Υγιεινή και Ασφάλεια Τροφίμων Υγιεινή και Ασφάλεια Τροφίμων Φίλιππος Γεωργιάδης Υγειονομικός Λειτουργός Υγειονομικές Υπηρεσίες Υπουργείο Υγείας Απρίλιος 2014

Ασφάλεια Τροφίμων = Η κατάσταση κατά την οποία εξασφαλίζεται ότι τα τρόφιμα είναι κατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση και δεν είναι επιβλαβή για την υγεία. Λαμβάνονται υπόψη: οι συνθήκες χρήσης, οι πληροφορίες στην ετικέτα, οι πιθανές σωρευτικές συνέπειες / μακροπρόθεσμες συνέπειες (π.χ. GMO) και οι ιδιαίτερες ευαισθησίες ομάδων καταναλωτών.

Υγιεινή Τροφίμων = Εξασφάλιση της τήρησης των μέτρων και όρων, που είναι αναγκαίοι για τον έλεγχο των πηγών κινδύνου και για την εξασφάλιση της καταλληλότητας των τροφίμων για ανθρώπινη κατανάλωση, λαμβανομένης υπόψη της σκοπούμενης χρήσης τους. --Είναι Υποχρέωση των ΥΕΤ !

«πηγή κινδύνου»: ένας βιολογικός, χημικός ή φυσικός παράγοντας στα τρόφιμα ή τις ζωοτροφές ή μια κατάσταση των τροφίμων, που έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει αρνητικές συνέπειες στην υγεία,

……τι ελέγχεται στα τρόφιμα Έλεγχος Τροφίμων Υγιεινή & Ασφάλεια Ποιότητα & Προδιαγραφές Σήμανση -Παρουσίαση Ανιχνευσιμότητα Δόλιες εμπορικές Πρακτικές

Κριτήρια ποιότητας για ορισμένες κατηγορίες τροφίμων, με βάση Πρότυπα ή Κανονισμούς Ελαιόλαδα: οξύτητα, αριθ. Υπεροξειδίων κτλ Μέλι: υγρασία, θέρμανση, ένζυμα κτλ Μαρμελάδες: ποσοστό φρούτου κτλ Σοκολάτες: ποσοστό κακάο κτλ Χαλλούμι: ποσοστό αιγοπρόβειου γάλακτος κτλ

Πρωτογενής Παραγωγή Παρασκευή, Μεταποίηση, Διανομή, Πώληση Πρωτογενής Παραγωγή Παρασκευή, Μεταποίηση, Διανομή, Πώληση Ζωοτροφές Κρέας, Ψαρικά & Αυγά. Φυτικά προϊόντα. Μεταποιημένα προϊόντα & Συσκευασμένα Πρωτογενή Προϊόντα. Υλικά συσκευασίας.

Εκπόνηση νομοθεσιών Αρχές Επιχειρήσεις Καταναλωτές

Κίνδυνοι που σχετίζονται με την ασφάλεια και υγιεινή τροφίμων Φυσικοί: ξένα σώματα, τοξικά μανιτάρια κ.α. Χημικοί: μετανάστευση ουσιών από δοχεία, κατάλοιπα φυτοφαρμάκων, υπερβολική προσθήκη χημικών προσθέτων, κ.α. Βακτηριολογικοί: πολλαπλασιασμός μικροβίων, τοξίνες από μικρόβια .. Αλλεργικές αντιδράσεις

Μεγάλη αλλαγή στη νομοθεσία τροφίμων μετά το 2000 όταν η ΕΕ αναγνώρισε την αποτυχία της να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις διατροφικές κρίσεις (τρελές αγελάδες, διοξίνες σε ζωοτροφές κτλ).

Θέσπιση του Food Hygiene Package με μια σειρά νομοθεσιών με κύριο σκοπό : Τον ομοιόμορφο και ολοκληρωμένο (from farm to fork) έλεγχο στα κράτη μέλη Υποχρέωση τήρησης ιχνηλασιμότητας από τους ΥΕΤ Υψηλό επίπεδο προστασίας της Δημόσιας Υγείας και των Καταναλωτών. Η νομοθεσία τροφίμων να βασίζεται στην επιστημονική τεκμηρίωση και την εκτίμηση κινδύνου. Μετατόπιση της πρωταρχικής ευθύνης για την ασφάλεια των τροφίμων, στη βιομηχανία.

