Στοματική υγεία Εργασία στην Οικιακή οικονομία Από τη μαθήτρια Αιμιλία Φλώρου
Μέτρα προστασίας – φροντίδας στοματικής κοιλότητας Η πρόληψη είναι η καλύτερη φροντίδα για τη στοματική υγεία, όπως: Το καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών συνήθως 3 φορές την ημέρα, μετά από κάθε γεύμα και, κυρίως, μετά το βραδινό φαγητό για 3 λεπτά περίπου. Η χρήση μαλακής ή μέτριας οδοντόβουρτσας και η αλλαγή της κάθε 2 ή 3 μήνες. Από την ηλικία των 2-2,5 χρόνων ξεκινά η χρήση της οδοντόβουρτσας με την επίβλεψη των γονέων. Η χρήση οδοντικού νήματος, τουλάχιστον μια φορά την ημέρα. Η χρήση φθοριούχου διαλύματος μια φορά την ημέρα και φθοριούχου οδοντόκρεμας. Oι τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο, ακόμα και αν δεν υπάρχει κάποιο οδοντιατρικό πρόβλημα. Σωστή διατροφή. Κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, ψαριών, φρούτων και λαχανικών, πλούσια σε πρωτεΐνες, ασβέστιο, φώσφορο, φθόριο, σίδηρο, κάλλιο, βιταμίνες κ.ά.
ΣΩΣΤΟ ΒΟΥΡΤΣΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ Το σωστό βούρτσισμα είναι το πρώτο βήμα για τη διατήρηση της υγείας των δοντιών και ούλων και χρειάζεται μόνο δύο περίπου λεπτά: Για την εξωτερική επιφάνεια των δοντιών, τοποθετήστε την οδοντόβουρτσα σε γωνία 45º προς τα ούλα. Χρησιμοποιήστε απαλές και μικρές κινήσεις, μετακινώντας την οδοντόβουρτσα σας κυκλικά ή μπρος πίσω με πολύ μικρές κινήσεις υπό την μορφή δόνησης. Χρησιμοποιήστε την ίδια κίνηση για να καθαρίσετε τις γλωσσικές (εσωτερικές) επιφάνειες των δοντιών. Στη συνέχεια καθαρίστε τις μασητικές επιφάνειες των δοντιών μετακινώντας την οδοντόβουρτσα μπρός πίσω. Μην ξεχνάτε να βουρτσίζετε κατά μήκος των ούλων και οπωσδήποτε τα δόντια που βρίσκονται στο πίσω μέρος. Επίσης βουρτσίστε και τη γλώσσα σας για να έχετε πιο δροσερή αναπνοή.
Πώς να χρησιμοποιείτε το οδοντικό νήμα Τραβήξτε περίπου 60 εκατοστά νήμα και χαλαρά τυλίξτε το γύρω από τα μεσαία δάχτυλα του κάθε χεριού σας (τυλίξτε περισσότερο στο ένα δάχτυλο από ότι στο άλλο), αφήνοντας 1 εκατοστό νήματος ανάμεσα τους. Με τους αντίχειρες σας και το δείχτη σας κρατήστε το νήμα τεντωμένο και απαλά γλιστρήστε το ανάμεσα στα δόντια σας, ενώ να είστε προσεκτικοί να μην το κατεβάσετε απότομα στα ούλα σας. Κάντε καμπύλη στο νήμα, γύρω από το κάθε δόντι σε σχήμα «C» και απαλά μετακινήστε το πάνω και κάτω στο κάθε δόντι συμπεριλαμβανομένου και κάτω από τα ούλα. Ξετυλίξτε καινούριο κομμάτι νήματος ενώ μετακινήστε από δόντι σε δόντι. Όταν αρχίσετε να χρησιμοποιείτε το νήμα τα ούλα σας ίσως ματώνουν, αλλά αυτό είναι συνηθισμένο. Ίσως σημαίνει ότι έχετε φλεγμονή των ούλων. Μετά από μερικές μέρες χρησιμοποίησης του νήματος, η αιμορραγία θα σταματήσει αφού τα ούλα σας θα είναι πιο υγιή. Αν η αιμορραγία συνεχίσει συμβουλευτείτε τον οδοντίατρο σας.
