ΑΡΧΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ Φερεσίδη Καλλιόπη ΠΕ02 Φιλόλογος ΜΔΕ Εκπαιδευτική Αξιολόγηση, Υπ. Διδάκτωρ Κλασικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ

Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

; ! ΞΕΚΙΝΩΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΡΙΑ φιλοσοφική στάση ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΡΩΤΗ: Η ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (σελ. 8-12) γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε! ! φιλοσοφική στάση απορία ο ήλιος ανατέλλει και δύει κάθε μέρα! ; Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας γιατί; τι; γιατί; απορία διανοητική δυσφορία Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

φιλοσοφική συζήτηση Από πού να ξεκινήσω την ανάλυση…; Ποια μέθοδο πρέπει να χρησιμοποιήσω, για να βρω την απάντηση στο πρόβλημα; γενικότητα και παράδοξος χαρακτήρας των ερωτημάτων βιαζόμαστε να εγκαταλείψουμε την προσπάθειά μας και τη χαρακτηρίζουμε μάταιη ή και τελείως ανόητη οριακά, θεμελιώδη ή έσχατα ερωτήματα Ακόμη και αν δε βρούμε τις απαντήσεις, που μπορεί να ξεπερνούν τις γνωστικές μας δυνατότητες, αξίζει να δοκιμάσουμε, ακριβώς επειδή είναι οριακά Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας η ενασχόληση με αυτά τα ερωτήματα μάς βοηθά να διερευνήσουμε τα όρια της ανθρώπινης σκέψης, δηλαδή να καταλάβουμε μέχρι πού μπορούν να φτάσουν τα λογικά και τα εννοιολογικά μας εργαλεία Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας Ακόμη και αν δεν καταλήξει σε σταθερό αποτέλεσμα, η πορεία που θα ακολουθήσουμε θα διευρύνει τους ορίζοντές μας, θα ανοίξει νέες προοπτικές στη γνώση και στην πράξη και θα οξύνει την κριτική μας ικανότητα. Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις… Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι. Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο. Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε. Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα, ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν. Ιθάκη, Κ. Π. Καβάφης Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

