Ελληνογαλλική Σχολή Ευγένιος Ντελακρουά Δ.Δ.Ε. Β' ΑΘΗΝΑΣ Ελληνογαλλική Σχολή Ευγένιος Ντελακρουά Μαθητικό Συνέδριο «Ο Αριστοτέλης στο Λύκειο» Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2016 Αμφιθέατρο Γαλλικού Ινστιτούτου

Αριστοτέλης VS Πλάτωνα: δύο μεγάλα πνεύματα αναμετρώνται 2ο Γενικό Λύκειο Πεύκης Αριστοτέλης VS Πλάτωνα: δύο μεγάλα πνεύματα αναμετρώνται (Ηθική- Πολιτική- Αισθητική) 2ο ΓΕΛ Πεύκης

ΗΘΙΚΗ Α. Το γενικό πλαίσιο-η διαφορετική αφετηρία Οι αντιλήψεις περί ηθικής των δύο φιλοσόφων είναι άμεσο επακόλουθο της ευρύτερης θέασής τους για την πραγματικότητα Πλάτων Αριστοτέλης Η ηθική αποκτά μεταφυσική προοπτική Τα ηθικά κριτήρια τα παρέχει ‘’ο κόσμος των Ιδεών’’: αιώνια αναλλοίωτα Η ηθική χωρίς μεταφυσικές προεκτάσεις Τα ηθικά κριτήρια τα παρέχει: ο σκοπός του ανθρώπινου όντος (τελεολογική αντίληψη) η κρίση του συνετού ανθρώπου 2ο ΓΕΛ Πεύκης 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Β. Το κακό Πλάτων Αριστοτέλης Αιτία του κακού: ο κόσμος της ύλης και των αισθήσεων Κακό είναι ό,τι βλάπτει την ψυχή : η άγνοια(‘’οὐδείς ἑκών κακός‘’) η προσκόλληση στην ύλη η κυριαρχία του επιθυμητικού-τα πάθη η εσωτερική δυσαρμονία η καταδίκη στην μετεμψύχωση Το κακό: επακόλουθο της ύλης Κακό είναι ό,τι απομακρύνει τον άνθρωπο από την επίτευξη του προορισμού του: η άγνοια- η απαιδευσία η απουσία της φρόνησης οι κακές έξεις 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Γ. Το αγαθό Πλάτων Αριστοτέλης Πηγή παντός αγαθού η Ιδέα του Αγαθού Καλό ό,τι μας επανασυνδέει με αυτή την πηγή: η γνώση των αιωνίων αληθειών-η σοφία η αρετή ο απεγκλωβισμός από τα δεσμά της ύλης Το αγαθό ωφέλιμο, όχι πάντα ευχάριστο Αγαθό είναι ό,τι διευκολύνει την ολοκλήρωση του ανθρώπινου όντος: η παιδεία η απόκτηση της φρόνησης οι καλές έξεις το μέτρο 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Δ. Η αρετή-η ευδαιμονία Πλάτων Αριστοτέλης Κύριες αρετές: η σοφία (του λογιστικού) η ανδρεία (του θυμοειδούς) η σωφροσύνη (αντιστοιχεί στο επιθυμητικό) η δικαιοσύνη (ύψιστη- καθολική αρετή: η συμφωνία των μερών της ψυχής) Ο ενάρετος κατακτά την ευδαιμονία: κατάσταση στην οποία συνυπάρχουν η φρόνηση, η ομορφιά και η ηδονή Οι ηθικές αρετές: καλές έξεις ‘’μεσότητες’’ ανάμεσα σε δύο άκρα: ‘’υπερβολή‘’ και ‘’έλλειψη’’ αποκτώνται με την εξάσκηση αποτέλεσμα ελεύθερης και συνειδητής απόφασης Ο ενάρετος κατακτά την ευδαιμονία: το τέλειο αγαθό, ο τελικός σκοπός 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Ε. Συμπέρασμα Διαφορά Ομοιότητα Πλάτων: Τα ηθικά κριτήρια είναι αιώνια και απόλυτα Αριστοτέλης: Δεν πιστεύει σε απόλυτους ηθικούς κανόνες, κριτήριο ο ‘’λόγος του φρονίμου’’ Ανάλογη πορεία: φρόνηση ηθική αρετή ευδαιμονία, (ηθικό ιδεώδες) 2ο ΓΕΛ Πεύκης 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Ομάδα μαθητών Επόπτης Καθηγητής Κατσαρός Σπύρος (Β’3) Πρωτόπαππας Κων/νος (Β’5) Φιωτάκη Λουκία (Β’5) Χατζημπύρου Ναταλία (Β’5) Επόπτης Καθηγητής Βαϊόπουλος Δημήτριος (ΠΕ02) 2ο ΓΕΛ Πεύκης

ΠΛΑΤΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΛΑΤΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σύγχρονη πραγματικότητα Ανάγκη επαναπροσδιορισμού όρων ΠΟΛΙΤΕΙΑ – ΠΟΛΙΤΙΚΗ Σύνθεση των αντιθέσεων Πλάτωνος (ΠΟΛΙΤΕΙΑ) και Αριστοτέλους (ΠΟΛΙΤΙΚΑ) 2ο ΓΕΛ Πεύκης

ΠΟΙΟΝ Ιδανική πολιτεία Αρίστη πολιτεία Ιδεώδες πολίτευμα μέσα από επαναστατική ριζική αλλαγή. Αρίστη πολιτεία Βελτίωση των υπαρχόντων πολιτευμάτων 2ο ΓΕΛ Πεύκης

ΤΙΝΑ ΧΡΗ ΑΡΧΕΙΝ; Αριστοκρατία (πνεύματος) Αριστοκρατία (πνεύματος) Ως φιλόσοφοι βασιλείς ή βασιλείς- φιλόσοφοι: α) ηθική/πνευματική ανωτερότητα β) ώριμη ηλικία γ) ανιδιοτέλεια Δημοκρατία του Αρίστου ή των Αρίστων Εκχώρηση από το λαό της εξουσίας σε: α) ώριμους άνδρες β) με ηθική ανωτερότητα γ) και γενναιοφροσύνη 2ο ΓΕΛ Πεύκης

ΠΟΣΟΝ Κοινωνία ρόλων Κοινωνία με οικονομική διαστρωμάτωση Έλλειψη συγκρούσεων Ανισότητα Δικαιοσύνη μέσω σεβασμού ρόλων(κατά φύσιν) α) Δημιουργοί β) Βασιλείς/φύλακες γ) Βασιλείς/παντελείς Κοινοκτημοσύνη Κοινωνία με οικονομική διαστρωμάτωση Οικονομικά κριτήρια διαχωρισμού τάξεων (πλούσιοι- μεσαία τάξη- φτωχοί Ισότητα μέσω κοινωνικής κινητικότητας Διανεμητική δικαιοσύνη Κοινοχρησία 2ο ΓΕΛ Πεύκης

ΣΚΟΠΟΣ Ευδαιμονία συνόλου Ευδαιμονία ατόμου- συνόλου (μέρος-όλου) Ευδαιμονία συνόλου Έλλειψη ατομικότητας ευδαιμονία του ενός υποταγμένη στο σύνολο Ευδαιμονία ατόμου- συνόλου (μέρος-όλου) Ατομικότητα Ευδαιμονία του ενός αναγκαία προϋπόθεση για την ευδαιμονία του συνόλου 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Ουτοπική αναζήτηση του ιδανικού Ρεαλιστική βελτίωση του υπαρκτού ΠΛΑΤΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ Ουτοπική αναζήτηση του ιδανικού Ρεαλιστική βελτίωση του υπαρκτού 2ο ΓΕΛ Πεύκης

ΘΕΣΗ TOM REGAN «Δεν μπορείς να κάνεις τον κόσμο καλύτερο αν δεν προσπαθείς να τον κάνεις τέλειο.» 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Ομάδα μαθητών Επόπτης καθηγητής: Αποστολοπούλου Χριστίνα (Β’1) Βαλιμίτη Ειρήνη (Β’1) Κωνσταλάμπρου Παναγιώτα (Β’3) Λεκάκη Ελένη (Β’3) Επόπτης καθηγητής: Κρητικός Χρήστος (ΠΕ02) 2ο ΓΕΛ Πεύκης

ΠΛΑΤΩΝΑΣ & ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ : ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ 2ο ΓΕΛ ΠΕΥΚΗΣ

