ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΩΝ Κλεάνθης Συρακούλης

ΔΙΑΛΕΞΗ 4 - ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ασκήσεις εξοικείωσης με τα δίκτυα Η Critical Path Method (CPM) Υπολογισμός ελάχιστης διάρκειας έργου Υπολογισμός χρονοδιαγράμματος ASAP Υπολογισμός χρονοδιαγράμματος ALAP Υπολογισμός συνολικών περιθωρίων

ΔΙΑΛΕΞΗ 4 – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Να κατανοήσετε την αναγκαιότητα αναπαράστασης των δραστηριοτήτων ενός έργου με τη βοήθεια δικτύων με κόμβους και τόξα. Να μπορείτε να υπολογίσετε τη λύση ενός δικτύου [ελάχιστη διάρκεια έργου και κρίσιμη(ες) διαδρομή(ές)]. Να μπορείτε να υπολογίσετε και κυρίως να διαχειριστείτε τα περιθώρια καθυστέρησης των δραστηριοτήτων.

Τι είναι Έργο; Μία σειρά αλληλοεξαρτώμενων δραστηριοτήτων με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: Συγκεκριμένες ημερομηνίες έναρξης και περάτωσης Καλώς ορισμένους στόχους Παράγει ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα Δεν είναι μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία Αναλώνει κόστος, χρόνο, ανθρώπινους και υλικούς πόρους

Τι ενσωματώνουμε στο έργο… Η διαχείριση έργου απαιτεί την ενσωμάτωση (ενοποίηση) όλων των στοιχείων που επηρεάζουν το έργο Κίνδυνος Επικοινωνίες Χρόνος Κόστος Πόροι Εύρος & Ποιότητα Ηγεσία Triple Constraint Model 5

Από το σχεδιασμό στον προγραμματισμό Προσδιορισμός Χρόνου Εκτέλεσης Κάθε Εργασίας. Οδηγός Εκτέλεσης – Παρακολούθησης Έργου Ποιες εργασίες μπορούν να εκτελούνται ταυτόχρονα; Ποιες εργασίες απαιτούνται να ολοκληρωθούν πριν ξεκινήσουν άλλες εργασίες; Σε ποιες εργασίες πρέπει να δοθεί προτεραιότητα ώστε να μην καθυστερήσει το έργο; Υπάρχουν εργασίες που θα μπορούσαν να καθυστερήσουν χωρίς να επηρεασθεί το έργο και κατά πόσο;

Χρήσιμες συντμήσεις CPM - Critical Path Method PERT - Program Evaluation and Review Technique Η μέθοδος PERT αναπτύχθηκε για τις ανάγκες του έργου Polaris το 1958 Η μέθοδος CPM αναπτύχθηκε την ίδια περίοδο από τη DuPont Αρχικά, η CPM και η PERT ήταν δύο διαφορετικές προσεγγίσεις η CPM χρησιμοποιήθηκε για προσδιοριστικές χρονικές εκτιμήσεις των διαρκειών των δραστηριοτήτων και η PERT για πιθανοκρατικές εκτιμήσεις Σήμερα τα λογισμικά (Microsoft Project κα) χρησιμοποιούν τις δύο μεθόδους ως μια ενιαία προσέγγιση

Το υπόβαθρο Το χρονοδιάγραμμα είναι η μετατροπή του σχεδίου του έργου σε ένα λειτουργικό πίνακα δράσης με ξεκάθαρους χρόνους Είναι η βάση παρακολούθησης της εξέλιξης του έργου Αποτελεί κυρίαρχο εργαλείο διαχείρισης Δεν περιέχει το ίδιο επίπεδο λεπτομέρειας για όλες τις δραστηριότητες Στηρίζεται στη δικτυωτή ανάλυση

Εποπτικά Εργαλεία στη Διαχείριση Έργων Διαγράμματα Gantt Γραμμή ισορροπίας (LoB) Δίκτυα Διαγράμματα PERT/CPM

Ευθύγραμμα Γραφήματα (GANTΤ Charts) (1) Απεικόνιση συνόλου δραστηριοτήτων σε κάθε μία από τις οποίες αντιστοιχεί ευθύγραμμο τμήμα μήκους ανάλογου της χρονικής διάρκειας της δραστηριότητας.

