ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΕΛΙΖΑ ΜΑΡΚΙΔΟΥ ΦΟΙΤΗΤΗΣ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΜΠΡΙΔΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2016
ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ
Αναγνώριση του Διατροφικού προβλήματος Αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και παραγώγων. Αυξημένη κατανάλωση λιπαρών, κυρίως κορεσμένων. Προβλήματα υγείας στη Ελλάδα Οι κύριες αιτίες θανάτου στην Ελλάδα είναι τα χρόνια, μη μεταδιδόμενα νοσήματα και κυρίως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και οι κακοήθεις νεοπλασίες. Θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα Αποτελούν την 1η αιτία θανάτου στην Ελλάδα με ετήσια θνησιμότητα ίση με 220/100.000 άτομα το 2011. Διαχρονικά, η θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα εμφανίζει μείωση.
Μελέτες στον ελληνικό πληθυσμό: Αποτελέσματα από την έρευνα ασθενών-μαρτύρων CARDIO2000, που διεξήχθη στην Ελλάδα σε δείγμα 848 ασθενών με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και 1.078 μαρτύρων από τον γενικό πληθυσμό, έδειξαν ότι η αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης οξέος στεφανιαίου συνδρόμου. Άτομα που κατανάλωναν περισσότερες από 8 μερίδες κόκκινου κρέατος είχαν 4,9 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν οξύ στεφανιαίο σύνδρομο.
Διαχρονική μεταβολή (1970-2011) της θνησιμότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα (προτυπωμένη κατά ηλικία) στην Ελλάδα σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (53 χώρες-μέλη ΠΟΥ).
Διατροφικό πρόβλημα και σχέση του με την υγεία Ένα από τα προβλήματα στη διατροφή του Έλληνα είναι η αυξημένη κατανάλωση κρέατος, η οποία είναι άρρητα συνδεδεμένη με τη εκστρατεία που καταστρώνουμε. Πιθανοί υποκείμενοι βιολογικοί μηχανισμοί δράσης του κόκκινου και κρέατος στην υγεία
Επίπεδο κατανάλωσης Οι συστάσεις αναφέρουν: Καταναλώνετε μέχρι 1 μερίδα άπαχο κόκκινο κρέας την εβδομάδα. Από αυτό όσο το δυνατόν λιγότερο να είναι επεξεργασμένο. Ορισμός μερίδας 1 μερίδα ισοδυναμεί με: 120-150 γραμμάρια μαγειρεμένο κόκκινο κρέας (π.χ., μία μπριζόλα ή ένα μπιφτέκι στο μέγεθος μίας «παλάμης» ή «γροθιάς»). Από την έρευνα ΑΤΤΙΚΗ (2001-2002) το κόκκινο κρέας προέκυψε ότι οι άντρες καταναλώνουν κατά μέσο όρο 4,8 μικρομερίδες/εβδομάδα και οι γυναίκες 4 μικρομερίδες/εβδομάδα, ποσότητες μεγαλύτερες από τις προτεινόμενες (1 μικρομερίδα/εβδομάδα). Η παροχή κρέατος στην Ελλάδα έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία 50 χρόνια. Όσον αφορά τη διαθεσιμότητα και την ατομική πρόσληψη του κρέατος παρατηρείται, επίσης, διαχρονική αύξηση, ενώ οι μέσες καταναλώσεις των Ελλήνων πλησιάζουν αυτές άλλων ευρωπαϊκών λαών (της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης) που παραδοσιακά καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες κρέατος.
Αν είναι εύλογη η αλλαγή; Διαχρονική μεταβολή της παροχής κρέατος (κιλά/άτομο/έτος) στην Ελλάδα κατά το χρονικό διάστημα 2001-2009 Αν είναι εύλογη η αλλαγή; Θεωρούμε και πιστεύουμε πως η συνεχής ενημέρωση και η πρόληψη για τα καρδιαγγειακά νοσήματα θα αφυπνίσουν την συνείδηση του ελληνικού πληθυσμού για την μείωση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος.