Υποχρεώσεις για την Υγιεινή και Ασφάλεια Τροφίμων Υποχρεώσεις για την Υγιεινή και Ασφάλεια Τροφίμων ΥΕΤ υπόχρεοι να εφαρμόζουν ως προαπαιτούμενο, Κώδικα Ορθής Υγιεινής Πρακτικής και Κώδικα Ορθής Βιομηχανικής Πρακτικής, Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής στη πρωτογενή παραγωγή καθώς και Εθνικούς Κώδικες Πρακτικής για την Υγιεινή σε σχέση με συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρήσεων τροφίμων – Εστιατόρια, Αποθήκες διανομής, Χυμοποιεία, Αρτοποιεία, Ζαχαροπλαστεία, Υπεραγορές κ.α. Προαπαιτούμενα περιλαμβάνουν: κατάλληλες κτιριακές εγκαταστάσεις και εξοπλισμός, κατάλληλο νερό, πρόγραμμα καθαριότητας, υγιεινή προσωπικού, εκπαίδευση προσωπικού, έλεγχος εντόμων – τρωκτικών, συμμόρφωση με νομοθεσία κ.α.

Εφαρμογή αρχών HACCP ΥΕΤ υπόχρεοι να εφαρμόζουν πάγιες διαδικασίες βάσει του συστήματος HACCP (Hazard Analysis of Critical Control Point - Ανάλυση της επικινδυνότητας των Κρίσιμων Σημείων Έλεγχου). Διαδικασία ανάπτυξης συστήματος HACCP: Ετοιμάζεται με συνδρομή συνεργατών με ειδικές γνώσεις, βιβλιογραφία , αναλύσεις κτλ. Πληρούνται 7 αρχές.

Αναγνώριση και ανάλυση όλων των πιθανών κινδύνων. Παρακολούθηση των σημείων ώστε να ελεγχθεί ο κίνδυνος. «Κρίσιμα Σημεία Ελέγχου» Κρίσιμα Όρια για κάθε Κρίσιμο Σημείο Ελέγχου Σύστημα παρακολούθησης για κάθε Κρίσιμο Σημείο Ελέγχου (ποιος, πως, πότε) Διορθωτικές Ενέργειες όταν διαπιστώνονται αποκλίσεις Επαλήθευση και Επικύρωση ότι λειτουργεί ικανοποιητικά το σύστημα Τήρηση εντύπων. Τεκμηρίωση.

Ευελιξία στην εφαρμογή αρχών HACCP Για μικρές επιχειρήσεις Για παραδοσιακές επιχειρήσεις Λιγότερα έντυπα Λιγότερη συχνή παρακολούθηση Ελαστικότητα στην αποδοχή κάποιων προαπαιτούμενων, π.χ. κτιριακά.

Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης RASFF RASFF Rapid Alert System for Food and Feed. Δίκτυο μεταξύ των κρατών μελών ΕΕ όπου άμεσα και τάχιστα ενημερώνονται οι αρχές κάθε κράτους για εντοπισμό ακατάλληλων τροφίμων / ζωοτροφών σε κράτος μέλος. Εθελοντική Συμμετοχή και αρκετών χωρών εκτός ΕΕ.

Ειδικές διατάξεις νομοθεσίας Κανονισμοί/ Αποφάσεις για αυξημένους ελέγχους στην εισαγωγή κατηγοριών τροφίμων και αντικειμένων που προορίζονται για επαφή με τρόφιμα, από συγκεκριμένες χώρες εκτός ΕΕ. Αύξηση στη δειγματοληψία συγκεκριμένων κατηγοριών τροφίμων ανάλογα με τη συχνότητα εμφάνισης παρεκκλίσεων. Κατά κανόνα γίνονται απροειδοποίητα οι επιθεωρήσεις. Ανακοίνωση προς το καταναλωτικό κοινό για ακατάλληλα τρόφιμα. …………….

Δόλιες Πρακτικές Σχετική αύξηση στον εντοπισμό περιπτώσεων δόλιων / αθέμιτων πρακτικών στην εμπορία τροφίμων τα τελευταία χρόνια στην ΕΕ. Ιδιαίτερα η περίπτωση με το κρέας αλόγων. Η ΕΕ αποφάσισε το 2014 τη θέσπιση δικτύου για Food Fraud, παράλληλα με το RASFF. Κύπρος: 2013 – τροποποίηση της νομοθεσίας ώστε οι Υγειονομικές και Κτηνιατρικές Υπηρεσίες να δύνανται να προβαίνουν σε ανακοινώσεις σχετικά με δόλιες πρακτικές, ανεξάρτητα του αν συνιστούν κίνδυνο για την υγεία.

Ελεγκτικοί Έλεγχοι – Audit FVO FVO Food & Veterinary Office, Ε.Ε. Διενεργεί ελέγχους στα κράτη μέλη για επιβεβαίωση ότι η εφαρμογή και επιβολή της νομοθεσίας γίνεται σωστά. Πιθανότητα επιβολής κυρώσεων σε κράτη μέλη. Έλεγχοι και σε κράτη εκτός Ε.Ε. που εξάγουν τρόφιμα/ζωοτροφές στην Ε.Ε. Τρόφιμα πρέπει να παρασκευάζονται με διαδικασίες αντίστοιχες των απαιτήσεων της ΕΕ. Πιθανότητα απαγόρευσης εισαγωγών.

Ευχαριστώ για τη προσοχή σας !