Ευθύγραμμα Γραφήματα (GANTΤ Charts) (2) Γραφική απεικόνιση αλληλεξαρτήσεων

Ευθύγραμμα Γραφήματα (GANTΤ Charts) (3) Πλεονεκτήματα: Απλότητα, εύκολη κατανόηση. Δεν απαιτούν πολλές αλλαγές σε έργα χωρίς συχνό επανασχεδιασμό. Μειονεκτήματα: Δύσχρηστα σε έργα με πολλές δραστηριότητες. Δυσχέρεια στην αναπαράσταση αλληλεξαρτήσεων. Δυσκολία στον υπολογισμό καθυστερήσεων Απαιτείται τεκμηρίωση των γραφημάτων.

Γραμμές Ισορροπίας

Δίκτυα ΑΟΑ - ΑΟΝ

Ορολογία 1/3 Δραστηριότητα [Activity] – Συγκεκριμένη εργασία (ή και σύνολο εργασιών) που απαιτείται για το έργο, χρειάζεται πόρους και απαιτεί χρόνο για την υλοποίησή της Γεγονός [Event] – Το αποτέλεσμα της έναρξης ή της ολοκλήρωσης μιας ή περισσότερων δραστηριοτήτων Ορόσημο [Milestone] - Χρονική στιγμή (μηδενικής διάρκειας χρόνου) όπου κάποια γεγονότα μπορεί να συμβούν, πρέπει να συμβούν ή έχουν συμβεί. Δίκτυο [Network] – Ο συνδυασμός του συνόλου των δραστηριοτήτων και των γεγονότων που περιγράφουν το έργο Διαβάζεται από αριστερά προς τα δεξιά Οι συνδέσεις αναπαριστούν τις αλληλουχίες

Ορολογία 2/3 Διαδρομή [Path] – Σειρά συνδεόμενων δραστηριοτήτων που οδηγούν από την έναρξη στη λήξη του έργου Κρίσιμη(ο) [Critical] – Δραστηριότητα, γεγονός ή διαδρομή που η καθυστέρησή της (του) οδηγεί σε καθυστέρηση την ολοκλήρωση του έργου Κρίσιμη διαδρομή [Critical Path] – Η διαδρομή εκείνη που αν μια δραστηριότητά της καθυστερήσει καθυστερεί η ολοκλήρωση του έργου Πάντα υπάρχει, τουλάχιστον, μια κρίσιμη διαδρομή

Ορολογία 3/3 Διαδοχικές δραστηριότητες [Sequential Activities] – Δραστηριότητα που πρέπει να ολοκληρωθεί για να ξεκινήσει η επόμενη Παράλληλες δραστηριότητες [Parallel Activities] – Μπορούν να εκτελούνται την ίδια χρονική στιγμή ταυτόχρονα Άμεσα προηγούμενη [Immediate Predecessor] – Αυτή η δραστηριότητα που πρέπει να ολοκληρωθεί πριν ξεκινήσει μια συγκεκριμένη δραστηριότητα

Είδη Δραστηριοτήτων Παραγωγικές Εργασίες Προμήθεια Υλικών και Μέσων Παραγωγής. Προμήθεια Υλικών Εγκατάσταση Μηχανημάτων Διοικητικές αποφάσεις Διακοπές Καθυστερήσεις Πλασματικές Μηδενική διάρκεια. Λογική Αλληλουχία. Τεχνητές Με χρονική διάρκεια αλλά χωρίς μέσα παραγωγής.

Πλασματικές σε δίκτυα AoA Δραστηριότητα Προηγείται των Α Γ,Δ Β Γ - Δ Πλασματικές Δραστηριότητες: Β Α Γ Δ Π Σωστό Λάθος Β Α Γ Δ

Κανόνες Σχεδιασμού AoA 1/3 Δραστηριότητα: Βέλος Γεγονός Έναρξης Δραστηριότητας: Κόμβος στο αριστερό άκρο του βέλους. Γεγονός Ολοκλήρωσης Δραστηριότητας: Κόμβος στο δεξιό άκρο του βέλους.