Μείωση καρδιαγγειακών νοσημάτων Κατανάλωση κόκκινου κρέατος Σκοπός Η ενημέρωση και η πρόληψη του ελληνικού πληθυσμού για τα καρδιαγγειακά νοσήματα και η μείωση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος. Στόχος Η μείωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων και η παράλληλη μείωσή της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και παραγώγων. Μείωση καρδιαγγειακών νοσημάτων % των θανάτων που αντιστοιχεί στα καρδιαγγειακά νοσήματα 48% 43% ετήσια θνησιμότητα ίση με 220/100.000 άτομα 198/100.000 άτομα Κατανάλωση κόκκινου κρέατος 74,8 κιλά/άτομο/έτος 67,32 κιλά/άτομο/έτος Αθροιστικά το ποσοστό που θα καθορίσει με επιτυχία την έκβαση της εκστρατείας είναι η συνολική μείωση ενός ποσοστού της τάξεως του 10% στο χρονικό πλαίσιο 2016 – 2026.
Παράγοντες που επηρεάζουν τον στόχο μας Οι υπόλοιπες διατροφικές συνήθειες του πληθυσμού. Κληρονομικότητα. Η φυσική δραστηριότητα. Το φύλο, ηλικία. Καταχρήσεις, αλκοόλ, κάπνισμα. Το stress και άγχος. Το οικονομικό.
Κατάστρωση Εκστρατείας Η εκστρατεία μας θα ως αρχή-στόχο τον πληθυσμό που στελεχώνουν τα λύκεια του νομού ή της χώρας. Αυτό διότι στο σύνολο τους δημιουργούν ένα τεράστιο κοινό και επιπλέον, ένα αξιοσημείωτο δείγμα για περεταίρω δειγματοληψίες. Σε ποιους θα απευθύνεται Η ενημέρωση (και η πρόληψη) της εκστρατείας θα έχει σαν στόχο τον ευρύ γενικότερα πληθυσμό (αφορά όλους) και συγκεκριμένα άτομα >35 των χρόνων από καθηγητικούς συλλόγους και συλλόγους γονέων και κηδεμόνων. Χώρος διεξαγωγής Σε αίθουσες ή θέατρα γυμνάσιων και λυκείων της πόλης και γενικότερα της χώρας.
Μεθοδολογία – Χρονοδιάγραμμα Θα εκτυπωθούν προσκλήσεις (σε χαρτί Α4) και ο τρόπος πρόσκλησης των καθηγητών θα γίνει μέσω των καθηγητικών συλλόγων όπου η ανακοίνωση θα γίνει μέσω του διευθυντή του κάθε λυκείου και μέσω του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων όπου την ανακοίνωση θα κάνει ο πρόεδρος των συλλόγων. Επίσης σημαντικό είναι, οι διευθυντές και οι πρόεδροι, μέσα από τον κατάλογο των καθηγητών του συλλόγου και μέσα από τους ενεργούς γονείς του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων, να παρθούν δηλώσεις παρουσίας ατόμων, μέχρι την υπολογιζόμενη καταλυτική ημερομηνία που θα τους έχει δοθεί.
Μεθοδολογία – Χρονοδιάγραμμα Θα υπάρχουν προκαθορισμένοι χώροι, ημερομηνίες και ώρα προσέλευσης, όπου θα είναι διάρκειας 2 ωρών. Ο συντονισμός στις αίθουσες διεξαγωγής του προγράμματος θα γίνεται μέσω εθελοντών καθηγητών και από τον σύλλογο γονέων και κηδεμόνων, όπου θα γίνουν συνευρέσεις για καθοδήγηση και ανάθεση καθηκόντων για την ομαλή διεξαγωγή του προγράμματος. Στην είσοδο θα δίνεται τρίπτυχο φυλλάδιο, όπου εν τάχει θα συνοψίζει τα οφέλη της όλης εκστρατείας και όλων όσων θα έχουν παρακολουθήσει.
