της ομοκυστείνης στο πλάσμα προκαλεί πρώιμη αγγειακή νόσο

Κυσταθειονίνη β-συνθετάση Η έλλειψη αυτού του ενζύμου οδηγεί σε συσσώρευση ομοκυστίνης και μεθειονίνης στο πλάσμα και ελάττωση των συγκεντρώσεων κυστείνης και κυστίνης Τα κλινικά ευρήματα της νόσου αφορούν εκτοπία του φακού του οφθαλμού, νοητική υστέρηση, μαρφανοειδή όψη, οστεοπόρωση και επιρρέπεια σε αγγειακές θρομβώσεις

Παθογένεια Ένα άτομο θείου από τη μεθειονίνη συνδέεται με την κυστείνη Ένα άτομο θείου από τη μεθειονίνη συνδέεται με την κυστείνη Η κυσταθειονίνη β-συνθετάση καταλύει την αντίδραση μεθυλίωσης της μεθειονίνης Τα γονίδιο για την διαταραχή αυτή εδράζεται στο χρωμόσωμα 21q22.3 Η ομοκυστινουρία είναι συχνή στην Ιρλανδία

Κλινική εικόνα Εκτοπία των φακών, γλαύκωμα, μείωση της οπτικής οξύτητας Νοητική καθυστέρηση Οστεοπόρωση Βλάβες του αγγειακού ενδοθηλίου που προάγουν την εμφάνιση θρομβώσεων πρό της ηλικίας των 30 ετών

Διάγνωση Μέτρηση των επιπέδων ομοκυστείνης και μεθειονίνης στο πλάσμα Μέτρηση της δραστηριότητας της κυσταθειονίνης β-συνθετάσης

Θεραπεία Πρώιμη διάγνωση Δίαιτα πτωχή σε μεθειονίνη, πλούσια σε κυστίνη Χορήγηση πυριδοξίνης

Βιταμίνες Οι αβιταμινώσεις συνήθως είναι αποτέλεσμα υποσιτισμού, κατάχρησης αλκοόλ, ΤΡΝ, ΧΝΑ, δυσαπορρόφησης, ή συγγενών διαταραχών του μεταβολισμού Τα συμπτώματα είναι μη ειδικά και εισβάλλουν προοδευτικά Πολλοί ηλικιωμένοι λαμβάνουν βιταμινικά συμπληρώματα διατροφής Η υπερδοσολογία βιταμινών Α, D και Β6 μπορεί να προξενήσει τοξικότητα Πολλές από αυτές μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως φάρμακα

Υδατοδιαλυτές βιταμίνες Βιταμίνη Β1 (θειαμίνη) Πρόδρομη μορφή του συνενζύμου πυροφωσφορική θειαμίνη Χρησιμεύει στην οξείδωση των υδατανθράκων και την αποκαρβοξυλίωση της λευκίνης της ισολευκίνης και της βαλίνης Διευκολύνει την αγωγιμότητα των νεύρων Ανευρίσκεται στον εγκέφαλο, την καρδιά, το ήπαρ, και τους σκελετικούς μυς Υπάρχει στα δημητριακά, τα φρούτα, τα ζωικά προϊόντα Η ύπαρξη θειαμινασών στην τροφή επηρεάζει την απορρόφηση και η σίτιση με ζωικά προιόντα μειώνει τις ανάγκες ενώ με υδατάνθρακες τις αυξάνει Η κύηση, η γαλουχία, η θυρεοτοξίκωση και ο πυρετός αυξάνουν τις ανάγκες ενώ αυξημένες απώλειες υπάρχουν σε άτομα σε εξωνεφρική κάθαρση, χορήγηση διουρητικών και διάρροιες

Έλλειψη βιταμίνης Β1 Αδυναμία , ανορεξία, μυϊκές κράμπες, παραισθησίες, ευερεθιστότητα, ελάττωση των αντανακλαστικών και ταχυκαρδία αποτελούν πρώιμες εκδηλώσεις στέρησης Ξηρό beri-beri (νευρολογικές εκδηλώσεις) Υγρό beri-beri (καρδιαγγειακές εκδηλώσεις)

