Γνωριμία με τα άτομα με ειδικές ανάγκες Ευέλικτη ζώνη Εκπαιδευτικός ΠΕ70: Λογαρά Ιωάννα

Ποια είναι τα άτομα με ειδικές ανάγκες; Οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες (Α.μ.Ε.Α.) αποτελούν το 13% του πληθυσμού και συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία. Οποιοδήποτε παιδί ή ενήλικας, που χρειάζεται ειδική πολύπλευρη στήριξη και μέριμνα, για να βιώνει μια κανονική ζωή, εντάσσεται στα άτομα με ειδικές ανάγκες. Οι συνάνθρωποί μας που πάσχουν από σωματικές-κινητικές αναπηρίες, από τύφλωση, από προβλήματα ακοής, από αυτισμό καθώς και από σύνδρομο Down και από νοητική υστέρηση περιλαμβάνονται στα άτομα με ειδικές ανάγκες. Νιώθουν την ανάγκη για κοινωνικοποίηση όπως όλοι μας. Οφείλουμε συλλογικά να τους ενισχύουμε, να τους στηρίζουμε, αλλά σε καμία περίπτωση να τους λυπόμαστε. Τους ανθρώπους αυτούς πρέπει να τους κοιτάζουμε στα μάτια ως ισότιμα μέλη της κοινωνίας και όχι να τους περιφρονούμε. Η αναγνώριση των δικαιωμάτων των ατόμων με ειδικές ανάγκες είναι αδιαπραγμάτευτο συνταγματικό δικαίωμα κάθε πολιτισμένης κοινωνίας.

Παιδιά με σωματικές-κινητικές αναπηρίες Η κινητική αναπηρία άλλοτε είναι εμφανής με την γέννηση (εκ γενετής βλάβες) και άλλοτε αναπτύσσεται αργότερα (π.χ τροχαίο ατύχημα). Συνήθως υπάρχουν δυσκολίες στην κίνηση εξαιτίας του φτωχού μυϊκού συντονισμού, της παράλυσης και της απουσίας μελών του σώματος.

Παιδιά με προβλήματα όρασης Τυφλοί και αμβλύωπες μαθητές. Δυσχέρεια στην κινητικότητα, τον προσανατολισμό και τις δεξιότητες καθημερινής διαβίωσης. Το τυφλό παιδί προσεγγίζει το περιβάλλον και αποκτά εμπειρίες, με τις υπόλοιπες αι­σθήσεις εκτός από την όραση, η οποία αποτελεί κυρίαρχη αίσθηση. Έχουν προσαρμοσμένα βιβλία σε γραφή Braille.

Παιδιά με προβλήματα ακοής Κωφοί και βαρήκοοι μαθητές. Οι διαταραχές της ακοής περιλαμβάνουν την απώλεια ακοής, τη δυσκολία διάκρισης κάποιων ήχων και ακόμη την ύπαρξη ενοχλητικών ήχων. Ειδικές παροχές (ακουστικά βαρηκοϊας, νοηματική γλώσσα).

Παιδιά με νοητική υστέρηση Η κινητική τους κατάσταση είναι  λίγο πιο χαμηλή. Παρουσιάζουν δυσκολίες στην α ντιληπτική τους ικανότητα: στην  αναγνώριση της μορφής των αντ ικειμένων, στον προσανατολισμό τους στο χώρο (πάνω –κάτω, κοντά – μακριά,αριστερά ­  δεξιά), και στο χρόνο (χτες, πέρυσι κλπ) Ανάλογες δυσκολίες παρουσιάζουν και την γλωσσική τους ανάπτυξη (μειωμένη ικανότ ητα για γλωσσική επικοινωνία, περιο ρισμένο λεξιλόγιο κ.α).