Τερηδόνα Η τερηδόνα είναι πολύ συχνή πάθηση, που συναντάται σε άτομα κάθε ηλικίας. Η τερηδόνα καταστρέφει τα δόντια και, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να προκαλέσει νέκρωση του πολφού και να οδηγήσει στη δημιουργία αποστήματος* στη κορυφή της ρίζας του δοντιού. * Τι είναι το Απόστημα Δοντιού; Ένα απόστημα δοντιού είναι μια οξεία οδοντιατρική κατάσταση που δημιουργείται ως αποτέλεσμα μόλυνσης των δοντιών ή των ούλων. Είναι μια πυώδης φλεγμονή που χαρακτηρίζεται από την συγκέντρωση πύου στην περιοχή γύρω από μια ρίζα δοντιού ή στα ούλα. Τα οδοντικά αποστήματα μπορεί να προκληθούν είτε από τερηδονισμένα δόντια ή από περιοδοντίτιδα. Αποτελούν την πιο συνηθισμένη αιτία που πολλοί ασθενείς επισκέπτονται τους οδοντιάτρους με έντονο πονόδοντο.
Ένα βίντεο (σαν παιδικό) σχετικά με την τερηδόνα http://1dimsar.eduportal.gr/?page_id=1241
Η τερηδόνα μπορεί να δημιουργηθεί από τη μεγάλη παραμονή οδοντικής πλάκας πάνω στα δόντια. Στην αρχική της μορφή τα βακτήρια (που τρέφονται από τα σάκχαρα των τροφών) δημιουργούν οξέα τα οποία κολλάνε στη πλάκα και μαλακώνουν την επιφάνεια των δοντιών. Τα οξέα διαλύουν τα βασικά συστατικά της επιφάνειας του δοντιού (αδαμαντίνη). Δεν είναι μόνο η κοινή ζάχαρη επιβλαβής για την υγεία των δοντιών. Όλα τα σάκχαρα, αλλά και οι σύνθετοι υδατάνθρακες, μπορούν να προκαλέσουν τερηδόνα. (η γλυκόζη, η φρουκτόζη που περιέχεται στα φρούτα, η μαλτόζη που περιέχεται στο μέλι, η λακτόζη που περιέχεται στο γάλα). Οι αμυντικοί μηχανισμοί του οργανισμού μας ενάντια σε αυτή την κατάσταση βρίσκονται στο σάλιο. Εάν η πλάκα (που περιέχει τα βακτήρια) δεν αφαιρείται συστηματικά ή καταναλώνουμε σημαντικές ποσότητες σακχάρων καθημερινά, τότε τα βακτήρια της πλάκας συνεχίζουν να παράγουν περισσότερα οξέα με αποτέλεσμα την καταστροφή του δοντιού. Τελικά μια μικρή τρύπα (κοιλότητα) εμφανίζεται.
Περιοδοντίτιδα Περιοδοντίτιδα είναι μια φλεγμονώδης νόσος των ιστών που περιβάλλουν και στηρίζουν τα δόντια. Η φλεγμονή εκτείνεται σε βάθος στους ιστούς και σταδιακά παρατηρείται αποκόλληση των ούλων από τα δόντια και καταστροφή του οστού που στηρίζει τις ρίζες των δοντιών .Εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, τα δόντια παρουσιάζουν αρχικά έντονη κινητικότητα και τελικά χάνονται. Η περιοδοντίτιδα θεωρείται η πιο συνηθισμένη αιτία απώλειας δοντιών στους ενήλικες, ενώ η συχνότητα εμφάνισης της είναι πολύ υψηλή σε ηλικίες άνω των 45 ετών. Η περιοδοντική νόσος μπορεί να διαγνωστεί από τον ειδικό Περιοδοντολόγο ή από τον Οδοντίατρο σε πρώιμο στάδιο. Ο ασθενής συνήθως αντιλαμβάνεται τη νόσο σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Η περιοδοντίτιδα ανάλογα με την απώλεια πρόσφυσης διακρίνεται σε αρχόμενη, μέση ή προχωρημένη και ανάλογα με την έκταση της σε εντοπισμένη ή γενικευμένη.
