Κοσόγλου Ιορδάνης - Msc, μαθηματικός PISA Program for International Student Assessment Κοσόγλου Ιορδάνης - Msc, μαθηματικός Νοέμβριος 2015
Αυτοπροσδιορισμός του PISA (Program for International Student Assessment ) , του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη(Ο.Ο.Σ.Α). Το πρόγραμμα προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα : «Τι είναι σημαντικό να γνωρίζουν και να κάνουν οι μαθητές»; Πιο συγκεκριμένα, αποσκοπεί στην αξιολόγηση της ποιότητας , της ισότητας των παρεχόμενων ευκαιριών και της αποδοτικότητας των εκπαιδευτικών συστημάτων. Σε ποιους απευθύνεται ; Απευθύνεται σε μαθητές 15 ετών , οι οποίοι έχουν ολοκληρώσει ή βρίσκονται στο τέλος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Μπορεί να προέρχονται από Δημόσιο ή Ιδιωτικό σχολείο. Μπορεί να φοιτούν σε ξενόγλωσσο σχολείο με ελληνόφωνο πρόγραμμα ή σε Μειονοτικό σχολείο. Το δείγμα των μαθητών επιλέγεται με τυχαίο τρόπο.
Αξιολόγηση του PISA Επεξεργασία Κειμένου Φυσικές Επιστήμες Μαθηματικά Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τη διεξαγωγή ανά τρία χρόνια (2000 , 2003 , 2006 , 2009 ,2012,2015) , διεθνούς μαθητικού διαγωνισμού. Η αξιολόγηση επικεντρώνεται στα παρακάτω τέσσερα πεδία μάθησης : Επεξεργασία Κειμένου Φυσικές Επιστήμες Μαθηματικά Συνεργατική Επίλυση Προβλήματος (από το 2015). Συγκεκριμένα αξιολογεί : Την κατανομή των γνωστικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων των μαθητών. Το βαθμό που οι ικανότητες και δεξιότητες τους σχετίζονται με τις δημογραφικές, κοινωνικές, οικονομικές και εκπαιδευτικές μεταβλητές. Τη συνάφεια μεταξύ επιπέδου μαθητών και των διαφορετικών τύπων του μαθησιακού περιβάλλοντος τους. Την προετοιμασία των μαθητών , να αντιμετωπίζουν ζητήματα της καθημερινής ζωής. Το βαθμό συμμετοχής των 15χρονων στην πολιτική , πολιτιστική και κοινωνική ζωή του τόπου τους.
Συμμετοχές - Εγγραμματισμός Στο PISA 2009 συμμετείχαν 74 χώρες (εκ των οποίων 34 μέλη ΟΟΣΑ. Στο PISA 2012 συμμετείχαν 65 χώρες (εκ των οποίων 34 μέλη ΟΟΣΑ. Στο PISA 2015 αναμένεται να συμμετάσχουν 70 χώρες (εκ των οποίων 35 μέλη του ΟΟΣΑ). Από την Ελλάδα θα λάβουν μέρος 231 σχολεία και 6.300 μαθητές , με ηλεκτρονικό τρόπο. «Φορέας υλοποίησης του στην Ελλάδα, είναι το Ι.Ε.Π» Εγγραμματισμός ή Αλφαβητισμός στα Μαθηματικά Για το πρόγραμμα PISA , ορίζεται ως, η ικανότητα του ατόμου να κατανοεί και να εντάσσει την επιστήμη των μαθηματικών στην καθημερινότητα , να διατυπώνει τεκμηριωμένες κρίσεις , να χρησιμοποιεί και να ενασχολείται με τα μαθηματικά με τρόπο τέτοιο, ώστε να αντιμετωπίζει τις ανάγκες της ζωής του ως σκεπτόμενος , δημιουργικός και ενεργός πολίτης.
Συστατικά Στοιχεία Εγγραμματισμού
Μαθηματικό Περιεχόμενο Το πρόγραμμα χρησιμοποιεί τέσσερις δεσπόζουσες έννοιες : ποσότητα, χώρος και σχήμα, μεταβολή και σχέσεις, αρχή της αβεβαιότητας. Δίνει έμφαση στα εξής : στη μαθηματικοποίηση πραγματικών προβλημάτων, στις συνθήκες που αναδεικνύουν τα προβλήματα αυτά και που σχετίζονται με το περιβάλλον του μαθητή, στη μαθηματική έννοια που δεσπόζει στο μαθηματικό περιεχόμενο των προβλημάτων και στις αντικειμενικές συνθήκες από τις οποίες προκύπτουν τα προβλήματα, στις μαθηματικές διεργασίες για την επίλυση των προβλημάτων, στις ικανότητες του μαθητή για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.