Κανόνες Σχεδιασμού AoA 2/3 Κάθε κόμβος αριθμείται Ο αριθμός κόμβου στην αρχή κάθε βέλος πρέπει να είναι μικρότερος από τον αριθμό στο τέλος του. Υπάρχει μόνο ένας κόμβος: Για την αρχή του έργου (αρχικός κόμβος). Για το τέλος του έργου (τελικός κόμβος). 4 4 5

Κανόνες Σχεδιασμού AoA 3/3 Όχι βρόχοι!!! Όχι κοινοί κόμβοι αρχής και πέρατος για δύο δραστηριότητες. 4 5 6 3 4 5 Π 5 3

Παράδειγμα ΑoΑ Απεικόνιση δραστηριοτήτων σε τόξα (ή κόμβους)

Παράδειγμα ΑoΝ Α C D B F G H E

Παράδειγμα (λεκτικό) Α C D B F G H E (Η) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ… (ΕΧΕΙ) ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ (ΤΗΝ…) A - B C D E F C,D G H F,G (Η) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ… (ΕΧΕΙ ΩΣ) ΕΠΟΜΕΝΗ (ΤΗΝ ..) A C B D,E F D E G H - Α C D B F G H E

Επίλυση CPM (1) Πληροφορίες από την επίλυση: Συνολική Χρονική Διάρκεια Έργου Πότε μπορεί να ξεκινήσει κάθε δραστηριότητα. Πότε πρέπει να ξεκινήσει το αργότερο κάθε δραστηριότητα. Πότε πρέπει να τελειώσει το αργότερο κάθε δραστηριότητα ώστε να μην υπάρχουν καθυστερήσεις. Χρονικό Διάστημα Καθυστέρησης Δραστηριότητας ώστε να μην υπάρχει καθυστέρηση: Στην προγραμματισμένη έναρξη επόμενων δραστηριοτήτων. Στη συνολική διάρκεια του έργου.

Επίλυση CPM (2) Χρονικά Στοιχεία Κόμβων: Ενωρίτερος Δυνατός Χρόνος Πραγματοποίησης Γεγονότος Κόμβου (ES) Βραδύτερος Δυνατός Χρόνος Πραγματοποίησης Γεγονότος Κόμβου (LS) Ολικό Χρονικό Περιθώριο Γεγονότος Μέγιστη καθυστέρηση πραγματοποίησης γεγονότος. Όχι συνολική καθυστέρηση στο έργο.

Επίλυση CPM (3) Ενωρίτερος δυνατός χρόνος: Ομόρροπος υπολογισμός Εκκίνηση από αρχικό κόμβο: Ενωρίτερος Χρόνος Έναρξης ίσος με 0 Υπολογισμός διαδοχικών ενωρίτερων χρόνων μέχρι τον τελικό κόμβο Υπολογισμός σε ένα κόμβο: Υπολογισμός ενωρίτερων χρόνων σε αρχικούς κόμβους των δραστηριοτήτων που καταλήγουν στον κόμβο. ESj: Ενωρίτερος Χρόνος Έναρξης Δραστηριότητας j EFj: Ενωρίτερος Χρόνος Λήξης Δραστηριότητας j

Επίλυση CPM (4) Βραδύτερος δυνατός χρόνος: Αντίρροπος υπολογισμός Εκκίνηση από τελικό κόμβο: Βραδύτερος χρόνος έναρξης ίσος με ενωρίτερο χρόνο έναρξης. Υπολογισμός διαδοχικών βραδύτερων χρόνων μέχρι τον αρχικό κόμβο Υπολογισμός σε ένα κόμβο: Υπολογισμός βραδύτερων χρόνων σε τελικούς κόμβους των δραστηριοτήτων που αρχίζουν από τον κόμβο. LSj: Βραδύτερος Χρόνος Έναρξης Δραστηριότητας j LFj: Βραδύτερος Χρόνος Λήξης Δραστηριότητας j

Επίλυση CPM (5) Ολικό Χρονικό Περιθώριο TF Μετά τον αντίρροπο υπολογισμό. Βραδύτερος Δυνατός Χρόνος - Ενωρίτερος Δυνατός χρόνος πραγματοποίησης του γεγονότος.

