ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4. Καθαρό Κέρδος (€) = Ακαθάριστο Κέρδος (€) - Κόστος Παραγωγής (€) 3. Ακαθάριστο Κέρδος (€) = Ακαθάριστη Πρόσοδος (€) + Επιδοτήσεις (€) 2. Ακαθάριστη Πρόσοδος (€) = Παραγωγή (kg) * Τιμή Προϊόντος (€/kg) 1. Παραγωγή (kg) = Εκτάσεις (στρ) * Απόδοση (kg/στρ)
Η μετατροπή της κατάστασης των υδατικών συστημάτων προκειμένου να ικανοποιούνται οι ανάγκες σε νερό, κατά τρόπο μάλιστα που σύμφωνα με τον ορισμό της Διαχείρισης των Υδατικών Πόρων θα πρέπει να εξασφαλίζει την επίτευξη του μέγιστου δυνατού οφέλους, αποτελεί κατ' ουσία μία σύνθετη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Στα προβλήματα της Διαχείρισης των Υδατικών Πόρων διαμορφώνεται ένας σημαντικός αριθμός ρεαλιστικών εναλλακτικών λύσεων, η επιλογή της καλύτερης από τις οποίες δεν είναι προφανής, ούτε εύκολα ορατή εκ των προτέρων.
Η καταλληλότερη εναλλακτική θα πρέπει να εξασφαλίζει τεχνική αρτιότητα, επίτευξη οικονομικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών, ή και εθνικών στόχων, σύμφωνα με τα κριτήρια που έχουν προκαθοριστεί
Η αξιοποίηση των υδατικών πόρων απαιτεί έργα μεγάλης κλίμακας (φράγματα, ταμιευτήρες, αρδευτικά, υδροηλεκτρικών, ύδρευση – αποχέτευση, διευθέτησης υδατορευμάτων, αντιπλημμυρικά, προστασίας και αποκατάστασης της ποιότητας νερού), που επηρεάζουν το περιβάλλον τις χρήσεις γης, τις οικονομικές, αλλά και τις κοινωνικές συνθήκες, σε μεγάλη έκταση, και απαιτούν μεγάλες επενδύσεις σε χρήμα. Επίσης, συνήθως τέτοιες αποφάσεις είναι δύσκολα αναστρέψιμες και η δυνατότητα πρόβλεψης της αποδοχής τους ως μέτρα είναι περιορισμένη. Επομένως, η αξιολόγηση των λύσεων και η επιλογή εκείνης που ικανοποιεί περισσότερο τα προκαθορισμένα κριτήρια, είναι σύνθετη διαδικασία. Επιτυγχάνεται με μεθόδους και τεχνικές που στηρίζονται στη Θεωρία Αποφάσεων.
Απαιτεί πολλά οικονομικά δεδομένα και δεδομένα προσομοιώσεων ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ – ΟΦΕΛΟΥΣ (COST –BENEFIT ANALYSIS) Όταν οι παράμετροι που επηρεάζουν τις εναλλακτικές είναι προσδιορισμένες και δεν τίθεται θέμα αβεβαιότητας, η επιλογή της καλύτερης απόφασης στηρίζεται σε ντετερμινιστικές μεθόδους και εξαρτάται από καθαρά οικονομικά κριτήρια. Δηλαδή η αποτελεσματικότητα των έργων και η τεχνική τους αρτιότητα έχουν εξεταστεί ήδη από τα προηγούμενα στάδια της ανάπτυξης των εναλλακτικών σεναρίων, οπότε το μόνο που μένει είναι η επιλογή αυτού με τα μεγαλύτερα καθαρά οφέλη. Υπολογίζεται το συνολικό κόστος των έργων (κατασκευής και λειτουργίας) Υπολογίζεται το συνολικό όφελος που αναμένεται να προκύψει από την εφαρμογή τους. «Κερδίζει» όποια έχει μεγαλύτερη τιμή διαφοράς ‘Όφελος – Κόστος’ Απαιτεί πολλά οικονομικά δεδομένα και δεδομένα προσομοιώσεων
ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ – ΟΦΕΛΟΥΣ (COST –BENEFIT ANALYSIS) Η εναλλακτική που κερδίζει είναι όμως πάντα και η συνολικά βέλτιστη λύση του προβλήματος ? Εξετάστηκαν οι συγκεκριμένες εναλλακτικές – σενάρια. Δεν υπάρχουν όμως θεωρητικά άπειρες λύσεις ? ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ – ΜΕΘΟΔΟΙ ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΟPTIMIZATION) Παρέχει τη συνολικά βέλτιστη λύση κάθε προβλήματος, εξετάζοντας όλες τις πιθανές εναλλακτικές.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ – ΜΕΘΟΔΟΙ ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΟPTIMIZATION) Ελαχιστοποίηση ή μεγιστοποίηση μίας αντικειμενικής συνάρτησης που αντιστοιχεί στους στόχους του προβλήματος. Ο υπολογισμός του μέγιστου ή του ελάχιστου γίνεται στον χώρο της δυνατής πολιτικής, στην περιοχή δηλαδή των επιτρεπόμενων τιμών των μεταβλητών απόφασης. Ο χώρος αυτός καθορίζεται από ένα σύνολο περιορισμών οι οποίοι εκφράζουν τις φυσικές, τεχνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές ή και πολιτικές δεσμεύσεις του προβλήματος. Αδυναμία σε μη-γραμμικά και στοχαστικά προβλήματα (απαιτεί παραδοχές και η επίλυση είναι δυσκολότερη)
ΠΟΛΥΚΡΙΤΗΡΙΑΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ (MULTICRITERIA DECISION ANALYSIS) Η υπεροχή της οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η Θεωρία των Αποφάσεων δεν είναι απλώς μία οικονομική θεωρία, καθώς έχει την ευελιξία να χρησιμοποιεί και να συνδυάζει μεθόδους και τεχνικές από πολλές επιστημονικές περιοχές, παρέχοντας μ' αυτόν τον τρόπο τη δυνατότητα μιας πιο ολοκληρωμένης ανάλυσης. Ιδιαίτερα αποτελεσματική στις περιπτώσεις όπου η λήψη αποφάσεων γίνεται σε συνθήκες αβεβαιότητας, εξαιτίας μη καλής γνώσης του πεδίου των τιμών βασικών μεγεθών και παραμέτρων.
ΠΟΛΥΚΡΙΤΗΡΙΑΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ (MULTICRITERIA DECISION ANALYSIS) Βασικές προσεγγίσεις: Θεωρία Ταξινόμησης – σύγκριση αποστάσεων εναλλακτικών από θεωρητικά βέλτιστες επιδόσεις κριτηρίων Θεωρία Ιεράρχησης – σύγκριση όλων των πιθανών συνδυασμών εναλλακτικών υπό κλίμακα βαθμολόγησης, ως προς κάθε κριτήριο Θεωρία Χρησιμότητας – σύγκριση συναρτήσεων χρησιμότητας Θεωρία Σχέσεων Υπεροχής – συγκρίσεις ζευγών μέχρι να «αποκλειστούν» όλες οι εναλλακτικές εκτός από αυτή που θα υπερτερεί