Έννοια «Αρχή της Αβεβαιότητας» Θέματα Μαθηματικών Έννοια «Ποσότητα» Αγοράσαμε από περίπτερο μια κάρτα μονάδων για καρτοκινητό και ένα οικογενειακό παγωτό. Δώσαμε 50 € και πήραμε ρέστα 24€. α ) Θα μπορούσαμε να πάρουμε ακόμα ένα ίδιο παγωτό και μια ίδια κάρτα με τα υπόλοιπα ; β ) Θα μπορούσαμε να πάρουμε ακόμα ένα ίδιο παγωτό με τα υπόλοιπα ; γ ) Θα μπορούσαμε να πάρουμε ακόμα μια ίδια κάρτα με τα υπόλοιπα ; Έννοια «Αρχή της Αβεβαιότητας» Για να προσληφθεί κάποιος σε μια εταιρεία πρέπει να έχει πτυχίο πιστοποίησης ξένης γλώσσας ή πτυχίο πιστοποίησης γνώσης υπολογιστών ή και τα δυο. Το 78% των προσληφθέντων έχει πτυχίο υπολογιστών και το 84% ξένης γλώσσας. α ) Τι ποσοστό των προσληφθέντων έχει και τα δύο ; β ) Αν 31 έχουν και τα δυο πτυχία , πόσοι προσελήφθησαν τελικά;
Θέματα Μαθηματικών Έννοια «Αρχή της Αβεβαιότητας» Μία στατιστική μελέτη για τα ποσοστά των ατυχημάτων με οχήματα σε σχέση με την ταχύτητα τους, μέσα στο όρια μίας πόλης, δίνει τα αποτελέσματα στον παρακάτω πίνακα. Φαίνεται ασφαλέστερο να έχουμε ταχύτητα > 75 km/h στο κέντρο της πόλης. Τι έχετε να σχολιάσετε ; Ταχύτητα Ποσοστό < 35 km/h 4% 35 – 45 km/h 28% 45-55 km/h 34% 55- 65 km/h 18% 65-75 km/h 13% > 75 km/h 3% Σύνολο 100%
Η Εξέταση Οι μαθητές συμπληρώνουν ένα Φυλλάδιο που περιλαμβάνει θέματα και ερωτήσεις από 3 γνωστικά αντικείμενα. Δίνεται ένα εισαγωγικό κείμενο – ερέθισμα το οποίο περιέχει γραφήματα, εικόνες , αποσπάσματα από επιστημονικά ή άρθρα εφημερίδων , ιστορικά ντοκουμέντα , λογοτεχνικά έργα , που φέρουν ένα γενικό τίτλο. Ακολουθούν : Ερωτήσεις ανοικτού τύπου Ερωτήσεις κλειστού τύπου ή σύντομης απάντησης Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Στη συνέχεια οι μαθητές απαντούν σε ένα σύντομο ερωτηματολόγιο σχετικά με : τους ίδιους , τον οικογενειακό περίγυρο , τις στάσεις τους απέναντι στη μάθηση, καθώς και την εξοικείωση τους με τους υπολογιστές. Οι διευθυντές των σχολείων συμπληρώνουν επίσης ένα ερωτηματολόγιο. Περιέχει ερωτήσεις για το μέγεθος , τον τύπο του σχολείου , την πολιτική υποδοχής και ένταξης των μαθητών , τη διαχείριση εκπαιδευτικών πόρων.