Καρδιαγγειακές εκδηλώσεις της νόσου beri-beri Σημαντική περιφερική αγγειοδιαστολή με συνοδό καρδιακή ανεπάρκεια υψηλής παροχής Κατακράτηση ύδατος και νατρίου με περιφερικά οιδήματα, δύσπνοια, ταχυκαρδία, μεγαλοκαρδία και θερμά άκρα Διάνοιξη αρτηριοφλεβικών επικοινωνιών στα άκρα και υπερδυναμική κυκλοφορία Οξεία κεραυνοβόλος μορφή δύσπνοια, ανησυχία, κυάνωση δίκην γαντιού-κάλτσας, διάταση των φλεβών του τραχήλου, ηπατομεγαλία βαριά καρδιακή ανεπάρκεια και τελικά θάνατος

Νευρολογικές εκδηλώσεις της νόσου beri-beri Προσβάλει το κεντρικό και το περιφερικό νευρικό σύστημα Συμμετρική αισθητικοκινητική νευροπάθεια Πόνοι, παραισθησίες, ελαττωμένα τενόντια αντανακλαστικά, προσβολή των άπω τμημάτων των άκρων Ιστολογικά υπάρχουν μη φλεγμονώδεις αλλοιώσεις των ελύτρων της μυελίνης που μοιάζουν με εκείνα που απαντώνται σε αλκοολικούς ασθενείς Εγκεφαλοπάθεια Wernicke (έμετοι, νυσταγμός, οφθαλμοπληγία, κορμική αταξία, σύγχυση, πυρετός) Σύνδρομο Korsakoff (αμνησία, μυθομανία, απουσιάζουν οι διαταραχές της συνείδησης και της συμπεριφοράς)

Διάγνωση-θεραπεία Μέτρηση της δραστηριότητας της τρανσκετολάσης των ερυθρών Αποβολή της θειαμίνης στα ούρα Παρεντερική χορήγηση υψηλών δόσεων θειαμίνης αρχικά 50 mgr ημερησίως και ακολούθως από του στόματος

Βιταμίνη Β2 (ριβοφλαβίνη) Βιταμίνη Β2 (ριβοφλαβίνη) Υπάρχει στο κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα ψάρια, απορροφάται από το γαστρεντερικό Συμμετέχει σε οξειδωτικές αντιδράσεις με τη μορφή των συνενζύμων FMN και FAD Υπάρχει σε υποσιτισμό, αλκοολισμό και σε άτομα σε εξωνεφρική κάθαρση Γλωσσίτις , γωνιακή χειλίτις, αδυναμία, αναιμία ορθόχρωμη ορθοκυτταρική, σμηγματορροική δερματίτις, νεοαγγείωση του κερατοειδούς είναι τα ευρήματα Μέτρηση της αναγωγάσης της γλουταθειόνης Επί υποψίας χορήγηση ριβοφλαβίνης

Νικοτινικό οξύ η νιασίνη Προέρχεται από το αμινοξύ τρυπτοφάνη ανευρίσκεται στα δημητριακά τα γαλακτοκομικά και τα λαχανικά Αποτελεί συστατικό των συνενζύμων NAD και NADP που συμμετέχουν σε οξειδωτικές αντιδράσεις Οι ανάγκες δεν αυξάνουν κατά την κύηση Σε καταστάσεις ένδειας κλινική σημειολογία αναπτύσσεται μετά από δύο μήνες πλήρους στερήσεως Χρησιμοποιείται θεραπευτικά κατά της υπερχοληστερολαιμίας και της υπερτριγλυκεριδαιμίας (μειώνει τις LDL, VLDL και αυξάνει τα επίπεδα της HDL Έλλειψη νικοτινικού οξέος απαντάται συχνά σε αλκοολικά άτομα

Κλινικές εκδηλώσεις (πελλάγρα) Ανορεξία, ναυτία, ευερεθιστότητα Πελλάγρα (δερματίτις, διάρροια, άνοια) Η δερματίτις αφορά τα εκτεθειμένα μέρη όπου υπάρχει αποφολίδωση, υπέρχρωση και ξηρότητα συμμετρικά Όταν υπάρχει διάρροια εμφανίζεται φλεγμονή των βλεννογόνων Οι νευρολογικές εκδηλώσεις είναι αϋπνία, ευερεθιστότητα, σύγχυση, αμνησία, ψευδαισθήσεις απάθεια και ψύχωση, παραισθησίες και πολυνευρίτις εμφανίζονται όταν συνυπάρχει και ένδεια άλλων βιταμινών και οφείλονται σε ελλιπή παραγωγή σεροτονίνης από την τρυπτοφάνη Η διάγνωση τίθεται κλινικά και χορηγείται νικοτιναμίδιο από το στόμα Η χορήγηση υψηλών δόσεων προκαλεί επιγαστρικό φόρτο, υπεργλυκαιμία, ερυθρότητα στο πρόσωπο, αύξηση των ηπατικών ενζύμων και ποδάγρα Η πελλάγρα εμφανίζεται σπάνια σε καρκινοειδές σύνδρομο και στη νόσο Hurtnup