«Παίγνιόν πού τι λέγεται.. ἀλλά παιδιᾶς ἕνεκα πάντα δρᾶται» Προτεραιότητα στη μελέτη της τέχνης Σκοπός της τέχνης: η κάθαρση των παθημάτων, η ευχαρίστηση και η ηθική βελτίωση(ευδαιμονία). (Πολιτικά 1338a13) Δικαίωση της τέχνης-ποίησης Σημαντική ψυχοφυσική δραστηριότητα Οικεία ηδονή Κάθαρση Ταυτίζει τη γνώση με τη τέχνη έσμιξε τη τραγωδία με τη τέχνη Είναι καθολική «γίγνεται τέχνη ὅταν ἐκ πολλῶν τῆς ἐμπειρίας ἐννοημάτων μία καθόλου γίγνεται περί τῶν ὁμοίων ὑπόληψις». …ως προς την τέχνη Πλάτωνας Προτεραιότητα στην έννοια του (ασαφούς) ωραίου Σκοπός της τέχνης: ηθική ωφελιμότητα και ορθότητα. (Πολιτεία 601d) Καταδίκασε τη σύγχρονη τέχνη-ποίηση Δημιουργία ψευδαισθήσεων Παροχή περιορισμένων ερμηνειών Αποτυχία των υψηλών της στόχων (Πολιτεία 596d) Η τέχνη νοείται ως παιχνίδι Αριστοτέλης Προτεραιότητα στη μελέτη της τέχνης Σκοπός της τέχνης: η κάθαρση των παθημάτων, η ευχαρίστηση και η ηθική βελτίωση (ευδαιμονία). (Πολιτικά 1338a13) Ταυτίζει τη γνώση με τη τέχνη έσμιξε τη τραγωδία με τη τέχνη Είναι καθολική Αριστοτέλης «γίγνεται τέχνη ὅταν ἐκ πολλῶν τῆς ἐμπειρίας ἐννοημάτων μία καθόλου γίγνεται περί τῶν ὁμοίων ὑπόληψις». Προτεραιότητα στην έννοια του (ασαφούς) ωραίου Σκοπός της τέχνης: ηθική ωφελιμότητα και ορθότητα. (Πολιτεία 601d) Καταδίκασε τη σύγχρονη τέχνη-ποίηση Δημιουργία ψευδαισθήσεων Παροχή περιορισμένων ερμηνειών Αποτυχία των υψηλών της στόχων (Πολιτεία 596d) Η τέχνη νοείται ως παιχνίδι «Παίγνιόν πού τι λέγεται.. ἀλλά παιδιᾶς ἕνεκα πάντα δρᾶται» (Πολιτικός 288c). Πλάτωνας «Παίγνιόν πού τι λέγεται.. ἀλλά παιδιᾶς ἕνεκα πάντα δρᾶται» (Πολιτικός 288c). 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Ορίζοντας το ωραίο (Ιππίας μείζων 297e) αρχικά τόνισε το πρέπον και Πλάτωνας & Αριστοτέλης ως προς το ωραίο Χαρακτηριστικά Σοφό Ενάρετο Αντικειμενικό Διαχρονικό Έμφυτο Τάξη Μέτρο Συμμετρία Αρμονία Χαρακτηριστικά Έχει αξία Παρέχει ηδονή Ανεξάρτητο συνεπειών Εύκολα αντιληπτό Υποκειμενικό Πρωτεϊκό Εφήμερο Μέγεθος Τάξη Ορίζοντας το ωραίο (Ιππίας μείζων 297e) αρχικά τόνισε το πρέπον και το ευχάριστο στα αυτιά και στα μάτια, αλλά ουσιαστικά οτιδήποτε εγείρει θαυμασμό. (Πολιτεία 476b, Συμπόσιο 210e, Nόμοι 802e ). Όριζε το ωραίο ως εκείνο που έχει αξία καθαυτό και που συνάμα παρέχει ευχαρίστηση ανεξαρτήτως των συνεπειών (Ρητορική 1366a33). Η αισθητική εμπειρία «Αυτούς που ευχαριστιούνται σε υπερβολικό βαθμό με τα τραγούδια η το θέατρο κανείς δεν τους λέει ακόλαστους, όπως επίσης σώφρονες αυτούς που ευχαριστιούνται με τα πράγματα αυτά στο σωστό μέτρο» (Ηθικά Νικομάχεια 1118 a2) Το ιδεατό ωραίο «Φτάσαμε εκεί λοιπόν που θέλει να φτάσει ολόκληρος ο λόγος μας, στη τέταρτη μανία, που όταν την έχει κανείς βλέπει τη γήινη ομορφιά και έχει την ανάμνηση της αληθινής και αποκτά φτερά» (Φαίδρος 249d) 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Πλάτωνας & Αριστοτέλης ως προς τη μίμηση Ανησυχία για επιφανειακή εικόνα πραγμάτων Δημιουργία κίβδηλων ειδώλων Μίμηση είναι έμφυτη (μάθηση) Ο ποιητής καταξιώνεται μέσω της μίμησης σε δημιουργός καθώς μιμείται πράξεις όχι απίθανες 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Συμπέρασμα Συνοψίζοντας στην ιδεαλιστική θεώρηση του ωραίου και στην ηθικολογική της τέχνης, ο φιλόσοφος εισάγει την τέλεια ιδέα των πραγμάτων στο νου δια της οποίας υπολογίζουμε την ωραιότητα των πραγμάτων. Συνοψίζοντας ο Αριστοτέλης απομακρύνθηκε από το μεταφυσικό πλαίσιο αισθητικής του Πλάτωνα και εξέλιξε τους αισθητικούς υπαινιγμούς του εμπειρικά και καθολικά. Ο τραγικός ποιητής με εξιδανικευμένες ανθρώπινες καταστάσεις σε σκηνική δράση επιδρά άμεσα-συναισθηματικά προς τη διαμόρφωση του χαρακτήρα των θεατών (κάθαρση). 2ο ΓΕΛ Πεύκης

Ευχαριστούμε για την προσοχή σας Ομάδα μαθητών : Μπαρκατσά Σοφία (B4) Πανοπούλου Ηρώ (B4) Παπαθανασίου Χαρίκλεια (B4) Παυλίδης Μιχάλης (B4) Καραθανάση Λυδία (Γ4) Υπεύθυνη καθηγήτρια: Ληξουριώτη Παναγιώτα (ΠΕ02) 2ο ΓΕΛ Πεύκης