Θέρμο Αιτωλοακαρνανίας
Θέρμο Το Θέρμο είναι κωμόπολη της Αιτωλοακαρνανίας με επίσημο πληθυσμό 2.266 κατοίκων σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Είναι έδρα του ομώνυμου δήμου με πληθυσμό 9.299 κατοίκων. Το Θέρμο είναι χτισμένο στα ορεινά της επαρχίας Τριχωνίδας και ο δήμος είναι πολύ εκτεταμένος και περιλαμβάνει πολλά ορεινά κυρίως χωριά. Απέχει 32 χιλιόμετρα από το Αγρίνιο.
Ιστορία Η αρχαία πόλη του Θέρμου ήταν η σημαντικότερη σε ολόκληρη την Αιτωλία και διοικητικό και θρησκευτικό κέντρο του Κοινού των Αιτωλών (Αιτωλική Συμπολιτεία). Μάρτυρας της ιστορίας της πόλης είναι ο αρχαιολογικός χώρος με το μεγάλο πλήθος από δημόσια κτίρια και ναούς. Σήμερα εκεί βρίσκεται και το Αρχαιολογικό μουσείο Θέρμου. Σύμφωνα με τον Πολύβιο[1], η πόλη βρισκόταν σε οροπέδιο που το αποκαλεί "των θερμίων πεδίον", ενώ ονομάζει και την ίδια την πόλη ακρόπολη όλων των Αιτωλών. Κάθε χρόνο, τον Σεπτέμβριο, μαζεύονταν στην πόλη Αιτωλοί που είχαν δικαίωμα ψήφου, για να αποφασίσουν για θέματα πολέμου, ειρήνης και συμμαχιών και για να προβούν σε αρχαιρεσίες των οργάνων της Συμπολιτείας. Η πόλη δεν είχε τείχη. Καταστράφηκε δύο φορές το 218 και το 206 π.Χ, από τον Φίλιππο τον Ε'.
Ιστορία Στην πόλη υπήρχε ο μεγάλος ναός του "Θερμίου" Απόλλωνα. Ο ναός έχει διαστάσεις 12 μέτρα πλάτος επί 38 μέτρα ύψος. Είχε δύο κύριες αρχιτεκτονικές φάσεις: την αρχαϊκή, με σημαντικό κεραμοπλαστικό διάκοσμο και τη φάση του 3ου αιώνα π.Χ. Οι κίονές του ήταν ξύλινοι και οι βάσεις τους λίθινες. Επίσης, υπήρχαν άλλοι δύο ναοί, μικρότεροι, του "Λυσείου" Απόλλωνα και της "Λαφρίας" Αρτέμιδας. Άλλα κτίσματα που υπήρχαν στην πόλη είναι δύο στοές, ανατολικά και δυτικά, το "Βουλευτήριο" μία κρήνη καθώς έχουν βρεθεί και προϊστορικά ελλειψοειδή και τετράπλευρα κτήρια και δύο μέγαρα. Η νέα κωμόπολη βρίσκεται περίπου ένα χιλιόμετρο από την αρχαία πόλη. Στο χωριό Μέγα Δένδρο λίγο έξω από την πόλη γεννήθηκε ο Κοσμάς ο Αιτωλός.
Αξιοθέατα Η λίμνη Τριχωνίδα, η μεγαλύτερη της Ελλάδας. Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Το Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής όπου υπάρχει και αναπαράσταση κρυφού σχολείου που λειτουργούσε εκεί, με κέρινα ομοιώματα. Ο ναός του Αγίου Γεωργίου του Νεομάρτυρα{1847} ένα ξωκλήσι με πέντε τρούλους που βρίσκεται στο χωριό Αργυρό Πηγάδι.
Αξιοθέατα Το Μοναστήρι της Μυρτιάς, το οποίο ιδρύθηκε το 1491. Ο διπλός ναός του Αγίου Νικολάου / Ταξιαρχών στο χωριό Αγία Σοφία που είναι χτισμένος με υλικά από αρχαίο ναό της Άρτεμης. Στον ίδιο χώρο βρίσκεται και ο ερειπωμένος ναός της Αγίας Σοφίας του 13ου αιώνα. Ο αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο της πόλης.
Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Το Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής όπου υπάρχει και αναπαράσταση κρυφού σχολείου που λειτουργούσε εκεί, με κέρινα ομοιώματα. Ο ναός του Αγίου Γεωργίου του Νεομάρτυρα{1847} ένα ξωκλήσι με πέντε τρούλους που βρίσκεται στο χωριό Αργυρό Πηγάδι.
Κοσμάς ο Αιτωλός Ο Κοσμάς ο Αιτωλός (1714 - 1779), γνωστός και ως Πατροκοσμάς, ήταν Έλληνας μοναχός της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το κατά κόσμον όνομά του ήταν Κώνστας, ενώ το επώνυμό του παραμένει άγνωστο. Μαθήτευσε στα διδασκαλεία της Παρνασσίδας και της Ναυπακτίας πλάι σε ονομαστούς ιεροδιδασκάλους. Το 1749 πήγε στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους (χερσόνησος του Άθω), όπου έκανε σπουδές ανωτέρου επιπέδου στη θεολογία και τη φιλοσοφία. Εκεί υπήρξε μοναχός για δύο περίπου χρόνια στη μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους. Στα 1759 εγκατέλειψε το μοναστήρι και με εντολή του Πατριάρχη Σεραφείμ ξεκίνησε τις περιοδείες του στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα και την Ήπειρο προκειμένου να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο τότε εξισλαμισμό των Χριστιανών. Ο Πατήρ Κοσμάς ο Αιτωλός ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στις 20 Απριλίου 1961 και η μνήμη του τιμάται στις 24 Αυγούστου. (περισσότερες πληροφορίεςστην wikipedia)