Βιταμίνη Β6 (πυριδοξίνη) Βιταμίνη Β6 (πυριδοξίνη) Υπάρχει στο κρέας τα λαχανικά το ήπαρ και τα δημητριακά Συμμετέχει στο μεταβολισμό και τη σύνθεση της αίμης Η φωσφορική πυριδοξάλη συμμετέχει ως συνένζυμο στο μεταβολισμό των αμινοξέων Οι ανάγκες αυξάνονται στην κύηση την χορήγηση οιστρογόνων και την εξωνεφρική κάθαρση, φαρμάκα όπως η ισονιαζίδη, κυκλοσερίνη, πενικιλλαμίνη και τα αντισυλληπτικά αναστέλουν τη δράση της ως συνενζύμου Υπάρχει ξηροστομία, γλωσσίτις, χειλίτις, αδυναμία και ευερεθιστότητα Μπορεί να συνυπάρχουν νευρολογικές εκδηλώσεις (περιφερική νευροπάθεια, σπασμοί) η αιματολογικές διαταραχές Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με την μέτρηση των επιπέδων πυριδοξάλης του ορού Η υπερδοσολογία προκαλεί αισθητικού τύπου νευροπάθεια Νεογνά με αδυναμία σχηματισμού GABA και άτομα με σιδηροβλαστική αναιμία, πρέπει να λαμβάνουν πυριδοξίνη

Βιταμίνη C (ασκορβικό οξύ) Είναι απαραίτητη για τις οξειδωτικές αντιδράσεις και την σύνθεση του κολλαγόνου Αυξάνει την απορρόφηση του σιδήρου, προάγει την επούλωση των τραυμάτων και εμπλέκεται στο μεταβολισμό της τυροσίνης Υπάρχει στα φρέσκα φρούτα, τα λαχανικά και το γάλα Ένδεια ασκορβικού οξέος απαντάται σε ηλικιωμένους, αλκοολικούς, σε καπνιστές, σε ΧΝΑ, στην κύηση και τη γαλουχία, την θυρεοτοξίκωση Σε έλλειψη υπάρχει κακουχία και αδυναμία Σοβαρή έλλειψη προκαλεί το σκορβούτο το οποίο χαρακτηρίζεται από περιθυλακικές αιμορραγίες και υπερκερατωσικές κηλίδες, πετέχειες, πορφύρα, ουλορραγίες, αίμαρθρα, υποπεριοστικές αιμορραγίες, ολιγουρία, νεφροπάθεια και ενδοεγκεφαλική αιμορραγία

Διάγνωση-θεραπεία Η διάγνωση είναι συνήθως κλινική, η ανευρίσκονται χαμηλά επίπεδα ασκορβικού οξέος στο αίμα Το σκορβούτο θεραπεύεται με τη χορήγηση υψηλών δόσεων ασκορβικού οξέος Η χορήγηση ασκορβικού οξέος ασκεί προστατευτική δράση έναντι των νεοπλασιών και της στεφανιαίας νόσου Μειώνει τα επίπεδα της χοληστερίνης του ορού και προλαμβάνει την οξείδωση της LDL χοληστερίνης Η υπερδοσολογία προκαλεί γαστρικό φόρτο και δυσανεξία, μετεωρισμό και διάρροια αλλά και ουρολιθίαση από λίθους οξαλικού οξέος

Βιοτίνη Αποτελεί συνένζυμο των καρβοξυλασών των θηλαστικών Η κατανάλωση ωμών αυγών, η παρεντερική σίτιση, η δυσαπορρόφηση και η ένδεια καρβοξυλασών προκαλεί έλλειψη βιοτίνης Οι κλινικές εκδηλώσεις είναι περιστοματική δερματίτις, επιπεφυκίτις, αλωπεκία, αταξία και καθυστέρηση της ανάπτυξης

Λιποδιαλυτές βιταμίνες Βιταμίνη Α (ρετινόλη) Είναι υψηλού μοριακού βάρους αλκοόλη η οποία συντίθεται από φυτικά καροτινοειδή και ειδικά το β-καροτένιο (ρετινοειδή) Διαδραματίζει σημαντικό πόλο στη λειτουργία των επιθηλίων (αύξηση και διαφοροποίηση) και του αμφιβληστροειδούς όπως επίσης και στην επούλωση των τραυμάτων Η κύρια πηγή προσχηματισμένης βιτ. Α είναι τα λαχανικά, το ήπαρ, το γάλα, οι νεφροί Ο ρόλος των ρετινοειδών στην προφύλαξη από τις νεοπλασίες και τις καρδιοπάθειες ελέγχεται