φιλοσοφία είναι σκέψη πάνω στην ίδια τη σκέψη και τις δυνατότητές της πώς να φιλοσοφούμε μορφή σκέψης πάνω στην ίδια τη σκέψη Πάντες ἄνθρωποι τοῦ εἰδέναι ὀρέγονται φύσει. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ, ΤΩΝ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ Α [980a.21] Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας διὰ γὰρ τὸ θαυμάζειν οἱ ἄνθρωποι καὶ νῦν καὶ τὸ πρῶτον ἤρξαντο φιλοσοφεῖν, ἐξ ἀρχῆς μὲν τὰ πρόχειρα τῶν ἀτόπων θαυμάσαντες, εἶτα κατὰ μικρὸν οὕτω προϊόντες καὶ περὶ τῶν μειζόνων διαπορήσαντες, οἷον περί τε τῶν τῆς σελήνης παθημάτων καὶ τῶν περὶ τὸν ἥλιον καὶ ἄστρα καὶ περὶ τῆς τοῦ παντὸς γενέσεως. ὁ δ' ἀπορῶν καὶ θαυμάζων οἴεται ἀγνοεῖν (διὸ καὶ ὁ φιλόμυθος φιλόσοφός πώς ἐστιν· ὁ γὰρ μῦθος σύγκειται ἐκ θαυμασίων)· ὥστ' εἴπερ διὰ τὸ φεύγειν τὴν ἄγνοιαν ἐφιλοσόφησαν, φανερὸν ὅτι διὰ τὸ εἰδέναι τὸ ἐπίστασθαι ἐδίωκον καὶ οὐ χρήσεώς τινος ἕνεκεν. Aπό θαυμασμό και απορία οι άνθρωποι και τώρα και παλιά άρχισαν να φιλοσοφούν πρωταρχικά θαύμαζαν τα παράδοξα φαινόμενα που παρουσιάζονταν μπροστά τους, έπειτα σιγά σιγά και προοδευτικά απορούσαν και για τα πιο μεγάλα, παραδείγματος χάριν για τις μεταβολές της σελήνης, για τα φαινόμενα του ήλιου και των άστρων και για τη γένεση των πάντων. Όποιος όμως θαυμάζει και απορεί, έχει την ιδέα πως βρίσκεται σε άγνοια (για αυτό και όποιος αγαπά τον μύθο είναι από μια άποψη και φιλόσοφος, γιατί ο μύθος περιλαμβάνει θαυμαστά συμβάντα). Ώστε, μιας και φιλοσόφησαν προσπαθώντας να ξεφύγουν από την άγνοια, είναι φανερό πως φιλοσόφησαν για να μπορούν να κατανοήσουν θεωρητικά τη μορφή των πραγμάτων και όχι για κάποια πρακτική χρήση. (Αριστοτέλης, Μετά τα Φυσικά, Α 2, 982b12) Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΕΥΤΕΡΗ: ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ (σελ. 13-18) Διασάφηση γενικών εννοιών Ἀρχή σοφίας ὀνομάτων ἐπίσκεψις (Αντισθένης) 2. Aιτιολόγηση βασικών πεποιθήσεων 3. Διαμόρφωση μιας συνολικής θεώρησης του κόσμου και της θέσης του ανθρώπου μέσα σε αυτόν 4. Καθοδήγηση της πράξης και οργάνωση του τρόπου ζωής μας Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας Επειδή λοιπόν η παρούσα φιλοσοφική μας ενασχόληση δεν έχει ως στόχο της, όπως οι άλλες, τη θεωρητική γνώση (η έρευνά μας δηλαδή δεν γίνεται για να μάθουμε τι είναι η αρετή, αλλά για να γίνουμε ενάρετοι ― αλλιώς δεν θα είχε κανένα νόημα), είναι ανάγκη να εξετάσουμε το θέμα «πράξεις», με το νόημα (30) «πώς πρέπει να τις πράττουμε» ― αυτό, φυσικά, επειδή από αυτές εξαρτάται και το τι θα είναι τελικά οι έξεις μας, όπως το έχουμε ήδη πει. (Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια, 1103b26-28) Ἐπεὶ οὖν ἡ παροῦσα πραγματεία οὐ θεωρίας ἕνεκά ἐστιν ὥσπερ αἱ ἄλλαι (οὐ γὰρ ἵνα εἰδῶμεν τί ἐστιν ἡ ἀρετὴ σκεπτόμεθα, ἀλλ’ ἵν’ ἀγαθοὶ γενώμεθα, ἐπεὶ οὐδὲν ἂν ἦν ὄφελος αὐτῆς), ἀναγκαῖον ἐπισκέψασθαι τὰ περὶ τὰς πράξεις, πῶς πρακτέον αὐτάς· αὗται γάρ εἰσι κύριαι καὶ τοῦ ποιὰς γενέσθαι τὰς ἕξεις, καθάπερ εἰρήκαμεν. Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας

ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΡΙΤΗ: ΚΛΑΔΟΙ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ (σελ. 18-23) 1. Βασικοί κλάδοι της φιλοσοφίας • η γνώση (οι δυνατότητες, οι πηγές, τα είδη, οι μέθοδοι απόκτησής της)  γνωσιολογία • η πραγματικότητα, το τι υπάρχει  μεταφυσική ή οντολογία • αρχές για τις πράξεις μας και για οργάνωση της ζωής μας  πρακτική φιλοσοφία (ή και αξιολογία): ηθική, πολιτική φιλοσοφία και την αισθητική • το πώς πρέπει να σκεφτόμαστε, για να σκεφτόμαστε σωστά  λογική (Λογική = το όργανο της ορθής νόησης, που είναι απαραίτητο όχι μόνο για κάθε μορφή φιλοσοφικής δραστηριότητας, αλλά και για όλες τις επιστήμες!) Φερεσίδη Καλλιόπη, Αρχές Φιλοσοφίας