Τότε, τώρα και μετά. Ενα διαχρονικό έθιμο.. ΧΑΡΤΑΕΤΟΣ Τότε, τώρα και μετά. Ενα διαχρονικό έθιμο..

Η ιστορία του!

Η ιστορία του χαρταετού έχει βαθιές ρίζες στην αρχαία Κίνα ξεπερνώντας τα 2.400 χρόνια ζωής. Αρχικά, βέβαια, υλικό κατασκευής των χαρταετών δεν υπήρξε το χαρτί, αλλά το ξύλο. Οι λαοί της Ανατολής χρησιμοποιούσαν τους χαρταετούς σε μαγικές τελετές, θρησκευτικές εκδηλώσεις και σε τελετουργίες για τον εξορκισμό του κακού. Πίστευαν ότι όσο ψηλότερα ανεβεί ο αετός τόσο πιο τυχεροί θα είναι.

Πειράματα στην Κίνα με τις ζωές κρατούμενων! Ο αυτοκράτορας της Κίνας Γουέν Χσουν έκανε πειράματα πτήσεων με αετούς φτιαγμένους από μπαμπού, χρησιμοποιώντας για επιβάτες τους κρατούμενούς του. Οι τυχεροί που επιζούσαν κέρδιζαν την ελευθερία τους.

Γιορτές ! Μια από τις πιο εντυπωσιακές γιορτές με χαρταετούς που ''χορεύουν'' στους αιθέρες πραγματοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια στη Βόρεια Ινδία, για την υποδοχή της άνοιξης, με εντυπωσιακές τελετές που έχουν τις ρίζες τους στην ινδουιστική μυθολογία. Για τον ίδιο λόγο, στη Λαχώρη του Πακιστάν κάθε Φεβρουάριο γίνονται πανηγυρικές εκδηλώσεις, που επαναφέρουν στη μνήμη παγανιστικές συνήθειες του παρελθόντος.

Όσον αναφορά την Αρχαία Ελλάδα, ο χαρταετός δεν ήταν άγνωστος. Αναφέρεται ότι ο αρχιμηχανικός Αρχύτας του Τάραντα -4ος αι. π. Χ.- χρησιμοποίησε στην αεροδυναμική του τον αετό, ενώ υπάρχει και ελληνικό αγγείο της κλασικής εποχής με παράσταση κόρης, η οποία κρατά στα χέρια της μια μικρή λευκή σαΐτα (είδος αετού) με το νήμα της, έτοιμη να την πετάξει. Πιθανότατα βέβαια, τα πειράματα ή τα παιχνίδια των Αρχαίων Ελλήνων με τους "αετούς" θα πρέπει να γίνονταν με πανί τουλάχιστον ως το Μεσαίωνα, καθώς η χώρα μας δεν διέθετε σε αφθονία το χαρτί.

Πολύ αργότερα ο Μάρκο Πόλο γυρίζοντας από τα ταξίδια του, φέρνει το χαρταετό στην Ευρώπη του Μεσαίωνα, όπου τον περιγράφει και για τις επικίνδυνες επανδρωμένες πτήσεις του.

Τα νεότερα χρονια. Πολλές λεπτομέρειες για την παρουσία του χαρταετού στη Γηραιά Ήπειρο έχουμε το 1450 στη Γερμανία και το 1606 στην Ισπανία. Στη δεύτερη περίπτωση, ένας κληρικός αναφέρει στο ημερολόγιό του ότι χρησιμοποιούσαν τον χαρταετό σαν παιχνίδι χαράς την ημέρα του Πάσχα.

Βενιαμίν Φραγκλίνος! Στα μέσα του Ιούνη του 1752 ο πολιτικός και επιστήμονας Βενιαμίν Φραγκλίνος (1706-1790) των Ηνωμένων πέταξε τον διασημότερο χαρταετό στην ιστορία της ανθρωπότητας. Με αυτόν απέδειξε ότι ο κεραυνός δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από στατικός ηλεκτρισμός. Ο χαρταετός αυτός είχε στο πλαίσιό του στερεωμένο ένα σύρμα που συνδεόταν μέσω βρεγμένου σπάγκου με ένα κλειδί, το οποίο κρατούσε ο Φραγκλίνος με μια μεταξωτή κορδέλα.

Τα στάδια του πειράματος του Φραγκλίνου: Αρχικά το 1747 ο ίδιος ανακοίνωσε την ιδιότητα αιχμηρών αγωγών να «σύρουν προς τα έξω και να αφαιρούν το ηλεκτρικό πυρ». Προφανώς επρόκειτο για ακίδες σε ηλεκτροστατικό πεδίο, γύρω από τις οποίες το πεδίο είναι ιδιαίτερα ισχυρό κι έτσι προκαλείται σπινθήρας εφόσον έχουν γειωθεί, όπως γνωρίζουμε σήμερα. Από τον σπινθήρα στο σκοτεινό δωμάτιο ο Φραγκλίνος συμπέρανε ότι κάτι αντίστοιχο πρέπει να συμβαίνει και με τον κεραυνό στον ουρανό. Το 1749 άρχισε πειράματα με αστραπές To 1752 πραγματοποίησε το θρυλικό πείραμά του με το χαρταετό.