Έλλειψη βιταμίνης Α Είναι το πιο συχνό αίτιο τύφλωσης σε αναπτυσσόμενους πληθυσμούς Παιδιά, με ένδεια βιτ. Α εμφανίζουν πιο συχνά επιπλοκές από ιλαρά Υπάρχει σε δυσαπορρόφηση λίπους και κατάχρηση υπακτικών Εκδηλώνεται με νυκταλωπία, ξηρότητα των επιπεφυκότων στους οποίους ανευρίσκονται λευκές κηλίδες (κηλίδες του Bitot) Υπάρχουν έλκη και νεκρώσεις του κερατοειδούς (κερατομαλακία), διάτρηση του κερατοειδούς και ενδοφθαλμίτιδα Συχνά υπάρχει ξηρότητα στο δέρμα και απώλεια γεύσεως Την διάγνωση θέτουν οι διαταραχές της όρασης στο σκότος και τα χαμηλά επίπεδα στον ορό Θεραπεύεται με τη χορήγηση 25-30000 μονάδων από του στόματος

Υπερβιταμίνωση Α Αυξημένη πρόσληψη καρωτινοειδών προκαλεί υπέρχρωση παλαμών και πελμάτων αλλά ΌΧΙ και του σκληρού Οι υποθυρεοειδικοί ασθενείς εμφανίζουν συχνότερα καρωτιναιμία Η υπερβιταμίνωση εμφανίζεται σε εξερευνητές που καταναλώνουν συκώτι πολικής άρκτου, σε άτομα με διαιτητικές παρεκτροπές και σε υπερθεραπεία Προκαλεί ξηρό δέρμα, αλωπεκία, ανορεξία, εμέτους, στοματικά έλκη, κνησμό, πυρετό, επώδυνες υπεροστώσεις Οίδημα της οπτικής θηλής, κεφαλαλγία, ενδοκράνια υπέρταση, διαταραχές της νόησης, ηπατομεγαλία και κίρρωση

Βιταμίνη Ε (τοκοφερόλη) Βιταμίνη Ε (τοκοφερόλη) Υπάρχουν οκτώ τοκοφερόλες Η α-τοκοφερόλη έχει γνωστή δομή Ο μηχανισμός δράσης της στον άνθρωπο είναι αβέβαιος Δρά ως αντιοξειδωτικό και παρεμποδίζει την βλάβη των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες Υπάρχει στα φυτικά έλαια και το μητρικό γάλα Διαδραματίζει ενδεχομένως σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου της στεφανιαίας νόσου και του καταρράκτη

Αβιταμίνωση Ε Εμφανίζεται σε δυσαπορρόφηση, αβηταλιποπρωτειναιμία, χολοστατικές βλάβες του ήπατος ατρησία χοληφόρων και κυστική ίνωση Υπάρχει διαταραχή των αντανακλαστικών, της βάδισης και οφθαλμοπληγία Η συνήθης δόση υποκατάστασης είναι 100-400 μονάδες ημερησίως Η υπερδοσολογία της βιταμίνης Ε προκαλεί γαστρεντερικές διαταραχές Η υπερδοσολογία βιτ. Ε μπορεί να προκαλέσει αιμορραγικές εκδηλώσεις διότι αυξάνονται οι ανάγκες σε βιτ. Κ

Βιταμίνη D Πρόδρομες μορφές είναι η εργοστερόλη και η 7-δευδροχοληστερόλη Η σύνθεση της βιταμίνης D γίνεται με τη βοήθεια της υπεριώδους ακτινοβολίας από την 7- δευδροχοληστερόλη του δέρματος Η εξωγενής βιτ. D απορροφάται από το έντερο και κατανέμεται στο ήπαρ τον εγκέφαλο και τα οστά

Βιταμίνη D Η βιταμίνη D δρά στο μεταβολισμό του ασβεστίου Στο ήπαρ υδροξυλιώνεται στη θέση 25 και στους νεφρούς στην θέση 1 Η 1, 25 υδροξυλιωμένη μορφή είναι ο δραστικός μεταβολίτης ο οποίος προάγει την απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο και την μεταμόρφωση των προγονικών κυττάρων σε οστεοβλάστες