Προχωρημένη περιοδοντίτιδα Τα βακτήρια της πλάκας αρχίζουν να εισχωρούν ανάμεσα στα δόντια και τα ούλα, όπου το περιβάλλον ευνοεί την ανάπτυξη αναερόβιων μικροβίων κάτω από την επιφάνεια των ούλων. Περιοδοντικοί θύλακοι αρχίζουν να σχηματίζονται κάτω από την γραμμή των ούλων. Ο συνδετικός ιστός και το οστό που περιβάλλει το δόντι μολύνεται. Οι βακτηριακές τοξίνες αλλά και τα αμυντικά ένζυμα του ανοσοποιητικού συστήματος που μάχονται την μόλυνση, αρχίζουν να καταστρέφουν τους περιοδοντικούς ιστούς που συγκρατούν τα δόντια στη θέση τους. Προχωρημένη περιοδοντίτιδα Καθώς η περιοδοντίτιδα προχωρά, οι περιοδοντικοί θύλακοι βαθαίνουν και συνεχώς μεγαλύτερη μάζα συνδετικών ιστών και οστού καταστρέφεται. Η θεραπεία περιοδοντίτιδας πρέπει πλέον να γίνει από ειδικό περιοδοντολόγο. Τα δόντια συνεχώς χαλαρώνουν, και χωρίς άμεση περιοδοντική θεραπεία, ένα ή περισσότερα δόντια θα χαθούν (είτε μόνα τους είτε γιατί θα πρέπει να εξαχθούν από τον οδοντίατρο για να αντιμετωπιστεί η μόλυνση).
Ουλίτιδα Ουλίτιδα είναι ο ιατρικός όρος που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε τη φλεγμονή των ούλων. Τα βασικά χαρακτηριστικά είναι η αιμορραγία των ούλων, ιδιαίτερα κατά την διάρκεια του βουρτσίσματος των δοντιών, το έντονα κόκκινο χρώμα των ούλων και η εμφάνιση διόγκωσης των ούλων, ή όπως το ονομάζουμε «πρήξιμο των ούλων» Εάν δεν βουρτσίζουμε τακτικά τα δόντια μας ή τα βουρτσίζουμε με λάθος τρόπο, στη σχισμή ανάμεσα στα δόντια και στα ούλα μας (ουλοδοντική σχισμή) συσσωρεύονται μικρόβια τα οποία έχουν σαν συνέπεια την φλεγμονή των ουλών Το 1/3 των ενηλίκων που επισκέπτονται τον οδοντίατρο πάσχει από ουλίτιδα που μπορεί να ποικίλλει σε βαρύτητα και συνήθως εκδηλώνεται… Πού οφείλεται η ουλίτιδα Η ουλίτιδα σχεδόν πάντα αρχίζει από την πλάκα των δοντιών που απαρτίζεται κυρίως από βακτήρια. Η πλάκα που μένει πάνω στα δόντια σας πάνω από δύο ή τρεις ημέρες προκαλεί περιοδοντίτιδα και επηρεάζει την κατάσταση των ούλων.
Η μικροβιακή πλάκα παράγει τοξίνες που ερεθίζουν τους ιστούς των ούλων Η μικροβιακή πλάκα παράγει τοξίνες που ερεθίζουν τους ιστούς των ούλων. Ουλίτιδα είναι η φλεγμονή των ούλων και χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα, πρήξιμο και μερικές φορές μάτωμα των ούλων κατά το βούρτσισμα. Τα ούλα αρχίζουν να υποχωρούν και να ματώνουν, χάνοντας την πρόσφυση τους με τα δόντια και αφήνοντας εκτεθειμένο μεγαλύτερο τμήμα της μύλης ή και τμήμα της ρίζας του δοντιού. Σε αυτό το αρχικό στάδιο της ουλίτιδας, οι βλάβες μπορούν να αντιστραφούν με σωστή στοματική υγιεινή. Δεν έχουν συμβεί ακόμη μόνιμες βλάβες στους συνδετικούς ιστούς ή το οστό οι οποίες να απαιτούν περιοδοντική θεραπεία.