Επιπλέον: Κατά την διάρκεια των δύο παγκοσμίων πολέμων οι χαρταετοί χρησιμοποιήθηκαν σαν συσκευές παρατήρησης. Το πεδίο οράσεως των γερμανικών υποβρυχίων στο επίπεδο της θάλασσας περιοριζόταν στα 8 χιλιόμετρα, όμως όταν ανύψωναν έναν παρατηρητή στα 400 πόδια, τότε το πεδίο οράσεως αύξανε στα 40 χιλιόμετρα

Ο Francis Rogallo & ο χαρταετός. Οι χαρταετοί προσέλκυσαν το ενδιαφέρον ξανά στην δεκαετία του 1950 και 1960, όταν ο Francis Rogallo δημιούργησε έναν απόλυτα ευέλικτο χαρταετό χωρίς την χρήση άκαμπτων δοκών. Αντί για δοκούς, αυτό το είδος χαρταετού χρησιμοποιεί τον αέρα να τον κρατά ανοικτό και να διατηρεί το σχήμα του. Το «φτερό του Rogallo» δεν χρησιμοποιείται πλέον σαν χαρταετός, έχει βρει πληθώρα εφαρμογών από τον αμερικανικό στρατό και είναι η βάση κατασκευής για ανεμόπτερα, ή υπέρ-ελαφρά αεροσκάφη.

Μυθολογία! Υπάρχει προφορική παράδοση που αγγίζει τα όρια του μύθου, ότι τη μεγάλη γέφυρα του Νιαγάρα την άρχισαν, ρίχνοντας απέναντι με χαρταετό το πρώτο σχοινί.

Τα βασικά στοιχεία ενός χαρταετού είναι: Τα  βασικά  στοιχεία  ενός  χαρταετού είναι:    ο κεντρικός  άξονας ή ραχοκοκαλιά, γύρω  από  τον οποίο κατασκευάζεται  ο  χαρταετός,  οι  βοηθητικοί άξονες που  τοποθετούνται  σταυρωτά  πάνω  από  τον  κεντρικό  άξονα.  το  χαρτί  (συνήθως  με  ζωηρές  αποχρώσεις)  ή  το  πλαστικό  που  ντύνουμε  τον  χαρταετό  πρέπει  να μην  είναι  και  πολύ  λεπτό  γιατί  με  την  αντίσταση  του  στον  αέρα  θα  σχιστεί.

Ο Χαρταετός έφθασε στην Ελλάδα πρώτα από τα λιμάνια Ανατολής (Σμύρνη-Χίο- Κωνσταντινούπολη), τα λιμάνια της Επτανήσου, της Σύρας, των Πατρών και ακολούθησαν τα αστικά κέντρα, όπου μπορούσε κανείς να αγοράσει σπάγκο και χρωματιστό χαρτί. Η κατασκευή ενός χαρταετού σήμερα είναι σχετικά εύκολη υπόθεση καθώς υπάρχουν όλα τα τεχνικά μέσα.

Χαρταετών ονόματα... Στα αγγλικά, η λέξη «Kite» είναι συγχρόνως το όνομα ενός υπέροχου πουλιού. Στα ιαπωνικά, η λέξη «taco» σημαίνει «χταπόδι». Προφανώς, οι Ιάπωνες επέλεξαν αυτό το όνομα για τον χαρταετό τους, επειδή μοιάζει με χταπόδι, καθώς πετά με τη βοήθεια πολλών νημάτων, τα οποία εξασφαλίζουν την κίνηση τού συνήθως περίπλοκου σχήματός του. Στα μεξικανικά, η λέξη «papalote», σημαίνει ταυτόχρονα «πεταλούδα» Στα γερμανικά, η λέξη «Drachen» σημαίνει «δράκος». Προφανώς, η ονομασία αυτή καθιερώθηκε από τα χρόνια που οι γερμανικοί χαρταετοί είχαν μορφή άγριων ζώων που εκτόξευαν φωτιά από τα στόματά τους.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι τα ονόματα των χαρταετών δεν είναι διαφορετικά μόνο από χώρα σε χώρα, αλλά πολλές φορές και από περιοχή σε περιοχή μέσα στην ίδια χώρα. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, τον χαρταετό στη Θράκη τον λέμε και Πετάκι, στα Επτάνησα και Φύσουνα, ενώ γενικά τους εξάγωνους αϊτούς τους λέμε και Σμυρνάκια.

Αν και μιλάμε για το ίδιο ,ουσιαστικά, αντικείμενο, η μορφή του χαρταετού αλλάζει από χώρα σε χώρα. Ελληνικός χαρταετός Κινέζικος χαρταετός