Κακή θρέψη - Υποθρεψία Η κακή θρέψη (υποθρεψία) αναπτύσσεται σε περιπτώσεις όπου οι καθημερινές διατροφικές ανάγκες δεν καλύπτονται εξ αιτίας: Μειωμένης πρόσληψης σε τροφή Αυξημένης ανάγκης σε τροφή Απώλειας θρεπτικών συστατικών

Μειωμένη πρόσληψη σε τροφή: Αιτίες κακής θρέψης Μειωμένη πρόσληψη σε τροφή: Ανορεξία (καρκίνος, ψυχολογικές διαταραχές) Δυσφαγία (εγκεφαλικό, προβλήματα στην στοματική κοιλότητα και την οδοντοστοιχία, στένωση άνω ΓΕ) Νοσοκομειακές εξετάσεις που επιβάλουν νηστεία ή εξαντλούν τον ασθενή Απώλεια συνείδησης (έλλειψη αισθήσεων, κώμα, καταστολή, απώλεια μνήμης) Παρατεταμένη χορήγηση υπο θερμιδικών ενδοφλεβίων διαλυμάτων γλυκόζης

Απώλεια θρεπτικών συστατικών: Αιτίες κακής θρέψης Απώλεια θρεπτικών συστατικών: Διαταραχές στην πέψη και την απορρόφηση της τροφής (παγκρεατική ανεπάρκεια, παγκρεατίτιδα, ηπατική ανεπάρκεια και χολόσταση, διάρροια, φλεγμονή του εντέρου, νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα, σύνδρομο βραχέως εντέρου, κυστική ίνωση) Απώλειες θρεπτικών συστατικών από τραύματα , εγκαύματα και συρίγγια

Αυξημένες ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά: Αιτίες κακής θρέψης Αυξημένες ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά: Υψηλός μεταβολισμός Μεταβολικό Stress (μετατραυματικό ή μετεγχειρητικό) Λοίμωξη Πυρετός Σήψη Καρκίνος Νεφροπάθεια

Υποσιτισμός σε υγιή άτομα Όταν ο υγιής άνθρωπος υποσιτίζεται, αρχικά χρησιμοποιεί το διαθέσιμο σάκχαρο και γλυκογόνο του ήπατος για να διατηρήσει σταθερά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Τα αποθέματα γλυκογόνου διαρκούν για μία μόνο ημέρα και έτσι ο οργανισμός επιστρατεύει ένα μέρος του μυϊκού γλυκογόνου και της μυϊκής πρωτεΐνης για την παραγωγή γλυκόζης μέσω της διαδικασίας της γλυκονεογένεσης (αμινοξέα, γαλακτικό γλυκόζη).

Υποσιτισμός σε υγιή άτομα Όσο παρατείνεται η υποθρεψία ο οργανισμός μειώνει τις βασικές του ενεργειακές δαπάνες και χρησιμοποιεί ως βασική πηγή ενέργειας το λίπος και τα κετονικά σώματα αντί της γλυκόζης για την διατήρηση της λειτουργίας του εγκεφάλου και των άλλων οργάνων. Η γλυκονεογένεση μειώνεται. Το αποτέλεσμα είναι η συνολική μείωση του βασικού μεταβολισμού και η εξοικονόμηση πολύτιμης πρωτεΐνης.

Ο οργανισμός του ασθενούς αντιδρά διαφορετικά. Υποσιτισμός σε ασθενείς Ο οργανισμός του ασθενούς αντιδρά διαφορετικά. H ασθένεια και το stress αυξάνουν τον μεταβολισμό καθώς και την διάσπαση της μυϊκής πρωτεΐνης. Η διαδικασία της γλυκονεογένεσης δεν μειώνεται. Το αποτέλεσμα είναι η αυξημένη κατανάλωση ενέργειας και ο αυξημένος καταβολισμός της αποθηκευμένης μυϊκής πρωτεΐνης.

Υποσιτισμός σε ασθενείς Η διαφορετική αντίδραση οφείλεται στην έκκριση ορμονών όπως οι κατεχολαμίνες (αδρεναλίνη, νοραδρεναλίνη), τα κορτικοστεροειδή (κορτιζόλη) η γλυκαγόνη, οι κυτοκίνες και η αυξητική ορμόνη, που εμποδίζουν την πρόσληψη της γλυκόζης από τα κύτταρα, προωθούν την γλυκογονόλυση και την λιπόλυση και αυξάνουν τον πρωτεϊνικό καταβολισμό αλλά και την πρωτεϊνοσύνθεση .

Υποσιτισμός σε τραυματίες

Βασικές διαφορές

Ενεργειακών αναγκών Υγιές άτομο Σοβαρά ασθενής Βασικές διαφορές Χρήση λίπους ως βασική πηγή ενέργειας Πρωτεϊνικού καταβολισμού Διατήρηση των βασικών λειτουργιών και της ζωής για μακρύ χρονικό διάστημα Σοβαρά ασθενής Ενεργειακών αναγκών Επιμένων πρωτεϊνικός καταβολισμός Απώλεια μυϊκής μάζας Υποθρεψία και συνέπειές της παρουσιάζονται απουσία διατροφικής υποστήριξης

Συνέπειες της κακής θρέψης Εξ αιτίας της ανεπάρκειας των πρωτεϊνών του σώματος περιορίζεται η δυνατότητα ανανέωσης των ιστών και δημιουργίας νέων πρωτεϊνών και κυττάρων. Αποτέλεσμα: Καταστολή της λειτουργίας του ανοσοποιητικού και αύξηση των λοιμώξεων Μειωμένη δυνατότητα επούλωσης τραυμάτων Μειωμένη δραστικότητα των φαρμάκων και μειωμένη αντίδραση σε οποιαδήποτε θεραπεία.

Συχνότητα εμφάνισης κακής θρέψης: Κακή θρέψη στο νοσοκομειακό περιβάλλον Συχνότητα εμφάνισης κακής θρέψης: Περίπου το 50% των ασθενών κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο έχουν υποθρεψία 65% προσλαμβάνει < 30kcal/kg ΒΣ/24ωρο 35% προσλαμβάνει < 20kcal/kg ΒΣ/24ωρο Συνέπειες: Αρνητικές επιπτώσεις στην έκβαση της νόσου Μέχρι και 25% αύξηση της νοσηρότητας (και συνεπώς παραμονής στο νοσοκομείο) 5% αύξηση της θνησιμότητας

Ασθενείς με κακή θρέψη Οι πιθανότητες κακής θρέψης είναι αυξημένες στις παρακάτω κατηγορίες ασθενών: Χειρουργικοί ασθενείς ( μεταβολισμός λόγω χειρ. τομής μαζί με ελλιπή προ- και μετεγχειρητική σίτιση) Ασθενείς στην ΜΕΘ ( μεταβολισμός λόγω stress, τραύματος, εγκαυμάτων και σήψης) Καρκινοπαθείς (καρκινική καχεξία και ανορεξία) Ασθενείς με σύνδρομο δυσαπορρόφησης (απώλειες) Νεφροπαθείς (περιοριστική δίαιτα, διάλυση, λοιμώξεις) Πρόωρα και ελλειποβαρή βρέφη (δυσαπορρόφηση)

1. Κλινικό και διατροφικό ιστορικό 2. Κλινική εξέταση Εκτίμηση κακής θρέψης 1. Κλινικό και διατροφικό ιστορικό 2. Κλινική εξέταση 3. Ανθρωπομετρικές μετρήσεις 4. Εργαστηριακούς ελέγχους