Η ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ως οπλο επικοινωνιας Ελένη Αντωνίου Φιλόλογος M.Ed. Counselling in Education, University of Bristol
Η συμβουλευτικη ως επιστημη (Βρετανικη Εταιρεια συμβουλευτικησ/British Association of Counselling): «Ο όρος ‘συμβουλευτική’ συμπεριλαμβάνει την εργασία με άτομα […], η οποία μπορεί να συνδέεται με την ανάπτυξη των ατόμων ή την αντιμετώπιση κρίσεων, μπορεί να είναι ψυχοθεραπευτική, καθοδηγητική ή να έχει στόχο την επίλυση προβλημάτων ... Η συμβουλευτική έχει σκοπό να δίνει στον ‘πελάτη’ μια ευκαιρία να εξερευνήσει, να ανακαλύψει και να αποσαφηνίσει τους τρόπους που θα του παράσχουν μια ζωή πιο ικανοποιητική και δημιουργική.» (BAC1984, από McLeod2005, σελ. 30)
Με αλλα λογια… …είναι η διαδικασία εκείνη με την οποία κατά τρόπο ατομικό ή ομαδικό ένας ειδικός συνεξετάζει με ένα άτομο θέματα ή προβλήματα τα οποία τους απασχολούν και διευκολύνει την εξεύρεση λύσης
Με στοχο… …την ελεύθερη θετική αλλαγή της δομής της προσωπικότητας και της συμπεριφοράς του. Δηλαδή το άτομο αφού γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του και το περιβάλλον του, να είναι σε θέση να επιτύχει επιλογές τέτοιες, που θα εξασφαλίσουν την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του εαυτού του για δικό του αλλά και για γενικότερο όφελος. (Κωνσταντοπούλου Δ., Ε.Π.ΠΑΙ.Κ, Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε, 2016)
Σχεση με αλλες επιστημεσ Ψυχολογία (επίλυση καθημερινών προβλημάτων με στόχο την αποφυγή ψυχική ασθένειας) Εκπαίδευση (γνώση/χρήση δεξιοτήτων συμβουλευτικής από εκπαιδευτικούς) Κοινωνιολογία (γνώση/χρήση δεξιοτήτων από κοινωνικά επαγγέλματα π.χ. νοσηλευτές, κοινωνικοί λειτουργοί κ.λπ.) Οικονομική Επιστήμη
Βασικες αρχες της συμβουλευτικης Διερεύνηση Δράση Κατανόηση
Κώστας (15) Κώστας Μελετη περιπτωσησ Σκουλαρίκι Φόρμα Απουσίες Παρακοή Φυσική απουσία πατέρα Ψυχική απουσία μητέρας
Καίτη (30) Καίτη Μελετη περιπτωσης Αργή Κάνει λάθη Δεν μιλά Δεν τρώει Δυσκολίες επικοινωνίας Κατάθλιψη
Κούλα (50) Κούλα Μελετη περιπτωσης Καυγάδες (στο σπίτι) Κούραση (αϋπνίες) Κάπνισμα Απώλεια βάρους Κούλα Ανασφάλεια για επάγγελμα Φόβος και άγχος για το μέλλον της οικογένειας
Βασικεσ δεξιοτητεσ τησ συμβουλευτικησ 1. Ενεργητική ακρόαση π.χ. Μου φαίνεται ότι λείπεις συχνά, συμβαίνει κάτι; (οπτική επαφή, γλώσσα του σώματος, απαραίτητος χρόνος αναμονής) 2. Ενεργητική ανταπόκριση/διευκρίνηση π.χ. Δηλαδή δεν έχεις όρεξη για φαγητό; 3. Ερωτήσεις κλειστού τύπου π.χ. Πώς αισθάνεσαι εσύ για τους καυγάδες; 4. Ενεργητική σιωπή (για όσο χρειάζεται δεν μιλά κανείς) 5. Επανάληψη/περίληψη (νιώθει ο συνομιλητής ότι τον ακούς κι εσύ βεβαιώνεσαι ότι τα πράγματα έχουν όπως τα έχεις αντιληφθεί) 6. Λήψη αποφάσεων/σχεδιασμός δράσης π.χ. Τι πιστεύεις ότι χρειάζεται να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση;
Λανθασμενεσ προσεγγισεις της συμβουλευτικησ Ι «Πες μου για τη σχέση σου με τη μητέρα σου», η τάση να ελέγχουμε και να κατευθύνουμε όπως το να αποφασίζουμε για το θέμα. «Νομίζω ότι φέρεσαι εγωιστικά», «Δεν ήταν τόσο έξυπνο αυτό που είπες», η τάση για αξιολόγηση και κριτική του άλλου. «Θα έπρεπε να σέβεσαι τους καθηγητές σου», η ηθικολογία και η τάση να «διδάξουμε».
ΙΙ «Υποφέρεις από κόμπλεξ κατωτερότητας», η τάση για διάγνωση, η χρήση χαρακτηρισμών. «Έτσι νιώθουμε όλοι, δεν είσαι μόνος», «σύντομα θα γίνεις μια χαρά», η τάση να καθησυχάζουμε τον άλλο είτε με χιούμορ είτε με αλλαγή θέματος, πριν καν ολοκληρώσει ή ακόμα και πριν θρηνήσει μια δυσάρεστη εμπειρία.
ΙΙΙ «Η απογοήτευση είναι η χειρότερη επιλογή», «δεν πρέπει να λυπάσαι», η τάση να μην αποδεχόμαστε τα συναισθήματα του άλλου και να του λέμε ότι θα έπρεπε να είναι διαφορετικά. Το να δίνουμε συμβουλές. Αυτό δεν βοηθά γιατί με τον τρόπο αυτό δεν του δίνουμε την ευκαιρία να πάρει τις δικές του αποφάσεις για τα προβλήματα του. Η υποβολή πολλών προσωπικών ερωτήσεων.
IV «Η αποτυχία σου στο σχολείο οφείλεται στο ότι νιώθεις πως οι γονείς σου δε σε αγαπούν», η τάση για εξηγήσεις και ερμηνείες της συμπεριφοράς του άλλου, που μπορεί να μην έχουν σχέση με την πραγματικότητα ή με το τι πιστεύει ο ίδιος. «Έχω βρεθεί κι εγώ σ’ αυτή τη θέση. Τότε, θυμάμαι…», η τάση να παρουσιάζει κάποιος δικές του εμπειρίες, συγκρίνοντας, συχνά δυσκολεύει και παραπλανεί. «Όποτε παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα, έλα να με βρεις», η τάση να ενθαρρύνει κάποιος την εξάρτηση.
Βασικες αρχες της συμβουλευτικης Διερεύνηση Δράση Κατανόηση
Σας ευχαριστω