Ραχίτις Ηπατοσπληνική διόγκωση Ηπατοσπληνική διόγκωση Πάχυνση της περιφερικής μετάφυσης της κερκίδος και της ωλένης (ραχιτικό βραχιόλι) Μυϊκή υποτονία Οστεομαλακία

Ραχίτις Η έλλειψη βιτ. D προκαλεί διαταραχή της απορρόφησης του ασβεστίου από το έντερο, Υπασβεστιαιμία, προαγωγή της σύνθεσης παραθορμόνης η οποία απελευθερώνει ασβέστιο από τα οστά στο αίμα, μείωση του φωσφόρου στο αίμα και αναστολή της μετάλλωσης των οστών Διαταραχή της εναπόθεσης ασβεστίου στα οστά Μεγάλο και μαλθακό κρανίο Διόγκωση των στερνοπλευρικών χόνδρων (ραχιτικό κομβολόγιο)

Θεραπεία Χορήγηση εργοκαλσιφερόλης η χοληκαλσιφερόλης από το στόμα για 6-12 εβδομάδες Υποκατάσταση του ασβεστίου με από του στόματος χορήγηση σκευασμάτων

Υπερβιταμίνωση D Ανορεξία, έμετοι, ναυτία, δυσκοιλιότητα Πολυουρία, πολυδιψία Νεφρασβέστωση Υπερασβεστιαιμία

Βιταμίνη Κ Είναι παράγωγo της ναφθοκινόνης (Κ1 και 2 μορφές) Η Κ1 (φυλλοκινόνη) υπάρχει στα πράσινα λαχανικά και προσλαμβάνεται με τις τροφές και η Κ2 (μεναδιόνη) συντίθεται στην εντερική χλωρίδα Η χορήγηση αντιβιοτικών ευρέως φάσματος και η δυσαπορρόφηση διαταράσσουν την απορρόφησή Είναι απαραίτητη για την σύνθεση στο ήπαρ των παραγόντων πήξεως ΙΙ, VII, ΙΧ και Χ και των πρωτεϊνών C και S

Βιταμίνη Κ Η βαρφαρίνη ανταγωνίζεται τη δράση της βιτ. Κ αναστέλλοντας την γ - καρβοξυλίωση Η μειωμένη σύνθεση η και απορρόφηση προκαλεί αιμορραγική διάθεση Σε κάθε κατάσταση δυσαπορρόφησης πρέπει να χορηγείται ΙΜ η IV Τα νεογνά έχουν χαμηλά επίπεδα βιτ Κ και παραγόντων πήξεως και πρέπει να λαμβάνουν υποκατάσταση

Ιχνοστοιχεία Τα ιχνοστοιχεία είναι μέταλλα τα οποία υπάρχουν στο αίμα σε πολύ μικρές ποσότητες <1mgr/g Μερικά από αυτά είναι βασικά για την θρέψη όπως ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, ο χαλκός, το κοβάλτιο, το μαγγάνιο, το σελήνιο, το χρώμιο, το φθόριο και το νικέλιο Άλλα όπως το αρσενικό το νικέλιο, είναι απαραίτητα για μερικά άλλα είδη Τα Να, Κ, Mg είναι απολύτως απαραίτητα Η έλλειψή τους η τοξικότητά τους μπορεί να είναι παθογόνος για τον άνθρωπο

Διαταραχές του Zn Η απορρόφηση του ψευδαργύρου στο λεπτό έντερο προάγεται από τη γλυκόζη τα πεπτίδια και τα αμινοξέα Αναστέλλεται από τις ίνες, τα φωσφορικά, το ασβέστιο και τον χαλκό Ο ψευδάργυρος αποβάλλεται με τις παγκρεατικές και τις εντερικές εκκρίσεις, τα ούρα και τον ιδρώτα Κατανέμεται κυρίως ενδοκυτταρίως Ο ψευδάργυρος του πλάσματος κυκλοφορεί συνδεδεμένος με πρωτείνες και την α2 μακροσφαιρίνη Ελαττώνεται κατά την κύηση, την χορήγηση αντισυλληπτικών, σε καταστάσεις υπαλβουμιναιμίας και υπερκαταβολισμού, σε τραύματα, εγκαύματα, εγχειρήσεις, αιμολυτικές αναιμίες, ΟΕΜ, λοιμώξεις, αιμορραγίες και χορήγηση χηλικών ενώσεων κορτιζόλη και οι ιντερλευκίνες 2 και 6