Παιδιά με αυτισμό Περιορισμένη κοινωνική ανάπτυξη. Δυσκολεύονται να κάνουν φιλίες, ενώ το επιθυμούν. Δεν ξέρουν το πώς! Είναι ευαίσθητα στους ήχους και τους θορύβους. Περιορισμένη βλεμματική επαφή. Έχουν ιδιαίτερα ταλέντα (π.χ παζλ, καλλιτεχνικά, μαθηματικά, μνήμη)

Μαρτυρία μαθητή με κινητικά προβλήματα Η ζωή μου στο δημοτικό σχολείο ήταν δύσκολη. Όχι από άποψη μαθημάτων αλλά σε σχέση με τα άλλα παιδιά. Με κορόιδευαν. Τα παιδιά βρίσκουν κάθε λογής πράγμα για να κοροϊδέψουν, δεν έχει σημασία ποιο είναι το πρόβλημα το δικό μου ή το δικό σας. Ψάχνουν να βρουν το αδύνατο σημείο του καθενός και να σε κοροϊδέψουν για αυτό. Είναι σαν να έχει κάποιος μια πληγή και να πάνε να ξύσουν αυτή την πληγή. Είχα φυσικά και φίλους στο σχολείο και χαίρομαι πολύ γιατί τους έχω ακόμα. Έχουμε κρατήσει επαφή δεν σταματήσαμε όταν τελειώσαμε το σχολείο. Βγαίνουμε έξω, κάνουμε βόλτες και έχουμε και ένα σύλλογο και κάνουμε διάφορα πράγματα. Αν δεν είχα πάει σχολείο πώς θα ήταν η ζωή μου; Βαρετά. Κοιτάξτε να δείτε. Και η αναπηρία τι είναι; Ένα κομμάτι της ζωής είναι. Δηλαδή το να μην σταλεί το παιδί στο σχολείο επειδή έχει μια αναπηρία, αυτό είναι για μένα ανήκουστο! Δηλαδή τι είμαστε εμείς; Και οι ανάπηροι άνθρωποι είναι. Στην κοινωνία ανήκουμε. Δεν είμαστε κάτι ξεχωριστό, δεν ήρθαμε από το διάστημα. Έτσι κι αλλιώς αν καθίσουμε να ψαχτούμε όλοι, όλοι μας έχουμε κάποιο πρόβλημα.

Κοινωνική ιστορία Μια γριά κάθε πρωί κουβαλούσε νερό στο σπίτι της από το κοντινό πηγάδι με δύο δοχεία δεμένα στις δύο άκρες ενός ξύλινου ραβδιού. Το δεξί δοχείο ήταν γερό και για αυτό έφτανε πάντα γεμάτο, ενώ το αριστερό ήταν ραγισμένο και έχανε το μισό και παραπάνω νερό του στη διαδρομή. «Δεν με πετάς να πάρεις ένα γερό να μη σπαταλάς το νερό σου για μένα το άχρηστο;», της είπε μια μέρα το ραγισμένο δοχείο με παράπονο. Εκείνη χαμογέλασε και έδειξε το δρόμο πίσω τους που στην αριστερή πλευρά ήταν γεμάτος λουλούδια. «Δεν είσαι άχρηστο», του είπε, «γιατί χάρη σε εσένα φύτρωσαν αυτά τα λουλούδια. Το νερό που χάνεις δεν πάει καθόλου χαμένο».

Βιωματικό παιχνίδι  Κατά τη διαδικασία του παιχνιδιού δεν μιλά κανείς. Οι μαθητές χωρίζονται σε ζευγάρια. Ο ένας κρατά τα μάτια του κλειστά και ο άλλος τον/την οδηγεί γύρω στην αίθουσα ώστε να μην χτυπήσει οπουδήποτε και να προκαλέσει την έκρηξη του ναρκοπέδιου (το ναρκοπέδιο μπορεί να αναπαρασταθεί με κομμάτια εφημερίδας στο πάτωμα, που έχει τοποθετήσει από πριν ο/η εκπαιδευτικός).  Στη συνέχεια με σήμα του/της εκπαιδευτικού τα παιδιά αλλάζουν ρόλους.