Μεθοδολογία – Χρονοδιάγραμμα Στην διάρκεια των 2 αυτών ωρών θα γίνει παρουσίαση, ενημέρωση του προβλήματος, τρόποι πρόληψης (κυρίως για το κόκκινο κρέας) και οδηγίες προς την σωστή κατεύθυνση (κάπνισμα, αλκοόλ, άσκηση κλπ.). Ομιλίες από κλινικό διαιτολόγο και από καρδιολόγο. Με το πέρας του προγράμματος θα κεραστούν χυμοί και αρτοπαρασκευάσματα. Ανάλογα με τα σχολεία και τις υπάρχουσες σε αριθμό χωρητικότητας ατόμων αιθουσών και θεάτρων, θα γίνει προσπάθεια για σύμπτυξη των σχολείων ώστε να γίνετε ενημέρωση ανά δυο σχολείων κάθε 15 ημέρες. Αν αυτό δεν γίνεται ανά ένα σχολείο την εβδομάδα. Χρόνος διάρκειας της εκστρατείας αναμένετε να είναι 4 – 6 μήνες.
Οικονομικοί Πόροι Η εκστρατεία μπορεί να απόκτηση οικονομικούς πόρους από: Διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα (Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης) Δήμους, Κοινότητες Νομαρχίες Υπουργία Χορηγούς (Δημόσιοι ή Ιδιωτικοί μη κερδοσκοπικοί φορείς)
Κόστος και ανάγκες Σε θεωρητικό επίπεδο το κόστος της εκστρατείας αυτής αναμένετε χαμηλό γιατί θα χρησιμοποιηθούν δημόσιοι χώροι και γενικότερα θα περιορίζετε στα βασικά όπως: Χαρτί Α4, μελάνι εκτύπωσης (προσκλήσεων και ερωτηματολογίων) Σχεδιασμός και εκτύπωση των τριπτύχων φυλλαδίων (flyers). Χυμοί (όπου η προμηθεύτρια εταιρία θα διαφημίσει και το προϊόν της). Αρτοπαρασκευάσματα (η προμηθεύτρια εταιρία θα διαφημίσει και το προϊόν της).
Άδειες και Εμπλεκόμενοι φορείς Όσον αφορά τις άδειες, θα παρθούν όλα τα σχετικά έγγραφα για τη νόμιμη διεξαγωγή της εκστρατείας και θα ειδοποιηθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, όπου μερικοί αναφορικά είναι: Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Υπουργείο Υγείας Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων - Διατροφολόγων Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία Νομαρχία, Δήμοι Λύκεια Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων
Προσδοκώμενα αποτελέσματα Με το πέρας του προγράμματος της εκστρατείας αυτής, οι εκπαιδευτικοί και γενικότερα τα άτομα που θα παρακολουθήσουν αναμένεται να έχουν αποκτήσει γνώσεις για: Καρδιαγγειακά νοσήματα, Μείωση κατανάλωσης του κόκκινου κρέατος, Σωστή διατροφή, Οφέλη από την άσκηση, Σωστή παρασκευή γευμάτων, Αποφυγή κορεσμένου λίπους και παράλληλα, υιοθέτηση ενός πιο υγιούς τρόπου ζωής με γνώμονα την μεσογειακή διατροφή.
Αξιολόγηση του προγράμματος Η αξιολόγηση της εκστρατείας μπορεί να επέλθει μέσα από την ανατροφοδότηση (feedback) των ιδίων των συμμετεχόντων όπου μπορεί να περιλαμβάνει το βαθμό ικανοποίησης ή δυσαρέσκειας της σχολικής κοινότητας ή της ευρύτερης κοινωνίας για τα αποτελέσματα του προγράμματος. Αυτό θα χρησιμεύσει για να κρίνουμε κατά πόσο το πρόγραμμα αξίζει να συνεχιστεί, να προσαρμοστεί ή να διακοπεί. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από την δημιουργία ενός ερωτηματολογίου.
Βιβλιογραφία 1. Εθνικός Ελληνικός Διατροφικός Οδηγός για Ενήλικες για το Ινστιτούτο Προληπτικής Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής, 2014. 2. Μουρτζίνη – Στάππα Μ., Αγωγή Υγείας: Βασικές Αρχές – Σχεδιασμός Προγράμματος, Οργανισμός Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα.
I barely scratch the surface.. Thank you all!!