Επίλυση CPM (6) Κρίσιμη Δραστηριότητα: Συνολικό χρονικό περιθώριο ίσο με 0 Κρίσιμη Διαδρομή: Αλυσίδα δραστηριοτήτων Αρχίζει στον κόμβο έναρξης του έργου. Τελειώνει στον κόμβο τέλους του έργου. Όλες οι δραστηριότητες που ανήκουν στην αλυσίδα έχουν συνολικό χρονικό περιθώριο TF ίσο με 0. Αν καθυστερήσει δραστηριότητα της κρίσιμης διαδρομής, καθυστερεί το έργο.

Εφαρμογή CPM Καταγραφή δραστηριοτήτων έργου Εκτίμηση χρονικής διάρκειας δραστηριότητας. Προσδιορισμός σχέσεων αλληλουχίας δραστηριοτήτων. Σχεδιασμός δικτυωτού γραφήματος. Αρίθμηση κόμβων. Υπολογισμός ενωρίτερων, βραδύτερων χρόνων. Υπολογισμός ολικού χρονικού περιθωρίου. Προσδιορισμός κρίσιμων δραστηριοτήτων. Προσδιορισμός κρίσιμων διαδρομών.

Παράδειγμα A B C D E F G H ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ Καθορισμός λειτουργικών χαρακτηριστικών - 4 B Σχεδίαση λειτουργικών χαρακτηριστικών C Δοκιμασία λειτουργικών χαρακτηριστικών D Εσωτερικός έλεγχος 2 E Σχεδιασμός γραφικής διεπαφής χρήστη 6 F Ολοκλήρωση λειτουργικού και διεπαφής C,E G Εκπαίδευση προσωπικού H Τελική δοκιμή συστήματος F,G

Ομόρροπος υπολογισμός ΣΧΕ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B C D 2 E 6 F C,E G H F,G ES(A)=0 EF(A)=0+ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Ομόρροπος υπολογισμός ΣΧΕ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C D 2 E 6 10 F C,E G H F,G

Ομόρροπος υπολογισμός ΣΧΕ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C 12 D 2 E 6 10 F C,E G H F,G

Ομόρροπος υπολογισμός ΣΧΕ (2 προαπαιτούμενες) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C 12 D 2 14 E 6 10 F C,E G H F,G EF(C) =12 EF(E)=10 ΠΟΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ C και E ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΠΙΟ ΑΡΓΑ?

Ομόρροπος υπολογισμός ΣΧΕ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C 12 D 2 14 E 6 10 F C,E 18 G H F,G

Ομόρροπος υπολογισμός ΣΧΕ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C 12 D 2 14 E 6 10 F C,E 18 G 16 H F,G

Ομόρροπος υπολογισμός ΣΧΕ (ελάχιστη διάρκεια) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C 12 D 2 14 E 6 10 F C,E 18 G 16 H F,G 22

ΠΟΙΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟΥΣΙΑΖΟΥΝ? ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C 12 D 2 14 E 6 10 F C,E 18 G 16 H F,G 22 ΠΟΙΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟΥΣΙΑΖΟΥΝ?

Αντίρροπος υπολογισμός ΑΧΛ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C 12 D 2 14 20 22 E 6 10 F C,E 18 G 16 H F,G

Αντίρροπος υπολογισμός ΑΧΛ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C 12 D 2 14 20 22 E 6 10 F C,E 18 G 16 H F,G

Αντίρροπος υπολογισμός ΑΧΛ (2 επόμενες) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C 12 D 2 14 20 22 E 6 10 F C,E 18 G 16 H F,G

Αντίρροπος υπολογισμός - Περιθώριο ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΠΡΟΑΠ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΧΕ ES ΣΧΛ EF ΑΧΕ LS ΑΧΛ LF ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ TOTAL FLOAT A - 4 B 8 C 12 D 2 14 20 22 E 6 10 F C,E 18 G 16 H F,G

Πλεονεκτήματα – Μειονεκτήματα Πλεονεκτήματα: Απλή μέθοδος επίλυσης Σαφής εποπτεία αλληλουχιών δραστηριοτήτων. Μειονεκτήματα: Απεικόνιση απλών μορφών αλληλουχίας Αυξημένος χρόνος σύνταξης δικτυωτού γραφήματος. Σταθεροί χρόνοι δραστηριοτήτων