7 τροφές που καθαρίζουν και προστατεύουν δόντια και ούλα 1. Τυρί το τυρί αποδεδειγμένα δυναμώνει τα δόντια και τα προστατεύει από τις χρωστικές που δημιουργούν καφεκίτρινες κηλίδες. Τρώγοντας ένα κομμάτι τυρί πριν απολαύσετε το κρασί σας, πριν πιείτε μια γουλιά αναψυκτικό τύπου cola ή πριν δαγκώσετε μια ντομάτα, βοηθά στην εξουδετέρωση των οξέων στο στόμα. Αυτό συμβαίνει διότι δαγκώνοντας τυρί δημιουργούμε ένα προστατευτικό στρώμα γύρω από το δόντι. 2. Πράσινο τσάι Διαθέτει μια σειρά από ευεργετικές δράσεις για τη γενικότερη ευεξία με αποτέλεσμα να καταναλώνεται χειμώνα- καλοκαίρι. Σε αυτές τις ευεργετικές δράσεις έρχεται να προστεθεί η ενδυνάμωση των οδοντικών ιστών μέσω του φθορίου που περιέχει καθώς και η παρεμπόδιση προσκόλλησης μικροβίων υπεύθυνων για τερηδόνα στα δόντια. 3. Αχλάδια Πολλά φρούτα όπως το λεμόνι και τα βατόμουρα, ενώ είναι ευεργετικά για την υγεία, μπορούν να βλάψουν τα δόντια εάν καταναλώνονται πολύ συχνά ,καθώς είναι πολύ όξινα (διαβρώνουν και λεπταίνουν το σμάλτο των δοντιών, καθιστώντας τα ευάλωτα). Από την άλλη, υπάρχουν φρούτα όπως τα αχλάδια που κάνουν καλό και στα δόντια ,καθώς έχουν πολύ νερό και η μάσηση τους παράλληλα καθαρίζει το στόμα μας από μικρόβια, ενισχύοντας τη ροη του σάλιου.
4. Σαρδέλες Οι σαρδέλες και γενικότερα τα ψάρια είναι τροφή πλούσια σε φώσφορο και αποτελούν δομικό στοιχείο των δοντιών μας. Έτσι φροντίζουμε ώστε να έχουμε την καλύτερη δυνατή ποιότητα δοντιών. 5. Τσίχλες χωρίς ζάχαρη Οι τσίχλες με ξυλιτόλη ενεργοποιούν τη ροη σάλιου και υποβοηθούν τον μηχανικό καθαρισμό των δοντιών, απομακρύνοντας σφηνωμένα υπολείμματα τροφών με τη μάσηση. 6. Γάλα Τροφές πλούσιες σε ασβέστιο ενδυναμώνουν το σκελετικό σύστημα και συμβάλλουν καθοριστικά στην υγεία των δοντιών. Το γάλα είναι μια πλήρης, διατροφικά μιλώντας, τροφή και δεν είναι έξυπνο να το αποφεύγουμε αν δεν συντρέχουν άλλοι ιατρικοί λόγοι. 7. Εσπεριδοειδή Τα πορτοκάλια, τα μανταρίνια, τα γκρέιπφρουτ είναι όλα πλούσια σε βιταμίνη C, όπως καλά γνωρίζετε. Η βιταμίνη C είναι απαραίτητη για την υγεία των ούλων και για την αποφυγή προβλημάτων με το περιοδόντιο( ουλίτιδες, περιοδοντίτιδες) .Τα ούλα παρέχουν στήριξη στα δόντια μέσω ινών κολλαγόνου . Το κολλαγόνο όμως, για να παρασκευαστεί από τον οργανισμό μας χρειάζεται τη βιταμίνη C , όπως έχει αποδειχτεί.
Πηγές http://www.google.gr/imgres?imgurl=http://www.dentalcenter.gr/photos/ToothBrushing.jpg&imgrefurl=http://www.dentalcenter.gr/oral_hygiene.asp&usg=__r9RB2eoRKnZLS476u1NIcAKMbLg=&h=582&w=526 http://www.google.gr/imgres?imgurl=http://www.cspd.com.cy/3_fortheparents/prolipsi/brushteeth1.jpg&imgrefurl=http://www.cspd.com.cy/3_fortheparents/prolipsi_ygini_fthorio.html&usg=__aPdXumDTw_GSey7p2uEJtajmTrI=&h=329&w=500&sz=24&hl=el&start=514&zoom=1&tbnid=x2jHx7sOE1qp- http://www.dental-blog.gr/pathiseis/54-oulitida.html http://www.google.gr/imgres?imgurl=http://users.sch.gr/vazalouka/images/brushi2.jpg&imgrefurl=http://users.sch.gr/vazalouka/brushing.htm&usg=__Y3Y4rrCz8glzjGWzi8hquhR7-nM=&h=347&w=734&sz=52&hl=el&start=1&zoom=1&tbnid=ujf1AwT7CJ5CUM:&tbnh=67&tbnw=141 http://www.lifezone.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=1200:7-&catid=114:2012-03-21-15-23-09&Itemid=395