Μερικές Ερωτήσεις Ερωτηματολογίων Ερωτηματολόγιο μαθητή Πόσα βιβλία υπάρχουν σπίτι σου ; Ποιος άλλος μένει μαζί σου στο σπίτι σου ; Ποιο το υψηλότερο επίπεδο σχολικής εκπαίδευσης το οποίο ολοκλήρωσε η μητέρα σου ; Πόσο σίγουρος αισθάνεσαι ότι μπορείς να τα καταφέρεις στις παρακάτω ενέργειες που απαιτούν χρήση μαθηματικών ; Ερωτηματολόγιο διευθυντή Ποια η πρόσβαση των μαθητών Γ΄ Γυμνασίου , Α΄ Λυκείου σε υπολογιστές ; Ποιο ποσοστό περίπου της συνολικής χρηματοδότησης του σχολείου σας προέρχεται από το Υ.ΠΑ.Ε.Θ και ποιο από ευεργέτες , δωρεές , χορηγίες , προσφορές γονέων ; Επηρεάζεται το διδακτικό έργο στο σχολείο σας από την έλλειψη φυσικών , μαθηματικών , φιλολόγων και πόσο ;
PISA 2012 Το PISA 2012 είχε ως κύριο αντικείμενο αξιολόγησης τα Μαθηματικά. Τα αποτελέσματα δείχνουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στις χώρες όσον αφορά τις γνώσεις και δεξιότητες των μαθητών στα Μαθηματικά. Η διαφορά που χωρίζει την υψηλότερη από τη χαμηλότερη μέση βαθμολογία των χωρών που πήραν μέρος στην αξιολόγηση των Μαθηματικών του PISA 2012 ισοδυναμεί με σχεδόν έξι έτη φοίτησης στο σχολείο (245 μονάδες της κλίμακας αλφαβητισμού PISA). Όμως, οι διαφορές μεταξύ των χωρών αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μέρος της συνολικής διακύμανσης στις επιδόσεις των μαθητών. Η διαφορά στη βαθμολογία είναι κατά κανόνα ακόμα μεγαλύτερη εντός των χωρών. Σε κάποιες χώρες, η διαφορά που χωρίζει τους μαθητές που επιτυγχάνουν τις υψηλότερες επιδόσεις από αυτούς με τις χαμηλότερες μπορεί να ξεπεράσει τις 300 μονάδες, οι οποίες ισοδυναμούν με περισσότερα από 7 έτη φοίτησης στο σχολείο.
PISA 2012 Η Σαγκάη με μέση βαθμολογία 613 μονάδες πέτυχε την υψηλότερη βαθμολογία στα Μαθηματικά , που ισοδυναμεί με σχεδόν 3 έτη φοίτησης στο σχολείο. Η Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ, η Ταϊβάν και η Κορέα, συμπληρώνουν την πεντάδα των χωρών με την καλύτερη βαθμολογία. Η Ελλάδα με μέση βαθμολογία 453 μονάδες κατατάσσεται στις χώρες με τη χαμηλότερη βαθμολογία από τη μέση βαθμολογία των χωρών του ΟΟΣΑ. Η Σερβία και η Τουρκία είναι χώρες των οποίων η βαθμολογία δεν παρουσιάζει στατιστικά σημαντική διαφορά με τη βαθμολογία της Ελλάδας.
Αρνητικές Κριτικές Μερικές από τις αρνητικές κριτικές που έχει δεχθεί το πρόγραμμα. Περισσότερο άγχος για μαθητές και καθηγητές. Λιγότερη αυτονομία στον εκπαιδευτικό. Οι αλλαγές στα εκπαιδευτικά συστήματα δεν μπορούν να γίνουν μέσα σε 3 χρόνια , χρειάζονται δεκαετίες. Ο Ο.Ο.Σ.Α είναι ένας κερδοσκοπικός οργανισμός, δεν μπορεί να συγκριθεί με την UNESCO ή τη UNICEF. Σε διάφορες χώρες όπως για π. χ στης Η.Π.Α έχουν δημιουργηθεί κερδοσκοπικές εταιρείες που αξιολογούν τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τους διευθυντές με σκοπό την καλύτερη βαθμολογία στο πρόγραμμα PISA. Ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι το «Race to the Top».
Προτάσεις για Βελτίωση Στους πίνακες αποτελεσμάτων οι χώρες να χωρίζονται σε κατηγορίες , π. χ αναπτυσσόμενων και μη. Να εμπλουτιστούν τα γνωστικά αντικείμενα, όπως με Ιστορία , Οικονομικά , Ανθρωπολογία και άλλα γνωστικά αντικείμενα. Προτείνεται αντί για τριετής διαγωνισμός να γίνει πενταετής. Να δημοσιοποιεί ο Ο.Ο.Σ.Α τον προϋπολογισμό του ώστε να ξέρουν οι φορολογούμενοι των κρατών μελών τι πληρώνουν. Ο σκοπός του Οργανισμού να μην είναι μόνο το κέρδος. Να λαμβάνουν ενεργό μέρος στις αποφάσεις και οι άμεσα εμπλεκόμενοι – συμμετέχοντες, αλλιώς να είναι προαιρετικής φύσεως η συμμετοχή των σχολείων. Οι προτάσεις αυτές έχουν αντληθεί από άρθρα διακεκριμένων καθηγητών Πανεπιστημίων, τα οποία έχουν δημοσιευθεί στο διαδίκτυο. Με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο.
Πηγές http://www.oecd.org/pisa/home http://www.iep.edu.gr/pisa/