Διαταραχές του Zn Η λειτουργίες του ψευδαργύρου αφορούν την λειτουργία των τρανφερασών, των υδρολασών και των ισομερασών Τα συστήματα που επηρεάζονται από την ύπαρξή του είναι το ανοσοποιητικό, το γαστρεντερικό, το δέρμα και η λειτουργία της αναπαραγωγής ιδιαίτερα δε η σπερματογένεση Η τοξικότητα από εισπνοή κυρίως οξειδίου του ψευδαργύρου προκαλεί πυρετό, φρίκια, σιελόρροια, βήχα και λευκοκυττάρωση Τοξικότητα μπορεί επίσης να εμφανισθεί σε αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς

Διαταραχές του χαλκού Το ήπαρ, ο εγκέφαλος, ο νεφρός και η καρδιά περιέχουν τα υψηλότερα ποσά χαλκού Είναι συνδεδεμένος με την σερουλοπλασμίνη Στα ερυθρά υπάρχει σημαντικό ποσό χαλκού ο οποίος είναι συνδεδεμένος με τη δισμουτάση του υπεροξειδίου Ο χαλκός απεκκρίνεται στη χολή

Διαταραχές του χαλκού Τα επίπεδα του χαλκού ανευρίσκονται αυξημένα στο περιφερικό αίμα σε καταστάσεις όπως ΟΕΜ, λευχαιμίες, νεοπλασίες, φλεγμονές, αιμοχρωμάτωση, θυρεοτοξίκωση Τοξικότητα από χαλκό εμφανίζεται με αιμολυτική αναιμία, ναυτία, έμετο και διάρροια

Διαταραχές του κοβαλτίου Διαταραχές του κοβαλτίου Το κοβάλτιο είναι απαραίτητο συστατικό για τη σύνθεση της βιταμίνης B12 Η τοξικότητα από κοβάλτιο εμφανίζεται στους πότες μπίρας και εκδηλώνεται με καρδιομυοπάθεια, περικαρδίτιδα, πολυκυτταραιμία, και νευρολογικές διαταραχές

Διαταραχές του σεληνίου Διαταραχές του σεληνίου Το σελήνιο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό του οξυγόνου επειδή αποτελεί σημαντικό συστατικό της γλουταθειόνης Προλαμβάνει η και θεραπεύει την νόσο Keshan που χαρακτηρίζεται από πολυεστιακή μυοκαρδιοπάθεια, αρρυθμίες και καρδιογενές shock

Διαταραχές του φθορίου Διαταραχές του φθορίου Συστατικό των οστών και των δοντιών Προλαμβάνει την οστεοπόρωση Η υπερδοσολογία του φθορίου προκαλεί αποτιτανώσεις σε συνδέσμους και τένοντες, αδυναμία, απώλεια βάρους και αναιμία Οξεία δηλητηρίαση μπορεί να εμφανισθεί μετά από δήγματα εντόμων που προκαλεί κοιλιακό πόνο, ναυτία, εμετούς τετανία και καρδιακή ανακοπή

Νοσήματα εναπόθεσης στα λυσοσωμάτια Νοσήματα εναπόθεσης στα λυσοσωμάτια 30 περίπου διαταραχές που αφορούν τη λειτουργία των λυσοσωματίων Τα λυσοσώματα είναι κυτταροπλασματικά οργανύλλια που περιέχουν υδρολυτικά ένζυμα που αποδομούν μακρομόρια σε πεπτίδια, αμινοξέα, μονοσακχαρίδια, νουκλεινικά οξέα, και λιπαρά οξέα Οι διαταραχές της λειτουργίας των λυσοσωματίων ταξινομούνται ανάλογα με τη φύση του υλικού που εναποτίθεται στο λυσόσωμα και μπορεί να είναι βλεννοπολυσακχαρίδες, λιπίδια, και γλυκοπρωτείνες

Διάγνωση Πρέπει πάντοτε να περιλαμβάνονται στη διαφορική διαγνωστική παθήσεων που προκαλούν νευρολογικές διαταραχές προιούσες, ηπατοσπληνική διόγκωση και σκελετικές υπεροστώσεις, δερματικές εκδηλώσεις Φυλοσύνδετα χαρακτηριστικό η κατανομή σε συγκεκριμένη εθνική ομάδα

Πρόληψη-θεραπεία Προοδευτικά επιδεινούμενα νοσήματα με σημαντική νοσηρότητα και αυξημένη θνητότητα Συμπτωματική αγωγή Πρόληψη